Difference between revisions of "Language/Turkish/Grammar/Pronunciation/hy"

Latest revision as of 03:59, 11 August 2024

Թուրքական → Վերածություն → 0-ից A1 դասընթաց → Հնչյունաբանություն

Ներածություն[edit | edit source]

Հնչյունաբանությունը թուրքական լեզվի մի կարևոր բաղադրիչ է, որը օգնում է հասկանալ, թե ինչպես պետք է արտաբերել բառերը ճիշտ կերպով: Այս դասը նախատեսված է սկսնակների համար, ովքեր ցանկանում են սովորել թուրքական լեզուն և հասկանալ դրա հնչյունային առանձնահատկությունները: Հնչյունաբանության կանոնները, ինչպես նաև հնչյունային շեշտադրումները, մեծ դեր են խաղում խոսքի ճշտության և հաղորդակցության արդյունավետության գործում:

Այս դասի ընթացքում մենք կքննարկենք հետևյալ թեմաները.

Թուրքական այբուբենը[edit | edit source]

Թուրքական լեզուն ունի 29 տառ: Այբուբենի յուրաքանչուր տառ ունի իր հատուկ հնչյունը: Այստեղ ներկայացված է թուրքական այբուբենը՝ հնչյունների հետ:

Տառ	Հնչյուն	Հայերեն
A	/a/	ա
B	/b/	բ
C	/dʒ/	ջ
D	/d/	դ
E	/e/	է
F	/f/	ֆ
G	/ɡ/	գ
H	/h/	հ
I	/ɯ/	ը
İ	/i/	ի
J	/ʒ/	ժ
K	/k/	կ
L	/l/	լ
M	/m/	մ
N	/n/	ն
O	/o/	ո
Ö	/ø/	օ
P	/p/	պ
R	/ɾ/	ռ
S	/s/	ս
Ş	/ʃ/	շ
T	/t/	թ
U	/u/	ու
Ü	/y/	յ
V	/v/	վ
Y	/j/	յ
Z	/z/	զ

Հնչյունների արտաբերում[edit | edit source]

Թուրքական լեզվում հնչյունների արտաբերումն ունի որոշակի կանոններ, որոնք պետք է հաշվի առնել:

Կարճ և երկար հնչյուններ:

Կարճ հնչյունները արտաբերվում են արագ, մինչդեռ երկար հնչյունները պահանջում են ավելի երկար ժամանակ:

Շեշտադրություն:

Շեշտը կարող է տեղադրվել տարբեր հնչյունների վրա, ինչը կարող է փոխել բառի իմաստը:

Օրինակ, "yüz" (փոր) և "yüz" (մեծություն) բառերը ունեն նույն հնչյունը, բայց տարբեր շեշտադրումներ:

Հնչյունաբանության կանոններ[edit | edit source]

Հնչյունների արտաբերման կանոնները

1. Արտաբերումը:

Յուրաքանչյուր տառ արտաբերվում է իր հատուկ հնչյունով:

2. Բառի կազմություն:

Բառերը կազմվում են հնչյուններից, որոնք պետք է ճիշտ արտաբերվեն:

3. Վանկերի բաժանում:

Բառերը կարող են բաժանվել վանկերի՝ հեշտացնելու համար արտաբերումն:

4. Հնչյունային փոփոխություններ:

Բառերի որոշ հնչյուններ կարող են փոխվել, երբ դրանք միանում են այլ բառերի:

Օրինակներ[edit | edit source]

Հիմա ներկայացնում ենք 20 օրինակ, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես են արտաբերվում որոշ բառեր:

Թուրքական	Հնչյունաբանություն	Հայերեն
Merhaba	/mɛrˈhaba/	Բարև
Teşekkürler	/teʃekˈkyrler/	Շնորհակալություն
Lütfen	/ˈlytfen/	Խնդրում եմ
Evet	/ˈɛvɛt/	Այո
Hayır	/ˈhajɯr/	Ոչ
Nasılsın?	/ˈnasɯlsɯn/	Ինչպե՞ս ես
Ne yapıyorsun?	/ne jaˈpɪjɔrsʊn/	Ինչ ես անում?
Eğer	/ˈeːr/	Եթե
Hangi	/ˈhaŋɡi/	Ո՞ր
Burada	/ˈbuɾada/	Այստեղ
Kitap	/kɪˈtap/	Գրք
Masa	/ˈmasɯ/	Սեղան
Su	/su/	Ջուր
Yemek	/jeˈmɛk/	Սնունդ
Çay	/tʃaj/	Թեյ
Kahve	/ˈkahve/	Կոֆե
Göz	/ɡøz/	Վեր
Ağaç	/aˈɡaʧ/	Ծառ
Şehir	/ʃeˈhiɾ/	Քաղաք
Öğrenci	/øˈɾɛndʒi/	Ուսանող
Arkadaş	/aɾkɑˈdaʃ/	Ընկեր

