Difference between revisions of "Language/Turkish/Grammar/Verbs/hy"

Latest revision as of 04:25, 11 August 2024

Թուրքերեն → Grammatika → 0-ից A1 դասընթաց → Գործիքներ

Ներածություն[edit | edit source]

Թուրքական լեզվի ուսումնասիրության ընթացքում, գործիքները խաղում են կենտրոնական դեր, քանի որ դրանք արտահայտում են գործողություններ, վիճակներ կամ միջոցներ: Գործիքների ճիշտ օգտագործումը կարևոր է, որպեսզի կարողանանք հաղորդել մեր մտքերը և զգացմունքները: Այս դասի ընթացքում մենք կանդրադառնանք թուրքական գործիքների հիմնական ձևերին, դրանց բացատրությանը և ժամանակների համակարգին: Դասը բաղկացած կլինի հետևյալ բաժիններից՝

Գործիքների հիմունքները[edit | edit source]

Թուրքական լեզվում գործիքները հիմնականում բաժանվում են երկու տեսակի՝ հիմնական և բարդ:

Հիմնական գործիքներ: սա այն գործիքներն են, որոնք արտահայտում են պարզ գործողություններ, օրինակ՝ «գնալ», «տեսնել», «խոսել»:

Բարդ գործիքներ: այս գործիքները ավելի համալիր են, և դրանք կարող են արտահայտել մի քանի գործողություն միաժամանակ:

Հիմնական գործիքների բառակազմություն[edit | edit source]

Թուրքական լեզվում գործիքները կարող են ձևավորվել հիմնական արմատներից: Դրանք ունեն արմատ և վերջույթ:

Արմատ: Գործիքի հիմնական մաս, որը արտահայտում է գործողությունը:

Վերջույթ: Սա նշանակում է, թե որ ժամանակում և ում կողմից է կատարվում գործողությունը:

Ժամանակները[edit | edit source]

Թուրքական լեզվում գործիքների ժամանակները հիմնականում բաժանվում են երեք խմբի՝

1. Ընթացիկ ժամանակ: այս ժամանակը ցույց է տալիս, որ գործողությունը կատարվում է ներկայում:

2. Անցյալ ժամանակ: այս ժամանակը ցույց է տալիս, որ գործողությունը կատարվել է անցյալում:

3. Երևակայական ժամանակ: այս ժամանակը արտահայտում է, որ գործողությունը դեռ չի կատարվել, բայց ակնկալվում է:

Գործիքների օրինակներ[edit | edit source]

Այս բաժնում մենք կբերենք 20 օրինակ՝ տարբեր գործիքների և դրանց ձևերի վերաբերյալ:

Turkish	Pronunciation	Armenian
gitmek	հիմնական /ɡitˈmɛk/	գնալ
görmek	հիմնական /ˈɡœr.mɛk/	տեսնել
konuşmak	հիմնական /koˈnuʃ.mak/	խոսել
yemek	հիմնական /ˈje.mek/	ուտել
dinlemek	հիմնական /diˈni.le.mek/	լսել
yazmak	հիմնական /ˈjɑz.mak/	գրել
okumak	հիմնական /oˈku.mak/	կարդալ
sevmek	հիմնական /ˈsev.mek/	սիրել
çalışmak	հիմնական /ˈtʃɑ.lɪʃ.mak/	աշխատել
görmekte	ընթացիկ /ˈɡœr.mɛk.te/	տեսնում է
gidiyorum	ընթացիկ /ɡiˈdi.jo.rum/	գնում եմ
konuşuyorum	ընթացիկ /koˈnu.ʃu.jo.rum/	խոսում եմ
yiyorum	ընթացիկ /jiˈjo.rum/	ուտում եմ
dinledim	անցյալ /dinˈle.dim/	լսեցի
yazdım	անցյալ /jɑzˈdɯm/	գրեցի
okudum	անցյալ /oˈku.dum/	կարդացի
sevdim	անցյալ /ˈsev.dim/	սիրեցի
çalıştım	անցյալ /ˈtʃɑ.lɯʃ.tɯm/	աշխատեցի
göreceğim	երևակայական /ɡœˈre.tʃɛɪ̯m/	տեսնելու եմ
gideceğim	երևակայական /ɡiˈde.tʃɛɪ̯m/	գնալու եմ
konuşacağım	երևակայական /koˈnu.ʃa.dʒɑm/	խոսելու եմ

