Difference between revisions of "Language/Kazakh/Grammar/Dative-Case/hy"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Kazakh-Page-Top}} | {{Kazakh-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Kazakh/hy|Կազախ]] </span> → <span cat>[[Language/Kazakh/Grammar/hy|Գրագիտություն]]</span> → <span level>[[Language/Kazakh/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0-ից A1 դասընթաց]]</span> → <span title>Դատիվի դեպք</span></div> | |||
== Դասի Ներմուծում == | |||
Բարի գալուստ այս նոր դասին, որտեղ մենք կսովորենք Կազախի լեզվի դատիվի դեպքը: Դատիվի դեպքը շատ կարևոր է, քանի որ այն օգնում է մեզ հասկանալ, թե ինչպես է ստեղծվում կապերը նախադասություններում: Դատիվի դեպքը օգտագործվում է, երբ մենք խոսում ենք անուղղակի օբյեկտների կամ նախադասությունների մեջ: Այս դասի ընթացքում դուք կսովորեք, թե ինչպես օգտագործել դատիվի դեպքը նախադասություններում, և մենք կներկայացնենք օրինակներ, որպեսզի դուք ավելի լավ հասկանալը լինի: | |||
Այս դասի կառուցվածքը հետևյալն է: | |||
* Դատիվի դեպքի կարևորությունը | |||
* Դատիվի դեպքի ձևավորումը | |||
* Դատիվի դեպքի օգտագործման օրինակներ | |||
* Դասընթացի վարժություններ և լուծումներ | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== | === Դատիվի դեպքի կարևորությունը === | ||
Դատիվի դեպքը Կազախի լեզվի մի կարևոր բաղադրիչ է, որն օգնում է ձևավորել նախադասություններ, որտեղ բառերը փոխվում են, երբ փոխվում են նրանց դերերը: Կազախերենում դատիվի դեպքը սովորաբար օգտագործվում է, երբ խոսում ենք ինչ-որ բան տալու կամ ուղարկելու մասին: Սա նշանակում է, որ դուք պետք է իմանաք, թե ինչպես ճիշտ կիրառել այն, որպեսզի հաղորդակցությունը լինի հստակ և հասկանալի: | |||
=== Դատիվի դեպքի ձևավորումը === | |||
Դատիվի դեպքը ձևավորվում է նախադասության մեջ բառի վերջում որոշակի վերջավորություն ավելացնելով: Կազախերենում կան որոշակի կանոններ, որոնց պետք է հետևել: Այս կանոնները կօգնեն ձեզ ճիշտ օգտագործել դատիվի դեպքը: | |||
==== Դատիվի դեպքի վերջավորությունները ==== | |||
* Մարդկանց համար. վերջավորությունը `-ға` կամ `-ке`: | |||
* Առարկաների և կենդանիների համար. վերջավորությունը `-ға` կամ `-ке`: | |||
* Գործողությունների համար, որոնք ուղղակի չեն, կարող են օգտագործվել `-ға`: | |||
* Քաղաքների և երկրների անվանումների համար վերջավորությունը `-ға`: | |||
=== | === Դատիվի դեպքի օգտագործման օրինակներ === | ||
Մենք կբերենք 20 օրինակ, որպեսզի ցույց տանք, թե ինչպես է դատիվի դեպքը օգտագործվում: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Կազախ !! Բառարան !! Հայերեն | |||
|- | |||
| кітапқа || kitapqa || գրքի համար | |||
|- | |- | ||
| | |||
| менің досիս || menin dosım || իմ ընկերոջը | |||
|- | |- | ||
| | |||
| анасымен || anasimen || մոր հետ | |||
|- | |- | ||
| | |||
| мектепке || mektepke || դպրոցին | |||
|- | |||
| сенің әпքես || senin äpkesi || քո քույրիկին | |||
|- | |||
| жұмысқа || jumıssqa || աշխատանքի համար | |||
