Difference between revisions of "Language/Czech/Grammar/Past-Tense/tr"

From Polyglot Club WIKI
< Language‎ | Czech‎ | Grammar‎ | Past-Tense
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Czech-Page-Top}}
{{Czech-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Czech/tr|Çek]] </span> → <span cat>[[Language/Czech/Grammar/tr|Gramer]]</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/tr|0'dan A1'e Kurs]]</span> → <span title>Geçmiş Zaman</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>Çekçe</span> → <span cat>Dilbilgisi</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/tr|0'dan A1'e Kadar Tamamlama]]</span> → <span title>Geçmiş Zaman</span></div>
== Giriş ==
 
Çek dilinde geçmiş zaman, anlatımımızı zenginleştiren ve yaşanmış olayları paylaşmamıza olanak tanıyan önemli bir dilbilgisi konusudur. Bu derste geçmiş zamanın nasıl kullanıldığını öğreneceğiz. Geçmiş zaman, geçmişte gerçekleşen eylemleri ve olayları ifade etmek için kullanılır ve dil becerilerimizi geliştirirken oldukça önemlidir.
 
Bu dersin sonunda, geçmiş zamanda cümleler kurmayı ve günlük konuşmalarınızda geçmişteki deneyimlerinizi paylaşmayı öğrenmiş olacaksınız.


__TOC__
__TOC__


== Başlık Düzeyi 1 ==
=== Geçmiş Zaman Nedir? ===


Merhaba ve hoş geldiniz! Bu dersimizde, "Geçmiş Zaman" konusunu ele alacağız. Bu ders, tamamen yeni başlayan öğrenciler için tasarlanmıştır ve Çekçe dilinde geçmiş zaman kullanımını öğretecektir.  
Geçmiş zaman, geçmişte yaşanmış olayları ve eylemleri anlatmak için kullanılan bir zaman dilimidir. Çek dilinde, geçmiş zaman iki ana grupta incelenir: düzenli fiiller ve düzensiz fiiller. Bu iki grup, geçmiş zamanın nasıl oluşturulacağını etkiler.


== Başlık Düzeyi 2 ==
=== Düzenli Fiiller ===


Geçmiş zaman, önceden gerçekleşmiş olayları anlatmak için kullanılır. Çekçe'de geçmiş zaman, fiillerin sonuna eklenen belirli bir ek ile oluşturulur.  
Düzenli fiiller, belirli bir kurala göre çekimlenen fiillerdir. Çek dilinde geçmiş zaman oluşturmak için genellikle fiilin köküne -l veya -la ekleri eklenir. Bu kurala göre, fiilin geçmiş zaman hali oluşturulur.


Örneğin:
=== Düzensiz Fiiller ===
* "Já jsem jedl chleba" - "Ben ekmek yedim."
* "Ty jsi četl knihu" - "Sen kitap okudun."


Yukarıdaki örneklerde, geçmiş zaman ekleri "jsem" ve "jsi", fiillerin sonuna eklenmiştir.  
Düzensiz fiiller, geçmiş zaman çekiminde kurallara uymayan fiillerdir. Bu fiillerin geçmiş zaman halleri, her bir fiil için farklılık gösterir ve ezberlenmesi gerekebilir.


== Başlık Düzeyi 2 ==
== Geçmiş Zamanın Oluşturulması ==


Geçmiş zamanın 3 farklı ek tipi vardır: "-l", "-la" ve "-lo".
=== Düzenli Fiillerin Geçmiş Zamanı ===


Bu ekler, fiilin sonuna eklenir ve cümlenin öznesine göre değişir. Örneğin:
Düzenli fiillerde geçmiş zaman oluşturma kuralı oldukça basittir. Şimdi örneklerle açıklayalım:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Çekçe !! Telaffuz !! Türkçe
 
! Çek !! Telaffuz !! Türkçe
 
|-
 
| pracoval || pratsoval || çalıştı
 
|-
|-
| Učil jsem || [ootchil ysem] || Ben öğrettim
 
| hrála || hrala || oynadı
 
|-
|-
| Učil jsi || [ootchil si] || Sen öğrettin
 
| jedl || yedl || yedi
 
|-
|-
| Učil || [ootchil] || O/Ona/Onlar öğretti
 
| psal || psal || yazdı
 
|-
 
| mal || mal || sahipti
 
|}
|}


Yukarıdaki tabloda, "učit" fiilinin geçmiş zaman ekleri "-l" olarak kullanılmıştır.  
Bu örneklerde dikkat edilmesi gereken nokta, fiilin köküne eklenen -l veya -la eklerinin geçmiş zaman anlamı katmasıdır.


