Difference between revisions of "Language/Moroccan-arabic/Grammar/Gender-and-Plurals/az"

Latest revision as of 23:44, 15 August 2024

Moroccan Arabic → Qramatika → 0-dan A1-ə Kurs → Cinsiyyət və Çoxluqlar

Giriş[edit | edit source]

Moroccan Arabic, ya da Darija, özünəməxsus cinsiyyət və çoxluq qaydaları ilə zəngin bir dildir. Bu dərs cinsiyyət və çoxluqların necə işlədiyini öyrənməyiniz üçün əhəmiyyətli bir addımdır. Hər bir dilin öz qaydaları və strukturları var, və bu qaydalar sizə gündəlik həyatınızda və ünsiyyətinizdə daha rahat olmağa kömək edəcək. Bu dərsin sonunda, siz cinsiyyətin nə olduğunu, hansı isimlərin necə cinsiyyətini təyin etməyinizi və çoxluq formalarını necə yaratmağı öyrənəcəksiniz. Dərsimiz aşağıdakı başlıqlara bölünəcək:

Cinsiyyətin Anlayışı[edit | edit source]

Cinsiyyət, isimlərin kişi və qadın formalarını ayıran bir anlayışdır. Moroccan Arabic dilində, isimlərin cinsiyyətini bilmək, müvafiq cümlə quruluşunu yaratmaq üçün vacibdir. İki əsas cinsiyyət var:

Kişi cins: Kişi isimləri, adətən kişi varlıqları və ya kişi cinsinə aid olan şeyləri ifadə edir.

Qadın cins: Qadın isimləri, qadın varlıqları və ya qadın cinsinə aid olan şeyləri ifadə edir.

Cinsiyyətin Təyini[edit | edit source]

Moroccan Arabic-də cinsiyyətin müəyyən edilməsi, adətən isimlərin sonluqlarına əsaslanır. Aşağıda cinsiyyətin təyin edilməsi üçün bəzi əsas qaydaları təqdim edirik:

Kişi isimləri adətən səslərdə -e, -i, -o ilə bitmir.

Qadın isimləri isə çox vaxt -a, -h, -t ilə bitir.

Moroccan Arabic	Pronunciation	North Azerbaijani
مُعَلِّم	muʕallim	müəllim
مُعَلِّمَة	muʕallima	müəllimə
كَاتِب	kætɪb	yazıçı
كَاتِبَة	kætɪba	yazıçı (qadın)

Çoxluqların Yaradılması[edit | edit source]

Çoxluq formaları, bir cinsiyyətin bir neçə varlığını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Moroccan Arabic-də çoxluq yaratmaq üçün aşağıdakı qaydalar mövcuddur:

Kişi isimlərində çoxluq, adətən -in, -en, -a ilə bitən şəkilçilər əlavə edilərək yaradılır.

Qadın isimlərində isə -at şəkilçisi əlavə edilir.

Moroccan Arabic	Pronunciation	North Azerbaijani
مُعَلِّمُونَ	muʕallimun	müəllimlər (kişi)
مُعَلِّمَات	muʕallimat	müəllimələr (qadın)
كَتَبَات	kətəbat	yazıçılar (qadın)
كَتَبُونَ	kətəbun	yazıçılar (kişi)

Cinsiyyətin İstifadəsi[edit | edit source]

Cinsiyyətin düzgün istifadəsi, dilin düzgünlüyü və ünsiyyətin aydınlığı üçün vacibdir. Gündəlik həyatda cinsiyyəti bilmək, doğru ifadələr yaratmağınıza kömək edəcək. Məsələn:

"Müəllim gəldi" dediyinizdə, kişi müəllim üçün "مُعَلِّم" (muʕallim) istifadə edirsiniz.

"Müəllimə gəldi" dediyinizdə isə qadın müəllim üçün "مُعَلِّمَة" (muʕallima) istifadə edirsiniz.

