Difference between revisions of "Language/Iranian-persian/Grammar/Lesson-8:-Direct-object-pronouns/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Iranian-persian-Page-Top}}
{{Iranian-persian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Iranian-persian/kk|Иран Фарсы тілі]] </span> → <span cat>[[Language/Iranian-persian/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Iranian-persian/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1 деңгейіне дейінгі курс]]</span> → <span title>8-сабақ: Тікелей объекті есімдіктері</span></div>
Сәлем, қымбатты студенттер! Бүгін біз Иран Фарсы тілінің өте маңызды және пайдалы тақырыбына назар аударамыз: '''тікелей объекті есімдіктері'''. Бұл сабағымызда тікелей объекті есімдіктерін қалай қолдану керектігін үйренеміз, бұл бізге сөйлемдерде зат есімдерді қайталаудан құтылуға көмектеседі. Тікелей объекті есімдіктері сөйлесуді жеңілдетеді, өйткені олар зат есімдерді алмастыра алады, сөйлемді ықшамдайды және түсінікті етеді.
Сабақтың құрылымы:
1. Тікелей объекті есімдіктерінің анықтамасы
2. Тікелей объекті есімдіктерінің тізімі
3. Тікелей объекті есімдіктерін қолдану ережелері
4. Мысалдар
5. Практикалық тапсырмалар


<div class="pg_page_title"><span lang>Иран тілі</span> → <span cat>Грамматика</span> → <span level>[[Language/Iranian-persian/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-А1 курсы]]</span> → <span title>8-ші сабақ: Тікелей объектілердің ауыстыруы</span></div>
6. Тапсырмалардың шешімдері мен түсіндірмелері


__TOC__
__TOC__


== ===Тікелей объектілердің ауыстыруы=== ==
=== Тікелей объекті есімдіктерінің анықтамасы ===
 
Тікелей объекті есімдіктері — бұл зат есімдерді алмастыратын сөздер. Олар сөйлемде тікелей объект ретінде қызмет етеді. Мысалы, егер біз "Мен кітапты оқимын" десек, "кітап" сөзі тікелей объект болып табылады. Егер біз "Мен оны оқимын" десек, "оны" — тікелей объекті есімдігі. Осындай алмастырулар сөйлемдерді ықшам әрі түсінікті етеді.


Тікелей объектілер тыңдау және өздерін өзіндік сөйлемнің тексеруге және келесі сөйлеуде келесі сөзді қайталаудан ауыстыруға және қолдануға мүмкіндік береді.
=== Тікелей объекті есімдіктерінің тізімі ===
 
|{ |
 
! Иран Фарсы тілі !! Дыбыстау !! Қазақша
 
|-


Тікелей объектілері ауыстыру шарт емес, олар оқушының тілін пайдалануға көмектеседі. Олардың пайдалануы сөйлемдегі объектінің атын қайталау және тексттегі қайталанған келесі сөзді құрудан тыс болуы мүмкін.
| мені || man ra || мені


Тікелей объектілердің ауыстыруы антонимдерімен (менен / сенен, оның / оған т.б.) үшін қолданылады.
|-


=== ===Тікелей объекті ауыстыруының қалай қолдануын оқыңыз=== ===
| сені || to ra || сені


Тікелей объектілерді пайдалану арқылы объектінің атын қайталамақ және сөйлемдегі келесі сөзді қайталаудан бас тартуға болады. Тікелей объектілер қолданылған сөйлемдегі объектінің атауын қайталауға мүмкіндік береді.
|-


Мысалы:
| оны || u ra || оны


{| class="wikitable"
! Иран тілі !! Транскрипция !! Қазақ тілі
|-
|-
| Мен уни қараушылыққа өтемін. || Men uni qarawshylyqqa ötemin. || Мен қараушылыққа өту керек.
 
| бізді || ma ra || бізді
 
|-
|-
| Сен менің телефон номерімді алып кеттің бе? || Sen menin telefon nomerimdi alıp ketting be? || Сен менің телефон нөмірімді алып кеттің бе?
 
| сізді || shoma ra || сізді
 
|-
|-
| Ол мақалаға еңбек қосып жазды. || Ol maqalagha enbek qosyp jazdy. || Ол мақалаға еңбектер қосып жазды.
 
| оларды || onha ra || оларды
 
|}
|}


=== ===Тікелей объектілердің әрекеттері=== ===
=== Тікелей объекті есімдіктерін қолдану ережелері ===
 
1. '''Тікелей объекті есімдіктерін қолдану''': Тікелей объекті есімдіктері сөйлемнің соңында немесе алдында келуі мүмкін, бірақ олар әрқашан етістік алдында болу керек.
 
