Language/Bulgarian/Grammar/Consonants/kk

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
Rate this lesson:
0.00
(0 votes)


Bulgarian-Language-PolyglotClub.png
Болгар → Грамматика → 0-ден A1-ге дейінгі курс → Дауыссыздар

Кіріспе[edit | edit source]

Болгар тілі — бай және ерекше дыбыстар мен ережелерге ие тіл. Бүгін біз болгар тіліндегі дауыссыз дыбыстар мен әріптердің комбинацияларын үйренеміз. Дауыссыздар, әсіресе, сөздердің мағынасын дұрыс түсіну үшін өте маңызды. Сондықтан, біз болгар тіліндегі дауыссыздармен танысып, олардың қалай айтылатынын, жазылатынын және қолданылатынын тереңірек қарастырамыз.

Дауыссыздардың түрлері[edit | edit source]

Болгар тілінде дауыссыздардың бірнеше түрі бар. Оларды үш топқа бөлуге болады:

  • Күшті дауыссыздар - [b], [d], [g], [z], [ʒ], [v], [m], [n], [l], [r]
  • Жеңіл дауыссыздар - [p], [t], [k], [s], [f], [h], [ç], [ʧ], [ʤ]
  • Сонор дауыссыздар - [j], [w]

Бұл дауыссыздарды дұрыс айту және жазу — болгар тілінің негізін құрайды. Енді әр топтағы дауыссыздардың ерекшеліктерін қарастырайық.

Күшті дауыссыздар[edit | edit source]

Күшті дауыссыздар — сөздің басында, ортасында және соңында кездеседі. Олардың ішінде [b], [d], [g] дыбыстары, мысалы, «бала», «дос», «град» сөздерінде кездеседі.

Болгар Дыбыстау Қазақ
бала [bala] бала
дос [dos] дос
град [ɡrad] қала
зебра [zebra] зебра
жүк [ʒyk] жүк

Жеңіл дауыссыздар[edit | edit source]

Жеңіл дауыссыздар — сөздердің басында және ортасында жиі кездеседі. Мысалы, «папа», «түйе», «көл» сөздерінде.

Болгар Дыбыстау Қазақ
папа [papa] әке
түйе [tye] түйе
көл [kɤl] көл
сүт [syt] сүт
фара [fara] шам

Сонор дауыссыздар[edit | edit source]

Сонор дауыссыздар — сөздердің ішінде және соңында кездеседі. Мысалы, «йога» және «сұрақ» сөздерінде.

Болгар Дыбыстау Қазақ
йога [joga] йога
сұрақ [sɤɾak] сұрақ
кілт [kɪlt] кілт
жол [ʒɔl] жол
бар [baɾ] бар

Дауыссыздардың комбинациялары[edit | edit source]

Болгар тілінде дауыссыздардың комбинациялары да бар. Олардың ішінде «ч», «ш», «ж» комбинациялары кездеседі. Мысалы, «чаша», «шар», «жорға» сөздерінде.

Болгар Дыбыстау Қазақ
чаша [tʃaʃa] кесеге
шар [ʃar] шар
жорға [ʒɔrɡa] жорға
жүк [ʒyk] жүк
шұжық [ʃuʒɯk] шұжық

Жаттығулар[edit | edit source]

Енді біз дауыссыздар мен олардың комбинацияларына арналған бірнеше жаттығуларды қарастырамыз. Бұл жаттығулар сізге үйренгеніңізді практикада қолдануға көмектеседі.

Жаттығу 1: Дауыссыздарды анықтау[edit | edit source]

Берілген сөздерден дауыссыздарды анықтаңыз:

1. балық

2. кітап

3. велосипед

  • Шешім:
  • балық: [b], [l], [k]
  • кітап: [k], [t], [p]
  • велосипед: [v], [l], [s], [p], [d]

Жаттығу 2: Дауыссыздардың комбинацияларын жазу[edit | edit source]

Берілген комбинацияларды жазып, оларды қазақ тілінде аударыңыз:

1. чаша

2. жүк

3. шапка

  • Шешім:
  • чаша: [tʃaʃa] - кесеге
  • жүк: [ʒyk] - жүк
  • шапка: [ʃapka] - қалпақ

Жаттығу 3: Сөздерді толықтыру[edit | edit source]

Келесі сөздерде жетіспейтін дауыссыздарды толықтырыңыз:

1. _ар

2. _ол

3. _апа

  • Шешім:
  • бар
  • жол
  • папа

Жаттығу 4: Сөздерді сәйкестендіру[edit | edit source]

Келесі сөздерді сәйкестендіріңіз:

1. балық a) дәмді

2. кітап b) әзір

3. велосипед c) көлік

  • Шешім:
  • балық - дәмді
  • кітап - әзір
  • велосипед - көлік

Жаттығу 5: Дауыссыздарды өзгерту[edit | edit source]

Берілген сөздерден дауыссыздарды өзгертіп, жаңа сөздер жасаңыз:

1. тамақ

2. кілт

3. шар

  • Шешім:
  • тамақ → тамақтану
  • кілт → кілтше
  • шар → шарик

Жаттығу 6: Дауыссыздардың өлшемі[edit | edit source]

Келесі сөздердегі дауыссыздардың саныны есептеңіз:

1. мектеп

2. жануар

3. телефон

  • Шешім:
  • мектеп: 3 дауыссыз
  • жануар: 3 дауыссыз
  • телефон: 4 дауыссыз

Жаттығу 7: Сөздермен сөйлем жасау[edit | edit source]

Келесі сөздерді пайдаланып, сөйлем жасаңыз:

1. ит

2. мысық

3. үй

  • Шешім: Ит үйде, мысық сыртта.

Жаттығу 8: Сөздерді аудару[edit | edit source]

Келесі сөздерді қазақ тілінен болгар тіліне аударыңыз:

1. дос

2. қала

3. кітап

  • Шешім:
  • дос: приятел
  • қала: град
  • кітап: книга

Жаттығу 9: Дауыссыздардың дыбысталуы[edit | edit source]

Келесі сөздердің дыбысталуы мен жазылуын салыстырыңыз:

1. балық

2. шапка

3. жүк

  • Шешім:
  • балық: [balaɪk]
  • шапка: [ʃapka]
  • жүк: [ʒyk]

Жаттығу 10: Дауыссыздардың комбинацияларын қолдану[edit | edit source]

Берілген комбинацияларды пайдаланып, сөйлем жасаңыз:

1. чаша

2. шапка

3. жүк

  • Шешім: Менің чаша мен шапкам бар, жүк көтеруге көмектесемін.

0-ден А1-ке дейін, болгар тілі[edit source]


Алфавит және әдістері


Қоқыс және кіріспе


Болгар әдеттері


Сөзбен-сипаттамалар


Қоңыраушылық


Болгар кино мен әдебиеті


Етістіктер мен уақыт түрлері


Саяхат


Болгар музыкасы


Мүшелер түрлері және модальды етістіктер


Тойлар және құттықтар


Болгар театры мен пәндері



Contributors

Maintenance script

Create a new Lesson

Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/Bulgarian/Grammar/Consonants/kk&oldid=325023"