Հնչյունների շեշտադրումը[edit | edit source]

Հնչյունների շեշտադրումը կարևոր է, քանի որ այն կարող է փոխել բառի իմաստը:

Օրինակ, "baba" (հայր) և "baba" (պարան) կարող են արտաբերվել տարբեր շեշտադրումներով:

Շեշտը սովորաբար ընկնում է այն հնչյունների վրա, որոնք ավելի կարևոր են բառի իմաստի համար:

Ապահովագրություն[edit | edit source]

Պետք է հիշել, որ յուրաքանչյուր լեզու ունի իր յուրահատկությունները, և թուրքական լեզուն նույնպես ունի իր առանձնահատկությունները:

Ուսումնասիրելով հնչյունաբանությունը, դուք կկարողանաք ավելի լավ հասկանալ թուրքական լեզվի կառուցվածքը և հաղորդակցվել ավելի արդյունավետ:

Վարժություններ[edit | edit source]

Այս բաժնում կներկայացնենք 10 վարժություն, որոնք կօգնեն ձեզ կիրառել սովորածը:

Վարժություն 1[edit | edit source]

Արտաբերեք հետևյալ բառերը:

1. Merhaba

2. Evet

3. Teşekkürler

Վարժություն 2[edit | edit source]

Պարզեք, թե որտեղ է շեշտը հետևյալ բառերում:

1. Kitap

2. Su

3. Arkadaş

Վարժություն 3[edit | edit source]

Բառերի միասնական ձևեր:

Լրացրեք բացերը հետևյալ բառերում:

_yüz_ (փոր)

_yüz_ (մեծություն)

Վարժություն 4[edit | edit source]

Արտաբերեք հետևյալ տողը:

"Nasılsın?"

Վարժություն 5[edit | edit source]

Փոխեք բառը, որը դուք լսում եք:

1. "Eğer" -> "Eğir"

2. "Hangi" -> "Hangi"

Վարժություն 6[edit | edit source]

Վրկեք բառը ճիշտ հնչյունաբանությամբ:

1. "Merhaba"

2. "Şehir"

Վարժություն 7[edit | edit source]

Յուրաքանչյուր բառի համար գրեք իմաստը:

1. "Kahve"

2. "Çay"

Վարժություն 8[edit | edit source]

Արտաբերեք հետևյալ բառերը երկուսով:

1. "Oğul"

2. "Kız"

Վարժություն 9[edit | edit source]

Գրեք 5 բառ, որոնք ունեն նույն հնչյունները մատնանշված:

_yüz_ (փոր)

_yüz_ (մեծություն)

Վարժություն 10[edit | edit source]

Գրեք 3 հարց, ինչպես դրանք արտաբերվում են:

1. "Hangi?"

2. "Ne?"

3. "Nasılsın?"

Պատասխաններ[edit | edit source]

Վարժություն 1: Merhaba, Evet, Teşekkürler

Վարժություն 2: Kitap - Kitap, Su - Su, Arkadaş - Arkadaş

Վարժություն 3:

Վարժություն 4: Nasılsın?

Վարժություն 5:

Վարժություն 6: Merhaba, Şehir

Վարժություն 7: Kahve - Կոֆե, Çay - Թեյ

Վարժություն 8: Oğul, Kız

Վարժություն 9:

Վարժություն 10: Hangi?, Ne?, Nasılsın?