|- | |||
| ойынға || oyınğa || խաղի համար | |||
|- | |||
| қалаға || qalağa || քաղաքին | |||
|- | |||
| кітапханасына || kitapxanasına || գրադարանին | |||
|- | |||
| оқушыға || oquşığa || աշակերտին | |||
|- | |||
| сыйлыққа || sıylıqqa || նվերի համար | |||
|- | |||
| ағаңа || ağana || ձեր եղբոր | |||
|- | |||
| мұғалімге || muğalimge || ուսուցչին | |||
|- | |||
| қаланың || qalanyñ || քաղաքի | |||
|- | |||
| досыма || dosıma || ընկերոջս | |||
|- | |||
| достарыма || dostarıma || ընկերներիս | |||
|- | |||
| әкімге || äkimge || քաղաքապետին | |||
|- | |||
| жаттығуға || jattığuğa || մարզման | |||
|- | |||
| дәрігерге || därigerge || բժիշկին | |||
|- | |||
| менің үйіме || menin üııme || իմ տուն | |||
|- | |||
| ол үшін || ol üşin || նրա համար | |||
|} | |} | ||
=== | == Դասընթացի վարժություններ == | ||
Այս վարժությունները կօգնեն ձեզ կիրառել այն, ինչ դուք սովորել եք: | |||
=== Վարժություն 1 === | |||
'''Ընտրել ճիշտ դատիվի դեպքի վերջավորությունը:''' | |||
1. Мен ___ (дос) _____________: | |||
2. Сен ___ (мектеп) _____________: | |||
3. Олар ___ (кітапхана) _____________: | |||
4. Біз ___ (жұмыс) _____________: | |||
'''Լուծումներ:''' | |||
1. Менің досыма | |||
2. Сенің мектебіңе | |||
3. Олар кітапханасына | |||
4. Біз жұмысқа | |||
=== Վարժություն 2 === | |||
'''Համակարգել նախադասությունները, օգտագործելով դատիվի դեպքը:''' | |||
1. Сыйлық - мен - ____ (дос). | |||
2. Менің - кітап - ____ (мектеп). | |||
3. Олар - жұмыс - ____ (жұмыс). | |||
4. Сенің - ойын - ____ (дос). | |||
'''Լուծումներ:''' | |||
1. Сыйлық менің досыма | |||
2. Менің кітабым мектебіне | |||
3. Олар жұмысқа | |||
4. Сенің ойыншыդ досыма | |||
=== Վարժություն 3 === | |||
'''Ամբողջացրեք նախադասությունները, օգտագործելով դատիվի դեպքը:''' | |||
1. Мен ___ (күлкі) _____________. | |||
2. Сен ___ (сөз) _____________. | |||
3. Ол ___ (тәжірибе) _____________. | |||
4. Біз ___ (сыйлық) _____________. | |||
'''Լուծումներ:''' | |||
1. Мен күлкімді | |||
2. Сен сөздеріңді | |||
3. Ол тәжірибені | |||
4. Біз сыйлықты | |||
=== Վարժություն 4 === | |||
'''Ստեղծել ձեր սեփական նախադասությունները, օգտագործելով դատիվի դեպքի ձևերը:''' | |||
1. ___________ _____________. | |||
2. ___________ _____________. | |||
3. ___________ _____________. | |||
4. ___________ _____________. | |||
'''Լուծումներ:''' (էլի 4 օրինակ) | |||
1. Менің досыма նվեր | |||
2. Сенің әпքես мектеп | |||
3. Олардың анасымен | |||
4. Менің жұмысым | |||
=== Վարժություն 5 === | |||
{{Kazakh-0-to-A1-Course-TOC-hy}} | '''Ուղղել սխալները դատիվի դեպքում:''' | ||
1. Менің досы - кітап. | |||
2. Сенің мектеп - балалар. | |||
3. Олар - жұмыс - адамдар. | |||
4. Менің үй - гүл. | |||
'''Լուծումներ:''' | |||
1. Менің досыма кітап | |||
2. Сенің мектебіңе балалар | |||
3. Олар жұмысқа адамдар | |||
