Difference between revisions of "Language/Moroccan-arabic/Grammar/Uses-of-the-Conditional/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Moroccan-arabic-Page-Top}}
{{Moroccan-arabic-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Moroccan-arabic/kk|Марокко араб тілі]] </span> → <span cat>[[Language/Moroccan-arabic/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Moroccan-arabic/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1 деңгейіне дейінгі курс]]</span> → <span title>Шартты қолдану</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>Марокколық араб тілі</span> → <span cat>ғрамматика</span> → <span level>[[Language/Moroccan-arabic/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-А1 Курстары]]</span> → <span title>Условный тілді пайдалану</span></div>
== Кіріспе ==
 
Марокко араб тілінде шартты көңіл-күйді (conditional mood) пайдалану – тілдік дағдыларды жетілдіруде маңызды қадам. Бұл грамматикалық құрылым арқылы біз мүмкіндіктер, болжамдар және шарттарды білдіре аламыз. Шартты көңіл-күйдің қолданылуы, бізге сөйлескен кезде немесе жазған кезде, әр түрлі жағдайларды сипаттауға көмектеседі. Мысалы, “Егер мен мектепке барсам, достарыммен кездесемін” деген сөйлемде шартты көңіл-күйдің қолданылуы «егер» деген сөзбен басталады. Бүгінгі сабақта біз шартты көңіл-күйді қалай және қашан пайдалануды үйренеміз.


__TOC__
__TOC__


== Қосымша жаңалықтар ==
=== Шартты көңіл-күй дегеніміз не? ===
 
Шартты көңіл-күй – сөйлемнің шарттылықты білдіретін грамматикалық құрылымы. Ол әдетте “егер” (إذا) сөзімен басталып, бір нәрсенің орындалуын немесе орындалмауын білдіреді. Бұл көңіл-күйді қолдану арқылы біз әр түрлі жағдайларды, мысалы, болашақтағы мүмкіндіктерді, ұсыныстарды немесе болжамдарды көрсетеміз.
 
=== Шартты көңіл-күйдің құрылымы ===
 
Марокко араб тілінде шартты көңіл-күйдің негізгі құрылымы:
 
* Егер + (субъект + етістік) + (нәтиже)
 
* Мысалы: إذا ذهبت إلى السوق، سأشتري فواكه
 
* Егер мен базарға барсам, мен жемістер сатып аламын.


Бұл курста сіз марокколық араб тілінің жаңа жаңалықтарын оқып, түсінікті мүмкіндіктерін және қолдануын түсінесіз. Бұл курстың мақсаты - қолайлы және жақсы оқушыларды Марокко араб тілінің А1 деңгейіне дейін оқыту.
== Шартты көңіл-күйдің қолдану жағдайлары ==


== Условный тілдің пайдалануы ==
=== 1. Мүмкіндіктер ===


Условный тілді марокколық араб тілінде әдетте "lakîn" (Лекин) сөзімен бірге пайдаланылады. Бұл тілде, "lakîn" сөзі "бірақ" немесе "өйткені" сөздерімен емес, "өткізгені" немесе "жалғастығы" деген мағынаны білдіреді.  
Шартты көңіл-күйдің алғашқы қолдану жері – мүмкіндіктерді көрсету. Мысалы:


Мысалы:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Марокколық араб тілі !! Транскрипция !! Казах тіліне аударма
 
! Марокко араб тілі !! Дыбысталу !! Қазақша
 
|-
|-
| "Егер сен маған келсең, мен қуанышты боламын." || "Illa mataji-ti, ana bshuf-ek, bshuf-ek, kan-sek." || "Егер сен маған келсең, мен қуанышты боламын."
 
| إذا درست جيدا، سأنجح في الامتحان || إذا درست جيدًا، سأنجح في الامتحان || Егер мен жақсы оқысам, мен емтиханнан өтемін
 
|-
 
| إذا سافرت إلى المغرب، سأتعلم العربية || إذَا سَافَرْتُ إلى المَغْرِب، سَأَتَعَلَّمُ العَرَبِيَّة || Егер мен Мароккода саяхат жасасам, мен араб тілін үйренемін
 
|}
|}


== Ықтималды тілді пайдалану ==
=== 2. Ұсыныстар ===


Марокколық араб тілінде, ықтималды тіл қандай екенін білу үшін "ghadi" (ғади) сөзі пайдаланылады. Бұл қазіргі уақытта жаңа жаңалықтарға үйренілген, бірақ марокколық араб тілінде қолданылатын жаңақтардың бірі емес.  
Шартты көңіл-күй ұсыныстар жасау үшін де қолданылады. Мысалы:


Мысалы:
{| class="wikitable"
* "Қарауыңыз келетін адамдар болса, тапсыруыңыз керек." (Егер қарауыңыз келетін адамдар болса, сіз тапсыруыңыз керек.)
* "Егер магазинде келісесіз, келісуіңіз мүмкін емес." (Егер сіз магазинде келісесіз, онда сізге келісу мүмкін емес.)


