Difference between revisions of "Language/Bulgarian/Grammar/Present-Tense/az"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Bulgarian-Page-Top}}
{{Bulgarian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Bulgarian/az|Bulgarian]] </span> → <span cat>[[Language/Bulgarian/Grammar/az|Grammar]]</span> → <span level>[[Language/Bulgarian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 to A1 Course]]</span> → <span title>Present Tense</span></div>
== Giriş ==


<div class="pg_page_title"><span lang="az">Bolqar</span> → <span cat="az">Qrammatika</span> → <span level="az">0-dan A1 səviyyəsinə qədər tam kurs</span> → <span title="az">Mövcud vaxt</span></div>
Bulgar dilində hazırki zaman, dilin ən əsas və gündəlik danışıqda ən çox istifadə olunan zamanlarından biridir. Bu zaman, hadisələrin indiki dövrdə baş verdiyini göstərir. Hazırki zamanın düzgün istifadəsi, dilin əsaslarını öyrənmək üçün çox önəmlidir. Bu dərsdə, bulgar dilində hazırki zamanın strukturu, forması və istifadəsi haqqında ətraflı məlumat verəcəyik. Dərs, 20 ədəd nümunə ilə zənginləşdiriləcək və 10 ədəd praktiki tapşırıq ilə mövzunun daha da dərinləşdirilməsi məqsədini güdür.


__TOC__
__TOC__


== Başlanğıc ==
=== Hazırki Zamanın Strukturu ===
 
Bulgar dilində hazırki zaman, feli cümlələrdə əsasən üç hissədən ibarətdir:
 
* Fəil kökü
 
* Şəxs əvəzliyi
 
* Fəil şəkilçisi


Salam və xoş gəlmisiniz! Bu dərsimizdə Bolqar dilindəki mövcud vaxtın istifadəsini öyrənəcəyik. Bu dərsimiz "Tam 0-dan A1 səviyyəsinə qədər Bolqar Dili Kursu"nun bir hissəsidir və tamamilə yeni başlayanlar üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu dərsin nəticəsində, siz Bolqar dilində mövcud vaxtın necə istifadə ediləcəyini başa düşəcəksiniz.
Bunların bir araya gəlməsi ilə cümlələr yaranır. İndi bu hissələri daha ətraflı araşdıraq.


== Bolqar dilində mövcud vaxt ==
==== Fəil Kökləri ====


Mövcud vaxt, Bolqar dilində ən sadə vaxtdır. O, hər hansı bir fəaliyyətin hazırda baş verdiyini ifadə edir. Bolqar dilində, mövcud vaxtı təşkil edən ədədlər sadəcə üçdür: -a/-я, -e/-е, -i/-и.
Fəil kökü, fəilin əsas hissəsidir və onun mənasını müəyyən edir. Məsələn, "идти" (getmək) fəilinin kökü "ид" (get) hissəsidir.  


Mövcud vaxtın forması köklərə və şəxsə bağlı olaraq dəyişir. Lakin, hər halda, forması sadədir və tək bir söz əlavə etməklə yaradılır.
==== Şəxs Əvəzlikləri ====


Mövcud vaxt formasını daha yaxşı başa düşmək üçün, aşağıdakı cədvəldə mövcud vaxtın istifadəsini nümunələrlə ətraflı şəkildə araşdıracağıq.
Bulgar dilində şəxs əvəzlikləri aşağıdakı kimi sıralanır:
 
1. Mən - аз
 
2. Sən - ти
 
3. O - той/тя/то
 
4. Biz - ние
 
5. Siz - вие
 
6. Onlar - те
 
==== Fəil Şəkilçiləri ====
 
Fəil şəkilçiləri, fəil köklərinə əlavə olunur və cümlənin şəxsini göstərir. Məsələn, "аз ходя" (mən gedirəm) cümləsində "ходя" (gedirəm) şəkilçisi "аз" (mən) şəxs əvəzliyinə uyğun gəlir.
 
