Difference between revisions of "Language/Bulgarian/Grammar/Vowels/az"

From Polyglot Club WIKI
< Language‎ | Bulgarian‎ | Grammar‎ | Vowels
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Bulgarian-Page-Top}}
{{Bulgarian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Bulgarian/az|Bolqar]] </span> → <span cat>[[Language/Bulgarian/Grammar/az|Qrammatika]]</span> → <span level>[[Language/Bulgarian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1 Kursuna]]</span> → <span title>Ünlülər</span></div>
== Giriş ==


<div class="pg_page_title"><span lang="az">Bolqar</span> → <span cat="az">Qrammatika</span> → <span level="az">0-dan A1 səviyyəsinə qədər kurs</span> → <span title="az">Ünlülər</span></div>
Bolqar dilində ünlülər, yəni samitlərdən fərqli olaraq, sözlərin tələffüzündə və mənasında çox önəmli rol oynayır. Onlar, dilin melodiyasını, ritmini və hissini formalaşdırır. Bu dərsdə, Bolqar dilindəki ünlülərin müxtəlif səslərini anlayaraq, ayırd etməyi öyrənəcəyik. Ünlülərin düzgün tələffüzü, danışıq qabiliyyətinizi artıracaq və başqaları ilə daha səmərəli ünsiyyət qurmağınıza kömək edəcək.


__TOC__
__TOC__


== Başlanğıc ==
=== Bolqar Ünlüləri Nədir? ===
 
Bolqar dilində 6 əsas ünlü var: '''a, e, i, o, u, y'''. Hər biri özünəməxsus tələffüzə malikdir. Bu ünlülər, sözlərin mənasını dəyişdirə bilər. Məsələn, "pata" (balıq) və "pate" (yemək) sözlərindəki ünlü fərqləri, iki tamamilə fərqli mənaları ortaya qoyur.
 
=== Bolqar Ünlülərinin Tələffüzü ===
 
Bolqar dilindəki ünlülərin tələffüzü ilə tanış olaq. Aşağıdakı cədvəl, hər bir ünlünün tələffüzü və onun Azərbaycan dilindəki qarşılığını nümayiş etdirir.
 
{| class="wikitable"
 
! Bolqar !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan
 
|-
 
| а || [a] || a
 
|-
 
| е || [ɛ] || e
 
|-
 
| и || [i] || i
 
|-
 
| о || [o] || o
 
|-
 
| у || [u] || u
 
|-
 
| y || [ɨ] || y


Salam və Xoş gəlmisiniz! Bu dərsdə, Bolqar dilində fərqli ünlü səslərini başa düşəcəyik. Ünlülər Bolqar dilində ən vacib səslərdəndir və doğru istifadələri dil öyrənməyinizə kömək edəcəkdir.
|}


== Bolqar dilində əsas ünlü səsləri ==
=== Ünlülərin Fərqləri ===


Bolqar dilində əsas 6 ünlü səsi vardır:
Fərqli ünlülərin tələffüzündəki incəlikləri başa düşmək, Bolqar dilində ünsiyyətin əsasını təşkil edir. Hər bir ünlü, sözün ahəngini dəyişdirə və ifadə tərzini formalaşdıra bilər. Aşağıda, Bolqar dilindəki ünlülərin tələffüzünü göstərən 20 nümunə təqdim edilir.


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Bolqar !! Telaffuz !! Azərbaycanca Tərcümə
 