Çoxluqların İstifadəsi[edit | edit source]

Çoxluqların istifadəsi gündəlik ünsiyyətdə çox yaygındır. Bu, insanları daha çox sayda ifadə etməyə imkan tanıyır. Məsələn:

"Müəllimlər gəldi" dediyinizdə, "مُعَلِّمُونَ" (muʕallimun) istifadə edirsiniz.

"Müəllimələr gəldi" dediyinizdə "مُعَلِّمَات" (muʕallimat) istifadə edirsiniz.

Məşq və Tətbiq[edit | edit source]

Bu dərs boyunca öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün aşağıdakı məşqləri yerinə yetirin. Hər bir məşq üçün cavabları və izahları da təqdim olunur.

Məşq 1: Cinsiyyət Təyini[edit | edit source]

Aşağıdakı isimlərin cinsiyyətini müəyyən edin:

1. كَلْب

2. قطة

3. بَيْت

4. مَرْأَة

Cavablar:

1. Kişi

2. Qadın

3. Kişi

4. Qadın

Məşq 2: Çoxluq Yaratma[edit | edit source]

Aşağıdakı isimləri çoxluq formalarına çevirin:

1. مُعَلِّم

2. كَاتِبَة

3. طَالِب

4. مَرْأَة

Cavablar:

1. مُعَلِّمُونَ (muʕallimun)

2. كَاتِبَات (kætɪbat)

3. طُلّاب (ṭullab)

4. مَرْأَات (marʼat)

Məşq 3: Cümlə Quraşdırma[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri düzgün cinsiyyətə uyğun şəkildə düzəldin:

1. (مُعَلِّم) gəldi.

2. (مُعَلِّمَة) gəldi.

Cavablar:

1. Kişi: "مُعَلِّم جاء" (muʕallim jaʔ).

2. Qadın: "مُعَلِّمَة جاءت" (muʕallima jaʔat).

Məşq 4: Cinsiyyət Düzgünlüyü[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri düzgün cinsiyyətlə tamamlayın:

1. (مُعَلِّمَة) ________ (gəldi).

2. (مُعَلِّم) ________ (gəldi).

Cavablar:

1. مُعَلِّمَة جاءت (muʕallima jaʔat).

2. مُعَلِّم جاء (muʕallim jaʔ).

Məşq 5: İsimlərin Çoxluq Formaları[edit | edit source]

Aşağıdakı isimlərin çoxluq formalarını tapın:

1. كَاتِب

2. مُعَلِّمَة

Cavablar:

1. كَتَبة (kətəbat)

2. مُعَلِّمَات (muʕallimat)

Məşq 6: İsim İfadələri[edit | edit source]

Aşağıdakı isim ifadələrini cinsiyyətə uyğun şəkildə düzəldin:

1. (پِنجَره) ________ (gözəl).

2. (مَكتَب) ________ (yeni).

Cavablar:

1. پنجره جميلة (pinjarə jamilə).

2. مكتب جديد (maktab jadid).

Məşq 7: Cinsiyyət Məsələləri[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri cinsiyyətə uyğun tamamlayın:

1. (مَرْأَة) ________ (gözəl).

2. (رَجُل) ________ (güclü).

Cavablar:

1. مَرْأَة جميلة (marʼat jamilə).

2. رَجُل قوي (rajuːl qawi).

Məşq 8: Cinsiyyət və Çoxluq[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri cinsiyyətə və çoxluğa uyğun şəkildə düzəldin:

1. (مُعَلِّمَات) ________ (gəlir).

2. (مُعَلِّمُونَ) ________ (gelir).

Cavablar:

1. مُعَلِّمَات يأتين (muʕallimat jaʔtīn).

2. مُعَلِّمُونَ يأتون (muʕallimun jaʔtūn).

Məşq 9: Tamamlanmış Cümlələr[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri tamamlamağa çalışın:

1. (قطة) ________ (yemək).

2. (بَيْت) ________ (gözəl).

Cavablar:

1. قطة تأكل (qiṭṭa taʔkul).

2. بيت جميل (bayt jamil).

Məşq 10: Cinsiyyət Düzgünlüyü[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri cinsiyyətə uyğun düzəldin:

1. (مُعَلِّمَة) ________ (yazır).

