Difference between revisions of "Language/Moroccan-arabic/Grammar/Affirmative-Imperative/kk"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Moroccan-arabic-Page-Top}} | {{Moroccan-arabic-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Moroccan-arabic/kk|Мароккан араб тілі]] </span> → <span cat>[[Language/Moroccan-arabic/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Moroccan-arabic/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі курс]]</span> → <span title>Растауыш пәрмен</span></div> | |||
== Кіріспе == | |||
Мароккан араб тілінде пәрмендер — қарым-қатынастың маңызды құрамдас бөлігі. Олар өзіміздің ойымызды, ниетімізді немесе ұсынысымызды білдіру үшін қажет. Бүгін біз растайтын пәрмендерді қарастырамыз, яғни, біз біреуге не істеуін немесе не айтуды сұрағанда қолданатын грамматикалық форманы үйренеміз. Бұл сабақта біз етістіктердің пәрмендік формасын қалай дұрыс құрастыруды және қолдануды үйренеміз. | |||
Сабақ құрылымы: | |||
* Растауыш пәрмендердің анықтамасы | |||
* Етістіктерді конъюгациялау | |||
* Мысалдар | |||
* Практикалық жаттығулар | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== | === Растауыш пәрмендердің анықтамасы === | ||
Растауыш пәрмендер — бұл біреуге не істеу керектігін айтатын сөйлемдер. Мысалы, «кел» немесе «жаз». Бұл формалар, әдетте, екінші тұлғаға бағытталған, яғни, біз оларды бір адамға немесе топқа қолданамыз. | |||
=== Етістіктерді конъюгациялау === | |||
Мароккан араб тілінде етістіктердің конъюгациясы әртүрлі формаларға негізделеді. Растауыш пәрмендерді жасау үшін, біз етістік негізін қолданамыз. Етістік негізі - бұл етістіктің өзгермейтін бөлігі. | |||
Мысалы, «жаз» етістігінің негізі «كتب» (kataba). | |||
'''Негізгі етістіктер:''' | |||
* كَتَبَ (kataba) - жазу | |||
* أَكَلَ (akala) - жеу | |||
* شَرِبَ (shariba) - ішу | |||
* لَعِبَ (la'iba) - ойнау | |||
* قَرَأَ (qara'a) - оқу | |||
Егер біз осы етістіктердің пәрмендік формасын жасағымыз келсе, оларды мынадай тәртіппен қолданамыз: | |||
1. Етістік негізін алыңыз. | |||
2. Оған пәрмендік форманы қосыңыз. | |||
=== Мысалдар === | |||
Келесі кестеде растайтын пәрмендер мен олардың қазақша аудармаларын қарастырамыз. | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Мароккан араб тілі !! Айтылуы !! Қазақша | |||
|- | |- | ||
| | |||
| كَتِبْ !! katib !! жаз | |||
|- | |- | ||
| | |||
| كُلْ !! kul !! же | |||
|- | |||
| اشْرَبْ !! ashrab !! іш | |||
|- | |- | ||
| | |||
| الْعَبْ !! al'ab !! ойна | |||
|- | |||
| اقْرَأْ !! iqra !! оқы | |||
|- | |||
| تَكَلَّمْ !! takallam !! сөйле | |||
|- | |||
| اَحْضُرْ !! ahdur !! кел | |||
|- | |||
| اَغْسِلْ !! aghsil !! жу | |||
|- | |||
| عَمَلْ !! amal !! жаса | |||
|- | |||
| انْظُرْ !! unzur !! қара | |||
|} | |} | ||
== | === Пәрмендік форманың қолданылуы === | ||
Растауыш пәрмендер, әдетте, жеке немесе көпше түрде қолданылады. Мысалы: | |||
* жеке түрде: «жаз» (كِتَابَةُ - katibat) | |||
* көпше түрде: «жазыңдар» (كِتَابَاتُ - katibat) | |||
Растауыш пәрмендерді қолданғанда, олардың контекстіне назар аудару керек. Мысалы, егер сіз біреуге «кел» десеңіз, бұл тек бір адамға бағытталған. Ал егер «келіңіздер» десеңіз, бұл бірнеше адамға бағытталған. | |||
=== Практикалық жаттығулар === | |||
1. Әркімге «жаз» пәрменін беріңіз. | |||
2. Досыңызға «келе» дейсіз. | |||
3. «Ойна» пәрменін балаларға айтыңыз. | |||
4. «Іш» пәрменін беріңіз. | |||
5. «Оқу» пәрменін беріңіз. | |||
'''Шешімдер:''' | |||
1. Кітап жазыңыз (كِتَابَةُ - katibat) | |||
2. Келіңіз (أَحْضُرْ - ahdur) | |||
