Difference between revisions of "Language/German/Grammar/Expressing-Abilities/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{German-Page-Top}}
{{German-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/German/kk|Неміс]] </span> → <span cat>[[Language/German/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/German/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге Курс]]</span> → <span title>Қабілеттерді білдіру</span></div>
== Кіріспе ==
Неміс тілін үйрену барысында грамматика өте маңызды рөл атқарады. Бүгінгі сабағымызда біз '''модальды етістіктерді''' қолдана отырып, қабілеттерімізді білдіру және рұсат сұрау жолдарын қарастырамыз. Бұл тақырып немістермен сөйлескенде, өзіміздің мүмкіндіктерімізді көрсету үшін қажет. Модальды етістіктер неміс тілінде өте жиі кездеседі, сондықтан оларды жақсы меңгеру – тіл үйренуші үшін үлкен артықшылық.
Біздің сабағымыздың құрылымы:
* Модальды етістіктерге кіріспе
* Модальды етістіктердің қолданылуы


<div class="pg_page_title"><span lang>German</span> → <span cat>Grammar</span> → <span level>[[Language/German/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 to A1 Course]]</span> → <span title>Expressing Abilities</span></div>
* Мысалдар
 
* Жаттығулар


__TOC__
__TOC__


== Modal Verbs ==
=== Модальды етістіктерге кіріспе ===
Modal verbs are essential in German. They are used to express abilities, permission, and obligation. In this lesson, we will focus on using modal verbs to express abilities.
 
Модальды етістіктер – бұл іс-әрекеттің сипатын, мүмкіндік, рұқсат, немесе міндеттілікті білдіретін етістіктер. Неміс тілінде ең кең таралған модальды етістіктер:
 
* '''können''' (мүмкіншілік, қабілет) - «білу», «істей алу»
 
* '''dürfen''' (рұсат) - «рұқсат ету»
 
* '''müssen''' (міндеттілік) - «міндетті болу»
 
=== Модальды етістіктердің қолданылуы ===
 
Модальды етістіктер сөйлемде етістікпен бірге қолданылады. Мысалы:
 
1. '''Ich kann schwimmen.''' (Мен жүзуді білемін.)
 
2. '''Darf ich hier sitzen?''' (Мен мұнда отыра алам ба?)
 
Модальды етістікті пайдалану кезінде, ол етістіктің негізгі формасымен бірге қолданылады. Негізгі етістік соңында тұрады. Мысалы:
 
* '''Ich kann gut Deutsch sprechen.''' (Мен жақсы неміс тілінде сөйлей аламын.)


=== Modal Verbs for Expressing Abilities ===
=== Мысалдар ===
The modal verbs used to express abilities are "können" and "dürfen."


==== Können ====
Модальды етістіктердің қолданылуын көрсету үшін төмендегі мысалдар келтірілген:
"Können" means "can" or "to be able to." It is used to express the ability to do something.


'''Example:'''
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! German !! Pronunciation !! Kazakh
 
! Неміс !! Дыбысталуы !! Қазақ
 
|-
|-
| Ich kann Deutsch sprechen. || [ɪç kʰan ˈdɔʏtʃ ˈʃpreːçən] || Мен немісінің тілін айтуға болады.  
 
| Ich kann tanzen. || Ик қан танцен. || Мен би билей аламын.
 
|-
|-
| Du kannst schwimmen. || [du kʰanst ˈʃvɪmən] || Сен жүзу үйрей алады.
 
| Du darfst das machen. || Ду дарфст дас макен. || Сен мұны істей аласың.
 
|-
|-
| Sie kann heute nicht kommen. || [ziː kʰan ˈhɔʏ̯tə nɪçt ˈkɔmən] || Ол бүгін келе алмайды.
 
| Er muss lernen. || Эр мусс лернен. || Ол үйренуі керек.
 
|-
|-
| Wir können morgen ins Kino gehen. || [vɪr kʰönnən ˈmɔrgn̩ ɪns ˈkiːno ˈɡeːən] || Біз кешегі киноға баруға боладық.
 
