Difference between revisions of "Language/Bulgarian/Grammar/Cyrillic-alphabet/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Bulgarian-Page-Top}}
{{Bulgarian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Bulgarian/kk|Болгар]] </span> → <span cat>[[Language/Bulgarian/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Bulgarian/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі курс]]</span> → <span title>Кирилл алфавиті</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang="kk">Болгар</span> → <span cat="kk">Грамматика</span> → <span level="kk">Курстар 0-А1</span> → <span title="kk">Кириллица алфавиті</span></div>
Сәлем, қымбатты студенттер! Бүгін біз болгар тіліндегі ең негізгі әрі маңызды тақырыптардың бірі - Кирилл алфавитін үйренеміз. Болгар тілі - бай мәдениеті мен тарихы бар, және оның жазуы мен дыбыстарының ерекшеліктері тілдің сұлулығын ашады. Кирилл алфавиті - болгар тілінің негізі болып табылады, сондықтан оны жақсы меңгеру - болгар тілін үйренудің алғашқы қадамы.
 
Біздің сабағымыздың құрылымы мынадай:


__TOC__
__TOC__


== === Кирилл жазуысы ===  
=== Кирилл алфавиті ===


Кирилл жазуысы Болгарияда пайда болды. Кирилл жазуысында 33 әріп бар.
Кирилл алфавиті - болгар тілінің жазу жүйесі. Ол 30 әріптен тұрады. Әр әріптің өзіндік дыбысы мен мағынасы бар. Оларды дұрыс оқу, жазу және айту – тіл үйренушілер үшін өте маңызды.


=== Болгар әріптері мен оның оңтайлы тілдері ===
==== Кирилл алфавитіндегі әріптер ====


Төмендегі кестеде Болгар тілінің әріптері мен олардың оңтайлы тілдері көрсетіледі:
Болгар тілінің кирилл алфавиті келесідей:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Болгар !! Тәріп !! Казақша
 
! !! Әріп !! Дыбыс !! Қазақша
 
|-
|-
| А, а || [a] || А, а
 
| 1 || А || [a] || А
 
|-
|-
| Б, б || [b] || Б, б
 
| 2 || Б || [b] || Б
 
|-
|-
| В, в || [v] || В, в
 
| 3 || В || [v] || В
 
|-
|-
| Г, г || [ɡ] || Г, г
 
| 4 || Г || [ɡ] || Г
 
|-
|-
| Д, д || [d] || Д, д
 
| 5 || Д || [d] || Д
 
|-
|-
| Е, е || [ɛ], [e] || Е, е
 
| 6 || Е || [je] || Е
 
|-
|-
| Ж, ж || [ʒ] || Ж, ж
 
| 7 || Ж || [ʒ] || Ж
 
|-
|-
| З, з || [z] || З, з
 
| 8 || З || [z] || З
 
|-
|-
| И, и || [i] || И, и
 
| 9 || И || [i] || И
 
|-
|-
| Й, й || [j] || Й, й
 
| 10 || Й || [j] || Й
 
|-
|-
| К, к || [k] || К, к
 
| 11 || К || [k] || К
 
|-
|-
| Л, л || [l] || Л, л
 
| 12 || Л || [l] || Л
 
|-
|-
| М, м || [m] || М, м
 
| 13 || М || [m] || М
 
|-
|-
| Н, н || [n] || Н, н
 
| 14 || Н || [n] || Н
 
|-
|-
| О, о || [ɔ], [o] || О, о
 
| 15 || О || [o] || О
 
|-
 
| 16 || П || [p] || П
 
|-
 
| 17 || Р || [r] || Р
 
|-
 
| 18 || С || [s] || С
 
|-
 
| 19 || Т || [t] || Т
 
|-
 
| 20 || У || [u] || У
 
|-
 
| 21 || Ф || [f] || Ф
 
|-
 
| 22 || Х || [x] || Х
 
|-
 
| 23 || Ц || [ts] || Ц
 
|-
 
| 24 || Ч || [tʃ] || Ч
 
|-
 
| 25 || Ш || [ʃ] || Ш
 
|-
|-
| П, п || [p] || П, п
 
| 26 || Щ || [ʃt] || Щ
 
|-
|-
| Р, р || [r] || Р, р
 
| 27 || Ь || [j] || Мягкий знак
 
|-
|-
| С, с || [s] || С, с
 
| 28 || Ю || [ju] || Ю
 
|-
|-
| Т, т || [t] || Т, т
 
| 29 || Я || [ja] || Я
 
|-
|-
| У, у || [u] || У, у
 
| 30 || Ї || [ji] || Й
 
|}
 
==== Әріптердің жазылуы мен оқылуы ====
 
Кирилл алфавитіндегі әріптерді жазу мен оқу – болгар тіліндегі алғашқы қадам. Әр әріптің жазылуы мен дыбысталуы мынандай:
 
* '''А, Б, В, Г, Д''' - осындай дыбыстармен оқылады.
 