2. (مُعَلِّم) ________ (yazır).

Cavablar:

1. مُعَلِّمَة تكتب (muʕallima taktub).

2. مُعَلِّم يكتب (muʕallim yaktub).

Bu məşqlər sizə cinsiyyət və çoxluqları daha yaxşı anlamağa kömək edəcək. Hər bir cümləni düzgün şəkildə qurmağa çalışın və daha sonra müzakirə edin. Unutmayın ki, dil öyrənmək bir prosesdir, buna görə də səbrli olun.

Table of Contents - Moroccan Arabic Course - 0 to A1[edit source]

Kurs təqdimatı

Tanıtım

Salamlama və Əsas Frazalar

İsimlər və Zamir

Yemək və İçki

Əməllər

Ev və Mənzil

Sifət İfadələri

Xalq İnancları və Adətləri

Ön təyinli Ededlər

Nəqliyyat

Emir Modu

Alış-veriş və Pərakəndəçilik

Tarixi Yerlər və Neyşaburlar

Şərtlər

Sağlamlıq və Acil Hallar

Passiv Səs

Dinlənmə və Əyləncə

Bayramlar və Mərasimlər

Regionl Dillər

Dolaylı Nitq

Hava və İqlim

Other lessons[edit | edit source]

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{Moroccan-arabic-Page-Top}}
+<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Moroccan-arabic/az|Moroccan Arabic]] </span> → <span cat>[[Language/Moroccan-arabic/Grammar/az|Qramatika]]</span> → <span level>[[Language/Moroccan-arabic/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1-ə Kurs]]</span> → <span title>Cinsiyyət və Çoxluqlar</span></div>
+== Giriş ==
-<div class="pg_page_title"><span lang="Moroccan Arabic">مغربي دارجة</span> → <span cat="Grammar">قواعد</span> → <span level="0 to A1 Course">دورة من الصفر إلى المستوى A1</span> → <span title="Gender and Plurals">الجنس والجموع</span></div>
+Moroccan Arabic, ya da Darija, özünəməxsus cinsiyyət və çoxluq qaydaları ilə zəngin bir dildir. Bu dərs cinsiyyət və çoxluqların necə işlədiyini öyrənməyiniz üçün əhəmiyyətli bir addımdır. Hər bir dilin öz qaydaları və strukturları var, və bu qaydalar sizə gündəlik həyatınızda və ünsiyyətinizdə daha rahat olmağa kömək edəcək. Bu dərsin sonunda, siz cinsiyyətin nə olduğunu, hansı isimlərin necə cinsiyyətini təyin etməyinizi və çoxluq formalarını necə yaratmağı öyrənəcəksiniz. Dərsimiz aşağıdakı başlıqlara bölünəcək:
 __TOC__
-== سلام عليكم ورحمة الله وبركاته ==
+=== Cinsiyyətin Anlayışı ===
+Cinsiyyət, isimlərin kişi və qadın formalarını ayıran bir anlayışdır. Moroccan Arabic dilində, isimlərin cinsiyyətini bilmək, müvafiq cümlə quruluşunu yaratmaq üçün vacibdir. İki əsas cinsiyyət var:
+* '''Kişi cins:''' Kişi isimləri, adətən kişi varlıqları və ya kişi cinsinə aid olan şeyləri ifadə edir.
+* '''Qadın cins:''' Qadın isimləri, qadın varlıqları və ya qadın cinsinə aid olan şeyləri ifadə edir.
+=== Cinsiyyətin Təyini ===
-في هذا الدرس، ستتعلم قواعد الجنس والجموع في المفردات المغربية العربية.
+Moroccan Arabic-də cinsiyyətin müəyyən edilməsi, adətən isimlərin sonluqlarına əsaslanır. Aşağıda cinsiyyətin təyin edilməsi üçün bəzi əsas qaydaları təqdim edirik:
-=== الجنس ===
+* Kişi isimləri adətən səslərdə -e, -i, -o ilə bitmir.
-في اللغة المغربية العربية، تنقسم المفردات إلى جنسين: ذكر وأنثى. يمكن التعرف على الجنس من خلال النهاية التي تأتي بعد المفردة. إليك بعض الأمثلة:
+* Qadın isimləri isə çox vaxt -a, -h, -t ilə bitir.
 {| class="wikitable"
-! المغربية العربية !! النطق !! الترجمة إلى الأذربيجانية
+! Moroccan Arabic !! Pronunciation !! North Azerbaijani
 |-
-| الكَتب || الْكَتَب || کیتابلار