== Başlık Düzeyi 2 ==
=== Düzensiz Fiillerin Geçmiş Zamanı ===


Birçok Çekçe fiil, geçmiş zaman ekleri için düzenli bir kalıba sahiptir. Ancak bazı fiiller, düzensiz olarak şekillenir.
Düzensiz fiillerin geçmiş zaman halleri genellikle ezberlenmelidir. İşte bazı örnekler:


Örneğin:
{| class="wikitable"
* "Jít" (gitmek) fiili, "šel" (erkekler için) veya "šla" (kadınlar için) şeklinde düzensiz bir geçmiş zaman şekline sahiptir.
* "Být" (olmak) fiili, "byl" (erkekler için) veya "byla" (kadınlar için) şeklinde düzensiz bir geçmiş zaman şekline sahiptir.


== Başlık Düzeyi 2 ==
! Çek !! Telaffuz !! Türkçe


Sonuç olarak, geçmiş zaman Çekçe'de kullanımı oldukça önemlidir. Bu ders boyunca, önceden gerçekleşmiş olayları anlatmak için geçmiş zamanın nasıl kullanılacağını öğrendiniz. Öğrencilerinize Çekçe'de geçmiş zamanı kullanırken fiil sonlarına dikkat etmelerini hatırlatın.
|-


== Başlık Düzeyi 1 ==
| šel || shel || gitti


Bu Çekçe dersi, "Tamamlama 0'dan A1'e" adlı daha büyük bir kursun parçasıdır. Bu kurs, tamamen yeni başlayan öğrencilerin Çekçe dilini öğrenmelerine yardımcı olacak ve A1 seviyesine ulaşmalarını sağlayacaktır.  
|-
 
| viděl || vidyel || gördü
 
|-
 
| řekl || rzekl || söyledi
 
|-
 
| jedl || yedl || yedi
 
|-
 
| měl || myel || vardı
 
|}
 
Düzensiz fiillerde, her bir fiilin geçmiş zaman çekimi farklılık gösterir ve bu nedenle öğrenilmesi önemlidir.
 
== Geçmiş Zaman Kullanımı ==
 
Geçmiş zaman, cümlelerde genellikle "geçen hafta", "dün", "geçen yıl" gibi zaman zarfları ile birlikte kullanılır. Bu, geçmişteki olayları daha net bir şekilde ifade etmemize yardımcı olur.
 
=== Örnek Cümleler ===
 
Geçmiş zaman kullanarak bazı örnek cümleler oluşturalım:
 
{| class="wikitable"
 
! Çek !! Telaffuz !! Türkçe
 
|-
 
| Včera jsem šel do obchodu. || Vçera sem shel do obçodu. || Dün dükkana gittim.
 
|-
 
| Minulý týden jsme hráli fotbal. || Minuli tiiden şıme hrali futbol. || Geçen hafta futbol oynadık.
 
|-
 
| Loni jsem byl v Praze. || Loni sem bil v Praze. || Geçen yıl Prag'daydım.
 
|-
 
| Před týdnem jsem viděl film. || Před tiiden sem vidyel film. || Bir hafta önce film izledim.
 
|-
 
| Včera jsem pracoval na projektu. || Vçera sem pratsoval na projketu. || Dün projede çalıştım.
 
|}
 
Bu örneklerden de görebileceğiniz gibi, geçmiş zaman cümleleri kurarken zaman zarflarını kullanmak anlatımımızı güçlendirir.
 
== Alıştırmalar ==
 
Şimdi öğrendiklerinizi pekiştirmek için bazı alıştırmalar yapalım:
 
=== Alıştırma 1: Fiil Çekimi ===
 
Aşağıdaki fiilleri geçmiş zaman haline getirin:
 
1. číst (okumak)
 
2. jít (gitmek)
 
3. hrát (oynamak)
 
Çözümler:
 
1. četl (okudu)
 
2. šel (gitti)
 
3. hrál (oynadı)
 
=== Alıştırma 2: Cümle Oluşturma ===
 
Aşağıdaki zaman zarflarını kullanarak cümle oluşturun:
 
1. včera (dün)
 
2. minulý týden (geçen hafta)
 
3. loni (geçen yıl)
 
Çözümler:
 
1. Včera jsem šel do parku. (Dün parka gittim.)
 
2. Minulý týden jsme hrali hokej. (Geçen hafta hokey oynadık.)
 
3. Loni jsem viděl krásný film. (Geçen yıl güzel bir film izledim.)
 
=== Alıştırma 3: Doğru Cümleyi Seçin ===
 
Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?
 