== Зерттеу міндеті ==
! Марокко араб тілі !! Дыбысталу !! Қазақша


Сізге марокколық араб тілінде условный тілдің және ықтималды тілдің қандай пайдаланылатынын түсіндіру үшін зерттеу жасауға қамтымыз. Сіз осы тілдердің үлгерімін түсініп, оларды өз әдістеріңізбен және жақсы мәтіндермен пайдалануға болады.
|-


== Тақырыпқа байланысты SEO тегтері ==
| إذا كنت جائعا، يمكنك أن تأكل || إذَا كُنتَ جَائِعًا، يُمْكِنُكَ أَنْ تَأْكُلَ || Егер сен аш болсаң, сен тамақ жей аласың
 
|-
 
| إذا أحببت، يمكننا الذهاب إلى السينما || إذَا أَحْبَبْتَ، يُمْكِنُنَا الذَّهَابُ إلى السِّيْنَمَا || Егер сен қаласаң, біз киноға бара аламыз
 
|}
 
=== 3. Болжамдар ===
 
Шартты көңіл-күй болжау жасау үшін пайдаланылады. Мысалы:
 
{| class="wikitable"
 
! Марокко араб тілі !! Дыбысталу !! Қазақша
 
|-
 
| إذا كان الجو جميلا، سنذهب إلى الشاطئ || إذَا كَانَ الجَوُّ جَمِيلًا، سَنَذْهَبُ إلى الشَّاطِئ || Егер ауа райы жақсы болса, біз жағажайға барамыз
 
|-
 
| إذا لم تدرس، لن تنجح || إذَا لَمْ تَدْرُسْ، لَنْ تَنْجَحَ || Егер сен оқымасаң, сен өтпейсің
 
|}
 
=== 4. Мәселелерді шешу ===
 
Шартты көңіл-күй мәселелерді шешу барысында да қолданылады. Мысалы:
 
{| class="wikitable"
 
! Марокко араб тілі !! Дыбысталу !! Қазақша
 
|-
 
| إذا كان لديك مشكلة، يمكنك أن تسألني || إذَا كَانَ لَدَيْكَ مُشْكِلَةٌ، يُمْكِنُكَ أَنْ تَسْأَلَنِي || Егер сенде проблема болса, сен мені сұрай аласың
 
|-
 
| إذا كنت تعاني، يجب عليك أن تتحدث || إذَا كُنتَ تُعَانِي، يَجِبُ عَلَيْكَ أَنْ تَتَحَدَّثَ || Егер сен қиналсаң, сен сөйлеуің керек
 
|}
 
=== 5. Бастамалар ===
 
Шартты көңіл-күй бастамалар мен ұсыныстар үшін де маңызды. Мысалы:
 
{| class="wikitable"
 
! Марокко араб тілі !! Дыбысталу !! Қазақша
 
|-
 
| إذا أردت أن تتعلم، ابدأ الآن || إذَا أَرَدْتَ أَنْ تَتَعَلَّمَ، اَبْدَأِ الآن || Егер сен үйренгің келсе, қазір баста
 
|-
 
| إذا كنت تحب الموسيقى، انضم إلينا || إذَا كُنتَ تُحِبُّ المُوسِيقَى، انْضَمَّ إِلَيْنَا || Егер сен музыканы сүйсең, бізге қосыл
 
|}
 
== Шартты көңіл-күйдің формалары ==
 
Шартты көңіл-күйдің формалары көбінесе өткен шақ және болашақ шақта болады.
 
* Өткен шақта: إذا + (субъект + өткен етістік) + (нәтиже)
 
* Болашақ шақта: إذا + (субъект + болашақ етістік) + (нәтиже)
 
=== Мысалдар ===
 
{| class="wikitable"
 
! Марокко араб тілі !! Дыбысталу !! Қазақша
 
|-
 
| إذا كنت قد درست، كنت ستنجح || إذَا كُنتَ قَدْ دَرَسْتَ، كُنتَ سَتَنْجَحُ || Егер сен оқыған болсаң, сен өтетін едің
 
|-
 
| إذا زرتني، سأكون سعيدا || إذَا زُرْتَنِي، سَأَكُونُ سَعِيدًا || Егер сен мені көрсең, мен қуанышты боламын
 
|}
 
== Жаттығулар ==
 
=== 1. Жаттығу ===
 
Толтырыңыз: Егер мен (оқу) __________, мен (өтемін) __________.
 
