Difference between revisions of "Language/Swedish/Grammar/Present-tense/kk"

Latest revision as of 10:38, 20 August 2024

Швед → Грамматика → 0-ден A1-ге дейінгі курс → Ағымдағы уақытша

Кіріспе[edit | edit source]

Швед тілін үйренудің алғашқы кезеңдерінде грамматиканың негізгі ұғымдарын меңгеру өте маңызды. Бүгінгі сабағымызда біз ағымдағы уақытша (present tense) туралы сөйлесеміз. Бұл уақытша форма сізге қазіргі уақытта болып жатқан іс-әрекеттерді сипаттауға мүмкіндік береді. Мысалы, "Мен оқимын", "Ол жүгіріп жатыр" деген сияқты сөйлемдер. Ағымдағы уақытша қолдану арқылы, біз өзіміздің күнделікті өміріміздегі әрекеттерімізді және сезімдерімізді білдіре аламыз.

Бұл сабақта:

Ағымдағы уақытша дегеніміз не?

Негізгі ережелер мен қолдану

20 мысал

Жаттығулар мен шешімдер

Ағымдағы уақытша дегеніміз не?[edit | edit source]

Ағымдағы уақытша - бұл іс-әрекеттің қазіргі уақытта орындалып жатқанын білдіретін грамматикалық форма. Швед тілінде ағымдағы уақытша көбінесе етістіктің негізіне -r жалғауын қосу арқылы жасалады. Мысалға, "att läsa" (оқу) етістігін алайық, "jag läser" (мен оқимын).

Ағымдағы уақытшаның құрылымы[edit | edit source]

Швед тілінде ағымдағы уақытша құрылымы:

Субъект + Етістік + Қосымша

Мысалы:

Мен (jag) оқимын (läser) кітап (bok).

Негізгі ережелер[edit | edit source]

Ағымдағы уақытша етістіктердің көпшілігі -r жалғауын алады. Дегенмен, кейбір ерекшеліктер де бар. Келесі кестеде кең таралған етістіктерді қарастырамыз.

Швед	Дыбысталу	Қазақ
att äta	ат э́та	жеу
att dricka	ат дри́ка	ішу
att gå	ат гå	бару
att se	ат се́	көру
att skriva	ат скри́ва	жазу

Етістіктердің ағымдағы уақытша формасы[edit | edit source]

Төменде швед тіліндегі етістіктердің ағымдағы уақытша формасын қарастырамыз:

Швед	Дыбысталу	Қазақ
jag äter	йаг э́тер	мен жеймін
du dricker	ду дри́ккер	сен ішесің
han går	хан гåр	ол барады
vi ser	ви се́р	біз көреміз
de skriver	де скри́вер	олар жазады

Мысалдар[edit | edit source]

Ағымдағы уақытша етістіктерді қолдану арқылы 20 мысал келтіреміз:

Швед	Дыбысталу	Қазақ
jag läser en bok	йаг лэ́сер эн бук	мен кітап оқимын
hon studerar svenska	хон студе́рар свен́ска	ол швед тілін оқиды
vi spelar fotboll	ви спэ́лар фо́тбол	біз футбол ойнаймыз
de arbetar på kontoret	де арбе́тар по конторе́т	олар кеңседе жұмыс істейді
du skriver ett brev	ду скри́вер эт брев	сен хат жазасың
jag tittar på TV	йаг тита́р по ТЭВЭ	мен телевизор қараймын
hon tränar varje день	хон трэ́нар варйэ дэн	ол әр күні жаттығады
vi sjunger en sång	ви шы́нґер эн со́нґ	біз ән айтамыз
de dansar på festen	де данса́р по фэ́стен	олар мерекеде би билейді
jag lagar middag	йаг ла́гар мидда́г	мен кешкі ас дайындаймын
du handlar i affären	ду хандла́р и а́фэрэн	сен дүкенде сатып аласың
han sover länge	хан со́вер лэ́нгэ	ол ұзақ ұйықтайды
vi jobbar hårt	ви йо́бар хорт	біз көп жұмыс істейміз
de reser till Sverige	де ре́сер тил Све́рйе	олар Швецияға саяхаттайды
du spelar piano	ду спэ́лар пиа́но	сен пианино ойнайсың
jag simmar i бассейн	йаг симмар и бассэ́йн	мен бассейнде жүземін
hon målar en bild	хон мо́лар эн билд	ол сурет салады
vi pratar om vädret	ви пратар ом вэ́дрэт	біз ауа-райы туралы сөйлесеміз
de hoppar högt	де хо́ппар хё́гт	олар жоғары секіреді
jag skriver en rapport	йаг скри́вер эн ра́ппорт	мен есеп жазамын
du läser nyheter	ду лэ́сер нй́этэр	сен жаңалықтар оқисың

Жаттығулар[edit | edit source]

Енді сіздерге 10 жаттығу ұсынамыз. Әр жаттығу үшін шешімдер мен түсініктемелер беріледі.

