Difference between revisions of "Language/Kazakh/Grammar/Accusative-Case/hy"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Kazakh-Page-Top}} | {{Kazakh-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Kazakh/hy|Կազախ]] </span> → <span cat>[[Language/Kazakh/Grammar/hy|Ծառայություն]]</span> → <span level>[[Language/Kazakh/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0-ից A1 դասընթաց]]</span> → <span title>Հակառակություն</span></div> | |||
== Ներածություն == | |||
Այս դասի ընթացքում մենք կքննարկենք Կազախ լեզվի հակառակության դեպքը, որն ունի մեծ նշանակություն լեզվի կառուցվածքի և հաղորդակցման մեջ: Հակառակության դեպքը ցույց է տալիս, թե ինչ է կատարվում գործողության ընթացքում, և օգնում է մեզ հասկանալ, թե ինչ է տեղի ունենում միտքերում: Այստեղ մենք կսովորենք հակառակության դեպքի ձևավորումը, այնուամենայնիվ, այս դասը կանցնի միայն այնպիսի բովանդակությամբ, որը դեռ չի քննարկվել այս դասընթացում: | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== | === Հակառակության դեպքի հիմունքները === | ||
Հակառակության դեպքը Կազախ լեզվում կարևոր դեր է խաղում, քանի որ միանում է գործողությունների և առարկաների միջև: Այն ցույց է տալիս, թե ինչ կամ ով է ենթարկվում գործողությանը: | |||
Հակառակության դեպքի ձևավորումը կախված է առարկայի կամ գործողության բնույթից: Կազախ լեզվում այդ դեպքը ձևավորվում է տարբեր ձևերով: | |||
=== Հակառակության դեպքի ձևավորում === | |||
Հակառակության դեպքը ձևավորվում է հիմնականում երկու եղանակով՝ ուղղակի և անուղղակի: | |||
==== Ուղղակի հակառակության դեպք ==== | |||
Ուղղակի հակառակության դեպքն օգտագործվում է, երբ գործողությունը ուղղակիորեն վերաբերում է առարկային: | |||
Օրինակ՝ | |||
* Мен кітапты оқимын։ (Ես կարդում եմ գիրքը) | |||
=== | ==== Անուղղակի հակառակության դեպք ==== | ||
Անուղղակի հակառակության դեպքն օգտագործվում է, երբ գործողությունը կատարվում է, սակայն առարկան չի հանդիսանում գործողության հիմնական ուղեկցը։ | |||
Օրինակ՝ | |||
* Мен достарымды шақырамын։ (Ես հրավիրում եմ իմ ընկերներին) | |||
=== Հակառակության դեպքի ձևեր === | |||
Հակառակության դեպքի ձևերը տարբեր են ըստ երկչոտության և առարկայի: | |||
==== Հակառակության դեպքի ձևերը ըստ սեռի ==== | |||
* Աղջիկ (женский род) - қыз: | |||
* տղա (мужской род) - бала: | |||
* անորոշ սեռ - зат: | |||
=== Օրինակներ === | === Օրինակներ === | ||
Այս բաժնում մենք կներկայացնենք 20 տարբեր օրինակներ, որոնք ցույց են տալու հակառակության դեպքի օգտագործումը: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! Կազախ !! | |||
! Կազախ !! Ուղղագրություն !! Հայերեն | |||
|- | |||
| Мен мектепті білемін || Men mektepti bilemin || Ես գիտեմ դպրոցը | |||
|- | |||
| Ол гүлдерді жақсы көреді || Ol guldərdi zhaqsy köreedi || Նա սիրում է ծաղիկները | |||
|- | |||
| Біз кешкі ас әзірлейміз || Biz keshki as azirleymiz || Մենք պատրաստում ենք ընթրիքը | |||
|- | |||
| Сен достарымды шақырдың || Sen dostarymdy shaqyrdyn || Դու հրավիրեցիր իմ ընկերներին | |||
|- | |||
| Олар киноға барады || Olar kinoga barady || Նրանք գնում են կինո | |||
|- | |||
| Мен кітапты сатып алдым || Men kitapty satyp aldim || Ես գնեցի գիրքը | |||