'''Шешімі:''' Егер мен оқысам, мен өтемін.
 
=== 2. Жаттығу ===
 
Сөйлемдерді шартты көңіл-күйде жазыңыз:
 
* Мен (жұмыс) __________, мен (ақша) __________.
 
* Егер (ауа) __________, мен (жаяу) __________.
 
'''Шешім:'''
 
1. Егер мен жұмыс істесем, мен ақша табамын.
 
2. Егер ауа райы жақсы болса, мен жаяу барам.
 
=== 3. Жаттығу ===
 
Толтыру: Егер мен (жазу) __________, мен (достарым) __________.
 
'''Шешімі:''' Егер мен жазсам, мен достарыммен кездесемін.
 
=== 4. Жаттығу ===
 
Түзетіңіз:
 
* Егер сен (жұмыс) __________, сен (сәтті) __________.
 
* Егер (досым) __________, мен (көмектесемін) __________.
 
'''Шешім:'''
 
1. Егер сен жұмыс істесең, сен сәтті боласың.
 
2. Егер досым сұраса, мен көмектесемін.
 
=== 5. Жаттығу ===
 
Егер мен (барамын) __________, мен (тапсырамын) __________.
 
'''Шешімі:''' Егер мен барамын, мен тапсырамын.
 
=== 6. Жаттығу ===
 
Сөйлемдер жасаңыз:
 
* Егер (мен) __________, мен (көрейін) __________.
 
* Егер (сен) __________, мен (көмектесемін) __________.
 
'''Шешім:'''
 
1. Егер мен бос болсам, мен көрейін.
 
2. Егер сен сұрасаң, мен көмектесемін.
 
=== 7. Жаттығу ===
 
Тапсырманы орындаңыз:
 
* Егер мен (білім) __________, мен (жетістіктер) __________.
 
* Егер (дос) __________, мен (кездесемін) __________.
 
'''Шешім:'''
 
1. Егер мен білім алсам, мен жетістіктерге жетемін.
 
2. Егер досым келсе, мен кездесемін.
 
=== 8. Жаттығу ===
 
Толтырыңыз:
 
* Егер (мен) __________, мен (сөйлеймін) __________.
 
* Егер (сен) __________, мен (көмектесемін) __________.
 
'''Шешім:'''
 
1. Егер мен дайын болсам, мен сөйлеймін.
 
2. Егер сен сұрасаң, мен көмектесемін.
 
=== 9. Жаттығу ===
 
Сөйлемдерді жасаңыз:
 
* Егер (біз) __________, мен (барамын) __________.
 
* Егер (ол) __________, мен (шығамын) __________.
 
'''Шешім:'''
 
1. Егер біз шығарсақ, мен барамын.
 
2. Егер ол дайын болса, мен шығамын.
 
=== 10. Жаттығу ===
 
Егер (ол) __________, мен (көмектесемін) __________.
 
'''Шешімі:''' Егер ол шақырса, мен көмектесемін.


{{#seo:
{{#seo:
|title=Марокколық араб тілінің грамматикасы → 0-А1 Курстары → Условный тілді пайдалану
 
|keywords=Марокколық араб тілі, ғрамматика, 0-А1 Курстары, условный тіл, ықтималды тіл
|title=Марокко араб тілінде шартты көңіл-күйді қолдану
|description=Марокколық араб тілінің грамматикасы курсында условный тілдің және ықтималды тілдің қандай пайдаланылатынын түсіндіруға боладыңыз.
 
|keywords=Марокко араб тілі, шартты көңіл-күй, грамматика, тіл үйрену, бастауыш курс
 
|description=Бұл сабақта сіз Марокко араб тілінде шартты көңіл-күйді қалай және қашан қолдану керектігін үйренесіз.
 
}}
}}


{{Moroccan-arabic-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
{{Template:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 47: Line 267:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course]]
[[Category:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>




Latest revision as of 10:00, 16 August 2024


Morocco-flag-PolyglotClub.png
Марокко араб тілі → Грамматика → 0-ден A1 деңгейіне дейінгі курс → Шартты қолдану

Кіріспе[edit | edit source]

Марокко араб тілінде шартты көңіл-күйді (conditional mood) пайдалану – тілдік дағдыларды жетілдіруде маңызды қадам. Бұл грамматикалық құрылым арқылы біз мүмкіндіктер, болжамдар және шарттарды білдіре аламыз. Шартты көңіл-күйдің қолданылуы, бізге сөйлескен кезде немесе жазған кезде, әр түрлі жағдайларды сипаттауға көмектеседі. Мысалы, “Егер мен мектепке барсам, достарыммен кездесемін” деген сөйлемде шартты көңіл-күйдің қолданылуы «егер» деген сөзбен басталады. Бүгінгі сабақта біз шартты көңіл-күйді қалай және қашан пайдалануды үйренеміз.