1. "Мен жүгіріп жатырмын" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Jag springer.

2. "Ол кешкі ас дайындап жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Hon lagar middag.

3. "Сен кітап оқып жатырсың" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Du läser en bok.

4. "Біз ауа-райы туралы сөйлесіп жатырмыз" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Vi pratar om vädret.

5. "Олар футбол ойнап жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: De spelar fotboll.

6. "Мен су ішіп жатырмын" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Jag dricker vatten.

7. "Сен пианино ойнап жатырсың" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Du spelar piano.

8. "Ол сурет салып жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Hon målar en bild.

9. "Біз жорыққа дайындалып жатырмыз" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: Vi förbereder oss för en utflykt.

10. "Олар жаңалықтар оқып жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.

Шешім: De läser nyheter.

Сіздерге осы сабақта ағымдағы уақытша туралы маңызды ақпараттармен танысқаннан кейін, оны швед тілінде сөйлеу мен жазу барысында қолдана алатыныңызды үміттенеміз. Бүгінгі сабақ аяқталды, келесі сабақта кездескенше!

Курстар Table of Contents - Swedish Course - 0 to A1[edit source]

Курсқа шолу

Швед тіліне кіріс

Швед тілінің жалғыз қойындылары

Түстер мен сандар

Швед күліті

Швед көзірегі

Бас, соңғы өнер табиғаты және денсаулық

Швед тілінің санаттары

Саяхат және бағыттар

Швед тарихы

Швед есімдері

Тұлғалар бойы жұмыс Орналасқан қағаздарда

Template:Swedish-Page-Bottom

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{Swedish-Page-Top}}
+<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Swedish/kk|Швед]] </span> → <span cat>[[Language/Swedish/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Swedish/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі курс]]</span> → <span title>Ағымдағы уақытша</span></div>
+== Кіріспе ==
+Швед тілін үйренудің алғашқы кезеңдерінде грамматиканың негізгі ұғымдарын меңгеру өте маңызды. Бүгінгі сабағымызда біз '''ағымдағы уақытша''' (present tense) туралы сөйлесеміз. Бұл уақытша форма сізге '''қазіргі уақытта''' болып жатқан іс-әрекеттерді сипаттауға мүмкіндік береді. Мысалы, "Мен оқимын", "Ол жүгіріп жатыр" деген сияқты сөйлемдер. Ағымдағы уақытша қолдану арқылы, біз өзіміздің күнделікті өміріміздегі әрекеттерімізді және сезімдерімізді білдіре аламыз.
+Бұл сабақта:
+* '''Ағымдағы уақытша''' дегеніміз не?
+* Негізгі ережелер мен қолдану
+* 20 мысал
-<div class="pg_page_title"><span lang>Swedish</span> → <span cat>Тілдік</span> → <span level>[[Language/Swedish/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі Курстар]]</span> → <span title>Қазіргі уақыт</span></div>
+* Жаттығулар мен шешімдер
 __TOC__
-== ===Қазіргі уақыт=== ==
+=== Ағымдағы уақытша дегеніміз не? ===
+Ағымдағы уақытша - бұл '''іс-әрекеттің қазіргі уақытта''' орындалып жатқанын білдіретін грамматикалық форма. Швед тілінде ағымдағы уақытша көбінесе етістіктің негізіне -r жалғауын қосу арқылы жасалады. Мысалға, "att läsa" (оқу) етістігін алайық, "jag läser" (мен оқимын).
+=== Ағымдағы уақытшаның құрылымы ===
-Қазіргі уақытты өзіңіздің істеген іс-әрекеттеріңізді атқару үшін пайдалана аласыз. Осы тақырыпта біз қазіргі уақытты үйренеміз.