2. '''Сөйлемнің құрылымы''': Сөйлемде тікелей объекті есімдігі зат есімнің орнына қолданылады.


Тікелей объектілер әрекеттерімен бірге қолданылады. Олар қолданылған сөйлемнің әрекетімен сәйкес келеді.
3. '''Көпше формалар''': Тікелей объекті есімдіктері көпше формалармен де қолданылады.


Мысалы:
4. '''Сөйлемдерді ықшамдау''': Тікелей объекті есімдіктерін қолдану сөйлемдердің ұзындығын азайтуға көмектеседі.
 
=== Мысалдар ===
 
|{ |
 
! Иран Фарсы тілі !! Дыбыстау !! Қазақша


{| class="wikitable"
! Иран тілі !! Транскрипция !! Қазақ тілі
|-
|-
| Мен сіздің кітапты табып келдім. || Men sizdin kıtapty tabyp keldim. || Мен кітапты табып келдім.
 
| من کتاب را می خوانم. || man ketab ra mikhanam. || Мен кітапты оқимын.
 
|-
|-
| Ол мүсіншілерді көріп отыр. || Ol müsinshilerdi körip otyr. || Ол мүсіншілерді көріп отыр.
 
| من آن را می خوانم. || man an ra mikhanam. || Мен оны оқимын.
 
|-
|-
| Сіз мақаланы оқып тұрсыз ба? || Siz maqalany oqyp tursyz ba? || Сіз мақаланы оқып тұрсыз ба?
|}


=== ===Тікелей объектілердің артықшылығы=== ===
| تو نامه را می نویسی. || to name ra minevisi. || Сен хатты жазасың.


Тікелей объектілер артықшылықты қоса алады және сөйлемнің әрекетімен сәйкес келеді.
|-


Мысалы:
| تو آن را می نویسی. || to an ra minevisi. || Сен оны жазасың.


{| class="wikitable"
! Иран тілі !! Транскрипция !! Қазақ тілі
|-
|-
| Мен оған телефон қылып жібердім. || Men oğan telefon qılyp jiberdim. || Мен оғандық телефон қылып жібердім.
 
| او فیلم را می بیند. || u film ra mibinad. || Ол фильмді көреді.
 
|-
|-
| Сондай-ақ, ол менің куәлікті табады. || Sondai-aq, ol mening kuälіktі tabady. || Сондай-ақ, ол менің куәлікті табады.
 
| او آن را می بیند. || u an ra mibinad. || Ол оны көреді.
 
|-
|-
| Сіз шынымен оның сөзін енгізуді және оның сөзін көрмесеңіз, ол сіздің сөзіңізді қабылдайды. || Siz shynymen onyng sözіn enğіzudі jáne onyng sözіn körmeseynіz, ol sіzdіñ sözіñіzdі qabıldaydy. || Сіз шынымен оның сөзін енгізіп, оның сөзін көрмесеңіз, ол сіздің сөзіңізді қабылдайды.
|}


=== ===Тікелей объектілер қолдануға қатынасты қалай жазуға болады?=== ===
| ما بازی را انجام می دهیم. || ma bazi ra anjam midahim. || Біз ойынды жасаймыз.


Тікелей объектілер "мен" / "сен" / "ол" / "біз" / "сендер" / "олар" келесі сөздерімен бірге қолданылады.
|-


Мысалы:
| ما آن را انجام می دهیم. || ma an ra anjam midahim. || Біз оны жасаймыз.


* Менің ата-анам мені сүйгендерімдің біреуі үшін кітапты оқып отыр.
|-
* Сен кез келген күні шоқтаң ба?
* Ол өзі солаған жолмен көршіп, қабаттық орнын тапты.
* Біздер өткен аптада Байзағұл кітабын оқыдық.
* Сендер кіші жастағы балаларға қандай көмек көрсете аласыз?
* Олар қазіргі күні қандай жұмыс істегендігін білмейді.


=== ===Тікелей объектілердің сөйлемнің соңында және ортағында қолдануын ұсынамыз=== ===
| شما درس را یاد می گیرید. || shoma dars ra yad migirid. || Сіз сабақты үйренесіз.


Тікелей объектілердің сөйлемнің соңында және ортағында қолданылуы мүмкін. Сөйлемнің соңында қолданылғанда, тікелей объектілер үшін сөйлемдегі объектінің атауын қайталауға мүмкіндік береді. Сөйлемнің ортағында қолданылғанда, тікелей объектілер үшін сөйлемдегі объектінің атауын қайталау мүмкін емес.
|-


Мысалы:
| شما آن را یاد می گیرید. || shoma an ra yad migirid. || Сіз оны үйренесіз.