=== Hazırki Zamanın İstifadəsi ===
 
Bulgar dilində hazırki zaman, gündəlik həyatda baş verən hadisələri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Məsələn:
 
* "Аз чета книга." (Mən kitab oxuyuram.)
 
* "Ти играеш футбол." (Sən futbol oynayırsan.)
 
=== Nümunələr ===
 
Aşağıda bulgar dilində hazırki zamanın müxtəlif nümunələrini tapa bilərsiniz:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Bolqar !! İfadəsi !! Azərbaycanca
 
! Bulgarian !! Pronunciation !! North Azerbaijani
 
|-
 
| Аз уча. || Az uça. || Mən öyrənirəm.
 
|-
 
| Ти работиш. || Ti rabotiš. || Sən işləyirsən.
 
|-
|-
| Аз говоря || Az гovoryа || Mən danışıram
 
| Той играе. || Toy igrae. || O oynayır.
 
|-
|-
| Ти говориш || Ti govoryš || Sən danışırsan
 
| Ние пътуваме. || Nie pətuvame. || Biz səyahət edirik.
 
|-
|-
| Той/Тя/То говори || Toj/Tya/To govory || O danışır
 
| Вие говорите. || Vie govorite. || Siz danışırsınız.
 
|-
|-
| Ние говорим || Nie govorim || Biz danışırıq
 
| Те слушат. || Te sluşat. || Onlar dinləyirlər.
 
|-
|-
| Вие говорите || Vie govorite || Siz danışırsız
 
| Аз пиша. || Az piša. || Mən yazıram.
 
|-
|-
| Те говорят || Te govoryat || Onlar danışırlar
|}


== Qrammatik qaydalar ==
| Ти готвиш. || Ti gotviš. || Sən bişirirsən.


Mövcud vaxtın qrammatik qaydalarını başa düşmək üçün, aşağıdakı məsələləri diqqətlə oxuyun:
|-


=== Şəxsə bağlı kimi dəyişir ===
| Тя рисува. || Tya risuva. || O rəsim çəkir.


Mövcud vaxt köklərinə bağlı olaraq dəyişir. Lakin, şəxsə bağlı olaraq da dəyişir. Aşağıdakı cədvəldə, mövcud vaxtın hər şəxsə münasibətində hansı sözün istifadə ediləcəyi göstərilir:
|-
 
| Ние играем. || Nie igraem. || Biz oynayırıq.
 
|-
 
| Вие учите. || Vie učite. || Siz öyrədirsiniz.


{| class="wikitable"
! Bolqar !! İfadəsi !! Azərbaycanca
|-
|-
| Аз говоря || Az гovoryа || Mən danışıram
 
| Те пътуват. || Te pətuvat. || Onlar səyahət edirlər.
 
|-
|-
| Ти говориш || Ti govoryš || Sən danışırsan
 
| Аз работя. || Az rabotya. || Mən işləyirəm.
 
|-
|-
| Той/Тя/То говори || Toj/Tya/To govory || O danışır
 
| Ти пееш. || Ti peeš. || Sən oxuyursan.
 
|-
|-
| Ние говорим || Nie govorim || Biz danışırıq
 
| Той тича. || Toy tiča. || O qaçır.
 
|-
|-
| Вие говорите || Vie govorite || Siz danışırsız
 
| Ние търсим. || Nie tərsim. || Biz axtarırıq.
 
|-
|-
| Те говорят || Te govoryat || Onlar danışırlar
|}


=== Köklərə bağlı kimi dəyişir ===
| Вие четете. || Vie čete. || Siz oxuyursunuz.
 
|-


Mövcud vaxtı istifadə edərkən, köklərə bağlı olaraq dəyişir. Aşağıdakı cədvəldə, mövcud vaxtın müxtəlif köklərinə necə bərabər şəkildə dəyişdiyi göstərilir:
| Те купуват. || Te kupuvat. || Onlar alırlar.