+Швед тілінде ағымдағы уақытша құрылымы:
-=== Қазіргі уақыттың түрлері ===
+* '''Субъект''' + '''Етістік''' + '''Қосымша'''
-Қазіргі уақыттың екі түрі бар:
+Мысалы:
-* Қазір жасалатын іс-әрекеттер: "Әзірлеу" деп аталады. Мысалы: "Мен ойнағанмын".
+* Мен (jag) оқимын (läser) кітап (bok).
-* Қазір жасалмаған іс-әрекеттер: "Әзірге дейін" деп аталады. Мысалы: "Мен өзімді жазбаға тіркелдім".
-=== Қазіргі уақытты пайдалану ===
+=== Негізгі ережелер ===
-Қазіргі уақытты пайдалану үшін біз шағын кездестірме "nu" сөзін пайдаланамыз. Мысалы:
+Ағымдағы уақытша етістіктердің көпшілігі -r жалғауын алады. Дегенмен, кейбір ерекшеліктер де бар. Келесі кестеде кең таралған етістіктерді қарастырамыз.
 {| class="wikitable"
-! Swedish !! Pronunciation !! Kazakh
+! Швед !! Дыбысталу !! Қазақ
+|-
+| att äta || ат э́та || жеу
+|-
+| att dricka || ат дри́ка || ішу
 |-
-| Jag läser en bok || /jɑːɡ ˈlɛːsɛr ɛn bʊk/ || Мен кітап оқығымды
+| att gå || ат гå || бару
 |-
-| Du spelar gitarr || /duː ˈspeːlar ɡɪˈtarː/ || Сен гитара ойнайдың
+| att se || ат се́ || көру
 |-
-| Vi talar svenska || /viː ˈtɑːlar ˈsvɛnːska/ || Біз швед тілін айтып жатырмыз
+| att skriva || ат скри́ва || жазу
 |}
-Қазіргі уақыттың басқа қолданылуы да бар. Мысалы:
+=== Етістіктердің ағымдағы уақытша формасы ===
+Төменде швед тіліндегі етістіктердің ағымдағы уақытша формасын қарастырамыз:
 {| class="wikitable"
-! Swedish !! Pronunciation !! Kazakh
+! Швед !! Дыбысталу !! Қазақ
+|-
+| jag äter || йаг э́тер || мен жеймін
+|-
+| du dricker || ду дри́ккер || сен ішесің
 |-
-| Vad gör du just nu? || /vad ɡœr duː ˈjʉst nuː/ || Сіз қазір не істейтініз?
+| han går || хан гåр || ол барады
 |-
-| Jag jobbar nu || /jɑːɡ ˈjɔbːar nuː/ || Мен қазір жұмыс істеймін
+| vi ser || ви се́р || біз көреміз
 |-
-| Vi studerar svenska just nu || /viː ˈstʉːdərar ˈsvɛnːska ˈjʉst nuː/ || Біз шағын кездестірмеде швед тілін оқып жатырмыз
+| de skriver || де скри́вер || олар жазады
 |}
 === Мысалдар ===
-* Мен ойнағанмын.
+Ағымдағы уақытша етістіктерді қолдану арқылы 20 мысал келтіреміз:
-* Сіз өзіңіздің телефоныңызды қайтарадым.
-* Олар жұмыс істейді.
+{| class="wikitable"
+! Швед !! Дыбысталу !! Қазақ
+|-
+| jag läser en bok || йаг лэ́сер эн бук || мен кітап оқимын
+|-
+| hon studerar svenska || хон студе́рар свен́ска || ол швед тілін оқиды
+|-
+| vi spelar fotboll || ви спэ́лар фо́тбол || біз футбол ойнаймыз
+|-
+| de arbetar på kontoret || де арбе́тар по конторе́т || олар кеңседе жұмыс істейді
+|-
+| du skriver ett brev || ду скри́вер эт брев || сен хат жазасың
+|-
+| jag tittar på TV || йаг тита́р по ТЭВЭ || мен телевизор қараймын
-== ===Қосымша Мәліметтер=== ==
+|-
-Қазіргі уақыт туралы бізге тыңдап көру үшін реттеулерді пайдалана аласыз. Орыс тілімен қаралғанда, "сейчас" сөзі "қазіргі уақыт" деп аталады.
+| hon tränar varje день || хон трэ́нар варйэ дэн || ол әр күні жаттығады
-Қазіргі уақыт бойынша өзгертулер бізге хабардар етілгеннен кейін, мұндай өзгертулердің қандай болуы туралы мәліметтер беру мүмкін.
+|-
-== ===Тестілеу=== ==
+| vi sjunger en sång || ви шы́нґер эн со́нґ || біз ән айтамыз
-Курстың бұл бөлімінен өту үшін, сіз қазіргі уақыт туралы басқа мысалдар таба аласыз және оларды өзіңіздің өміріңізге қолдануға болады.
+|-
-== ===Төмендегі сабақтар=== ==
+| de dansar på festen || де данса́р по фэ́стен || олар мерекеде би билейді