|- | |||
| Ол менің досым || Ol meniñ dosym || Նա իմ ընկերն է | |||
|- | |||
| Біз баламен ойнаймыз || Biz balamen oynaımyz || Մենք խաղում ենք երեխայի հետ | |||
|- | |||
| Сендер әңгіме тыңдайсыңдар || Sendər äńgime tyŋdaĭsıŋdar || Դուք լսում եք պատմությունը | |||
|- | |||
| Олар үйде отыр || Olar üıde otır || Նրանք նստած են տանը | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Мен тамақты жедім || Men tamakty zhedim || Ես ուտեցի ուտելիքը | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ол кітап оқыды || Ol kitap oqydy || Նա կարդաց գիրքը | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Біз достарымызбен кездесеміз || Biz dostarymyzben kedésemiz || Մենք հանդիպում ենք մեր ընկերների հետ | |||
|- | |||
| Сен мені түсінесің || Sen meni tüsınesıŋ || Դուք հասկանում եք ինձ | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Олар саябаққа барады || Olar sayabaqqa barady || Նրանք գնում են այգի | |||
|- | |||
| Мен ұйықтаймын || Men uyqtaımyq || Ես քնում եմ | |||
|- | |||
| Ол музыка тыңдайды || Ol muzykа tyŋdaıdy || Նա լսում է երաժշտություն | |||
|- | |||
| Біз сурет салып жатырмыз || Biz suret salıp jatyrymyz || Մենք նկարում ենք | |||
|- | |||
| Сендер кино көресіздер || Sendər kino köresizde || Դուք տեսնում եք կինոն | |||
|- | |||
| Олар үй тапсырмасын орындады || Olar üı tapsyrmasyn oryndady || Նրանք կատարեցին տնային հանձնարարությունը | |||
|} | |} | ||
=== | === Դասընթացի գործառույթները === | ||
Այս բաժնում մենք կստեղծենք 10 տարբեր գործառույթներ, որոնք կօգնեն ուսանողներին կիրառել հակառակության դեպքի սովորույթները: | |||
{{Kazakh-0-to-A1-Course-TOC-hy}} | ==== Գործառույթներ ==== | ||
# Գրել 5 նախադասություն, օգտագործելով հակառակության դեպքը: | |||
# Թարգմանել հետևյալ նախադասությունները Կազախ լեզվին: | |||
== 1. Ես գնում եմ խանութը: == | |||
== 2. Նա սիրում է շները: == | |||
== 3. Մենք պարում ենք երեկոյան: == | |||
== 4. Դուք լսում եք երաժշտությունը: == | |||
== 5. Նրանք խաղում են գնդակով: == | |||
# Պատասխանել հարցերին, օգտագործելով հակառակության դեպքը: | |||
== 1. Ի՞նչ ես անում այսօր: == | |||
== 2. Ո՞վ է քո լավագույն ընկեր: == | |||
== 3. Որտե՞ղ եք գնում: == | |||
== 4. Ամեն օր ի՞նչ կարդում ես: == | |||
== 5. Ո՞վ է սիրելին քո կյանքում: == | |||
# Կազմել 5 նախադասություն, օգտագործելով անուղղակի հակառակության դեպքը: | |||
# Պատասխանել հետևյալ հարցերին: | |||
== 1. Ո՞վ է քո մայրիկը? == | |||
== 2. Ի՞նչ եք պատրաստում այսօր: == | |||
== 3. Որտե՞ղ եք աշխատում: == | |||
== 4. Ո՞վ է ուսուցիչդ: == | |||
== 5. Ի՞նչ ես ուզում ստանալ: == | |||
# Գրել 5 նախադասություն, որոնք կապված են ձեր կյանքին: | |||
# Թարգմանել հետևյալ նախադասությունները Կազախ լեզվին: | |||
== 1. Ես սիրում եմ թռչուններ: == | |||
== 2. Նա սպորտով զբաղվում է: == | |||
== 3. Մենք հանգստանում ենք ծովի մոտ: == | |||
== 4. Դուք տեսնում եք աստղերը: == | |||
== 5. Նրանք ուսումնասիրում են պատմությունը: == | |||