1. (A) Včera jsem hraje. (B) Včera jsem hrál.
 
Çözüm: (B) Včera jsem hrál. (Dün oynadım.)
 
=== Alıştırma 4: Geçmiş Zamanı Kullanma ===
 
Aşağıdaki cümleleri geçmiş zaman kullanarak düzeltin:
 
1. Dnes jdu do školy. (Bugün okula gidiyorum.)
 
2. Zítra jdu na koncert. (Yarın konsere gidiyorum.)
 
Çözümler:
 
1. Dnes jsem šel do školy. (Bugün okula gittim.)
 
2. Zítra jsem šel na koncert. (Yarın konsere gittim.)
 
=== Alıştırma 5: Düzensiz Fiiller ===
 
Aşağıdaki düzensiz fiilleri geçmiş zaman haline getirin:
 
1. mít (sahip olmak)
 
2. říct (söylemek)
 
3. vidět (görmek)
 
Çözümler:
 
1. měl (sahipti)
 
2. řekl (söyledi)
 
3. viděl (gördü)
 
=== Alıştırma 6: Cümleleri Tamamlayın ===
 
Aşağıdaki cümleleri uygun geçmiş zaman fiilleri ile tamamlayın:
 
1. On ______ (vidět) film včera. (Dün film ______.)
 
2. My ______ (hrát) fotbal minulý týden. (Geçen hafta futbol ______.)
 
Çözümler:
 
1. On viděl film včera. (Dün film izledi.)
 
2. My hráli fotbal minulý týden. (Geçen hafta futbol oynadık.)
 
=== Alıştırma 7: Fiil Listesi ===
 
Aşağıdaki fiillerin geçmiş zaman halleri ile eşleştirin:
 
1. psát (yazmak)
 
2. jíst (yemek)
 
3. pít (içmek)
 
Çözümler:
 
1. psal (yazdı)
 
2. jedl (yedi)
 
3. pil (içti)
 
=== Alıştırma 8: Zaman Zarfları ile Cümle Kurma ===
 
Aşağıdaki zaman zarflarını kullanarak cümle kurun:
 
1. včera (dün)
 
2. předevčírem (önceki gün)
 
3. minulý měsíc (geçen ay)
 
Çözümler:
 
1. Včera jsem šel do kina. (Dün sinemaya gittim.)
 
2. Předevčírem jsem viděl kamaráda. (Önceki gün arkadaşımı gördüm.)
 
3. Minulý měsíc jsem byl na dovolené. (Geçen ay tatildeydim.)
 
=== Alıştırma 9: Doğru Cümleyi Seçin ===
 
Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?
 
1. (A) Já šel do obchodu. (B) Já šla do obchodu.
 
Çözüm: (B) Já šla do obchodu. (Ben dükkana gittim. - Kadın için.)
 
=== Alıştırma 10: Geçmiş Zamanı Anlatma ===
 
Kısa bir metin yazarak, geçen hafta yaptıklarınızı geçmiş zaman kullanarak anlatın.
 
Örnek: Geçen hafta çok yoğundum. Pazartesi çalıştım, Salı arkadaşlarımla buluştum, Çarşamba sinemaya gittim.
 
Bu alıştırmalar ile geçmiş zaman konusunu pekiştirmiş olduk. Çek dilinde geçmiş zaman kullanımı, dil becerilerinizi geliştirirken size büyük bir avantaj sağlayacaktır. Geçmişte yaşadıklarınızı anlatmak, bağ kurmanıza ve iletişiminizi güçlendirmenize yardımcı olacaktır.


{{#seo:
{{#seo:
|title=Çekçe Dilbilgisi Dersi: Geçmiş Zaman
 
|keywords=Çekçe, dilbilgisi, geçmiş zaman, tamamlama, A1 seviyesi, fiil sonları
|title=Çek Dili Geçmiş Zaman Dersi
|description=Bu ders boyunca, önceden gerçekleşmiş olayları anlatmak için geçmiş zamanın nasıl kullanılacağını öğreneceksiniz. Öğrencilerinize Çekçe'de geçmiş zamanı kullanırken fiil sonlarına dikkat etmelerini hatırlatın.
 
|keywords=Çek dili, geçmiş zaman, dilbilgisi, düzenli fiiller, düzensiz fiiller, dil dersleri, Çekçe öğrenme
 
|description=Bu derste, geçmiş zamanın nasıl kullanıldığını ve geçmişte yaşanan olayları nasıl ifade edebileceğinizi öğreneceksiniz.
 