+| مُعَلِّم || muʕallim || müəllim
 |-
-| الْمَكْتَب || المَکْتَب || مکتب
+| مُعَلِّمَة || muʕallima || müəllimə
 |-
-| السَّيَّارَة || السَّيَّارَة || ماشین
+| كَاتِب || kætɪb || yazıçı
 |-
-| الْبَيْت || الْبَيْت || خانه
+| كَاتِبَة || kætɪba || yazıçı (qadın)
 |}
-من الجدول أعلاه، يمكننا ملاحظة أن المفردات التي تنتهي بالتاء المربوطة (ــَة) تكون عادة من الجنس الأنثوي، والمفردات التي تنتهي بالتاء الغير مربوطة (ــَ) تكون عادة من الجنس الذكري.
+=== Çoxluqların Yaradılması ===
+Çoxluq formaları, bir cinsiyyətin bir neçə varlığını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Moroccan Arabic-də çoxluq yaratmaq üçün aşağıdakı qaydalar mövcuddur:
-=== الجموع ===
+* Kişi isimlərində çoxluq, adətən -in, -en, -a ilə bitən şəkilçilər əlavə edilərək yaradılır.
-في اللغة المغربية العربية، يمكن تحويل المفردات إلى صيغة الجمع بإضافة أحد اللاحقتين التاليتين:
+* Qadın isimlərində isə -at şəkilçisi əlavə edilir.
-* ـات
+{| class="wikitable"
-* ـين
-إليك بعض الأمثلة:
+! Moroccan Arabic !! Pronunciation !! North Azerbaijani
-{| class="wikitable"
-! المغربية العربية !! النطق !! الترجمة إلى الأذربيجانية
 |-
-| الْكَتَب || الْكَتَب || کیتابلار
+| مُعَلِّمُونَ || muʕallimun || müəllimlər (kişi)
 |-
-| الْمَكْتَبَات || المَكْتَبَات || مکتبلر
+| مُعَلِّمَات || muʕallimat || müəllimələr (qadın)
 |-
-| الْسَيَّارَات || السَّيَّارَات || ماشین‌لر
+| كَتَبَات || kətəbat || yazıçılar (qadın)
 |-
-| الْبُيُوت || الْبَيْت || خانه‌لر
+| كَتَبُونَ || kətəbun || yazıçılar (kişi)
 |}
-من الجدول أعلاه، يمكننا ملاحظة أن المفردات التي تنتهي بالتاء المربوطة (ــَة) تتحول في الجمع إلى ـات، في حين أن المفردات التي تنتهي بالتاء الغير مربوطة (ــَ) تتحول في الجمع إلى ـين.
+=== Cinsiyyətin İstifadəsi ===
+Cinsiyyətin düzgün istifadəsi, dilin düzgünlüyü və ünsiyyətin aydınlığı üçün vacibdir. Gündəlik həyatda cinsiyyəti bilmək, doğru ifadələr yaratmağınıza kömək edəcək. Məsələn:
+* "Müəllim gəldi" dediyinizdə, kişi müəllim üçün "مُعَلِّم" (muʕallim) istifadə edirsiniz.
+* "Müəllimə gəldi" dediyinizdə isə qadın müəllim üçün "مُعَلِّمَة" (muʕallima) istifadə edirsiniz.
+=== Çoxluqların İstifadəsi ===
+Çoxluqların istifadəsi gündəlik ünsiyyətdə çox yaygındır. Bu, insanları daha çox sayda ifadə etməyə imkan tanıyır. Məsələn:
+* "Müəllimlər gəldi" dediyinizdə, "مُعَلِّمُونَ" (muʕallimun) istifadə edirsiniz.
+* "Müəllimələr gəldi" dediyinizdə "مُعَلِّمَات" (muʕallimat) istifadə edirsiniz.
+== Məşq və Tətbiq ==
+Bu dərs boyunca öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün aşağıdakı məşqləri yerinə yetirin. Hər bir məşq üçün cavabları və izahları da təqdim olunur.
+=== Məşq 1: Cinsiyyət Təyini ===
+Aşağıdakı isimlərin cinsiyyətini müəyyən edin:
+. كَلْب
+. قطة
+. بَيْت
+. مَرْأَة
+Cavablar:
+. Kişi
+. Qadın
+. Kişi
+. Qadın
+=== Məşq 2: Çoxluq Yaratma ===
+Aşağıdakı isimləri çoxluq formalarına çevirin:
+. مُعَلِّم
+. كَاتِبَة
+. طَالِب
+. مَرْأَة
+Cavablar:
+. مُعَلِّمُونَ (muʕallimun)
+. كَاتِبَات (kætɪbat)
+. طُلّاب (ṭullab)
+. مَرْأَات (marʼat)
+=== Məşq 3: Cümlə Quraşdırma ===
+Aşağıdakı cümlələri düzgün cinsiyyətə uyğun şəkildə düzəldin:
+. (مُعَلِّم) gəldi.
+. (مُعَلِّمَة) gəldi.
+Cavablar:
+. Kişi: "مُعَلِّم جاء" (muʕallim jaʔ).
+. Qadın: "مُعَلِّمَة جاءت" (muʕallima jaʔat).
+=== Məşq 4: Cinsiyyət Düzgünlüyü ===