{| class="wikitable"
! Bolqar !! İfadəsi !! Azərbaycanca
|-
|-
| Говоря || Говоря || Danışırəm
 
| Аз гледам. || Az gledam. || Mən baxıram.
 
|-
|-
| Чета || Чета || Oxuyuram
 
| Ти бягаш. || Ti byağaš. || Sən qaçırsan.
 
|-
|-
| Пиша || Пиша || Yazıram
 
| Тя работи. || Tya raboti. || O işləyir.
 
|}
|}


== Nəticə ==
=== Fəillərin Qruplaşdırılması ===
 
Bulgar dilində fəillər, onların sonluqlarına görə təmiz və qarışıq fəillər olaraq iki qrupa ayrılır. Təmiz fəillər, yalnız bir şəkilçi ilə bitir. Qarışıq fəillər isə bir neçə şəkilçi ilə bitir.
 
==== Təmiz Fəillər ====


Bu dərsdə, siz Bolqar dilindəki mövcud vaxtın istifadəsinə dair ən əsas qrammatik qaydaları öyrəndiniz. Sizə təlimatlarımızı izləyərək, Bolqar dilində mövcud vaxtın istifadəsini başa düşmək daha da asanlaşacaq.
* "Аз бягам." (Mən qaçırıq.)


Səmimiyyətlə ümid edirik ki, bu dərs sizə faydalı olacaqdır. Növbəti dərsdə görüşənədək!
* "Ти летиш." (Sən uçursan.)
 
==== Qarışıq Fəillər ====
 
* "Ние играем футбол." (Biz futbol oynayırıq.)
 
* "Вие четете книги." (Siz kitablar oxuyursunuz.)
 
=== Tapşırıqlar ===
 
İndi isə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bəzi tapşırıqlar təqdim edirik.
 
1. Aşağıdakı cümlələri hazırki zamana çevirmək:
 
* (Mən gəlirəm) - Аз ______.
 
* (Sən yazırsan) - Ти ______.
 
* (O oxuyur) - Той ______.
 
2. Aşağıdakı sözləri düzgün şəxs əvəzlikləri ilə tamamlayın:
 
* ______ играе (O oynayır.)
 
* ______ четем (Biz oxuyuruq.)
 
* ______ работя (Mən işləyirəm.)
 
3. Aşağıdakı cümlələri düzəldin:
 
* "Ти готвя." (Sən bişirirsən.)
 
* "Ние пишете." (Biz yazırıq.)
 
4. Aşağıdakı cümlələrdəki səhvləri tapın:
 
* "Аз учите." (Mən öyrənirəm.)
 
* "Те работи." (Onlar işləyirlər.)
 
5. Aşağıdakı cümlələrdən düzgün olanları seçin:
 
* "Ти работя."
 
* "Той играе."
 
* "Ние пътува."
 
=== Cavablar ===
 
1.
 
* Аз идвам.
 
* Ти пишеш.
 
* Той чете.
 
2.
 
* Тя играе.
 
* Ние четем.
 
* Аз работя.
 
3.
 
* "Ти готвиш."
 
* "Ние пишем."
 
4.
 
* "Аз уча."
 
* "Те работят."
 
5.
 
* Düzgün: "Той играе."
 
Bu dərsdə bulgar dilində hazırki zamanın əsaslarını öyrəndik. Gələcək dərslərdə daha da irəliləyərək, başqa zamanları öyrənəcəyik. Unutmayın ki, praktika hər şeydir!