{| class="wikitable"
! Иран тілі !! Транскрипция !! Қазақ тілі
|-
|-
| Мен бір кітап сатып алдым және оны оқып жатырмын. || Men bir kıtap satyp aldyım jáne ony oqyp jatyrmen. || Мен бір кітап сатып алдым және оны оқып жатырмын.
 
| آنها کار را تمام می کنند. || anha kar ra tamam mikonand. || Олар істі аяқтайды.
 
|-
|-
| Олар ол сүйлесуден кейін көңілді байланыстырып отыр. || Olar ol süylesuden keiіn köńіldі bailanystyryp otyr. || Олар ол сөйлемден кейін көңілді байланыстырып отыр.
 
|-
| آنها آن را تمام می کنند. || anha an ra tamam mikonand. || Олар оны аяқтайды.
| Сіз келесі аптада менің үйімде тұруым керек. || Siz kelesi aptada meniń üyimde turyım kerek. || Сіз келесі аптада менің үйімде тұруым керек.
 
|}
|}
=== Практикалық тапсырмалар ===
1. Төмендегі сөйлемдерді тікелей объекті есімдіктерімен алмастырыңыз:
1. Мен алма жеймін.
2. Сен кітапты оқисың.
3. Ол гүлдерді сатып алады.
4. Біз концертке барамыз.
5. Сіз фильмді көресіз.
6. Олар шай ішеді.
7. Мен дәптерді жазамын.
8. Сен допты лақтырасың.
9. Ол тамақты дайындайды.
10. Біз сабақтарды айтамыз.
2. Төмендегі сөйлемдерді тікелей объекті есімдіктері қолдана отырып қайта жазыңыз:
1. Мен кітапты оқимын.
2. Ол гүлдерді көреді.
3. Біз достарымызбен кездесеміз.
4. Сіз жаңа фильмді көресіз.
5. Олар үй тапсырмасын орындайды.
3. Тікелей объекті есімдіктерімен сөйлемдер құрастырыңыз:
1. Мен (жазу).
2. Сен (оқу).
3. Ол (жасау).
4. Біз (көрсету).
5. Сіз (сатып алу).
4. Тікелей объекті есімдіктерін қолдана отырып, келесі сөйлемдерді аяқтаңыз:
1. Мен кітапты оқыдым, кейін...
2. Сен мені шақырдың, мен...
3. Ол мені көрді, мен...
4. Біз ойын ойнадық, сосын...
5. Сіз фильмді көрдіңіз, неге...
=== Тапсырмалардың шешімдері мен түсіндірмелері ===
1. '''Тапсырмалар шешімдері''':
1. Мен оны жеймін.
2. Сен оны оқисың.
3. Ол оларды сатып алады.
4. Біз оған барамыз.
5. Сіз оны көресіз.
6. Олар оны ішеді.
7. Мен оны жазамын.
8. Сен оны лақтырасың.
9. Ол оны дайындайды.
10. Біз оларды айтамыз.
2. '''Сөйлемдерді қайта жазу''':
1. Мен оны оқимын.
2. Ол оларды көреді.
3. Біз олармен кездесеміз.
4. Сіз оны көресіз.
5. Олар оны орындайды.
3. '''Сөйлемдер құрастыру''':
1. Мен оны жазамын.
2. Сен оны оқисың.
3. Ол оны жасайды.
4. Біз оны көрсетеміз.
5. Сіз оны сатып аласыз.
4. '''Сөйлемдерді аяқтау''':
1. Мен кітапты оқыдым, кейін мен оны талқылаймын.
2. Сен мені шақырдың, мен келдім.
3. Ол мені көрді, мен оған қолымды көтердім.
4. Біз ойын ойнадық, сосын біз жеңдік.
5. Сіз фильмді көрдіңіз, неге маған айтпадыңыз?
Сондықтан, бүгінгі сабағымызда тікелей объекті есімдіктерін қолдануды үйрендік. Бұл сіздерге Иран Фарсы тілінде сөйлеуді жеңілдетеді. Келесі сабақта кездескенше, сау болыңыздар!