+Aşağıdakı cümlələri düzgün cinsiyyətlə tamamlayın:
+. (مُعَلِّمَة) ________ (gəldi).
+. (مُعَلِّم) ________ (gəldi).
+Cavablar:
+. مُعَلِّمَة جاءت (muʕallima jaʔat).
+. مُعَلِّم جاء (muʕallim jaʔ).
+=== Məşq 5: İsimlərin Çoxluq Formaları ===
+Aşağıdakı isimlərin çoxluq formalarını tapın:
+. كَاتِب
+. مُعَلِّمَة
+Cavablar:
+. كَتَبة (kətəbat)
+. مُعَلِّمَات (muʕallimat)
+=== Məşq 6: İsim İfadələri ===
-== اختبار ==
+Aşağıdakı isim ifadələrini cinsiyyətə uyğun şəkildə düzəldin:
-الآن، حاول إتمام الاختبار التالي لتحقق من فهمك لمحتوى الدرس:
+. (پِنجَره) ________ (gözəl).
-# ما هي النهاية التي تدل على أن المفردة من الجنس الأنثوي في اللغة المغربية العربية؟
+. (مَكتَب) ________ (yeni).
-# كيف يتحول المفرد ذو النهاية غير المربوطة إلى صيغة الجمع في اللغة المغربية العربية؟
-أتمنى لك التوفيق في الاختبار!
+Cavablar:
+. پنجره جميلة (pinjarə jamilə).
+. مكتب جديد (maktab jadid).
+=== Məşq 7: Cinsiyyət Məsələləri ===
+Aşağıdakı cümlələri cinsiyyətə uyğun tamamlayın:
+. (مَرْأَة) ________ (gözəl).
+. (رَجُل) ________ (güclü).
+Cavablar:
+. مَرْأَة جميلة (marʼat jamilə).
+. رَجُل قوي (rajuːl qawi).
+=== Məşq 8: Cinsiyyət və Çoxluq ===
+Aşağıdakı cümlələri cinsiyyətə və çoxluğa uyğun şəkildə düzəldin:
+. (مُعَلِّمَات) ________ (gəlir).
+. (مُعَلِّمُونَ) ________ (gelir).
+Cavablar:
+. مُعَلِّمَات يأتين (muʕallimat jaʔtīn).
+. مُعَلِّمُونَ يأتون (muʕallimun jaʔtūn).
+=== Məşq 9: Tamamlanmış Cümlələr ===
+Aşağıdakı cümlələri tamamlamağa çalışın:
+. (قطة) ________ (yemək).
+. (بَيْت) ________ (gözəl).
+Cavablar:
+. قطة تأكل (qiṭṭa taʔkul).
+. بيت جميل (bayt jamil).
+=== Məşq 10: Cinsiyyət Düzgünlüyü ===
+Aşağıdakı cümlələri cinsiyyətə uyğun düzəldin:
+. (مُعَلِّمَة) ________ (yazır).
+. (مُعَلِّم) ________ (yazır).
+Cavablar:
+. مُعَلِّمَة تكتب (muʕallima taktub).
+. مُعَلِّم يكتب (muʕallim yaktub).
+Bu məşqlər sizə cinsiyyət və çoxluqları daha yaxşı anlamağa kömək edəcək. Hər bir cümləni düzgün şəkildə qurmağa çalışın və daha sonra müzakirə edin. Unutmayın ki, dil öyrənmək bir prosesdir, buna görə də səbrli olun.
 {{#seo:
-|title=Moroccan Arabic Grammar → Gender and Plurals
-|keywords=المغربية العربية، الجموع، الجنس، المفردات، قواعد
+|title=Moroccan Arabic Grammar - Gender and Plurals
-|description=تعلّم قواعد الجنس والجموع في المفردات المغربية العربية من الصفر إلى المستوى A1!
+|keywords=Moroccan Arabic, grammar, gender, plurals, language learning
+|description=Bu dərsdə cinsiyyət və çoxluq qaydalarını öyrənəcəksiniz. Moroccan Arabic dilində isimlərin cinsiyyətini və çoxluq formalarını anlamaq üçün ətraflı izahlar təqdim olunacaq.
 }}
-{{Moroccan-arabic-0-to-A1-Course-TOC-az}}
+{{Template:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course-TOC-az}}
 [[Category:Course]]
@@ Line 72: / Line 273: @@
 [[Category:0-to-A1-Course]]
 [[Category:Moroccan-arabic-0-to-A1-Course]]
-<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
+<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
+==Other lessons==
+* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Alphabet-and-Writing/az|0 to A1 Course → Grammar → Alphabet and Writing]]
+* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 to A1 Course]]
+* [[Language/Moroccan-arabic/Grammar/Pronunciation/az|Pronunciation]]
 {{Moroccan-arabic-Page-Bottom}}