-Егер сіз Қазақстанда шығаратын мемлекеттік баспалдық болсаңыз, сондай-ақ алғашқы тілдік курстарын ұсыну үшін бізбен хабарласыңыз.
+|-
-== ===SEO тегтері=== ==
+| jag lagar middag || йаг ла́гар мидда́г || мен кешкі ас дайындаймын
+|-
+| du handlar i affären || ду хандла́р и а́фэрэн || сен дүкенде сатып аласың
+|-
+| han sover länge || хан со́вер лэ́нгэ || ол ұзақ ұйықтайды
+|-
+| vi jobbar hårt || ви йо́бар хорт || біз көп жұмыс істейміз
+|-
+| de reser till Sverige || де ре́сер тил Све́рйе || олар Швецияға саяхаттайды
+|-
+| du spelar piano || ду спэ́лар пиа́но || сен пианино ойнайсың
+|-
+| jag simmar i бассейн || йаг симмар и бассэ́йн || мен бассейнде жүземін
+|-
+| hon målar en bild || хон мо́лар эн билд || ол сурет салады
+|-
+| vi pratar om vädret || ви пратар ом вэ́дрэт || біз ауа-райы туралы сөйлесеміз
+|-
+| de hoppar högt || де хо́ппар хё́гт || олар жоғары секіреді
+|-
+| jag skriver en rapport || йаг скри́вер эн ра́ппорт || мен есеп жазамын
+|-
+| du läser nyheter || ду лэ́сер нй́этэр || сен жаңалықтар оқисың
+|}
+=== Жаттығулар ===
+Енді сіздерге 10 жаттығу ұсынамыз. Әр жаттығу үшін шешімдер мен түсініктемелер беріледі.
+. "Мен жүгіріп жатырмын" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Jag springer.
+. "Ол кешкі ас дайындап жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Hon lagar middag.
+. "Сен кітап оқып жатырсың" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Du läser en bok.
+. "Біз ауа-райы туралы сөйлесіп жатырмыз" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Vi pratar om vädret.
+. "Олар футбол ойнап жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' De spelar fotboll.
+. "Мен су ішіп жатырмын" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Jag dricker vatten.
+. "Сен пианино ойнап жатырсың" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Du spelar piano.
+. "Ол сурет салып жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Hon målar en bild.
+. "Біз жорыққа дайындалып жатырмыз" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' Vi förbereder oss för en utflykt.
+. "Олар жаңалықтар оқып жатыр" сөйлемін шведше жазыңыз.
+* '''Шешім:''' De läser nyheter.
+Сіздерге осы сабақта ағымдағы уақытша туралы маңызды ақпараттармен танысқаннан кейін, оны швед тілінде сөйлеу мен жазу барысында қолдана алатыныңызды үміттенеміз. Бүгінгі сабақ аяқталды, келесі сабақта кездескенше!
 {{#seo:
-|title=Швед тіліндегі "Қазіргі уақыт" тақырыбы туралы оқулар...
-|keywords=швед тілі, курстар, Қазақстан, 0-ден A1-ге дейініш
+|title=Ағымдағы уақытша - Швед тілінің оқу курсы
-|description=Осы тақырыпта біз қазіргі уақытты үйренедік және қандай емес ғана, оларды өз өміріміздегі істерімізге қолдана аламыз. ...
+|keywords=Швед, грамматика, ағымдағы уақытша, етістіктер, швед тілін үйрену
+|description=Бұл сабақта сіз ағымдағы уақытша туралы үйренесіз. Сіз қазіргі уақытта болып жатқан іс-әрекеттерді қалай сипаттауға болатынын білесіз.
 }}
-{{Swedish-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
+{{Template:Swedish-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
 [[Category:Course]]
@@ Line 77: / Line 251: @@
 [[Category:0-to-A1-Course]]
 [[Category:Swedish-0-to-A1-Course]]
-<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
+<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 {{Swedish-Page-Bottom}}