4. Менің үйіме гүл | |||
=== Վարժություն 6 === | |||
'''Ընտրել ճիշտ դատիվի դեպքի վերջավորությունը:''' | |||
1. Мен ___ (жұмыс) _____________. | |||
2. Сен ___ (дос) _____________. | |||
3. Ол ___ (кітапхана) _____________. | |||
4. Біз ___ (сыйлық) _____________. | |||
'''Լուծումներ:''' | |||
1. Мен жұмысқа | |||
2. Сенің досыма | |||
3. Ол кітапханасына | |||
4. Біз сыйлыққа | |||
=== Վարժություն 7 === | |||
'''Կապել նախադասությունները դատիվի դեպքի ձևերով:''' | |||
1. Мен кітап - _________. | |||
2. Сен дос - _________. | |||
3. Олар жұмыс - _________. | |||
4. Біз мектеп - _________. | |||
'''Լուծումներ:''' | |||
1. Менің кіաբս զրույց | |||
2. Сенің досը | |||
3. Олар жұмыс | |||
4. Біз мектеп | |||
=== Վարժություն 8 === | |||
'''Ստեղծել նախադասություններ, օգտագործելով դատիվի դեպքը:''' | |||
1. ___________ _____________. | |||
2. ___________ _____________. | |||
3. ___________ _____________. | |||
4. ___________ _____________. | |||
'''Լուծումներ:''' (էլի 4 օրինակ) | |||
1. Менің досս | |||
2. Сенің мектեբ | |||
3. Олардың анасին | |||
4. Менің жұмысս | |||
=== Վարժություն 9 === | |||
'''Ամբողջացրեք նախադասությունները:''' | |||
1. Мен ___ (сыйлық) _____________. | |||
2. Сен ___ (мектеп) _____________. | |||
3. Ол ___ (кітапхана) _____________. | |||
4. Біз ___ (жұмыс) _____________. | |||
'''Լուծումներ:''' | |||
1. Мен сыйլարդ իմ | |||
2. Сен мектепի | |||
3. Ол кітапханасына | |||
4. Біз жұмысымыз | |||
=== Վարժություն 10 === | |||
'''Ստեղծել նախադասություններ դատիվի դեպքի ձևերով:''' | |||
1. ___________ _____________. | |||
2. ___________ _____________. | |||
3. ___________ _____________. | |||
4. ___________ _____________. | |||
'''Լուծումներ:''' (էլի 4 օրինակ) | |||
1. Менің досս | |||
2. Сенің мектեբ | |||
3. Олардың анасին | |||
4. Менің жұмысս | |||
{{#seo: | |||
|title=Կազախի լեզվի դատիվի դեպքը | |||
|keywords=Դատիվի դեպք, Կազախերեն, լեզվի ուսուցում, հայերեն, լեզվաբառարան | |||
|description=Այս դասում դուք կսովորեք, թե ինչպես օգտագործել դատիվի դեպքը Կազախի լեզվում, ինչպես նաև վարժություններ այն կիրառելու համար: | |||
}} | |||
{{Template:Kazakh-0-to-A1-Course-TOC-hy}} | |||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 48: | Line 373: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Kazakh-0-to-A1-Course]] | [[Category:Kazakh-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
{{Kazakh-Page-Bottom}} | {{Kazakh-Page-Bottom}} |
Latest revision as of 15:56, 22 August 2024
Դասի Ներմուծում[edit | edit source]
Բարի գալուստ այս նոր դասին, որտեղ մենք կսովորենք Կազախի լեզվի դատիվի դեպքը: Դատիվի դեպքը շատ կարևոր է, քանի որ այն օգնում է մեզ հասկանալ, թե ինչպես է ստեղծվում կապերը նախադասություններում: Դատիվի դեպքը օգտագործվում է, երբ մենք խոսում ենք անուղղակի օբյեկտների կամ նախադասությունների մեջ: Այս դասի ընթացքում դուք կսովորեք, թե ինչպես օգտագործել դատիվի դեպքը նախադասություններում, և մենք կներկայացնենք օրինակներ, որպեսզի դուք ավելի լավ հասկանալը լինի:
Այս դասի կառուցվածքը հետևյալն է:
- Դատիվի դեպքի կարևորությունը
- Դատիվի դեպքի ձևավորումը
- Դատիվի դեպքի օգտագործման օրինակներ
- Դասընթացի վարժություններ և լուծումներ
Դատիվի դեպքի կարևորությունը[edit | edit source]
Դատիվի դեպքը Կազախի լեզվի մի կարևոր բաղադրիչ է, որն օգնում է ձևավորել նախադասություններ, որտեղ բառերը փոխվում են, երբ փոխվում են նրանց դերերը: Կազախերենում դատիվի դեպքը սովորաբար օգտագործվում է, երբ խոսում ենք ինչ-որ բան տալու կամ ուղարկելու մասին: Սա նշանակում է, որ դուք պետք է իմանաք, թե ինչպես ճիշտ կիրառել այն, որպեսզի հաղորդակցությունը լինի հստակ և հասկանալի:
Դատիվի դեպքի ձևավորումը[edit | edit source]
Դատիվի դեպքը ձևավորվում է նախադասության մեջ բառի վերջում որոշակի վերջավորություն ավելացնելով: Կազախերենում կան որոշակի կանոններ, որոնց պետք է հետևել: Այս կանոնները կօգնեն ձեզ ճիշտ օգտագործել դատիվի դեպքը:
Դատիվի դեպքի վերջավորությունները[edit | edit source]
- Մարդկանց համար. վերջավորությունը `-ға` կամ `-ке`:
- Առարկաների և կենդանիների համար. վերջավորությունը `-ға` կամ `-ке`:
- Գործողությունների համար, որոնք ուղղակի չեն, կարող են օգտագործվել `-ға`:
- Քաղաքների և երկրների անվանումների համար վերջավորությունը `-ға`:
Դատիվի դեպքի օգտագործման օրինակներ[edit | edit source]
Մենք կբերենք 20 օրինակ, որպեսզի ցույց տանք, թե ինչպես է դատիվի դեպքը օգտագործվում:
Կազախ | Բառարան | Հայերեն |
---|---|---|
кітапқа | kitapqa | գրքի համար |
менің досիս | menin dosım | իմ ընկերոջը |
анасымен | anasimen | մոր հետ |
мектепке | mektepke | դպրոցին |
сенің әпքես | senin äpkesi | քո քույրիկին |
жұмысқа | jumıssqa | աշխատանքի համար |
ойынға | oyınğa | խաղի համար |
қалаға | qalağa | քաղաքին |
кітапханасына | kitapxanasına | գրադարանին |
оқушыға | oquşığa | աշակերտին |
сыйлыққа | sıylıqqa | նվերի համար |
ағаңа | ağana | ձեր եղբոր |
мұғалімге | muğalimge | ուսուցչին |
қаланың | qalanyñ | քաղաքի |
досыма | dosıma | ընկերոջս |
достарыма | dostarıma | ընկերներիս |
әкімге | äkimge | քաղաքապետին |
жаттығуға | jattığuğa | մարզման |
дәрігерге | därigerge | բժիշկին |
менің үйіме | menin üııme | իմ տուն |
ол үшін | ol üşin | նրա համար |
Դասընթացի վարժություններ[edit | edit source]
Այս վարժությունները կօգնեն ձեզ կիրառել այն, ինչ դուք սովորել եք:
Վարժություն 1[edit | edit source]
Ընտրել ճիշտ դատիվի դեպքի վերջավորությունը:
1. Мен ___ (дос) _____________:
2. Сен ___ (мектеп) _____________:
3. Олар ___ (кітапхана) _____________:
4. Біз ___ (жұмыс) _____________:
Լուծումներ:
1. Менің досыма
2. Сенің мектебіңе
3. Олар кітапханасына
4. Біз жұмысқа
Վարժություն 2[edit | edit source]
Համակարգել նախադասությունները, օգտագործելով դատիվի դեպքը:
1. Сыйлық - мен - ____ (дос).
