Difference between revisions of "Language/German/Grammar/Plural-Forms/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 1: Line 1:


{{German-Page-Top}}
{{German-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/German/kk|Герман]] </span> → <span cat>[[Language/German/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/German/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі курс]]</span> → <span title>Көпше формалар</span></div>
== Кіріспе ==


<div class="pg_page_title"><span lang>German</span> → <span cat>Grammar</span> → <span level>[[Language/German/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 to A1 Course]]</span> → <span title>Plural Forms</span></div>
Герман тілі – бай әрі түрлі-түсті тіл. Оның грамматикасы, әсіресе, зат есімдердің көпше формалары, тілді үйренудің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Зат есімдердің көпше формаларын білу – күнделікті өмірде, сөйлесуде және жазуда дұрыс әрі әсерлі қарым-қатынас жасау үшін қажетті дағды. Бұл сабақта біз зат есімдердің көпше формаларын, олардың артикльдерімен бірге, қалай құру керектігін үйренеміз.


__TOC__
__TOC__


== Бағасы ==
=== Зат есімдердің көпше формалары ===
 
Көпше формалар неміс тілінде зат есімдердің саны мен үйлесімділігін білдіреді. Зат есімдер көбейгенде, олардың артикльдері де өзгеріске ұшырайды. Неміс тілінде көпше формаларды құрудың бірнеше әдісі бар.


Бұл сабақта, сіз көпшіліктің түрлерін және оларға қатысты мысалдарды түсінуіңіз керек. Мысалы, аншақ жақсы білегіңіз болса, «ғимараттар» сөзінің көптігіні қандай түрде жазуға болады екендігін білесіз.
==== Көпше формаларды құру әдістері ====


== Көптіктер ==
Неміс тілінде зат есімдердің көпше формаларын қалай құруға болатынын қарастырайық.


Көпшіліктерді құру үшін келесі тәртіптер қолданылады:
1. '''-e''' қосымшасы: Көптеген зат есімдерге '''-e''' қосымшасы қосылады.


1. Соңында сызылған сөздердің алдында стандартты «-s» қосу.
2. '''-n / -en''' қосымшасы: Көптеген әйелдер зат есімдеріне '''-n''' немесе '''-en''' қосылады.


2. Соңында «-s», «-ss», «-sh», «-ch», «-x», «-z» белгілері бар сөздің алдында, қосымша «-es» қосу.  
3. '''-s''' қосымшасы: Кейбір зат есімдерге '''-s''' қосымшасы қосылады.


3. Соңында «-y» белгісі бар сөздің алдында, оның орнына «-ies» қосу. «-y» белгісінің алдында және «-ey» соңында болса, «-s» қосу.
4. '''Алмастыру''': Кейбір зат есімдерде дыбыстар алмасауы мүмкін.


Мысалы:
==== Зат есімдердің көпше формаларының мысалдары ====


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! German !! Pronunciation !! Kazakh
 
! Неміс !! Дыбыстау !! Қазақ
 
|-
 
| der Tisch || [deːɐ̯ tɪʃ] || үстел
 
|-
 
| die Tische || [diː ˈtɪʃə] || үстелдер
 
|-
 
| das Buch || [das buːx] || кітап
 
|-
 
| die Bücher || [diː ˈbyːχəʁ] || кітаптар
 
|-
 
| der Stuhl || [deːɐ̯ ʃtuːl] || орындық
 
|-
 
| die Stühle || [diː ˈstyːlə] || орындықтар
 
|-
 
| die Blume || [diː ˈbluːmə] || гүл
 
|-
 
| die Blumen || [diː ˈbluːmən] || гүлдер
 
|-
 
| der Lehrer || [deːɐ̯ ˈleːʁɐ] || мұғалім
 
|-
 
| die Lehrer || [diː ˈleːʁɐ] || мұғалімдер
 
|-
 
| das Kind || [das kɪnt] || бала
 
|-
 
| die Kinder || [diː ˈkɪndɐ] || балалар
 
|-
 
| der Freund || [deːɐ̯ fʁɔʏnt] || дос
 
|-
 
| die Freunde || [diː ˈfʁɔʏndə] || достар
 
|-
 
| die Stadt || [diː ʃtat] || қала
 
|-
 
| die Städte || [diː ˈʃtɛtə] || қалалар
 
|-
 
| das Auto || [das ˈaʊ̯to] || автомобиль
 
|-
 
| die Autos || [diː ˈaʊ̯toʊs] || автомобильдер
 
|-
 
| das Haus || [das haʊ̯s] || үй
 
|-
|-
| das Haus  || /dæs haʊs/ || үйлер  
 
| die Häuser || [diː ˈhɔʏ̯zɐ] || үйлер
 
|}
 
=== Зат есімдердің артикльдері ===
 
Зат есімдердің артикльдері – неміс тілінде өте маңызды. Көпше формаларда артикльдер де өзгеріп отырады. Зат есімдерге сәйкес артикльдер:
 