| Wir können gehen. || Вир көннен гени. || Біз бара аламыз.
 
|-
|-
| Ihr könnt die Hausaufgaben machen. || [iːr könt diː ˈhaʊ̯sʔaʊ̯fɡaːbn̩ ˈmaːçn̩] || Сіз жинақтаманы жасауға боладыңыз.
 
| Sie dürfen hier sein. || Зи дарфен хиар зайн. || Олар мұнда бола алады.
 
|-
|-
| Sie können gut kochen. || [ziː kʰönnən ɡuːt ˈkɔçn̩] || Олар жақсы тағам пісіруге болады.
|}


==== Dürfen ====
| Ich kann gut singen. || Ик қан гут зинген. || Мен жақсы ән айта аламын.
"Dürfen" means "may" or "to be allowed to." It is used to express permission to do something.


'''Example:'''
{| class="wikitable"
! German !! Pronunciation !! Kazakh
|-
|-
| Ich darf nicht rausgehen. || [ɪç dɑrf nɪçt raʊ̯sˈɡeːən] || Мен сондай-ақ қабатты шығуға болмайды.
 
| Darf ich fragen? || Дарф их фраген? || Мен сұрауым мүмкін бе?
 
|-
|-
| Du darfst hier nicht rauchen. || [du darfst hiːɐ̯ nɪçt ˈʁaʊ̯çən] || Сіз бұл жерде тұтқанша болмайды.
 
| Du kannst mir helfen. || Ду қанст мир хельфен. || Сен маған көмектесе аласың.
 
|-
|-
| Sie darf das Buch behalten. || [ziː dɑrf das buːç bəˈhaltən] || Ол кітапты сақтауға болады.
 
| Wir müssen arbeiten. || Вир мюсен арбайтен. || Біз жұмыс істей аламыз.
 
|-
|-
| Wir dürfen nicht zu spät kommen. || [vɪr ˈdʏr̥fən nɪçt tsu ʃpɛt ˈkɔmən] || Біз кешуге қашан келмей аламыз.
 
|-
| Er kann das Auto fahren. || Эр қан дас Ауто фарен. || Ол машинаны жүргізе алады.
| Ihr dürft heute früher nach Hause gehen. || [iːr dʏrft ˈhɔʏ̯tə ˈfʁyːə nax ˈhaʊ̯sə ˈɡeːən] || Сіз бүгін балаңызды тезеру күнінен тұрғанда босқа бағытта бола аласыз.
 
|-
| Sie dürfen das Auto nicht fahren. || [ziː dʏrfən das ˈʔaʊ̯to nɪçt ˈfaːʁən] || Олар машинаға баспау керек емес.
|}
|}


=== Word Order with Modal Verbs ===
=== Жаттығулар ===
When using modal verbs, the word order changes. The modal verb is in second position, and the infinitive verb goes to the end of the sentence.
 
Сабақта үйренгенімізді бекіту үшін келесі жаттығуларды орындаңыз:
 
1. '''Сөйлемдерді толықтырыңыз:'''
 
* Ich _____ (können) gut schwimmen.
 
* Du _____ (dürfen) hier sitzen.
 
2. '''Жауап беріңіз:'''
 
* Darf ich ins Kino gehen?
 
* Kannst du mir helfen?
 
3. '''Сөйлемдерді аударыңыз:'''
 
* Мен би билей аламын.  
 
* Ол үйренуі керек.


'''Example:'''
4. '''Сөйлемдерді өзгертіңіз:'''
* Ich kann Deutsch sprechen. -> Ich '''kann''' Deutsch sprechen.
* Du darfst hier nicht rauchen. -> Du '''darfst''' hier nicht rauchen.


=== Asking for Permission ===
* Sie kann gut tanzen. (Сіз)
To ask for permission in German, you can use the phrase "Darf ich...?" or "Kann ich...?"


'''Example:'''
* Wir dürfen hier sein. (Біз)
* Darf ich das Fenster öffnen? -> May I open the window?
* Kann ich bitte gehen? -> Can I please leave?