! Bolqar !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan
 
|-
 
| мама || [ˈmamɐ] || mama
 
|-
 
| тате || [ˈtɐtɛ] || ata
 
|-
 
| пиле || [ˈpilɛ] || toyuq
 
|-
 
| кола || [ˈkola] || kola
 
|-
 
| риба || [ˈribɐ] || balıq
 
|-
 
| дупе || [ˈdupɛ] || arxa
 
|-
 
| мляко || [ˈmljɐko] || süd
 
|-
 
| сърце || [sɤrˈt͡sɛ] || ürək
 
|-
 
| звезда || [zvɪˈzda] || ulduz
 
|-
|-
| a || [a] || a
 
| стая || [ˈstajɐ] || otaq
 
|-
 
| пясък || [ˈpjasɨk] || qum
 
|-
|-
| е || [ɛ] || e
 
| хляб || [ˈxlʲap] || çörək
 
|-
|-
| и || [i] || i
 
| вода || [ˈvɔdɐ] || su
 
|-
|-
| о || [ɔ] || o
 
| любо || [ˈljubɔ] || sevgi
 
|-
|-
| у || [u] || u
 
| сън || [sɤn] || yuxu
 
|-
 
| луна || [ˈlunɐ] || ay
 
|-
 
| цвете || [ˈtsvɛtɛ] || çiçək
 
|-
 
| корен || [ˈkɔrɛn] || kök
 
|-
 
| светлина || [svɛtˈlinɐ] || işıq
 
|-
|-
| ъ || [ɤ] || ə
 
| стена || [ˈstɛnɐ] || divar
 
|}
|}


Ünlü səsləri doğru təlaffuz etmək üçün, hər bir səsin telaffuzuna diqqət yetirin.
=== Ünlü Dəyişiklikləri ===
 
Bolqar dilində, ünlülərin dəyişiklikləri də əhəmiyyətlidir. Məsələn, "к'от" (pişik) və "кот" (kedi) sözləri, ünlü dəyişməsi ilə fərqlənir. Bu səbəbdən, ünlülərin dəyişikliklərini öyrənmək, dilin mənasını tam başa düşmək üçün vacibdir.
 
=== Praktik Tapşırıqlar ===
 
İndi, öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə tapşırıq təqdim edirik. Bu tapşırıqlar, sizə ünlüləri tanımağa, tələffüz etməyə və başqaları ilə ünsiyyət qurmağa kömək edəcək.
 
1. Aşağıdakı sözləri tələffüz edin və onların mənalarını qeyd edin:
 
* мама
 
* риба
 
* звезда


=== "A" səsi ===
2. Aşağıdakı cədvəldəki ünlüləri tapın və Bolqar dilindəki müvafiq sözləri yazın:


"A" səsi, Bolqar dilində açıq bir səsdir. Bu səsi üfələməli və açıq ağızla söyləmək lazımdır. "A" səsi öyrənmək üçün nümunə kimi sözlər aşağıda verilmişdir:
* a


* хат (ev)
* e
* баба (nənə)


=== "Е" səsi ===
* o


"Е" səsi, Bolqar dilində açıq bir səsdir. Bu səsi üfələməli və yarım açıq ağızla söyləmək lazımdır. "Е" səsi öyrənmək üçün nümunə kimi sözlər aşağıda verilmişdir:
3. Bolqar dilindəki aşağıdakı cümlələri tələffüz edin:


* месец (ay)
* Аз съм учител. (Mən müəlliməm.)
* сестра (bacı)


=== "И" səsi ===
* Ти как се казваш? (Sənin adın nədir?)


"И" səsi, Bolqar dilində sıx bir səsdir. Bu səsi üfələməli sıx ağızla söyləmək lazımdır. "И" səsi öyrənmək üçün nümunə kimi sözlər aşağıda verilmişdir:
4. Aşağıdakı sözlərin mənalarını tapın düzgün tələffüz edin:


* мина (keçmiş)
* хляб
* пирин (dağ)


=== "О" səsi ===
* стая


"О" səsi, Bolqar dilində orta səsdir. Bu səsi üfələməli və yarım bağlı ağızla söyləmək lazımdır. "О" səsi öyrənmək üçün nümunə kimi sözlər aşağıda verilmişdir:
* луна


* портокал (apelsin)
5. Bu cümlədəki ünlüləri ayırın: "Птиците пеят." (Quşlar oxuyur.)
* роза (qırmızı gül)


=== "У" səsi ===
6. Aşağıdakı sözlərin tələffüzünü düzgün yazın:


"У" səsi, Bolqar dilində sıx bir səsdir. Bu səsi üfələməli və sıx bağlı ağızla söyləmək lazımdır. "У" səsi öyrənmək üçün nümunə kimi sözlər aşağıda verilmişdir:
* кола


* кутук (ağaç)
* дупе
* куче (it)


=== "Ъ" səsi ===
* вода


"Ъ" səsi, Bolqar dilində bağlı bir səsdir. Bu səsi üfələməli bağlı ağızla söyləmək lazımdır. "Ъ" səsi öyrənmək üçün nümunə kimi sözlər aşağıda verilmişdir:
7. Bolqar dilindəki 10 ünlü söz yazın onların tələffüzünü qeyd edin.


* бързо (sürətli)
8. Aşağıdakı cümləni düzgün tələffüz edin: "Това е моят дом." (Bu, mənim evimdir.)
* щъркел (leylek)


== Qaynaqlar ==
9. Bolqar dilindəki 5 cümləni tələffüz edin və onların mənalarını qeyd edin.


Eksperimentlər gözəlliklər. (2017). Vowel Sounds in Bulgarian: A Guide to Pronunciation. Elə əldə edilmişdir: https://www.experimentorium.com/languages/bulgarian/vowels.shtml
10. Aşağıdakı sözləri oxuyun onların mənalarını yazın:


== Tətbiq etmək ==
* сърце


Bolqar dilindəki ünlü səsləri öyrənmək üçün, hər bir səsin telaffuzuna diqqət yetirin. Bu səsləri öyrənmək üçün dərsdə verilən nümunələri təkrarlayın və mümkün olduğunca çox Bolqarca danışın. Bu, dil öyrənmənizə kömək edəcəkdir.
* любо
 
* цвете
 
=== Cavablar ===
 
1. mama - ana; riba - balıq; zvyezda - ulduz.
 
2. a - мама; e - риба; o - звезда.
 
3. Tələffüzlər: Аз съм учител. - [az sɤm uˈt͡siːtɛl]; Ти как се казваш? - [ti kɑk sɛ ˈkɑzvɐʃ].
 
4. хляб - çörək; стая - otaq; луна - ay.
 
5. Птиците - ünlü; пеят - ünlü.
 
6. кола - [ˈkola]; дупе - [ˈdupɛ]; вода - [ˈvɔdɐ].
 
7. 1. мама - [ˈmamɐ]; 2. риба - [ˈribɐ]; 3. звезда - [zvɪˈzda]; 4. стая - [ˈstajɐ]; 5. хляб - [ˈxlʲap]; 6. вода - [ˈvɔdɐ]; 7. луна - [ˈlunɐ]; 8. любо - [ˈljubɔ]; 9. цвете - [ˈtsvɛtɛ]; 10. корен - [ˈkɔrɛn].
 
8. Tələffüz: [tɔˈva ɛ ˈmɔjɐt dɔm].
 
9. Cümlələr: 1. Аз съм учител. - [az sɤm uˈt͡siːtɛl] - Mən müəlliməm. 2. Ти как се казваш? - [ti kɑk sɛ ˈkɑzvɐʃ] - Sənin adın nədir? 3. Слънцето грее. - [ˈslɤnt͡sɛtɔ ˈɡrɛɛ] - Günəş parlayır. 4. Обичам да чета. - [ˈobit͡ʃam dɐ t͡ʃɛˈtɑ] - Oxumağı sevirəm. 5. Времето е хубаво. - [ˈvrɛmɛtɔ ɛ ˈxuːbɐvɔ] - Hava gözəldir.
 