3. Ойнаңыздар (الْعَبْ - al'ab) | |||
4. Ішіңіз (اشْرَبْ - ashrab) | |||
5. Оқып шығыңыз (اقْرَأْ - iqra) | |||
Сабақты аяқтағаннан кейін, сіз растайтын пәрмендерді қалай қолдануға болатындығын түсіндіңіз. Бұл тілде қарым-қатынас кезінде өте пайдалы болады. | |||
{{#seo: | {{#seo: | ||
{{Moroccan-arabic-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | |title=Мароккан араб тілінде растайтын пәрмендер | ||
|keywords=мароккан араб тілі, грамматика, растайтын пәрмендер, етістіктер, сабақ | |||
|description=Осы сабақта сіз мароккан араб тіліндегі растайтын пәрмендерді үйренесіз. | |||
}} | |||
{{Template:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | |||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 49: | Line 151: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course]] | [[Category:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
==Басқа сабақтар== | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Alphabet-and-Writing/kk|0-А1 курсы → грамматика → Алфавит және жазу]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Directional-Prepositions/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Бағыттық арқылы қарай тұру]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Possessive-Pronouns/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Мушессіз тұысымдық жүйелер]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Comparative-and-Superlative-Adjectives/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Көптік және ең көптік сипаттандырулар]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Temporal-Prepositions/kk|0-А1 курсы → Грамматика → Уақытша белгілері]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Future-Tense/kk|0-А1 Курстары → Грамматика → Болашақ жағдайы]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Adjective-Agreement/kk|0-А1 Курстары → Грамматика → Сындыру үлгісі]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Present-Tense/kk|0-ден А1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Қазіргі уақыт]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Pronunciation/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Тілдік]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 to A1 Course]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Gender-and-Plurals/kk|0-А1 курсы → Грамматика → Жыныстар мен көпшіліктер]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Past-Tense/kk|0-А1 курсы → Грамматика → Өткен уақыт]] | |||
* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Demonstratives/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Ұқсас көрсеткілер]] | |||
{{Moroccan-arabic-Page-Bottom}} | {{Moroccan-arabic-Page-Bottom}} |
Latest revision as of 04:59, 16 August 2024
Кіріспе[edit | edit source]
Мароккан араб тілінде пәрмендер — қарым-қатынастың маңызды құрамдас бөлігі. Олар өзіміздің ойымызды, ниетімізді немесе ұсынысымызды білдіру үшін қажет. Бүгін біз растайтын пәрмендерді қарастырамыз, яғни, біз біреуге не істеуін немесе не айтуды сұрағанда қолданатын грамматикалық форманы үйренеміз. Бұл сабақта біз етістіктердің пәрмендік формасын қалай дұрыс құрастыруды және қолдануды үйренеміз.
Сабақ құрылымы:
- Растауыш пәрмендердің анықтамасы
- Етістіктерді конъюгациялау
- Мысалдар
- Практикалық жаттығулар
Растауыш пәрмендердің анықтамасы[edit | edit source]
Растауыш пәрмендер — бұл біреуге не істеу керектігін айтатын сөйлемдер. Мысалы, «кел» немесе «жаз». Бұл формалар, әдетте, екінші тұлғаға бағытталған, яғни, біз оларды бір адамға немесе топқа қолданамыз.