Table of Contents - Turkish Course - 0 to A1[edit source]

դասընթացի ներկայացուցիչ

Turkish Alphabet

Basic Grammar

Complex Grammar

Everyday Phrases

Numbers and Time

Turkish Culture

Daily Life

Other lessons[edit | edit source]

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{Turkish-Page-Top}}
+<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Turkish/hy|Թուրքական]] </span> → <span cat>[[Language/Turkish/Grammar/hy|Վերածություն]]</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0-ից A1 դասընթաց]]</span> → <span title>Հնչյունաբանություն</span></div>
+== Ներածություն ==
+Հնչյունաբանությունը թուրքական լեզվի մի կարևոր բաղադրիչ է, որը օգնում է հասկանալ, թե ինչպես պետք է արտաբերել բառերը ճիշտ կերպով: Այս դասը նախատեսված է սկսնակների համար, ովքեր ցանկանում են սովորել թուրքական լեզուն և հասկանալ դրա հնչյունային առանձնահատկությունները: Հնչյունաբանության կանոնները, ինչպես նաև հնչյունային շեշտադրումները, մեծ դեր են խաղում խոսքի ճշտության և հաղորդակցության արդյունավետության գործում:
-<div class="pg_page_title"><span lang>թուրքերեն</span> → <span cat>մանրամասն</span> → <span level>[[Language/Turkish/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0 մինչև A1]]</span> → <span title>արտադրություն</span></div>
+Այս դասի ընթացքում մենք կքննարկենք հետևյալ թեմաները.
 __TOC__
-=== Վերնագիր ===
+=== Թուրքական այբուբենը ===
-Բացահայտենք թուրքերեն բացատրականությունը դասագրության մի մասին։ Ներկա է, որ թուրքերենը պարտադիր բառերի, բեռնատարի, մատչելիություններին և լեզվական կարևորություններին հետևյալ արտադրանքի համար նշված մասերի իմաստանությունը անհրաժեշտ է։
+Թուրքական լեզուն ունի 29 տառ: Այբուբենի յուրաքանչուր տառ ունի իր հատուկ հնչյունը: Այստեղ ներկայացված է թուրքական այբուբենը՝ հնչյունների հետ:
-=== Ընդհանուր տեսականին ===
+{| class="wikitable"
-Դասընթացի այս գործընթացը բացատրում է թուրքերենի հայտնաբերման կանոններն ու բացատրությունները։ Սկսում ենք ծանոթանալ թուրքերենի որակը։
+! Տառ !! Հնչյուն !! Հայերեն
-=== Ձևանմուշ և դասընթաց մակարդակ ===
+|-
-Երբ մենք սովորում ենք մի նոր լեզու, էթն առավել լավ է շարունակենք բացատրել հայտնաբերված հարցերը և պատահել այդ, որպեսզի իմանանք ամբողջ տեսականին։
+| A || /a/ || ա
-Նույնպես, մենք պետք է գիտենք տեղակայման սխալները։ Հետևյալ պահին, դասընթացներում սկսենք ծանոթանալ թուրքերենի Ձևանմուշը։
+|-
-Ցուցադրված է «Օ», «Ո» և «Ու» ձևանմուշները և դրանց համար ժամանակավոր արտադրությունը։
+| B || /b/ || բ
+|-
+| C || /dʒ/ || ջ
+|-
+| D || /d/ || դ
+|-
+| E || /e/ || է
+|-
+| F || /f/ || ֆ
+|-
+| G || /ɡ/ || գ
+|-
+| H || /h/ || հ
+|-
+| I || /ɯ/ || ը
+|-
+| İ || /i/ ||ի
+|-
+| J || /ʒ/ || ժ
+|-
+| K || /k/ || կ
+|-
+| L || /l/ || լ
+|-
+| M || /m/ || մ
+|-
+| N || /n/ || ն
+|-
+| O || /o/ || ո
+|-
+| Ö || /ø/ || օ
+|-
+| P || /p/ || պ
+|-
+| R || /ɾ/ || ռ
+|-
+| S || /s/ || ս
+|-
+| Ş || /ʃ/ || շ
+|-
+| T || /t/ || թ