Վարժություններ[edit | edit source]

Այս բաժնում մենք կտրամադրենք 10 վարժություն, որոնք կօգնեն ձեզ կիրառել սովորածը:

Վարժություն 1[edit | edit source]

Ընտրեք ճիշտ գործիքը:

1. Mən (görmek) ______.

a) görüyorum

b) gördüm

Պատասխան: a) görüyorum

Վարժություն 2[edit | edit source]

Մշտական ժամանակը:

1. Onlar (çalışmak) ______.

a) çalışıyorlar

b) çalıştılar

Պատասխան: a) çalışıyorlar

Վարժություն 3[edit | edit source]

Անցյալ ժամանակ:

1. Ben (yazmak) ______.

a) yazdım

b) yazıyorum

Պատասխան: a) yazdım

Վարժություն 4[edit | edit source]

Երևակայական ժամանակ:

1. Sen (dinlemek) ______.

a) dinleyeceksin

b) dinledin

Պատասխան: a) dinleyeceksin

Վարժություն 5[edit | edit source]

Գործիքների համադրություն:

1. (sevmek) — mən ______.

a) seviyorum

b) sevdim

Պատասխան: a) seviyorum

Վարժություն 6[edit | edit source]

Անցյալ ժամանակի օգտագործում:

1. Biz (okumak) ______.

a) okudum

b) okuduk

Պատասխան: b) okuduk

Վարժություն 7[edit | edit source]

Ընթացիկ ժամանակը:

1. Sen (gitmek) ______.

a) gidiyorsun

b) gittin

Պատասխան: a) gidiyorsun

Վարժություն 8[edit | edit source]

Երևակայական ժամանակ:

1. Onlar (görmek) ______.

a) görecekler

b) gördüler

Պատասխան: a) görecekler

Վարժություն 9[edit | edit source]

Գործիքների ճիշտ ձևը:

1. Ben (konuşmak) ______.

a) konuşuyorum

b) konuştum

Պատասխան: a) konuşuyorum

Վարժություն 10[edit | edit source]

Մշտական ժամանակի հարց:

1. Sen (çalışmak) ______.

a) çalışıyorsun

b) çalıştın

Պատասխան: a) çalışıyorsun

Table of Contents - Turkish Course - 0 to A1[edit source]

դասընթացի ներկայացուցիչ

Turkish Alphabet

Basic Grammar

Complex Grammar

Everyday Phrases

Numbers and Time

Turkish Culture

Daily Life

Other lessons[edit | edit source]