# Կազմել 3-5 նախադասություն, օգտագործելով տարբեր սեռեր: | |||
# Գրել 5 նախադասություն, օգտագործելով հակառակության դեպքը: | |||
# Կազմել 5 նախադասություն, որոնք վերաբերում են ձեր ընկերներին: | |||
# Գրել 3-5 նախադասություն, որոնք կապված են ձեր ընտանիքի մասին: | |||
=== Պատասխաններ === | |||
1. | |||
* Ես գնում եմ խանութը. - Мен дүкенге барамын. | |||
* Նա սիրում է շները. - Ол иттерді жақсы көреді. | |||
* Մենք պարում ենք երեկոյան. - Біз кешке билейміз. | |||
* Դուք լսում եք երաժշտությունը. - Сіз музыка тыңдайсыз. | |||
* Նրանք խաղում են գնդակով. - Олар доппен ойнайды. | |||
2. | |||
* Կյանքում ես սիրում եմ թռչուններ. - Мен өмірде құстарды жақсы көремін. | |||
* Նա սպորտով զբաղվում է. - Ол спортпен айналысады. | |||
* Մենք հանգստանում ենք ծովի մոտ. - Біз теңіз жағасында демаламыз. | |||
* Դուք տեսնում եք աստղերը. - Сіз жұлдыздарды көресіз. | |||
* Նրանք ուսումնասիրում են պատմությունը. - Олар тарихты зерттейді. | |||
3. | |||
* Ես սիրում եմ իմ ընկերներին. - Мен достарымды жақсы көремін. | |||
* Նա սիրում է իր ընտանիքը. - Ол отбасын жақсы көреді. | |||
* Մենք հաճախ հանդիպում ենք. - Біз жиі кездесеміз. | |||
* Դուք սիրում եք նրանց. - Сіз оларды жақсы көресіз. | |||
* Նրանք սիրում են իրենց աշխատանքը. - Олар өз жұмыстарын жақсы көреді. | |||
4. | |||
* Ես գնում եմ դպրոց. - Мен мектепке барамын. | |||
* Նա սիրում է իր խաղալիքներն. - Ол ойыншықтарын жақсы көреді. | |||
* Մենք պատրաստում ենք համեղ խորտիկներ. - Біз дәмді тағамдар дайындаймыз. | |||
* Դուք լսում եք մաթեմատիկան. - Сіз математиканы тыңдайсыз. | |||
* Նրանք խաղում են մարզադահլիճում. - Олар спортзалында ойнайды. | |||
5. | |||
* Ես սովորում եմ Կազախերեն. - Мен қазақ тілін үйреніп жатырмын. | |||
* Նա սիրում է իր ընտանիքը. - Ол отбасын жақсы көреді. | |||
* Մենք հաճախ հանդիպում ենք. - Біз жиі кездесеміз. | |||
* Դուք սիրում եք նրանց. - Сіз оларды жақсы көресіз. | |||
* Նրանք սիրում են իրենց աշխատանքը. - Олар өз жұмыстарын жақсы көреді. | |||
{{#seo: | |||
|title=Կազախ լեզվի հակառակության դեպք | |||
|keywords=Կազախ, լեզու, հակառակություն, դեպք, ուսուցում | |||
|description=Այս դասի ընթացքում դուք կսովորեք Կազախ լեզվի հակառակության դեպքի հիմունքները և կիրառումը: | |||
}} | |||
{{Template:Kazakh-0-to-A1-Course-TOC-hy}} | |||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 52: | Line 285: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Kazakh-0-to-A1-Course]] | [[Category:Kazakh-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
{{Kazakh-Page-Bottom}} | {{Kazakh-Page-Bottom}} |
Latest revision as of 15:12, 22 August 2024
Ներածություն[edit | edit source]
Այս դասի ընթացքում մենք կքննարկենք Կազախ լեզվի հակառակության դեպքը, որն ունի մեծ նշանակություն լեզվի կառուցվածքի և հաղորդակցման մեջ: Հակառակության դեպքը ցույց է տալիս, թե ինչ է կատարվում գործողության ընթացքում, և օգնում է մեզ հասկանալ, թե ինչ է տեղի ունենում միտքերում: Այստեղ մենք կսովորենք հակառակության դեպքի ձևավորումը, այնուամենայնիվ, այս դասը կանցնի միայն այնպիսի բովանդակությամբ, որը դեռ չի քննարկվել այս դասընթացում:
Հակառակության դեպքի հիմունքները[edit | edit source]