{{#seo:
{{#seo:
|title=Bolqar dilində mövcud vaxtın istifadəsi - Tam 0-dan A1 səviyyəsinə qədər Bolqar Dili Kursu
 
|keywords=Bolqar dili, mövcud vaxt, qrammatika, 0-dan A1 səviyyəsinə qədər tam kurs
|title=Bulgar Dili - Hazırki Zaman
|description=Bu dərsdə siz Bolqar dilindəki mövcud vaxtın istifadəsinə dair ən əsas qrammatik qaydaları öyrəndiniz. Sizə təlimatlarımızı izləyərək, Bolqar dilində mövcud vaxtın istifadəsini başa düşmək daha da asanlaşacaq.
 
|keywords=bulgar dili, hazırki zaman, dil öyrənmək, bulgar dilinin qrammatikası, fəillər
 
|description=Bu dərsdə bulgar dilində hazırki zamanın istifadəsini öyrənəcəksiniz. Nümunələr və tapşırıqlar ilə biliklərinizi möhkəmləndirin.
 
}}
}}


{{Bulgarian-0-to-A1-Course-TOC-az}}
{{Template:Bulgarian-0-to-A1-Course-TOC-az}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 90: Line 257:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Bulgarian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Bulgarian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 




{{Bulgarian-Page-Bottom}}
{{Bulgarian-Page-Bottom}}

Latest revision as of 12:19, 21 August 2024


Bulgarian-Language-PolyglotClub.png
Bulgarian → Grammar → 0 to A1 Course → Present Tense

Giriş[edit | edit source]

Bulgar dilində hazırki zaman, dilin ən əsas və gündəlik danışıqda ən çox istifadə olunan zamanlarından biridir. Bu zaman, hadisələrin indiki dövrdə baş verdiyini göstərir. Hazırki zamanın düzgün istifadəsi, dilin əsaslarını öyrənmək üçün çox önəmlidir. Bu dərsdə, bulgar dilində hazırki zamanın strukturu, forması və istifadəsi haqqında ətraflı məlumat verəcəyik. Dərs, 20 ədəd nümunə ilə zənginləşdiriləcək və 10 ədəd praktiki tapşırıq ilə mövzunun daha da dərinləşdirilməsi məqsədini güdür.

Hazırki Zamanın Strukturu[edit | edit source]

Bulgar dilində hazırki zaman, feli cümlələrdə əsasən üç hissədən ibarətdir:

  • Fəil kökü
  • Şəxs əvəzliyi
  • Fəil şəkilçisi

Bunların bir araya gəlməsi ilə cümlələr yaranır. İndi bu hissələri daha ətraflı araşdıraq.

Fəil Kökləri[edit | edit source]

Fəil kökü, fəilin əsas hissəsidir və onun mənasını müəyyən edir. Məsələn, "идти" (getmək) fəilinin kökü "ид" (get) hissəsidir.

Şəxs Əvəzlikləri[edit | edit source]

Bulgar dilində şəxs əvəzlikləri aşağıdakı kimi sıralanır:

1. Mən - аз

2. Sən - ти

3. O - той/тя/то

4. Biz - ние

5. Siz - вие

6. Onlar - те

Fəil Şəkilçiləri[edit | edit source]

Fəil şəkilçiləri, fəil köklərinə əlavə olunur və cümlənin şəxsini göstərir. Məsələn, "аз ходя" (mən gedirəm) cümləsində "ходя" (gedirəm) şəkilçisi "аз" (mən) şəxs əvəzliyinə uyğun gəlir.

Hazırki Zamanın İstifadəsi[edit | edit source]

Bulgar dilində hazırki zaman, gündəlik həyatda baş verən hadisələri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Məsələn:

  • "Аз чета книга." (Mən kitab oxuyuram.)
  • "Ти играеш футбол." (Sən futbol oynayırsan.)