}}
}}


{{Czech-0-to-A1-Course-TOC-tr}}
{{Template:Czech-0-to-A1-Course-TOC-tr}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 66: Line 289:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 




{{Czech-Page-Bottom}}
{{Czech-Page-Bottom}}

Latest revision as of 22:44, 21 August 2024


Czech-Language-PolyglotClub.png
Çek Gramer0'dan A1'e KursGeçmiş Zaman

Giriş[edit | edit source]

Çek dilinde geçmiş zaman, anlatımımızı zenginleştiren ve yaşanmış olayları paylaşmamıza olanak tanıyan önemli bir dilbilgisi konusudur. Bu derste geçmiş zamanın nasıl kullanıldığını öğreneceğiz. Geçmiş zaman, geçmişte gerçekleşen eylemleri ve olayları ifade etmek için kullanılır ve dil becerilerimizi geliştirirken oldukça önemlidir.

Bu dersin sonunda, geçmiş zamanda cümleler kurmayı ve günlük konuşmalarınızda geçmişteki deneyimlerinizi paylaşmayı öğrenmiş olacaksınız.

Geçmiş Zaman Nedir?[edit | edit source]

Geçmiş zaman, geçmişte yaşanmış olayları ve eylemleri anlatmak için kullanılan bir zaman dilimidir. Çek dilinde, geçmiş zaman iki ana grupta incelenir: düzenli fiiller ve düzensiz fiiller. Bu iki grup, geçmiş zamanın nasıl oluşturulacağını etkiler.

Düzenli Fiiller[edit | edit source]

Düzenli fiiller, belirli bir kurala göre çekimlenen fiillerdir. Çek dilinde geçmiş zaman oluşturmak için genellikle fiilin köküne -l veya -la ekleri eklenir. Bu kurala göre, fiilin geçmiş zaman hali oluşturulur.

Düzensiz Fiiller[edit | edit source]

Düzensiz fiiller, geçmiş zaman çekiminde kurallara uymayan fiillerdir. Bu fiillerin geçmiş zaman halleri, her bir fiil için farklılık gösterir ve ezberlenmesi gerekebilir.

Geçmiş Zamanın Oluşturulması[edit | edit source]

Düzenli Fiillerin Geçmiş Zamanı[edit | edit source]

Düzenli fiillerde geçmiş zaman oluşturma kuralı oldukça basittir. Şimdi örneklerle açıklayalım:

Çek Telaffuz Türkçe
pracoval pratsoval çalıştı
hrála hrala oynadı
jedl yedl yedi
psal psal yazdı
mal mal sahipti

Bu örneklerde dikkat edilmesi gereken nokta, fiilin köküne eklenen -l veya -la eklerinin geçmiş zaman anlamı katmasıdır.

Düzensiz Fiillerin Geçmiş Zamanı[edit | edit source]

Düzensiz fiillerin geçmiş zaman halleri genellikle ezberlenmelidir. İşte bazı örnekler:

Çek Telaffuz Türkçe
šel shel gitti
viděl vidyel gördü
řekl rzekl söyledi
jedl yedl yedi
měl myel vardı

Düzensiz fiillerde, her bir fiilin geçmiş zaman çekimi farklılık gösterir ve bu nedenle öğrenilmesi önemlidir.

Geçmiş Zaman Kullanımı[edit | edit source]

Geçmiş zaman, cümlelerde genellikle "geçen hafta", "dün", "geçen yıl" gibi zaman zarfları ile birlikte kullanılır. Bu, geçmişteki olayları daha net bir şekilde ifade etmemize yardımcı olur.

Örnek Cümleler[edit | edit source]

Geçmiş zaman kullanarak bazı örnek cümleler oluşturalım:

Çek Telaffuz Türkçe
Včera jsem šel do obchodu. Vçera sem shel do obçodu. Dün dükkana gittim.
Minulý týden jsme hráli fotbal. Minuli tiiden şıme hrali futbol. Geçen hafta futbol oynadık.
Loni jsem byl v Praze. Loni sem bil v Praze. Geçen yıl Prag'daydım.
Před týdnem jsem viděl film. Před tiiden sem vidyel film. Bir hafta önce film izledim.
Včera jsem pracoval na projektu. Vçera sem pratsoval na projketu. Dün projede çalıştım.