Հակառակության դեպքը Կազախ լեզվում կարևոր դեր է խաղում, քանի որ միանում է գործողությունների և առարկաների միջև: Այն ցույց է տալիս, թե ինչ կամ ով է ենթարկվում գործողությանը:
Հակառակության դեպքի ձևավորումը կախված է առարկայի կամ գործողության բնույթից: Կազախ լեզվում այդ դեպքը ձևավորվում է տարբեր ձևերով:
Հակառակության դեպքի ձևավորում[edit | edit source]
Հակառակության դեպքը ձևավորվում է հիմնականում երկու եղանակով՝ ուղղակի և անուղղակի:
Ուղղակի հակառակության դեպք[edit | edit source]
Ուղղակի հակառակության դեպքն օգտագործվում է, երբ գործողությունը ուղղակիորեն վերաբերում է առարկային:
Օրինակ՝
- Мен кітапты оқимын։ (Ես կարդում եմ գիրքը)
Անուղղակի հակառակության դեպք[edit | edit source]
Անուղղակի հակառակության դեպքն օգտագործվում է, երբ գործողությունը կատարվում է, սակայն առարկան չի հանդիսանում գործողության հիմնական ուղեկցը։
Օրինակ՝
- Мен достарымды шақырамын։ (Ես հրավիրում եմ իմ ընկերներին)
Հակառակության դեպքի ձևեր[edit | edit source]
Հակառակության դեպքի ձևերը տարբեր են ըստ երկչոտության և առարկայի:
Հակառակության դեպքի ձևերը ըստ սեռի[edit | edit source]
- Աղջիկ (женский род) - қыз:
- տղա (мужской род) - бала:
- անորոշ սեռ - зат:
Օրինակներ[edit | edit source]
Այս բաժնում մենք կներկայացնենք 20 տարբեր օրինակներ, որոնք ցույց են տալու հակառակության դեպքի օգտագործումը:
Կազախ | Ուղղագրություն | Հայերեն |
---|---|---|
Мен мектепті білемін | Men mektepti bilemin | Ես գիտեմ դպրոցը |
Ол гүлдерді жақсы көреді | Ol guldərdi zhaqsy köreedi | Նա սիրում է ծաղիկները |
Біз кешкі ас әзірлейміз | Biz keshki as azirleymiz | Մենք պատրաստում ենք ընթրիքը |
Сен достарымды шақырдың | Sen dostarymdy shaqyrdyn | Դու հրավիրեցիր իմ ընկերներին |
Олар киноға барады | Olar kinoga barady | Նրանք գնում են կինո |
Мен кітапты сатып алдым | Men kitapty satyp aldim | Ես գնեցի գիրքը |
Ол менің досым | Ol meniñ dosym | Նա իմ ընկերն է |
Біз баламен ойнаймыз | Biz balamen oynaımyz | Մենք խաղում ենք երեխայի հետ |
Сендер әңгіме тыңдайсыңдар | Sendər äńgime tyŋdaĭsıŋdar | Դուք լսում եք պատմությունը |
Олар үйде отыр | Olar üıde otır | Նրանք նստած են տանը |
Мен тамақты жедім | Men tamakty zhedim | Ես ուտեցի ուտելիքը |
Ол кітап оқыды | Ol kitap oqydy | Նա կարդաց գիրքը |
Біз достарымызбен кездесеміз | Biz dostarymyzben kedésemiz | Մենք հանդիպում ենք մեր ընկերների հետ |
Сен мені түсінесің | Sen meni tüsınesıŋ | Դուք հասկանում եք ինձ |
Олар саябаққа барады | Olar sayabaqqa barady | Նրանք գնում են այգի |
Мен ұйықтаймын | Men uyqtaımyq | Ես քնում եմ |
Ол музыка тыңдайды | Ol muzykа tyŋdaıdy | Նա լսում է երաժշտություն |
Біз сурет салып жатырмыз | Biz suret salıp jatyrymyz | Մենք նկարում ենք |
Сендер кино көресіздер | Sendər kino köresizde | Դուք տեսնում եք կինոն |
Олар үй тапсырмасын орындады | Olar üı tapsyrmasyn oryndady | Նրանք կատարեցին տնային հանձնարարությունը |
Դասընթացի գործառույթները[edit | edit source]
Այս բաժնում մենք կստեղծենք 10 տարբեր գործառույթներ, որոնք կօգնեն ուսանողներին կիրառել հակառակության դեպքի սովորույթները:
Գործառույթներ[edit | edit source]
- Գրել 5 նախադասություն, օգտագործելով հակառակության դեպքը:
- Թարգմանել հետևյալ նախադասությունները Կազախ լեզվին:
1. Ես գնում եմ խանութը:[edit | edit source]
2. Նա սիրում է շները:[edit | edit source]
3. Մենք պարում ենք երեկոյան:[edit | edit source]
4. Դուք լսում եք երաժշտությունը:[edit | edit source]
5. Նրանք խաղում են գնդակով:[edit | edit source]
- Պատասխանել հարցերին, օգտագործելով հակառակության դեպքը:
1. Ի՞նչ ես անում այսօր:[edit | edit source]
2. Ո՞վ է քո լավագույն ընկեր:[edit | edit source]
3. Որտե՞ղ եք գնում:[edit | edit source]
4. Ամեն օր ի՞նչ կարդում ես:[edit | edit source]
5. Ո՞վ է սիրելին քո կյանքում:[edit | edit source]
- Կազմել 5 նախադասություն, օգտագործելով անուղղակի հակառակության դեպքը:
- Պատասխանել հետևյալ հարցերին:
1. Ո՞վ է քո մայրիկը?[edit | edit source]
2. Ի՞նչ եք պատրաստում այսօր:[edit | edit source]
3. Որտե՞ղ եք աշխատում:[edit | edit source]
4. Ո՞վ է ուսուցիչդ:[edit | edit source]
5. Ի՞նչ ես ուզում ստանալ:[edit | edit source]
- Գրել 5 նախադասություն, որոնք կապված են ձեր կյանքին:
- Թարգմանել հետևյալ նախադասությունները Կազախ լեզվին:
1. Ես սիրում եմ թռչուններ:[edit | edit source]
2. Նա սպորտով զբաղվում է:[edit | edit source]
3. Մենք հանգստանում ենք ծովի մոտ:[edit | edit source]
4. Դուք տեսնում եք աստղերը:[edit | edit source]
5. Նրանք ուսումնասիրում են պատմությունը:[edit | edit source]
- Կազմել 3-5 նախադասություն, օգտագործելով տարբեր սեռեր:
- Գրել 5 նախադասություն, օգտագործելով հակառակության դեպքը:
- Կազմել 5 նախադասություն, որոնք վերաբերում են ձեր ընկերներին:
- Գրել 3-5 նախադասություն, որոնք կապված են ձեր ընտանիքի մասին:
Պատասխաններ[edit | edit source]
1.
- Ես գնում եմ խանութը. - Мен дүкенге барамын.
- Նա սիրում է շները. - Ол иттерді жақсы көреді.
- Մենք պարում ենք երեկոյան. - Біз кешке билейміз.
- Դուք լսում եք երաժշտությունը. - Сіз музыка тыңдайсыз.
- Նրանք խաղում են գնդակով. - Олар доппен ойнайды.
2.
- Կյանքում ես սիրում եմ թռչուններ. - Мен өмірде құстарды жақсы көремін.
- Նա սպորտով զբաղվում է. - Ол спортпен айналысады.
- Մենք հանգստանում ենք ծովի մոտ. - Біз теңіз жағасында демаламыз.
- Դուք տեսնում եք աստղերը. - Сіз жұлдыздарды көресіз.
- Նրանք ուսումնասիրում են պատմությունը. - Олар тарихты зерттейді.
3.
- Ես սիրում եմ իմ ընկերներին. - Мен достарымды жақсы көремін.
- Նա սիրում է իր ընտանիքը. - Ол отбасын жақсы көреді.
- Մենք հաճախ հանդիպում ենք. - Біз жиі кездесеміз.
- Դուք սիրում եք նրանց. - Сіз оларды жақсы көресіз.
- Նրանք սիրում են իրենց աշխատանքը. - Олар өз жұмыстарын жақсы көреді.
4.
- Ես գնում եմ դպրոց. - Мен мектепке барамын.
- Նա սիրում է իր խաղալիքներն. - Ол ойыншықтарын жақсы көреді.
- Մենք պատրաստում ենք համեղ խորտիկներ. - Біз дәмді тағамдар дайындаймыз.
- Դուք լսում եք մաթեմատիկան. - Сіз математиканы тыңдайсыз.
- Նրանք խաղում են մարզադահլիճում. - Олар спортзалында ойнайды.
5.
- Ես սովորում եմ Կազախերեն. - Мен қазақ тілін үйреніп жатырмын.
- Նա սիրում է իր ընտանիքը. - Ол отбасын жақсы көреді.
- Մենք հաճախ հանդիպում ենք. - Біз жиі кездесеміз.
- Դուք սիրում եք նրանց. - Сіз оларды жақсы көресіз.
- Նրանք սիրում են իրենց աշխատանքը. - Олар өз жұмыстарын жақсы көреді.