* '''die''' - барлық көпше зат есімдерге
 
* '''der''' - еркек жынысты зат есімдерге
 
* '''das''' - әйел жынысты зат есімдерге
 
==== Артикльдер мен зат есімдер арасындағы байланыс ====
 
Зат есімдердің көпше формаларының артикльдері әрдайым '''die''' болып табылады. Мысалдармен түсіндірейік:
 
{| class="wikitable"
 
! Неміс !! Дыбыстау !! Қазақ
 
|-
|-
| das Auto  || /dæs ˈaʊtoʊ/ || машиналар
 
| die Katze || [diː ˈkaʦə] || мысық
 
|-
|-
| das Kind  || /dæs kɪnd/ || балалар
 
| die Katzen || [diː ˈkaʦən] || мысықтар
 
|-
|-
| der Ball  || /dɛr bɑl/ || топтар
 
| die Blume || [diː ˈbluːmə] || гүл
 
|-
|-
| die Stadt  || /di ʃtat/ || қалалар
 
| die Blumen || [diː ˈbluːmən] || гүлдер
 
|-
|-
| das Messer || /dæs ˈmɛsər/ || тығыздырлар
 
| die Stadt || [diː ʃtat] || қала
 
|-
|-
| das Fenster || /dæs ˈfɛnstər/ || терезелер
 
| die Städte || [diː ˈʃtɛtə] || қалалар
 
|}
|}


== Ойындар мен әрекеттер ==
== Тапсырмалар ==
 
Сабақта үйренгендеріңізді пысықтау үшін мына тапсырмаларды орындаңыз:
 
1. Көпше формаларын құрыңыз:
 
* der Lehrer
 
* die Blume
 
* das Kind


1. Бұл сөздердің көпшіліктері белгілерімен төмендегі тәртіптермен құрылады:
2. Көпше формаларын артикльдерімен бірге жазыңыз:


- Соңында «-e» бар сөздер: das Buch - die Bücher (кітаптар)
* die Katze
- Соңында «-er» белгісі бар сөздер: der Hund - die Hunde (иттер)
- Соңында «-en» белгісі бар сөздер: der Garten - die Gärten (бақтар)
- Соңында «-n» белгісі бар сөздер: der Junge - die Jungen (құртар)


2. Бұл сөздердің көпшіліктері аудармалармен төмендегі тәртіптермен құрылады:
* das Buch


- Соңында «-e» бар сөздер: der Käse - die Käse (сыртар)
* der Tisch
- Соңында «-er» белгісі бар сөздер: der Lehrer - die Lehrer (мұғалімдер)
- Соңында «-en» белгісі бар сөздер: der Garten - die Gärten (бақтар)
- Соңында «-e» және «-n» белгілері бар сөздер: der Name - die Namen (аттар)


== Анықтамалар ==
3. Зат есімдер мен артикльдерді сәйкестендіріңіз:


- Көпшіліктерді толық түсінгеніңізді тексеріңіз.
* die Stadt
- Көпшіліктерді құрудағы әдістерді және тәртіптерді үйрену үшін көп мінут өткізіңіз.
 
- Бұл сабақта мұндағы мүмкіндіктердің толық тізімі берілмегеніне қатысты ескерту жасаңыз.
* die Blumen
 
* die Autos
 
4. Көпше формалары бар 5 зат есімді жазыңыз.
 
5. Көпше формаларды пайдаланып, сөйлемдер құрастырыңыз.
 
=== Тапсырмалардың жауаптары ===
 
1.
 
* die Lehrer
 
* die Blumen
 
* die Kinder
 
2.  
 
* die Katzen
 
* die Bücher
 
* die Tische
 
3.
 
* die Städte
 
* die Blumen
 
* die Autos
 
4. Мысал:
 
* die Hunde (иттер)
 
* die Vögel (құстар)
 
* die Menschen (адамдар)
 
* die Stühle (орындықтар)
 
* die Häuser (үйлер)
 
5. Мысал:
 
* Die Blumen sind schön. (Гүлдер әдемі.)
 
* Die Kinder spielen. (Балалар ойнайды.)
 