Етістіктерді конъюгациялау[edit | edit source]
Мароккан араб тілінде етістіктердің конъюгациясы әртүрлі формаларға негізделеді. Растауыш пәрмендерді жасау үшін, біз етістік негізін қолданамыз. Етістік негізі - бұл етістіктің өзгермейтін бөлігі.
Мысалы, «жаз» етістігінің негізі «كتب» (kataba).
Негізгі етістіктер:
- كَتَبَ (kataba) - жазу
- أَكَلَ (akala) - жеу
- شَرِبَ (shariba) - ішу
- لَعِبَ (la'iba) - ойнау
- قَرَأَ (qara'a) - оқу
Егер біз осы етістіктердің пәрмендік формасын жасағымыз келсе, оларды мынадай тәртіппен қолданамыз:
1. Етістік негізін алыңыз.
2. Оған пәрмендік форманы қосыңыз.
Мысалдар[edit | edit source]
Келесі кестеде растайтын пәрмендер мен олардың қазақша аудармаларын қарастырамыз.
Мароккан араб тілі | Айтылуы | Қазақша |
---|---|---|
كَتِبْ !! katib !! жаз | ||
كُلْ !! kul !! же | ||
اشْرَبْ !! ashrab !! іш | ||
الْعَبْ !! al'ab !! ойна | ||
اقْرَأْ !! iqra !! оқы | ||
تَكَلَّمْ !! takallam !! сөйле | ||
اَحْضُرْ !! ahdur !! кел | ||
اَغْسِلْ !! aghsil !! жу | ||
عَمَلْ !! amal !! жаса | ||
انْظُرْ !! unzur !! қара |
Пәрмендік форманың қолданылуы[edit | edit source]
Растауыш пәрмендер, әдетте, жеке немесе көпше түрде қолданылады. Мысалы:
- жеке түрде: «жаз» (كِتَابَةُ - katibat)
- көпше түрде: «жазыңдар» (كِتَابَاتُ - katibat)
Растауыш пәрмендерді қолданғанда, олардың контекстіне назар аудару керек. Мысалы, егер сіз біреуге «кел» десеңіз, бұл тек бір адамға бағытталған. Ал егер «келіңіздер» десеңіз, бұл бірнеше адамға бағытталған.
Практикалық жаттығулар[edit | edit source]
1. Әркімге «жаз» пәрменін беріңіз.
2. Досыңызға «келе» дейсіз.
3. «Ойна» пәрменін балаларға айтыңыз.
4. «Іш» пәрменін беріңіз.
5. «Оқу» пәрменін беріңіз.
Шешімдер:
1. Кітап жазыңыз (كِتَابَةُ - katibat)
2. Келіңіз (أَحْضُرْ - ahdur)
3. Ойнаңыздар (الْعَبْ - al'ab)
4. Ішіңіз (اشْرَبْ - ashrab)
5. Оқып шығыңыз (اقْرَأْ - iqra)
Сабақты аяқтағаннан кейін, сіз растайтын пәрмендерді қалай қолдануға болатындығын түсіндіңіз. Бұл тілде қарым-қатынас кезінде өте пайдалы болады.
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0-А1 курсы → грамматика → Алфавит және жазу
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Бағыттық арқылы қарай тұру
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Мушессіз тұысымдық жүйелер
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Көптік және ең көптік сипаттандырулар
- 0-А1 курсы → Грамматика → Уақытша белгілері
- 0-А1 Курстары → Грамматика → Болашақ жағдайы
- 0-А1 Курстары → Грамматика → Сындыру үлгісі
- 0-ден А1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Қазіргі уақыт
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Тілдік
- 0 to A1 Course
- 0-А1 курсы → Грамматика → Жыныстар мен көпшіліктер
- 0-А1 курсы → Грамматика → Өткен уақыт
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Ұқсас көрсеткілер