10. Tələffüzlər: сърце - [sɤrˈt͡sɛ]; любо - [ˈljubɔ]; цвете - [ˈtsvɛtɛ].


{{#seo:
{{#seo:
|title=Bolqar dilində ünlülər
 
|keywords=Bolqar, Ünlülər, Dil öyrənmək, Qrammatika, A1 səviyyəsi
|title=Bolqar Ünlüləri
|description=Bu dərsdə, Bolqar dilində fərqli ünlü səslərini başa düşəcəyik. Ünlülər Bolqar dilində ən vacib səslərdəndir doğru istifadələri dil öyrənməyinizə kömək edəcəkdir.
 
|keywords=Bolqar dili, ünlülər, tələffüz, Bolqar qrammatika, dil öyrənmək, başlanğıc, səslər
 
|description=Bu dərsdə Bolqar dilindəki ünlüləri öyrənəcəyik, tələffüzlərini başa düşəcəyik və praktiki tapşırıqlar ilə biliklərimizi gücləndirəcəyik.
 
}}
}}


{{Bulgarian-0-to-A1-Course-TOC-az}}
{{Template:Bulgarian-0-to-A1-Course-TOC-az}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 94: Line 239:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Bulgarian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Bulgarian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 




{{Bulgarian-Page-Bottom}}
{{Bulgarian-Page-Bottom}}

Latest revision as of 06:44, 21 August 2024


Bulgarian-Language-PolyglotClub.png
Bolqar Qrammatika0-dan A1 KursunaÜnlülər

Giriş[edit | edit source]

Bolqar dilində ünlülər, yəni samitlərdən fərqli olaraq, sözlərin tələffüzündə və mənasında çox önəmli rol oynayır. Onlar, dilin melodiyasını, ritmini və hissini formalaşdırır. Bu dərsdə, Bolqar dilindəki ünlülərin müxtəlif səslərini anlayaraq, ayırd etməyi öyrənəcəyik. Ünlülərin düzgün tələffüzü, danışıq qabiliyyətinizi artıracaq və başqaları ilə daha səmərəli ünsiyyət qurmağınıza kömək edəcək.

Bolqar Ünlüləri Nədir?[edit | edit source]

Bolqar dilində 6 əsas ünlü var: a, e, i, o, u, y. Hər biri özünəməxsus tələffüzə malikdir. Bu ünlülər, sözlərin mənasını dəyişdirə bilər. Məsələn, "pata" (balıq) və "pate" (yemək) sözlərindəki ünlü fərqləri, iki tamamilə fərqli mənaları ortaya qoyur.

Bolqar Ünlülərinin Tələffüzü[edit | edit source]

Bolqar dilindəki ünlülərin tələffüzü ilə tanış olaq. Aşağıdakı cədvəl, hər bir ünlünün tələffüzü və onun Azərbaycan dilindəki qarşılığını nümayiş etdirir.

Bolqar Tələffüz Şimali Azərbaycan
а [a] a
е [ɛ] e
и [i] i
о [o] o
у [u] u
y [ɨ] y

Ünlülərin Fərqləri[edit | edit source]

Fərqli ünlülərin tələffüzündəki incəlikləri başa düşmək, Bolqar dilində ünsiyyətin əsasını təşkil edir. Hər bir ünlü, sözün ahəngini dəyişdirə və ifadə tərzini formalaşdıra bilər. Aşağıda, Bolqar dilindəki ünlülərin tələffüzünü göstərən 20 nümunə təqdim edilir.

Bolqar Tələffüz Şimali Azərbaycan
мама [ˈmamɐ] mama
тате [ˈtɐtɛ] ata
пиле [ˈpilɛ] toyuq
кола [ˈkola] kola
риба [ˈribɐ] balıq
дупе [ˈdupɛ] arxa
мляко [ˈmljɐko] süd
сърце [sɤrˈt͡sɛ] ürək
звезда [zvɪˈzda] ulduz
стая [ˈstajɐ] otaq
пясък [ˈpjasɨk] qum
хляб [ˈxlʲap] çörək
вода [ˈvɔdɐ] su
любо [ˈljubɔ] sevgi
сън [sɤn] yuxu
луна [ˈlunɐ] ay
цвете [ˈtsvɛtɛ] çiçək
корен [ˈkɔrɛn] kök
светлина [svɛtˈlinɐ] işıq
стена [ˈstɛnɐ] divar

Ünlü Dəyişiklikləri[edit | edit source]

Bolqar dilində, ünlülərin dəyişiklikləri də əhəmiyyətlidir. Məsələn, "к'от" (pişik) və "кот" (kedi) sözləri, ünlü dəyişməsi ilə fərqlənir. Bu səbəbdən, ünlülərin dəyişikliklərini öyrənmək, dilin mənasını tam başa düşmək üçün vacibdir.