Nümunələr[edit | edit source]

Aşağıda bulgar dilində hazırki zamanın müxtəlif nümunələrini tapa bilərsiniz:

Bulgarian Pronunciation North Azerbaijani
Аз уча. Az uça. Mən öyrənirəm.
Ти работиш. Ti rabotiš. Sən işləyirsən.
Той играе. Toy igrae. O oynayır.
Ние пътуваме. Nie pətuvame. Biz səyahət edirik.
Вие говорите. Vie govorite. Siz danışırsınız.
Те слушат. Te sluşat. Onlar dinləyirlər.
Аз пиша. Az piša. Mən yazıram.
Ти готвиш. Ti gotviš. Sən bişirirsən.
Тя рисува. Tya risuva. O rəsim çəkir.
Ние играем. Nie igraem. Biz oynayırıq.
Вие учите. Vie učite. Siz öyrədirsiniz.
Те пътуват. Te pətuvat. Onlar səyahət edirlər.
Аз работя. Az rabotya. Mən işləyirəm.
Ти пееш. Ti peeš. Sən oxuyursan.
Той тича. Toy tiča. O qaçır.
Ние търсим. Nie tərsim. Biz axtarırıq.
Вие четете. Vie čete. Siz oxuyursunuz.
Те купуват. Te kupuvat. Onlar alırlar.
Аз гледам. Az gledam. Mən baxıram.
Ти бягаш. Ti byağaš. Sən qaçırsan.
Тя работи. Tya raboti. O işləyir.

Fəillərin Qruplaşdırılması[edit | edit source]

Bulgar dilində fəillər, onların sonluqlarına görə təmiz və qarışıq fəillər olaraq iki qrupa ayrılır. Təmiz fəillər, yalnız bir şəkilçi ilə bitir. Qarışıq fəillər isə bir neçə şəkilçi ilə bitir.

Təmiz Fəillər[edit | edit source]

  • "Аз бягам." (Mən qaçırıq.)
  • "Ти летиш." (Sən uçursan.)

Qarışıq Fəillər[edit | edit source]

  • "Ние играем футбол." (Biz futbol oynayırıq.)
  • "Вие четете книги." (Siz kitablar oxuyursunuz.)

Tapşırıqlar[edit | edit source]

İndi isə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bəzi tapşırıqlar təqdim edirik.

1. Aşağıdakı cümlələri hazırki zamana çevirmək:

  • (Mən gəlirəm) - Аз ______.
  • (Sən yazırsan) - Ти ______.
  • (O oxuyur) - Той ______.

2. Aşağıdakı sözləri düzgün şəxs əvəzlikləri ilə tamamlayın:

  • ______ играе (O oynayır.)
  • ______ четем (Biz oxuyuruq.)
  • ______ работя (Mən işləyirəm.)

3. Aşağıdakı cümlələri düzəldin:

  • "Ти готвя." (Sən bişirirsən.)
  • "Ние пишете." (Biz yazırıq.)

4. Aşağıdakı cümlələrdəki səhvləri tapın:

  • "Аз учите." (Mən öyrənirəm.)
  • "Те работи." (Onlar işləyirlər.)

5. Aşağıdakı cümlələrdən düzgün olanları seçin:

  • "Ти работя."
  • "Той играе."
  • "Ние пътува."

Cavablar[edit | edit source]

1.

  • Аз идвам.
  • Ти пишеш.
  • Той чете.

2.

  • Тя играе.
  • Ние четем.
  • Аз работя.

3.

  • "Ти готвиш."
  • "Ние пишем."

4.

  • "Аз уча."
  • "Те работят."

5.

  • Düzgün: "Той играе."

Bu dərsdə bulgar dilində hazırki zamanın əsaslarını öyrəndik. Gələcək dərslərdə daha da irəliləyərək, başqa zamanları öyrənəcəyik. Unutmayın ki, praktika hər şeydir!

Bulgar Dili - 0-dan A1-ə qədər səviyyəyə[edit source]


Azbuka və Səslər


Təbriklər və Təqdimatlar


Bulgar Ədəbiyyatı


İsimlər və Sifətlər


Restoranda


Bulgar Kino və Ədəbiyyatı


Fəillər və Zamanlar


Səyahət


Bulgar Musiqisi


Gələcək Zaman və Modal Fəllər


Təntənəli və Bayram İçləri


Bulgar Teatr və İfa Sanatları



Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/Bulgarian/Grammar/Present-Tense/az&oldid=325574"