* '''Е, Ж, З, И, Й''' - дауыссыз дыбыстар.
 
* '''К, Л, М, Н, О''' - дауыссыз дыбыстар.
 
* '''П, Р, С, Т, У''' - кедергісіз дыбыстар.
 
* '''Ф, Х, Ц, Ч, Ш, Щ''' - дауыссыз дыбыстар.
 
=== Дыбыстарды дұрыс айту ===
 
Дыбыстарды дұрыс айту үшін, оларды бірнеше рет қайталау керек. Мысалы:
 
1. '''А''' - [a], '''Б''' - [b], '''В''' - [v], '''Г''' - [ɡ]
 
2. '''Д''' - [d], '''Е''' - [je], '''Ж''' - [ʒ], '''З''' - [z]
 
Осы дыбыстарды дұрыс айту үшін, айна алдында жаттығу жасаңыз. Сіз өзіңізді тыңдай аласыз, бұл сізге дыбыстарды дұрыс айтуға көмектеседі.
 
=== Мысалдар ===
 
Келесі кестеде болгар тіліндегі кейбір сөздер мен олардың дыбысталуы мен қазақша аудармасы көрсетілген:
 
{| class="wikitable"
 
! Болгар !! Дыбысталуы !! Қазақша
 
|-
|-
| Ф, ф || [f] || Ф, ф
 
| дом || dom || үй
 
|-
|-
| Х, х || [x] || Х, х
 
| книга || kniga || кітап
 
|-
|-
| Ц, ц || [ts] || Ц, ц
 
| брат || brat || бауыр
 
|-
|-
| Ч, ч || [tʃ] || Ч, ч
 
| сестра || sestra || әпке
 
|-
|-
| Ш, ш || [ʃ] || Ш, ш
 
| вода || voda || су
 
|-
|-
| Щ, щ || [ʃtʃ] || Шт, шт
 
| мляко || mlyako || сүт
 
|-
|-
| Ъ, ъ || [ɤ] || Әр түрлі
 
| хляб || hlyab || нан
 
|-
|-
| Ь, ь || [ɤ] || Әр түрлі
 
| стол || stol || үстел
 
|-
|-
| Ю, ю || [ju] || Ю, ю
 
| стол || stol || орын
 
|-
|-
| Я, я || [ja] || Я, я
 
| кола || kola || кола
 
|}
|}


== === Болгар әріптерінің жазуы ===  
=== Жаттығулар ===
 
Сіздерге Кирилл алфавитін үйрену үшін бірнеше жаттығулар ұсынамыз:
 
1. '''Әріптерді жазу''': Кирилл алфавитіндегі әріптерді бірнеше рет жазып шығыңыз.
 
2. '''Сөздерді оқу''': Жоғарыда берілген сөздерді дауыстап оқыңыз.
 
3. '''Сөздермен жұмыс''': Әр әріптен басталатын 5 сөз жазыңыз.
 
4. '''Дауыссыз дыбыстар''': Дауыссыз дыбыстарды анықтап, оларды дыбыстап шығыңыз.
 
5. '''Сөздерді аудару''': Қазақ тіліндегі 5 сөзді болгар тіліне аударыңыз.
 
6. '''Сөйлемдер құрау''': Берілген сөздерді пайдаланып, 3 сөйлем құрастырыңыз.
 
7. '''Сөздік жаттау''': 10 жаңа сөзді жаттап, оларды қолдануға тырысыңыз.
 
8. '''Сөздерді табу''': Кестедегі сөздерден дауыссыздарды табыңыз.
 
9. '''Сауалдар''': "Сіз қайда тұрасыз?" деген сұраққа жауап беріңіз.
 
10. '''Жаңа сөздер''': Интернеттен болгар тіліндегі жаңа 5 сөз тауып, оларды жазыңыз.


Болгар әріптерінің жазуы кірілл жазуымен жазылады. Біз әріптердің негізгі сөзшіктерін білгенше, Болгар әріптерінің жазылуын оқып түсіреміз.
Жаттығулардың шешімдері:


=== Болгар әріптерінің оңтайлы тілдері ===
1. Жазу жаттығуларыңызды қарап шығыңыз.


Болгар әріптерінің оңтайлы тілдері Еуропа және Азияда қолданылады. Олардың тілдерінің оңтайлылығы кішкентай сөйлеуге болатын тілдерге қарағанда қызметі шығады. Олардың тілдерінің оңтайлылығы Араб әріптерінен кейінгі кезде көбірек өсіп кеткен.  
2. Әр сөзді дауыстап айту.


=== Оқу материалдары ===
3. Сөздеріңізді тексеріңіз.