Bu örneklerden de görebileceğiniz gibi, geçmiş zaman cümleleri kurarken zaman zarflarını kullanmak anlatımımızı güçlendirir.

Alıştırmalar[edit | edit source]

Şimdi öğrendiklerinizi pekiştirmek için bazı alıştırmalar yapalım:

Alıştırma 1: Fiil Çekimi[edit | edit source]

Aşağıdaki fiilleri geçmiş zaman haline getirin:

1. číst (okumak)

2. jít (gitmek)

3. hrát (oynamak)

Çözümler:

1. četl (okudu)

2. šel (gitti)

3. hrál (oynadı)

Alıştırma 2: Cümle Oluşturma[edit | edit source]

Aşağıdaki zaman zarflarını kullanarak cümle oluşturun:

1. včera (dün)

2. minulý týden (geçen hafta)

3. loni (geçen yıl)

Çözümler:

1. Včera jsem šel do parku. (Dün parka gittim.)

2. Minulý týden jsme hrali hokej. (Geçen hafta hokey oynadık.)

3. Loni jsem viděl krásný film. (Geçen yıl güzel bir film izledim.)

Alıştırma 3: Doğru Cümleyi Seçin[edit | edit source]

Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

1. (A) Včera jsem hraje. (B) Včera jsem hrál.

Çözüm: (B) Včera jsem hrál. (Dün oynadım.)

Alıştırma 4: Geçmiş Zamanı Kullanma[edit | edit source]

Aşağıdaki cümleleri geçmiş zaman kullanarak düzeltin:

1. Dnes jdu do školy. (Bugün okula gidiyorum.)

2. Zítra jdu na koncert. (Yarın konsere gidiyorum.)

Çözümler:

1. Dnes jsem šel do školy. (Bugün okula gittim.)

2. Zítra jsem šel na koncert. (Yarın konsere gittim.)

Alıştırma 5: Düzensiz Fiiller[edit | edit source]

Aşağıdaki düzensiz fiilleri geçmiş zaman haline getirin:

1. mít (sahip olmak)

2. říct (söylemek)

3. vidět (görmek)

Çözümler:

1. měl (sahipti)

2. řekl (söyledi)

3. viděl (gördü)

Alıştırma 6: Cümleleri Tamamlayın[edit | edit source]

Aşağıdaki cümleleri uygun geçmiş zaman fiilleri ile tamamlayın:

1. On ______ (vidět) film včera. (Dün film ______.)

2. My ______ (hrát) fotbal minulý týden. (Geçen hafta futbol ______.)

Çözümler:

1. On viděl film včera. (Dün film izledi.)

2. My hráli fotbal minulý týden. (Geçen hafta futbol oynadık.)

Alıştırma 7: Fiil Listesi[edit | edit source]

Aşağıdaki fiillerin geçmiş zaman halleri ile eşleştirin:

1. psát (yazmak)

2. jíst (yemek)

3. pít (içmek)

Çözümler:

1. psal (yazdı)

2. jedl (yedi)

3. pil (içti)

Alıştırma 8: Zaman Zarfları ile Cümle Kurma[edit | edit source]

Aşağıdaki zaman zarflarını kullanarak cümle kurun:

1. včera (dün)

2. předevčírem (önceki gün)

3. minulý měsíc (geçen ay)

Çözümler:

1. Včera jsem šel do kina. (Dün sinemaya gittim.)

2. Předevčírem jsem viděl kamaráda. (Önceki gün arkadaşımı gördüm.)

3. Minulý měsíc jsem byl na dovolené. (Geçen ay tatildeydim.)

Alıştırma 9: Doğru Cümleyi Seçin[edit | edit source]

Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

1. (A) Já šel do obchodu. (B) Já šla do obchodu.

Çözüm: (B) Já šla do obchodu. (Ben dükkana gittim. - Kadın için.)

Alıştırma 10: Geçmiş Zamanı Anlatma[edit | edit source]

Kısa bir metin yazarak, geçen hafta yaptıklarınızı geçmiş zaman kullanarak anlatın.

Örnek: Geçen hafta çok yoğundum. Pazartesi çalıştım, Salı arkadaşlarımla buluştum, Çarşamba sinemaya gittim.

Bu alıştırmalar ile geçmiş zaman konusunu pekiştirmiş olduk. Çek dilinde geçmiş zaman kullanımı, dil becerilerinizi geliştirirken size büyük bir avantaj sağlayacaktır. Geçmişte yaşadıklarınızı anlatmak, bağ kurmanıza ve iletişiminizi güçlendirmenize yardımcı olacaktır.