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{Turkish-Page-Top}}
+<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Turkish/hy|Թուրքերեն]] </span> → <span cat>[[Language/Turkish/Grammar/hy|Grammatika]]</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0-ից A1 դասընթաց]]</span> → <span title>Գործիքներ</span></div>
-<div class="pg_page_title"><span lang>թուրքերեն</span> → <span cat>լեզվաբանություն</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0-ից-A1 դասընթաց]]</span> → <span title>Ենթածրավելումներ</span></div>
+== Ներածություն ==
+Թուրքական լեզվի ուսումնասիրության ընթացքում, '''գործիքները''' խաղում են կենտրոնական դեր, քանի որ դրանք արտահայտում են գործողություններ, վիճակներ կամ միջոցներ: Գործիքների ճիշտ օգտագործումը կարևոր է, որպեսզի կարողանանք հաղորդել մեր մտքերը և զգացմունքները: Այս դասի ընթացքում մենք կանդրադառնանք թուրքական գործիքների հիմնական ձևերին, դրանց բացատրությանը և ժամանակների համակարգին: Դասը բաղկացած կլինի հետևյալ բաժիններից՝
 __TOC__
-=== Հայտնում  ===
+=== Գործիքների հիմունքները ===
+Թուրքական լեզվում գործիքները հիմնականում բաժանվում են երկու տեսակի՝ '''հիմնական''' և '''բարդ''':
+* '''Հիմնական գործիքներ''': սա այն գործիքներն են, որոնք արտահայտում են պարզ գործողություններ, օրինակ՝ «գնալ», «տեսնել», «խոսել»:
+* '''Բարդ գործիքներ''': այս գործիքները ավելի համալիր են, և դրանք կարող են արտահայտել մի քանի գործողություն միաժամանակ:
+==== Հիմնական գործիքների բառակազմություն ====
+Թուրքական լեզվում գործիքները կարող են ձևավորվել հիմնական արմատներից: Դրանք ունեն արմատ և վերջույթ:
+* '''Արմատ''': Գործիքի հիմնական մաս, որը արտահայտում է գործողությունը:
+* '''Վերջույթ''': Սա նշանակում է, թե որ ժամանակում և ում կողմից է կատարվում գործողությունը:
+=== Ժամանակները ===
+Թուրքական լեզվում գործիքների ժամանակները հիմնականում բաժանվում են երեք խմբի՝
+. '''Ընթացիկ ժամանակ''': այս ժամանակը ցույց է տալիս, որ գործողությունը կատարվում է ներկայում:
+. '''Անցյալ ժամանակ''': այս ժամանակը ցույց է տալիս, որ գործողությունը կատարվել է անցյալում:
+. '''Երևակայական ժամանակ''': այս ժամանակը արտահայտում է, որ գործողությունը դեռ չի կատարվել, բայց ակնկալվում է:
+== Գործիքների օրինակներ ==
+Այս բաժնում մենք կբերենք 20 օրինակ՝ տարբեր գործիքների և դրանց ձևերի վերաբերյալ:
+{| class="wikitable"
+! Turkish !! Pronunciation !! Armenian
+|-
+| gitmek || հիմնական /ɡitˈmɛk/ || գնալ
+|-
+| görmek || հիմնական /ˈɡœr.mɛk/ || տեսնել
+|-
+| konuşmak || հիմնական /koˈnuʃ.mak/ || խոսել
+|-
+| yemek || հիմնական /ˈje.mek/ || ուտել
+|-
+| dinlemek || հիմնական /diˈni.le.mek/ || լսել
+|-
+| yazmak || հիմնական /ˈjɑz.mak/ || գրել
+|-
+| okumak || հիմնական /oˈku.mak/ || կարդալ
+|-
+| sevmek || հիմնական /ˈsev.mek/ || սիրել
+|-
+| çalışmak || հիմնական /ˈtʃɑ.lɪʃ.mak/ || աշխատել
+|-
+| görmekte || ընթացիկ /ˈɡœr.mɛk.te/ || տեսնում է
+|-