== Exercises ==
5. '''Келесі сөйлемдерді модальды етістіктермен толықтырыңыз:'''
Now let's practice what we have learned!


'''Exercise 1:'''
* (мен) _____ (білу) неміс тілін.
Conjugate the modal verbs "können" and "dürfen" in the present tense for the following pronouns:


* ich
* (сен) _____ (рұсат) менімен келу.
* du
* er/sie/es
* wir
* ihr
* sie


'''Exercise 2:'''
'''Жауаптар мен түсіндірмелер:'''
Fill in the blank with the correct form of "können":
* Ich _____ Deutsch sprechen.


'''Exercise 3:'''
1. can - Ich kann gut schwimmen.
Fill in the blank with the correct form of "dürfen":
* Wir _____ nicht zu spät kommen.


'''Exercise 4:'''
2. Yes, you can go to the cinema. Yes, you can help me.
Rewrite the following sentences using modal verbs:
* Ich gehe spazieren. -> ____ ich spazieren ____.
* Wir essen Pizza. -> ____ wir Pizza ____.


== Conclusion ==
3. Мен би билей аламын. - Ich kann tanzen.
In this lesson, we have learned how to use modal verbs to express abilities and ask for permission. Keep practicing, and you will improve your German skills in no time!
 
4. Сіз жақсы би билей аласыз. - Sie kann gut tanzen.
 
5. Мен неміс тілін білемін. - Ich kann Deutsch.
 
Сен менімен келе аласың. - Du darfst mit mir kommen.
 
Осылайша, модальды етістіктерді үйрену арқылы сіз неміс тілінде қабілеттеріңізді білдірудің негізгі құралын меңгердіңіз. Енді неміс тілінде сөйлеу барысында өзіңізді сенімді сезінесіз!


{{#seo:
{{#seo:
|title=German Grammar: Expressing Abilities
 
|keywords=German, Grammar, Expressing Abilities, Modal Verbs, Kazakh
|title=Неміс тілінде қабілеттерді білдіру
|description=In this lesson, you will learn how to use modal verbs to express abilities and ask for permission in German. Practice with exercises to improve your skills.
 
|keywords=неміс тілі, модальды етістіктер, қабілеттерді білдіру, грамматика, A1 деңгейі
 
|description=Бұл сабақта сіз неміс тіліндегі модальды етістіктерді қолдана отырып, қабілеттеріңізді білдіру және рұсат сұрау жолдарын үйренесіз.
 
}}
}}


{{German-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
{{Template:German-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 107: Line 159:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:German-0-to-A1-Course]]
[[Category:German-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>





Latest revision as of 13:29, 12 August 2024


German-Language-PolyglotClub.jpg
Неміс Грамматика0-ден A1-ге КурсҚабілеттерді білдіру

Кіріспе[edit | edit source]

Неміс тілін үйрену барысында грамматика өте маңызды рөл атқарады. Бүгінгі сабағымызда біз модальды етістіктерді қолдана отырып, қабілеттерімізді білдіру және рұсат сұрау жолдарын қарастырамыз. Бұл тақырып немістермен сөйлескенде, өзіміздің мүмкіндіктерімізді көрсету үшін қажет. Модальды етістіктер неміс тілінде өте жиі кездеседі, сондықтан оларды жақсы меңгеру – тіл үйренуші үшін үлкен артықшылық.