{{#seo:
{{#seo:
|title=Иран тілі → Грамматика → 0-А1 курсы → 8-ші сабақ: Тікелей объектілердің ауыстыруы
|keywords=Иран тілі, грамматика, сабақ, тікелей объектілердің ауыстыруы, ауыстыру, тікелей объектілер, тікелей объект
|description=Тікелей объектілер тыңдау және өздерін өзіндік сөйлемнің тексеруге және келесі сөйлеуде келесі сөзді қайталаудан ауыстыруға және қолдануға мүмкіндік береді.}}


{{Iranian-persian-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
|title=Иран Фарсы тілінде тікелей объекті есімдіктерін үйрену
 
|keywords=Иран Фарсы тілі, грамматика, тікелей объекті есімдіктері, қазақ
 
|description=Бұл сабақта Иран Фарсы тіліндегі тікелей объекті есімдіктерін қалай қолдану керектігін үйренесіз.
 
}}
 
{{Template:Iranian-persian-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 102: Line 263:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Iranian-persian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Iranian-persian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>





Latest revision as of 15:16, 11 August 2024


Persian-Language-PolyglotClub.png
Farsi-Language-PolyglotClub-Lessons.png
Иран Фарсы тілі Грамматика0-ден A1 деңгейіне дейінгі курс8-сабақ: Тікелей объекті есімдіктері

Сәлем, қымбатты студенттер! Бүгін біз Иран Фарсы тілінің өте маңызды және пайдалы тақырыбына назар аударамыз: тікелей объекті есімдіктері. Бұл сабағымызда тікелей объекті есімдіктерін қалай қолдану керектігін үйренеміз, бұл бізге сөйлемдерде зат есімдерді қайталаудан құтылуға көмектеседі. Тікелей объекті есімдіктері сөйлесуді жеңілдетеді, өйткені олар зат есімдерді алмастыра алады, сөйлемді ықшамдайды және түсінікті етеді.

Сабақтың құрылымы:

1. Тікелей объекті есімдіктерінің анықтамасы

2. Тікелей объекті есімдіктерінің тізімі

3. Тікелей объекті есімдіктерін қолдану ережелері

4. Мысалдар

5. Практикалық тапсырмалар

6. Тапсырмалардың шешімдері мен түсіндірмелері

Тікелей объекті есімдіктерінің анықтамасы[edit | edit source]

Тікелей объекті есімдіктері — бұл зат есімдерді алмастыратын сөздер. Олар сөйлемде тікелей объект ретінде қызмет етеді. Мысалы, егер біз "Мен кітапты оқимын" десек, "кітап" сөзі тікелей объект болып табылады. Егер біз "Мен оны оқимын" десек, "оны" — тікелей объекті есімдігі. Осындай алмастырулар сөйлемдерді ықшам әрі түсінікті етеді.

Тікелей объекті есімдіктерінің тізімі[edit | edit source]

|{ |

! Иран Фарсы тілі !! Дыбыстау !! Қазақша

|-

| мені || man ra || мені

|-

| сені || to ra || сені

|-

| оны || u ra || оны

|-

| бізді || ma ra || бізді

|-

| сізді || shoma ra || сізді

|-

| оларды || onha ra || оларды

|}

Тікелей объекті есімдіктерін қолдану ережелері[edit | edit source]

1. Тікелей объекті есімдіктерін қолдану: Тікелей объекті есімдіктері сөйлемнің соңында немесе алдында келуі мүмкін, бірақ олар әрқашан етістік алдында болу керек.

2. Сөйлемнің құрылымы: Сөйлемде тікелей объекті есімдігі зат есімнің орнына қолданылады.

3. Көпше формалар: Тікелей объекті есімдіктері көпше формалармен де қолданылады.

4. Сөйлемдерді ықшамдау: Тікелей объекті есімдіктерін қолдану сөйлемдердің ұзындығын азайтуға көмектеседі.

Мысалдар[edit | edit source]

|{ |

! Иран Фарсы тілі !! Дыбыстау !! Қазақша

|-

| من کتاب را می خوانم. || man ketab ra mikhanam. || Мен кітапты оқимын.

|-

| من آن را می خوانم. || man an ra mikhanam. || Мен оны оқимын.

|-

| تو نامه را می نویسی. || to name ra minevisi. || Сен хатты жазасың.

|-

| تو آن را می نویسی. || to an ra minevisi. || Сен оны жазасың.

|-

| او فیلم را می بیند. || u film ra mibinad. || Ол фильмді көреді.

|-

| او آن را می بیند. || u an ra mibinad. || Ол оны көреді.

|-

| ما بازی را انجام می دهیم. || ma bazi ra anjam midahim. || Біз ойынды жасаймыз.

|-

| ما آن را انجام می دهیم. || ma an ra anjam midahim. || Біз оны жасаймыз.

|-

| شما درس را یاد می گیرید. || shoma dars ra yad migirid. || Сіз сабақты үйренесіз.

|-

| شما آن را یاد می گیرید. || shoma an ra yad migirid. || Сіз оны үйренесіз.

|-

| آنها کار را تمام می کنند. || anha kar ra tamam mikonand. || Олар істі аяқтайды.

|-

| آنها آن را تمام می کنند. || anha an ra tamam mikonand. || Олар оны аяқтайды.

|}

Практикалық тапсырмалар[edit | edit source]

1. Төмендегі сөйлемдерді тікелей объекті есімдіктерімен алмастырыңыз:

1. Мен алма жеймін.