Шартты көңіл-күй дегеніміз не?[edit | edit source]

Шартты көңіл-күй – сөйлемнің шарттылықты білдіретін грамматикалық құрылымы. Ол әдетте “егер” (إذا) сөзімен басталып, бір нәрсенің орындалуын немесе орындалмауын білдіреді. Бұл көңіл-күйді қолдану арқылы біз әр түрлі жағдайларды, мысалы, болашақтағы мүмкіндіктерді, ұсыныстарды немесе болжамдарды көрсетеміз.

Шартты көңіл-күйдің құрылымы[edit | edit source]

Марокко араб тілінде шартты көңіл-күйдің негізгі құрылымы:

  • Егер + (субъект + етістік) + (нәтиже)
  • Мысалы: إذا ذهبت إلى السوق، سأشتري فواكه
  • Егер мен базарға барсам, мен жемістер сатып аламын.

Шартты көңіл-күйдің қолдану жағдайлары[edit | edit source]

1. Мүмкіндіктер[edit | edit source]

Шартты көңіл-күйдің алғашқы қолдану жері – мүмкіндіктерді көрсету. Мысалы:

Марокко араб тілі Дыбысталу Қазақша
إذا درست جيدا، سأنجح في الامتحان إذا درست جيدًا، سأنجح في الامتحان Егер мен жақсы оқысам, мен емтиханнан өтемін
إذا سافرت إلى المغرب، سأتعلم العربية إذَا سَافَرْتُ إلى المَغْرِب، سَأَتَعَلَّمُ العَرَبِيَّة Егер мен Мароккода саяхат жасасам, мен араб тілін үйренемін

2. Ұсыныстар[edit | edit source]

Шартты көңіл-күй ұсыныстар жасау үшін де қолданылады. Мысалы:

Марокко араб тілі Дыбысталу Қазақша
إذا كنت جائعا، يمكنك أن تأكل إذَا كُنتَ جَائِعًا، يُمْكِنُكَ أَنْ تَأْكُلَ Егер сен аш болсаң, сен тамақ жей аласың
إذا أحببت، يمكننا الذهاب إلى السينما إذَا أَحْبَبْتَ، يُمْكِنُنَا الذَّهَابُ إلى السِّيْنَمَا Егер сен қаласаң, біз киноға бара аламыз

3. Болжамдар[edit | edit source]

Шартты көңіл-күй болжау жасау үшін пайдаланылады. Мысалы:

Марокко араб тілі Дыбысталу Қазақша
إذا كان الجو جميلا، سنذهب إلى الشاطئ إذَا كَانَ الجَوُّ جَمِيلًا، سَنَذْهَبُ إلى الشَّاطِئ Егер ауа райы жақсы болса, біз жағажайға барамыз
إذا لم تدرس، لن تنجح إذَا لَمْ تَدْرُسْ، لَنْ تَنْجَحَ Егер сен оқымасаң, сен өтпейсің

4. Мәселелерді шешу[edit | edit source]

Шартты көңіл-күй мәселелерді шешу барысында да қолданылады. Мысалы:

Марокко араб тілі Дыбысталу Қазақша
إذا كان لديك مشكلة، يمكنك أن تسألني إذَا كَانَ لَدَيْكَ مُشْكِلَةٌ، يُمْكِنُكَ أَنْ تَسْأَلَنِي Егер сенде проблема болса, сен мені сұрай аласың
إذا كنت تعاني، يجب عليك أن تتحدث إذَا كُنتَ تُعَانِي، يَجِبُ عَلَيْكَ أَنْ تَتَحَدَّثَ Егер сен қиналсаң, сен сөйлеуің керек

5. Бастамалар[edit | edit source]

Шартты көңіл-күй бастамалар мен ұсыныстар үшін де маңызды. Мысалы:

Марокко араб тілі Дыбысталу Қазақша
إذا أردت أن تتعلم، ابدأ الآن إذَا أَرَدْتَ أَنْ تَتَعَلَّمَ، اَبْدَأِ الآن Егер сен үйренгің келсе, қазір баста
إذا كنت تحب الموسيقى، انضم إلينا إذَا كُنتَ تُحِبُّ المُوسِيقَى، انْضَمَّ إِلَيْنَا Егер сен музыканы сүйсең, бізге қосыл

Шартты көңіл-күйдің формалары[edit | edit source]

Шартты көңіл-күйдің формалары көбінесе өткен шақ және болашақ шақта болады.