Оқу материалдарына мисалда:
4. Дауыссыздарды дұрыс анықтаңыз.


* Болгар әріптерінің жазылуын оқыңыз
5. Сөздердің аудармасын тексеріңіз.
* Болгар әріптері мен олардың оңтайлы тілдерін оқыңыз
* Осы сайтта Болгар тілінің әріптерін оқыңыз: <span class="plainlinks"><a href="https://omniglot.com/writing/bulgarian.htm">https://omniglot.com/writing/bulgarian.htm</a></span>
* Осы сайтта Болгар әріптерінің қосымша материалдарын оқыңыз: <span class="plainlinks"><a href="https://mylanguages.org/bulgarian_alphabet.php">https://mylanguages.org/bulgarian_alphabet.php</a></span>


6. Сөйлемдеріңізді тексеріңіз.


== == Есептер мен жауаптар == ==
7. Сөздерді жаттауда қиыншылық туындаса, қайталап шығыңыз.


1. Болгар әріптерінің саны кем дегенде қанша?
8. Дауыссыздарды анықтаған кезде, әр сөздің дыбысталуын тыңдаңыз.
2. Болгар әріптерінің оңтайлы тілдері қай елдерде қолданылады?
3. Болгар әріптерінің оңтайлылығы қай ерекшеліктерге қолданылады?


* 1. Болгар әріптерінің саны 33.
9. Сауалдарға жауап берудің тәсілдерін ойластырыңыз.
* 2. Болгар әріптерінің оңтайлы тілдері Еуропа және Азияда қолданылады.
* 3. Болгар әріптерінің оңтайлылығы кішкентай сөйлеуге болатын тілдерге қарағанда қызметі шығады.


== == Қорытындылар == ==
10. Жаңа сөздермен тәжірибе жасаңыз.


Кірілл жазуы Болгарияда пайда болды. Болгар әріптерінің саны 33. Олардың оңтайлылығы Еуропа және Азияда қолданылады. Олардың тілдерінің оңтайлылығы кішкентай сөйлеуге болатын тілдерге қарағанда қызметі шығады. Оқу материалдарына оқыңыз және есептер мен жауаптарды тегін тексеріңіз.  
Сабақтың соңында, Кирилл алфавитін үйрену - болгар тілін меңгерудің негізі. Сіздерге сәттілік тілеймін, әрі қарайғы сабақтарда кездескенше!


{{#seo:
{{#seo:
|title=Болгар тілінің грамматикасы → 0-А1 курсы → Кириллица алфавиті
 
|keywords=болгар тілі, болгар әріптері, оңтайлы тілдер, кириллица алфавиті, грамматика, курстар
|title=Кирилл алфавиті - болгар тілінің негізі
|description=Бұл курста сіз Болгар тілінің әріптерін оқып, жазуын және тілді оқып шығаруға боладыңыз. Бұл курсты бітіргенде, сіз А1 деңгейіне дейін тілді оқып шығара аласыз.
 
|keywords=болгар тілі, кирилл алфавиті, оқу, жазу, дыбыстар, үйрену
 
|description=Бұл сабақта сіз болгар тіліндегі кирилл алфавитін оқып, жазып, дыбыстарын үйренесіз.
 
}}
}}


{{Bulgarian-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
{{Template:Bulgarian-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 122: Line 283:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Bulgarian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Bulgarian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 




{{Bulgarian-Page-Bottom}}
{{Bulgarian-Page-Bottom}}

Latest revision as of 06:36, 21 August 2024


Bulgarian-Language-PolyglotClub.png

Сәлем, қымбатты студенттер! Бүгін біз болгар тіліндегі ең негізгі әрі маңызды тақырыптардың бірі - Кирилл алфавитін үйренеміз. Болгар тілі - бай мәдениеті мен тарихы бар, және оның жазуы мен дыбыстарының ерекшеліктері тілдің сұлулығын ашады. Кирилл алфавиті - болгар тілінің негізі болып табылады, сондықтан оны жақсы меңгеру - болгар тілін үйренудің алғашқы қадамы.

Біздің сабағымыздың құрылымы мынадай:

Кирилл алфавиті[edit | edit source]

Кирилл алфавиті - болгар тілінің жазу жүйесі. Ол 30 әріптен тұрады. Әр әріптің өзіндік дыбысы мен мағынасы бар. Оларды дұрыс оқу, жазу және айту – тіл үйренушілер үшін өте маңызды.