+| gidiyorum || ընթացիկ /ɡiˈdi.jo.rum/ || գնում եմ
+|-
+| konuşuyorum || ընթացիկ /koˈnu.ʃu.jo.rum/ || խոսում եմ
+|-
+| yiyorum || ընթացիկ /jiˈjo.rum/ || ուտում եմ
+|-
+| dinledim || անցյալ /dinˈle.dim/ || լսեցի
+|-
+| yazdım || անցյալ /jɑzˈdɯm/ || գրեցի
+|-
+| okudum || անցյալ /oˈku.dum/ || կարդացի
+|-
-Այս դասընթացում դուք հասկացնում եք թուրքերեն բառացանկի հիմնական էղիները, հետագայում՝ ծրագրերը և տեսականությունը:  Դուք ջնջելու եք ռուսերենի, ֆրանսերենի ու անգլերենի զարգացման վստահությունը, դնելով այդտեղ գերադարձ ։
+| sevdim || անցյալ /ˈsev.dim/ || սիրեցի
-=== Անգլերեն բառացանկ ===
+|-
-Քանի որ մենք դասընթաց մեկնարկում ենք A1 մակարդակով, ապա դուք պետք է գիտեք և կիրառեք դեպքերի անգլերեն տարրականություն:@@
+| çalıştım || անցյալ /ˈtʃɑ.lɯʃ.tɯm/ || աշխատեցի
-| Անգլերեն | Ձևանմուշ (IPA) | թուրքերեն թարգմանություն |
 |-
-|to be | /bi/, /biː/, /bɪn/ | հանգոյնականություն |
-|to have | /hæv/ | ունենալ |
-|to do | /du/, /duː/ | անել |
-|to say | /səˈkeɪ/ | ասել |
-=== Տեսականություն ===
+| göreceğim || երևակայական /ɡœˈre.tʃɛɪ̯m/ || տեսնելու եմ
+|-
+| gideceğim || երևակայական /ɡiˈde.tʃɛɪ̯m/ || գնալու եմ
+|-
+| konuşacağım || երևակայական /koˈnu.ʃa.dʒɑm/ || խոսելու եմ
+|}
+== Վարժություններ ==
+Այս բաժնում մենք կտրամադրենք 10 վարժություն, որոնք կօգնեն ձեզ կիրառել սովորածը:
+=== Վարժություն 1 ===
+'''Ընտրեք ճիշտ գործիքը:'''
+. Mən (görmek) ______.
+* a) görüyorum
+* b) gördüm
+'''Պատասխան:''' a) görüyorum
+=== Վարժություն 2 ===
+'''Մշտական ժամանակը:'''
+. Onlar (çalışmak) ______.
+* a) çalışıyorlar
+* b) çalıştılar
+'''Պատասխան:''' a) çalışıyorlar
+=== Վարժություն 3 ===
+'''Անցյալ ժամանակ:'''
+. Ben (yazmak) ______.
+* a) yazdım
+* b) yazıyorum
+'''Պատասխան:''' a) yazdım
+=== Վարժություն 4 ===
+'''Երևակայական ժամանակ:'''
+. Sen (dinlemek) ______.
+* a) dinleyeceksin
+* b) dinledin
+'''Պատասխան:''' a) dinleyeceksin
+=== Վարժություն 5 ===
+'''Գործիքների համադրություն:'''
+. (sevmek) — mən ______.
+* a) seviyorum
+* b) sevdim
+'''Պատասխան:''' a) seviyorum
+=== Վարժություն 6 ===
+'''Անցյալ ժամանակի օգտագործում:'''
+. Biz (okumak) ______.
+* a) okudum
+* b) okuduk
+'''Պատասխան:''' b) okuduk
+=== Վարժություն 7 ===
+'''Ընթացիկ ժամանակը:'''
+. Sen (gitmek) ______.
+* a) gidiyorsun
+* b) gittin
-Թուրքերեն բառացանկում կան բազմաթիվ ներկայացումներ, որոնցից մեկը է ծրագրերը: Եթե դեռևս չեք ծանոթացել թուրքերեն, դուք կարող եք սկսել օգտագործել դեպի ծրագրերում կատարվող ծնողներին փոխարեն: Սկսեք մինչև որևէ մանրամասները ստանալուց առաջ, կարող եք դիտել չափանիշ, մոտակա պարզաբանություն, որը կանխատեսված է ներկայացումների հիմնական համար:
+'''Պատասխան:''' a) gidiyorsun
-* Հույզեր - հույզերը կամ արևելյան երկու կամ երկու օրեր է:
+=== Վարժություն 8 ===
-* Ծրագրեր - ծրագրերը հինգ օրում հինգ օրից երեկո մինչև տարիներ:
-* Նախանձնող - նախանձնողը "Վարդար" երկրում հասած է:
-* Կենտրոնական - կենտրոնականները հագուստ են և դրսեկոչում հայտարարում են հետևյալ մասնակցության մասին` մարդիկ, բնություն, խոշորագովազդ, նեռանոցային գործիքներ և այլն:
-=== Կանոնները ===
+'''Երևակայական ժամանակ:'''
-Պատրաստելու համար կարող եք զգուշացնել հետևյալ տեսականությունները:
+. Onlar (görmek) ______.
-* Բոլոր բառերը կարևոր են:
+* a) görecekler
-* Բոլոր բառերը կարող են բերվել մեկ միայն բառի վրա:
-* Հակառակ բառացուցակներում առնվազն երկու բառ է:
-=== Աշխատանքները ===
+* b) gördüler
-Օգտվելով հետևյալ բառացուցակից, հասկացեք լրիվ բեռնել:
+'''Պատասխան:''' a) görecekler
-* Սովորեք բառերի կանոնները:
+=== Վարժություն 9 ===
-* Սովորեք էջերի կապիկները:
-* Մոդերի կանոնների վերաբերյալ՝ զարգացումները, ծանր / բաց մոդեր, ժամանակակից և անակող մոդեր:
-=== Վերջին բառերը ===
+'''Գործիքների ճիշտ ձևը:'''
-Մենք յուրաքանչյուր չորրորդ մոտեցում ենք թուրքերենի ներսում: Փորձեք համավարականին տրամադրություններ տալ
+. Ben (konuşmak) ______.
-{{Turkish-0-to-A1-Course-TOC-hy}}
+* a) konuşuyorum
+* b) konuştum
+'''Պատասխան:''' a) konuşuyorum
+=== Վարժություն 10 ===
+'''Մշտական ժամանակի հարց:'''
+. Sen (çalışmak) ______.
+* a) çalışıyorsun
+* b) çalıştın
+'''Պատասխան:''' a) çalışıyorsun
+{{#seo:
+|title=Թուրքական լեզվաուսուցում՝ Գործիքներ
+|keywords=թուրքական, լեզու, ուսուցում, գործիքներ, գրականություն, ժամանակներ, վարժություններ
+|description=Այս դասը կօգնի ձեզ հասկանալ թուրքական լեզվի գործիքների հիմունքները և դրանց օգտագործումը տարբեր ժամանակներում:
+}}
+{{Template:Turkish-0-to-A1-Course-TOC-hy}}
 [[Category:Course]]
@@ Line 56: / Line 271: @@
 [[Category:0-to-A1-Course]]
 [[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
-<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=1></span>
+<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
+==Other lessons==
+* [[Language/Turkish/Grammar/Nouns/hy|Դասընթաց 0- Ա1 մակարդակ → Դեպքերը → Անուններ]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/Pronunciation/hy|0 մինչև A1 → մանրամասն → արտադրություն]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/Conditional-Sentences/hy|0-ից A1-ը համարվող Թուրքերեն Դասընթաց → Դասընթաց → Կարողանում ենք]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/Adjectives/hy|0 մինչև A1 դասընթաց → լեզվաբանություն → Գոյանանուններ]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/Participles/hy|0-Ա1 Դասընթաց → բառախոսություն → Գործառույթներ]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/Pronouns/hy|0 մինչև A1 Դասընթաց → Գրականություն → Բառացույցներ]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/Vowels-and-Consonants/hy|0-ից A1-ը միայնակ → լեզվաբանություն → Բացատվածքներ և Գոյացիներ]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/Cases/hy|0 to A1 Course → Grammar → Cases]]
+* [[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0 to A1 Course]]
 {{Turkish-Page-Bottom}}