+|-
+| U || /u/ || ու
+|-
+| Ü || /y/ || յ
+|-
+| V || /v/ || վ
+|-
+| Y || /j/ || յ
+|-
+| Z || /z/ || զ
+|}
+=== Հնչյունների արտաբերում ===
+Թուրքական լեզվում հնչյունների արտաբերումն ունի որոշակի կանոններ, որոնք պետք է հաշվի առնել:
+* '''Կարճ և երկար հնչյուններ''':
+* Կարճ հնչյունները արտաբերվում են արագ, մինչդեռ երկար հնչյունները պահանջում են ավելի երկար ժամանակ:
+* '''Շեշտադրություն''':
+* Շեշտը կարող է տեղադրվել տարբեր հնչյունների վրա, ինչը կարող է փոխել բառի իմաստը:
+* Օրինակ, "yüz" (փոր) և "yüz" (մեծություն) բառերը ունեն նույն հնչյունը, բայց տարբեր շեշտադրումներ:
+=== Հնչյունաբանության կանոններ ===
+Հնչյունների արտաբերման կանոնները
+. '''Արտաբերումը''':
+* Յուրաքանչյուր տառ արտաբերվում է իր հատուկ հնչյունով:
+. '''Բառի կազմություն''':
+* Բառերը կազմվում են հնչյուններից, որոնք պետք է ճիշտ արտաբերվեն:
+. '''Վանկերի բաժանում''':
+* Բառերը կարող են բաժանվել վանկերի՝ հեշտացնելու համար արտաբերումն:
+. '''Հնչյունային փոփոխություններ''':
+* Բառերի որոշ հնչյուններ կարող են փոխվել, երբ դրանք միանում են այլ բառերի:
+=== Օրինակներ ===
+Հիմա ներկայացնում ենք 20 օրինակ, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես են արտաբերվում որոշ բառեր:
 {| class="wikitable"
-! Թուրքերեն !! Բացատրություն !! Հայերեն
+! Թուրքական !! Հնչյունաբանություն !! Հայերեն
+|-
+| Merhaba || /mɛrˈhaba/ || Բարև
+|-
+| Teşekkürler || /teʃekˈkyrler/ || Շնորհակալություն
+|-
+| Lütfen || /ˈlytfen/ || Խնդրում եմ
+|-
+| Evet || /ˈɛvɛt/ || Այո
 |-
-| o || Օ || Օ
+| Hayır || /ˈhajɯr/ || Ոչ
 |-
-| ö || Օ || Ո
+| Nasılsın? || /ˈnasɯlsɯn/ || Ինչպե՞ս ես
 |-
-| u || Ու || Ու
+| Ne yapıyorsun? || /ne jaˈpɪjɔrsʊn/ || Ինչ ես անում?
+|-
+| Eğer || /ˈeːr/ || Եթե
+|-
+| Hangi || /ˈhaŋɡi/ || Ո՞ր
+|-
+| Burada || /ˈbuɾada/ || Այստեղ
+|-
+| Kitap || /kɪˈtap/ || Գրք
+|-
+| Masa || /ˈmasɯ/ || Սեղան
+|-
+| Su || /su/ || Ջուր
+|-
+| Yemek || /jeˈmɛk/ || Սնունդ
+|-
+| Çay || /tʃaj/ || Թեյ
+|-
+| Kahve || /ˈkahve/ || Կոֆե
+|-
+| Göz || /ɡøz/ || Վեր
+|-
+| Ağaç || /aˈɡaʧ/ || Ծառ
+|-
+| Şehir || /ʃeˈhiɾ/ || Քաղաք
+|-
+| Öğrenci || /øˈɾɛndʒi/ || Ուսանող
+|-
+| Arkadaş || /aɾkɑˈdaʃ/ || Ընկեր
 |}
-Հետևյալ կիրառումների ընդհանուր տեսականին ու մակարդակ բարելավելու համար դասընթացի շնորհիվ կարող եք կազմավորել տեղակայման հետ կապված խնդիրները ու հարցերը։
+=== Հնչյունների շեշտադրումը ===
+Հնչյունների շեշտադրումը կարևոր է, քանի որ այն կարող է փոխել բառի իմաստը:
+* Օրինակ, "baba" (հայր) և "baba" (պարան) կարող են արտաբերվել տարբեր շեշտադրումներով:
+* Շեշտը սովորաբար ընկնում է այն հնչյունների վրա, որոնք ավելի կարևոր են բառի իմաստի համար:
+=== Ապահովագրություն ===
+Պետք է հիշել, որ յուրաքանչյուր լեզու ունի իր յուրահատկությունները, և թուրքական լեզուն նույնպես ունի իր առանձնահատկությունները:
+* Ուսումնասիրելով հնչյունաբանությունը, դուք կկարողանաք ավելի լավ հասկանալ թուրքական լեզվի կառուցվածքը և հաղորդակցվել ավելի արդյունավետ:
+== Վարժություններ ==
+Այս բաժնում կներկայացնենք 10 վարժություն, որոնք կօգնեն ձեզ կիրառել սովորածը:
+=== Վարժություն 1 ===
+* '''Արտաբերեք հետևյալ բառերը''':
+. Merhaba
+. Evet
+. Teşekkürler
+=== Վարժություն 2 ===
+* '''Պարզեք, թե որտեղ է շեշտը հետևյալ բառերում''':
+. Kitap
+. Su
+. Arkadaş
+=== Վարժություն 3 ===
+* '''Բառերի միասնական ձևեր''':
+* Լրացրեք բացերը հետևյալ բառերում:
+* _yüz_ (փոր)
+* _yüz_ (մեծություն)
+=== Վարժություն 4 ===
+* '''Արտաբերեք հետևյալ տողը''':
+* "Nasılsın?"
+=== Վարժություն 5 ===
+* '''Փոխեք բառը, որը դուք լսում եք''':
+. "Eğer" -> "Eğir"
+. "Hangi" -> "Hangi"
+=== Վարժություն 6 ===
+* '''Վրկեք բառը ճիշտ հնչյունաբանությամբ''':
+. "Merhaba"
+. "Şehir"
+=== Վարժություն 7 ===
+* '''Յուրաքանչյուր բառի համար գրեք իմաստը''':
+. "Kahve"
+. "Çay"
+=== Վարժություն 8 ===
+* '''Արտաբերեք հետևյալ բառերը երկուսով''':
+. "Oğul"
+. "Kız"
+=== Վարժություն 9 ===
+* '''Գրեք 5 բառ, որոնք ունեն նույն հնչյունները մատնանշված''':
+* _yüz_ (փոր)
+* _yüz_ (մեծություն)
+=== Վարժություն 10 ===
+* '''Գրեք 3 հարց, ինչպես դրանք արտաբերվում են''':
+. "Hangi?"
+. "Ne?"
+. "Nasılsın?"
+=== Պատասխաններ ===
+* Վարժություն 1: Merhaba, Evet, Teşekkürler
+* Վարժություն 2: Kitap - Kitap, Su - Su, Arkadaş - Arkadaş
+* Վարժություն 3:
+* Վարժություն 4: Nasılsın?
+* Վարժություն 5:
+* Վարժություն 6: Merhaba, Şehir
+* Վարժություն 7: Kahve - Կոֆե, Çay - Թեյ
+* Վարժություն 8: Oğul, Kız
+* Վարժություն 9:
-=== Գրեթե և ներկա արտադրություններ ===
+* Վարժություն 10: Hangi?, Ne?, Nasılsın?
-Մենք ենթակա ենք ուսուցել թուրքերենի արտադրությունը։ Չգիտենք, թե ինչ արտադրություն են հանդես այն նշանակում ենք կամ ոչ։ Օրինակ, դիմում ելնենք տուրքիական գրեթեն ընտանիքի մեմերին։
+{{#seo:
-Հայ մարդկությունում, մի շարք թուրքերեն նախկինում թարգմանած են հայերենում, քանակը՝ ավելի քան 3000 բառ։ Բացատրությունները, հավելված առավելագույնը, բարձր մակարդակով էն տեղակայման ամբողջ թուրքերեն բացատրականության դեպքում։
+|title=Թուրքական Հնչյունաբանություն
-=== Բացատրություն ===
+|keywords=թուրքական լեզու, հնչյունաբանություն, արտաբերում, ուսուցում, լեզվաբառարան
-Թուրքերենի ձևանմուշների որոշ մատչելիությունները լսելու նպատակով՝ ըստ թուրքական երկրի, որտեղ մտածում են թուրքերը ու ենթակա են խոսում։
+|description=Այս դասում դուք կսովորեք թուրքական լեզվի հնչյունաբանության կանոնները, ինչպես նաև արտաբերման և շեշտադրության հիմունքները:
-Այս դասընթացում մենք ծանոթանալու ենք թուրքերենի ձևանմուշներին։ Մենք նաև ծանոթանալու ենք զարգացած առաջնային թուրքերենի բացատ
+}}
-{{Turkish-0-to-A1-Course-TOC-hy}}
+{{Template:Turkish-0-to-A1-Course-TOC-hy}}
 [[Category:Course]]
@@ Line 52: / Line 401: @@
 [[Category:0-to-A1-Course]]
 [[Category:Turkish-0-to-A1-Course]]
-<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=1></span>
+<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>