Сабақты аяқтай отырып, көпше формаларды және артикльдерді жақсы меңгеріп, неміс тілінде еркін сөйлеп, жазу үшін қажетті негіздерді құрағаныңызды үміттенемін. Енді сіздер көпше формаларды түсініп, онымен сөйлемдер жасай аласыздар!


{{#seo:
{{#seo:
|title=Герман тілі → Грамматика → 0-ден A1-ге дейінгі Курстар → Көпшіліктер
|keywords=Қазақстандағы Германия, Герман тілін оқыған, тілдің құрамы, грамматика, көпшіліктер, қосымша, тәртіптер, мұндақтар, мүмкіндіктер
|description=Бұл сабақта, сіз көпшіліктің түрлерін және оларға қатысты мысалдарды түсінуіңіз керек.}}


|title=Неміс тілінде көпше формаларды үйрену
|keywords=неміс тілі, көпше формалар, грамматика, зат есімдер, артикльдер


{{German-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
|description=Бұл сабақта зат есімдердің көпше формалары мен олардың артикльдері туралы толық ақпарат беріледі.
 
}}
 
{{Template:German-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 74: Line 253:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:German-0-to-A1-Course]]
[[Category:German-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 
 


==Басқа сабақтар==
* [[Language/German/Grammar/Comparative-and-Superlative-Forms/kk|0 to A1 Course → Grammar → Comparative and Superlative Forms]]
* [[Language/German/Grammar/Temporal-Prepositions/kk|0 to A1 Course → Grammar → Temporal Prepositions]]
* [[Language/German/Grammar/Gender-and-Articles/kk|0 to A1 Course → Grammar → Жыныс және мақала]]
* [[Language/German/Grammar/Subject-and-Verb/kk|0-тен A1-ге дейінгі толық курс → Grammar → Тақырып және Қосылған Сөйлем]]
* [[Language/German/Grammar/Talking-About-Obligations/kk|0 to A1 Kurs → Grammatik → Verpflichtungen ausdrücken]]
* [[Language/German/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 to A1 Course]]
* [[Language/German/Grammar/Noun-and-Gender/kk|0 to A1 Course → Grammar → Нөн-сан және жыныс]]
* [[Language/German/Grammar/Separable-Verbs/kk|0 to A1 Course → Grammar → Separable Verbs]]
* [[Language/German/Grammar/Using-Time-Expressions/kk|0 to A1 Course → Grammar → Using Time Expressions]]
* [[Language/German/Grammar/Cases:-Nominative-and-Accusative/kk|0 to A1 Course → Grammar → Cases: Nominative and Accusative]]
* [[Language/German/Grammar/Two-Way-Prepositions/kk|0 to A1 Course → Grammar → Two-Way Prepositions]]
* [[Language/German/Grammar/Using-Prepositions/kk|0 to A1 Course → Grammar → Using Prepositions]]
* [[Language/German/Grammar/Personal-Pronouns/kk|0 to A1 Course → Grammar → Personal Pronouns]]
* [[Language/German/Grammar/Possessive-Pronouns/kk|0 to A1 Course → Grammar → Possessive Pronouns]]


{{German-Page-Bottom}}
{{German-Page-Bottom}}

Latest revision as of 07:37, 12 August 2024


German-Language-PolyglotClub.jpg

Кіріспе[edit | edit source]

Герман тілі – бай әрі түрлі-түсті тіл. Оның грамматикасы, әсіресе, зат есімдердің көпше формалары, тілді үйренудің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Зат есімдердің көпше формаларын білу – күнделікті өмірде, сөйлесуде және жазуда дұрыс әрі әсерлі қарым-қатынас жасау үшін қажетті дағды. Бұл сабақта біз зат есімдердің көпше формаларын, олардың артикльдерімен бірге, қалай құру керектігін үйренеміз.

Зат есімдердің көпше формалары[edit | edit source]

Көпше формалар неміс тілінде зат есімдердің саны мен үйлесімділігін білдіреді. Зат есімдер көбейгенде, олардың артикльдері де өзгеріске ұшырайды. Неміс тілінде көпше формаларды құрудың бірнеше әдісі бар.

Көпше формаларды құру әдістері[edit | edit source]

Неміс тілінде зат есімдердің көпше формаларын қалай құруға болатынын қарастырайық.

1. -e қосымшасы: Көптеген зат есімдерге -e қосымшасы қосылады.

2. -n / -en қосымшасы: Көптеген әйелдер зат есімдеріне -n немесе -en қосылады.

3. -s қосымшасы: Кейбір зат есімдерге -s қосымшасы қосылады.