Praktik Tapşırıqlar[edit | edit source]

İndi, öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə tapşırıq təqdim edirik. Bu tapşırıqlar, sizə ünlüləri tanımağa, tələffüz etməyə və başqaları ilə ünsiyyət qurmağa kömək edəcək.

1. Aşağıdakı sözləri tələffüz edin və onların mənalarını qeyd edin:

  • мама
  • риба
  • звезда

2. Aşağıdakı cədvəldəki ünlüləri tapın və Bolqar dilindəki müvafiq sözləri yazın:

  • a
  • e
  • o

3. Bolqar dilindəki aşağıdakı cümlələri tələffüz edin:

  • Аз съм учител. (Mən müəlliməm.)
  • Ти как се казваш? (Sənin adın nədir?)

4. Aşağıdakı sözlərin mənalarını tapın və düzgün tələffüz edin:

  • хляб
  • стая
  • луна

5. Bu cümlədəki ünlüləri ayırın: "Птиците пеят." (Quşlar oxuyur.)

6. Aşağıdakı sözlərin tələffüzünü düzgün yazın:

  • кола
  • дупе
  • вода

7. Bolqar dilindəki 10 ünlü söz yazın və onların tələffüzünü qeyd edin.

8. Aşağıdakı cümləni düzgün tələffüz edin: "Това е моят дом." (Bu, mənim evimdir.)

9. Bolqar dilindəki 5 cümləni tələffüz edin və onların mənalarını qeyd edin.

10. Aşağıdakı sözləri oxuyun və onların mənalarını yazın:

  • сърце
  • любо
  • цвете

Cavablar[edit | edit source]

1. mama - ana; riba - balıq; zvyezda - ulduz.

2. a - мама; e - риба; o - звезда.

3. Tələffüzlər: Аз съм учител. - [az sɤm uˈt͡siːtɛl]; Ти как се казваш? - [ti kɑk sɛ ˈkɑzvɐʃ].

4. хляб - çörək; стая - otaq; луна - ay.

5. Птиците - ünlü; пеят - ünlü.

6. кола - [ˈkola]; дупе - [ˈdupɛ]; вода - [ˈvɔdɐ].

7. 1. мама - [ˈmamɐ]; 2. риба - [ˈribɐ]; 3. звезда - [zvɪˈzda]; 4. стая - [ˈstajɐ]; 5. хляб - [ˈxlʲap]; 6. вода - [ˈvɔdɐ]; 7. луна - [ˈlunɐ]; 8. любо - [ˈljubɔ]; 9. цвете - [ˈtsvɛtɛ]; 10. корен - [ˈkɔrɛn].

8. Tələffüz: [tɔˈva ɛ ˈmɔjɐt dɔm].

9. Cümlələr: 1. Аз съм учител. - [az sɤm uˈt͡siːtɛl] - Mən müəlliməm. 2. Ти как се казваш? - [ti kɑk sɛ ˈkɑzvɐʃ] - Sənin adın nədir? 3. Слънцето грее. - [ˈslɤnt͡sɛtɔ ˈɡrɛɛ] - Günəş parlayır. 4. Обичам да чета. - [ˈobit͡ʃam dɐ t͡ʃɛˈtɑ] - Oxumağı sevirəm. 5. Времето е хубаво. - [ˈvrɛmɛtɔ ɛ ˈxuːbɐvɔ] - Hava gözəldir.

10. Tələffüzlər: сърце - [sɤrˈt͡sɛ]; любо - [ˈljubɔ]; цвете - [ˈtsvɛtɛ].