Біздің сабағымыздың құрылымы:

  • Модальды етістіктерге кіріспе
  • Модальды етістіктердің қолданылуы
  • Мысалдар
  • Жаттығулар

Модальды етістіктерге кіріспе[edit | edit source]

Модальды етістіктер – бұл іс-әрекеттің сипатын, мүмкіндік, рұқсат, немесе міндеттілікті білдіретін етістіктер. Неміс тілінде ең кең таралған модальды етістіктер:

  • können (мүмкіншілік, қабілет) - «білу», «істей алу»
  • dürfen (рұсат) - «рұқсат ету»
  • müssen (міндеттілік) - «міндетті болу»

Модальды етістіктердің қолданылуы[edit | edit source]

Модальды етістіктер сөйлемде етістікпен бірге қолданылады. Мысалы:

1. Ich kann schwimmen. (Мен жүзуді білемін.)

2. Darf ich hier sitzen? (Мен мұнда отыра алам ба?)

Модальды етістікті пайдалану кезінде, ол етістіктің негізгі формасымен бірге қолданылады. Негізгі етістік соңында тұрады. Мысалы:

  • Ich kann gut Deutsch sprechen. (Мен жақсы неміс тілінде сөйлей аламын.)

Мысалдар[edit | edit source]

Модальды етістіктердің қолданылуын көрсету үшін төмендегі мысалдар келтірілген:

Неміс Дыбысталуы Қазақ
Ich kann tanzen. Ик қан танцен. Мен би билей аламын.
Du darfst das machen. Ду дарфст дас макен. Сен мұны істей аласың.
Er muss lernen. Эр мусс лернен. Ол үйренуі керек.
Wir können gehen. Вир көннен гени. Біз бара аламыз.
Sie dürfen hier sein. Зи дарфен хиар зайн. Олар мұнда бола алады.
Ich kann gut singen. Ик қан гут зинген. Мен жақсы ән айта аламын.
Darf ich fragen? Дарф их фраген? Мен сұрауым мүмкін бе?
Du kannst mir helfen. Ду қанст мир хельфен. Сен маған көмектесе аласың.
Wir müssen arbeiten. Вир мюсен арбайтен. Біз жұмыс істей аламыз.
Er kann das Auto fahren. Эр қан дас Ауто фарен. Ол машинаны жүргізе алады.

Жаттығулар[edit | edit source]

Сабақта үйренгенімізді бекіту үшін келесі жаттығуларды орындаңыз:

1. Сөйлемдерді толықтырыңыз:

  • Ich _____ (können) gut schwimmen.
  • Du _____ (dürfen) hier sitzen.

2. Жауап беріңіз:

  • Darf ich ins Kino gehen?
  • Kannst du mir helfen?

3. Сөйлемдерді аударыңыз:

  • Мен би билей аламын.
  • Ол үйренуі керек.

4. Сөйлемдерді өзгертіңіз:

  • Sie kann gut tanzen. (Сіз)
  • Wir dürfen hier sein. (Біз)

5. Келесі сөйлемдерді модальды етістіктермен толықтырыңыз:

  • (мен) _____ (білу) неміс тілін.
  • (сен) _____ (рұсат) менімен келу.

Жауаптар мен түсіндірмелер:

1. can - Ich kann gut schwimmen.

2. Yes, you can go to the cinema. Yes, you can help me.

3. Мен би билей аламын. - Ich kann tanzen.

4. Сіз жақсы би билей аласыз. - Sie kann gut tanzen.

5. Мен неміс тілін білемін. - Ich kann Deutsch.

Сен менімен келе аласың. - Du darfst mit mir kommen.

Осылайша, модальды етістіктерді үйрену арқылы сіз неміс тілінде қабілеттеріңізді білдірудің негізгі құралын меңгердіңіз. Енді неміс тілінде сөйлеу барысында өзіңізді сенімді сезінесіз!

Ғермания тілінің 0-А1 деңгейінен бастап[edit source]


Еңбек-жұмыс құрылымдары


Сұлу және кешірім сөздері


Мысал емес және мысал көрсететін артықшылықтар


Сан, күн және уақыт


Етістіктер мен тұрғындау


Отбасы және достар


Құсықтықтар


Тағамдар және ашықтар


Германия және неміс тілін айтушы мемлекеттер


Егерлер мен тірекшілер


Саяхат және жол


Модальды етістіктер


Тауарларды сатып алу және киімдер


Музыка және мадақ


Сипаттамалар


Денсаулық және тістер


Уақыт және уақыт қосымшалары


Басқа сабақтар[edit | edit source]