Кирилл алфавитіндегі әріптер[edit | edit source]

Болгар тілінің кирилл алфавиті келесідей:

Әріп Дыбыс Қазақша
1 А [a] А
2 Б [b] Б
3 В [v] В
4 Г [ɡ] Г
5 Д [d] Д
6 Е [je] Е
7 Ж [ʒ] Ж
8 З [z] З
9 И [i] И
10 Й [j] Й
11 К [k] К
12 Л [l] Л
13 М [m] М
14 Н [n] Н
15 О [o] О
16 П [p] П
17 Р [r] Р
18 С [s] С
19 Т [t] Т
20 У [u] У
21 Ф [f] Ф
22 Х [x] Х
23 Ц [ts] Ц
24 Ч [tʃ] Ч
25 Ш [ʃ] Ш
26 Щ [ʃt] Щ
27 Ь [j] Мягкий знак
28 Ю [ju] Ю
29 Я [ja] Я
30 Ї [ji] Й

Әріптердің жазылуы мен оқылуы[edit | edit source]

Кирилл алфавитіндегі әріптерді жазу мен оқу – болгар тіліндегі алғашқы қадам. Әр әріптің жазылуы мен дыбысталуы мынандай:

  • А, Б, В, Г, Д - осындай дыбыстармен оқылады.
  • Е, Ж, З, И, Й - дауыссыз дыбыстар.
  • К, Л, М, Н, О - дауыссыз дыбыстар.
  • П, Р, С, Т, У - кедергісіз дыбыстар.
  • Ф, Х, Ц, Ч, Ш, Щ - дауыссыз дыбыстар.

Дыбыстарды дұрыс айту[edit | edit source]

Дыбыстарды дұрыс айту үшін, оларды бірнеше рет қайталау керек. Мысалы:

1. А - [a], Б - [b], В - [v], Г - [ɡ]

2. Д - [d], Е - [je], Ж - [ʒ], З - [z]

Осы дыбыстарды дұрыс айту үшін, айна алдында жаттығу жасаңыз. Сіз өзіңізді тыңдай аласыз, бұл сізге дыбыстарды дұрыс айтуға көмектеседі.

Мысалдар[edit | edit source]

Келесі кестеде болгар тіліндегі кейбір сөздер мен олардың дыбысталуы мен қазақша аудармасы көрсетілген:

Болгар Дыбысталуы Қазақша
дом dom үй
книга kniga кітап
брат brat бауыр
сестра sestra әпке
вода voda су
мляко mlyako сүт
хляб hlyab нан
стол stol үстел
стол stol орын
кола kola кола

Жаттығулар[edit | edit source]

Сіздерге Кирилл алфавитін үйрену үшін бірнеше жаттығулар ұсынамыз:

1. Әріптерді жазу: Кирилл алфавитіндегі әріптерді бірнеше рет жазып шығыңыз.

2. Сөздерді оқу: Жоғарыда берілген сөздерді дауыстап оқыңыз.

3. Сөздермен жұмыс: Әр әріптен басталатын 5 сөз жазыңыз.

4. Дауыссыз дыбыстар: Дауыссыз дыбыстарды анықтап, оларды дыбыстап шығыңыз.

5. Сөздерді аудару: Қазақ тіліндегі 5 сөзді болгар тіліне аударыңыз.

6. Сөйлемдер құрау: Берілген сөздерді пайдаланып, 3 сөйлем құрастырыңыз.

7. Сөздік жаттау: 10 жаңа сөзді жаттап, оларды қолдануға тырысыңыз.

8. Сөздерді табу: Кестедегі сөздерден дауыссыздарды табыңыз.

9. Сауалдар: "Сіз қайда тұрасыз?" деген сұраққа жауап беріңіз.

10. Жаңа сөздер: Интернеттен болгар тіліндегі жаңа 5 сөз тауып, оларды жазыңыз.

Жаттығулардың шешімдері:

1. Жазу жаттығуларыңызды қарап шығыңыз.

2. Әр сөзді дауыстап айту.

3. Сөздеріңізді тексеріңіз.

4. Дауыссыздарды дұрыс анықтаңыз.

5. Сөздердің аудармасын тексеріңіз.

6. Сөйлемдеріңізді тексеріңіз.

7. Сөздерді жаттауда қиыншылық туындаса, қайталап шығыңыз.

8. Дауыссыздарды анықтаған кезде, әр сөздің дыбысталуын тыңдаңыз.

9. Сауалдарға жауап берудің тәсілдерін ойластырыңыз.

10. Жаңа сөздермен тәжірибе жасаңыз.

Сабақтың соңында, Кирилл алфавитін үйрену - болгар тілін меңгерудің негізі. Сіздерге сәттілік тілеймін, әрі қарайғы сабақтарда кездескенше!

0-ден А1-ке дейін, болгар тілі[edit source]


Алфавит және әдістері


Қоқыс және кіріспе


Болгар әдеттері


Сөзбен-сипаттамалар


Қоңыраушылық


Болгар кино мен әдебиеті


Етістіктер мен уақыт түрлері


Саяхат


Болгар музыкасы


Мүшелер түрлері және модальды етістіктер


Тойлар және құттықтар


Болгар театры мен пәндері