4. Алмастыру: Кейбір зат есімдерде дыбыстар алмасауы мүмкін.

Зат есімдердің көпше формаларының мысалдары[edit | edit source]

Неміс Дыбыстау Қазақ
der Tisch [deːɐ̯ tɪʃ] үстел
die Tische [diː ˈtɪʃə] үстелдер
das Buch [das buːx] кітап
die Bücher [diː ˈbyːχəʁ] кітаптар
der Stuhl [deːɐ̯ ʃtuːl] орындық
die Stühle [diː ˈstyːlə] орындықтар
die Blume [diː ˈbluːmə] гүл
die Blumen [diː ˈbluːmən] гүлдер
der Lehrer [deːɐ̯ ˈleːʁɐ] мұғалім
die Lehrer [diː ˈleːʁɐ] мұғалімдер
das Kind [das kɪnt] бала
die Kinder [diː ˈkɪndɐ] балалар
der Freund [deːɐ̯ fʁɔʏnt] дос
die Freunde [diː ˈfʁɔʏndə] достар
die Stadt [diː ʃtat] қала
die Städte [diː ˈʃtɛtə] қалалар
das Auto [das ˈaʊ̯to] автомобиль
die Autos [diː ˈaʊ̯toʊs] автомобильдер
das Haus [das haʊ̯s] үй
die Häuser [diː ˈhɔʏ̯zɐ] үйлер

Зат есімдердің артикльдері[edit | edit source]

Зат есімдердің артикльдері – неміс тілінде өте маңызды. Көпше формаларда артикльдер де өзгеріп отырады. Зат есімдерге сәйкес артикльдер:

  • die - барлық көпше зат есімдерге
  • der - еркек жынысты зат есімдерге
  • das - әйел жынысты зат есімдерге

Артикльдер мен зат есімдер арасындағы байланыс[edit | edit source]

Зат есімдердің көпше формаларының артикльдері әрдайым die болып табылады. Мысалдармен түсіндірейік:

Неміс Дыбыстау Қазақ
die Katze [diː ˈkaʦə] мысық
die Katzen [diː ˈkaʦən] мысықтар
die Blume [diː ˈbluːmə] гүл
die Blumen [diː ˈbluːmən] гүлдер
die Stadt [diː ʃtat] қала
die Städte [diː ˈʃtɛtə] қалалар

Тапсырмалар[edit | edit source]

Сабақта үйренгендеріңізді пысықтау үшін мына тапсырмаларды орындаңыз:

1. Көпше формаларын құрыңыз:

  • der Lehrer
  • die Blume
  • das Kind

2. Көпше формаларын артикльдерімен бірге жазыңыз:

  • die Katze
  • das Buch
  • der Tisch

3. Зат есімдер мен артикльдерді сәйкестендіріңіз:

  • die Stadt
  • die Blumen
  • die Autos

4. Көпше формалары бар 5 зат есімді жазыңыз.

5. Көпше формаларды пайдаланып, сөйлемдер құрастырыңыз.

Тапсырмалардың жауаптары[edit | edit source]

1.

  • die Lehrer
  • die Blumen
  • die Kinder

2.

  • die Katzen
  • die Bücher
  • die Tische

3.

  • die Städte
  • die Blumen
  • die Autos

4. Мысал:

  • die Hunde (иттер)
  • die Vögel (құстар)
  • die Menschen (адамдар)
  • die Stühle (орындықтар)
  • die Häuser (үйлер)

5. Мысал:

  • Die Blumen sind schön. (Гүлдер әдемі.)
  • Die Kinder spielen. (Балалар ойнайды.)

Сабақты аяқтай отырып, көпше формаларды және артикльдерді жақсы меңгеріп, неміс тілінде еркін сөйлеп, жазу үшін қажетті негіздерді құрағаныңызды үміттенемін. Енді сіздер көпше формаларды түсініп, онымен сөйлемдер жасай аласыздар!

Ғермания тілінің 0-А1 деңгейінен бастап[edit source]


Еңбек-жұмыс құрылымдары


Сұлу және кешірім сөздері


Мысал емес және мысал көрсететін артықшылықтар


Сан, күн және уақыт


Етістіктер мен тұрғындау


Отбасы және достар


Құсықтықтар


Тағамдар және ашықтар


Германия және неміс тілін айтушы мемлекеттер


Егерлер мен тірекшілер


Саяхат және жол


Модальды етістіктер


Тауарларды сатып алу және киімдер


Музыка және мадақ


Сипаттамалар


Денсаулық және тістер


Уақыт және уақыт қосымшалары


Басқа сабақтар[edit | edit source]