2. Сен кітапты оқисың.

3. Ол гүлдерді сатып алады.

4. Біз концертке барамыз.

5. Сіз фильмді көресіз.

6. Олар шай ішеді.

7. Мен дәптерді жазамын.

8. Сен допты лақтырасың.

9. Ол тамақты дайындайды.

10. Біз сабақтарды айтамыз.

2. Төмендегі сөйлемдерді тікелей объекті есімдіктері қолдана отырып қайта жазыңыз:

1. Мен кітапты оқимын.

2. Ол гүлдерді көреді.

3. Біз достарымызбен кездесеміз.

4. Сіз жаңа фильмді көресіз.

5. Олар үй тапсырмасын орындайды.

3. Тікелей объекті есімдіктерімен сөйлемдер құрастырыңыз:

1. Мен (жазу).

2. Сен (оқу).

3. Ол (жасау).

4. Біз (көрсету).

5. Сіз (сатып алу).

4. Тікелей объекті есімдіктерін қолдана отырып, келесі сөйлемдерді аяқтаңыз:

1. Мен кітапты оқыдым, кейін...

2. Сен мені шақырдың, мен...

3. Ол мені көрді, мен...

4. Біз ойын ойнадық, сосын...

5. Сіз фильмді көрдіңіз, неге...

Тапсырмалардың шешімдері мен түсіндірмелері[edit | edit source]

1. Тапсырмалар шешімдері:

1. Мен оны жеймін.

2. Сен оны оқисың.

3. Ол оларды сатып алады.

4. Біз оған барамыз.

5. Сіз оны көресіз.

6. Олар оны ішеді.

7. Мен оны жазамын.

8. Сен оны лақтырасың.

9. Ол оны дайындайды.

10. Біз оларды айтамыз.

2. Сөйлемдерді қайта жазу:

1. Мен оны оқимын.

2. Ол оларды көреді.

3. Біз олармен кездесеміз.

4. Сіз оны көресіз.

5. Олар оны орындайды.

3. Сөйлемдер құрастыру:

1. Мен оны жазамын.

2. Сен оны оқисың.

3. Ол оны жасайды.

4. Біз оны көрсетеміз.

5. Сіз оны сатып аласыз.

4. Сөйлемдерді аяқтау:

1. Мен кітапты оқыдым, кейін мен оны талқылаймын.

2. Сен мені шақырдың, мен келдім.

3. Ол мені көрді, мен оған қолымды көтердім.

4. Біз ойын ойнадық, сосын біз жеңдік.

5. Сіз фильмді көрдіңіз, неге маған айтпадыңыз?

Сондықтан, бүгінгі сабағымызда тікелей объекті есімдіктерін қолдануды үйрендік. Бұл сіздерге Иран Фарсы тілінде сөйлеуді жеңілдетеді. Келесі сабақта кездескенше, сау болыңыздар!

Иран перс тілінің курсы - 0-ден А1-ке дейінгі мазмұны[edit source]

Бөлім 1: Ең басты мәтіндер мен танымдамалар

Бөлім 2: Сөйлемдің құрылымы мен тұрақтысын жасау

Бөлім 3: Күнделікті іс-әрекеттер туралы сөйлеу

Бөлім 4: «Оны» етіптер мен «сауықтырып алған» етіптер

Бөлім 5: Фарсы мәдениеті мен мәдениеті

Бөлім 6: Азық-түлік және ішім-ашық мәдениеті

Бөлім 7: Әлден-әйелдер етіптері мен түрлендірулер

Бөлім 8: Фарсы әдебиеті мен сүйікті жариялар

Бөлім 9: Саяхат және қолданбалары

Бөлім 10: Ерекше көпшілікті көрсету ережелері, ашықтықтау тәсілдері және үлкен сөз біріктірулері

Бөлім 11: Фарсы тарихы мен географиясы

Бөлім 12: Демалыс және тамашалық өтініштері


Басқа сабақтар[edit | edit source]