  • Өткен шақта: إذا + (субъект + өткен етістік) + (нәтиже)
  • Болашақ шақта: إذا + (субъект + болашақ етістік) + (нәтиже)

Мысалдар[edit | edit source]

Марокко араб тілі Дыбысталу Қазақша
إذا كنت قد درست، كنت ستنجح إذَا كُنتَ قَدْ دَرَسْتَ، كُنتَ سَتَنْجَحُ Егер сен оқыған болсаң, сен өтетін едің
إذا زرتني، سأكون سعيدا إذَا زُرْتَنِي، سَأَكُونُ سَعِيدًا Егер сен мені көрсең, мен қуанышты боламын

Жаттығулар[edit | edit source]

1. Жаттығу[edit | edit source]

Толтырыңыз: Егер мен (оқу) __________, мен (өтемін) __________.

Шешімі: Егер мен оқысам, мен өтемін.

2. Жаттығу[edit | edit source]

Сөйлемдерді шартты көңіл-күйде жазыңыз:

  • Мен (жұмыс) __________, мен (ақша) __________.
  • Егер (ауа) __________, мен (жаяу) __________.

Шешім:

1. Егер мен жұмыс істесем, мен ақша табамын.

2. Егер ауа райы жақсы болса, мен жаяу барам.

3. Жаттығу[edit | edit source]

Толтыру: Егер мен (жазу) __________, мен (достарым) __________.

Шешімі: Егер мен жазсам, мен достарыммен кездесемін.

4. Жаттығу[edit | edit source]

Түзетіңіз:

  • Егер сен (жұмыс) __________, сен (сәтті) __________.
  • Егер (досым) __________, мен (көмектесемін) __________.

Шешім:

1. Егер сен жұмыс істесең, сен сәтті боласың.

2. Егер досым сұраса, мен көмектесемін.

5. Жаттығу[edit | edit source]

Егер мен (барамын) __________, мен (тапсырамын) __________.

Шешімі: Егер мен барамын, мен тапсырамын.

6. Жаттығу[edit | edit source]

Сөйлемдер жасаңыз:

  • Егер (мен) __________, мен (көрейін) __________.
  • Егер (сен) __________, мен (көмектесемін) __________.

Шешім:

1. Егер мен бос болсам, мен көрейін.

2. Егер сен сұрасаң, мен көмектесемін.

7. Жаттығу[edit | edit source]

Тапсырманы орындаңыз:

  • Егер мен (білім) __________, мен (жетістіктер) __________.
  • Егер (дос) __________, мен (кездесемін) __________.

Шешім:

1. Егер мен білім алсам, мен жетістіктерге жетемін.

2. Егер досым келсе, мен кездесемін.

8. Жаттығу[edit | edit source]

Толтырыңыз:

  • Егер (мен) __________, мен (сөйлеймін) __________.
  • Егер (сен) __________, мен (көмектесемін) __________.

Шешім:

1. Егер мен дайын болсам, мен сөйлеймін.

2. Егер сен сұрасаң, мен көмектесемін.

9. Жаттығу[edit | edit source]

Сөйлемдерді жасаңыз:

  • Егер (біз) __________, мен (барамын) __________.
  • Егер (ол) __________, мен (шығамын) __________.

Шешім:

1. Егер біз шығарсақ, мен барамын.

2. Егер ол дайын болса, мен шығамын.

10. Жаттығу[edit | edit source]

Егер (ол) __________, мен (көмектесемін) __________.

Шешімі: Егер ол шақырса, мен көмектесемін.

Мәтіндіктің құрамы - Маракешті араб тілі - 0-ден А1-ге[edit source]


Таныстыру


Сәлемдесу және тәуекелді сөздер


Есімдер мен және тағы дағдылар


Тағам мен Аяқтар


Етістіктер


Үй және Мекенжай


Сындар


Традициялар және Мадақұйындықтар


Пәрмендер


Көлік


Пішімді Көзбелгілер


Сауда және торга


Тарихи Жерлер және Landmarks


Қате реттеп берушілер мен мүшелері


Денсаулық және Жарандық


Пассивті тілді ғана толтыру


Қайғылылық және Азайтушылық


Таңғы айлар және Мерекелер


Әлеуметтік диалектер


Ішкі Күйді тілді ғана толтыру


Ауа және Ауарайық


Басқа сабақтар[edit | edit source]


Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/Moroccan-arabic/Grammar/Uses-of-the-Conditional/kk&oldid=320635"