Difference between revisions of "Language/Moroccan-arabic/Grammar/Gender-and-Plurals/az"

Latest revision as of 23:44, 15 August 2024

Giriş[edit | edit source]

Cinsiyyətin Anlayışı[edit | edit source]

Cinsiyyətin Təyini[edit | edit source]

Çoxluqların Yaradılması[edit | edit source]

Cinsiyyətin İstifadəsi[edit | edit source]

Çoxluqların İstifadəsi[edit | edit source]

Məşq və Tətbiq[edit | edit source]

Məşq 1: Cinsiyyət Təyini[edit | edit source]

Məşq 2: Çoxluq Yaratma[edit | edit source]

Məşq 3: Cümlə Quraşdırma[edit | edit source]

Məşq 4: Cinsiyyət Düzgünlüyü[edit | edit source]

Məşq 5: İsimlərin Çoxluq Formaları[edit | edit source]

Məşq 6: İsim İfadələri[edit | edit source]

Məşq 7: Cinsiyyət Məsələləri[edit | edit source]

Məşq 8: Cinsiyyət və Çoxluq[edit | edit source]

Məşq 9: Tamamlanmış Cümlələr[edit | edit source]

Məşq 10: Cinsiyyət Düzgünlüyü[edit | edit source]

Table of Contents - Moroccan Arabic Course - 0 to A1[edit source]

Other lessons[edit | edit source]

Navigation menu

Search