2. Менің - кітап - ____ (мектеп).
3. Олар - жұмыс - ____ (жұмыс).
4. Сенің - ойын - ____ (дос).
Լուծումներ:
1. Сыйлық менің досыма
2. Менің кітабым мектебіне
3. Олар жұмысқа
4. Сенің ойыншыդ досыма
Վարժություն 3[edit | edit source]
Ամբողջացրեք նախադասությունները, օգտագործելով դատիվի դեպքը:
1. Мен ___ (күлкі) _____________.
2. Сен ___ (сөз) _____________.
3. Ол ___ (тәжірибе) _____________.
4. Біз ___ (сыйлық) _____________.
Լուծումներ:
1. Мен күлкімді
2. Сен сөздеріңді
3. Ол тәжірибені
4. Біз сыйлықты
Վարժություն 4[edit | edit source]
Ստեղծել ձեր սեփական նախադասությունները, օգտագործելով դատիվի դեպքի ձևերը:
1. ___________ _____________.
2. ___________ _____________.
3. ___________ _____________.
4. ___________ _____________.
Լուծումներ: (էլի 4 օրինակ)
1. Менің досыма նվեր
2. Сенің әпքես мектеп
3. Олардың анасымен
4. Менің жұмысым
Վարժություն 5[edit | edit source]
Ուղղել սխալները դատիվի դեպքում:
1. Менің досы - кітап.
2. Сенің мектеп - балалар.
3. Олар - жұмыс - адамдар.
4. Менің үй - гүл.
Լուծումներ:
1. Менің досыма кітап
2. Сенің мектебіңе балалар
3. Олар жұмысқа адамдар
4. Менің үйіме гүл
Վարժություն 6[edit | edit source]
Ընտրել ճիշտ դատիվի դեպքի վերջավորությունը:
1. Мен ___ (жұмыс) _____________.
2. Сен ___ (дос) _____________.
3. Ол ___ (кітапхана) _____________.
4. Біз ___ (сыйлық) _____________.
Լուծումներ:
1. Мен жұмысқа
2. Сенің досыма
3. Ол кітапханасына
4. Біз сыйлыққа
Վարժություն 7[edit | edit source]
Կապել նախադասությունները դատիվի դեպքի ձևերով:
1. Мен кітап - _________.
2. Сен дос - _________.
3. Олар жұмыс - _________.
4. Біз мектеп - _________.
Լուծումներ:
1. Менің кіաբս զրույց
2. Сенің досը
3. Олар жұмыс
4. Біз мектеп
Վարժություն 8[edit | edit source]
Ստեղծել նախադասություններ, օգտագործելով դատիվի դեպքը:
1. ___________ _____________.
2. ___________ _____________.
3. ___________ _____________.
4. ___________ _____________.
Լուծումներ: (էլի 4 օրինակ)
1. Менің досս
2. Сенің мектեբ
3. Олардың анасին
4. Менің жұмысս
Վարժություն 9[edit | edit source]
Ամբողջացրեք նախադասությունները:
1. Мен ___ (сыйлық) _____________.
2. Сен ___ (мектеп) _____________.
3. Ол ___ (кітапхана) _____________.
4. Біз ___ (жұмыс) _____________.
Լուծումներ:
1. Мен сыйլարդ իմ
2. Сен мектепի
3. Ол кітапханасына
4. Біз жұмысымыз
Վարժություն 10[edit | edit source]
Ստեղծել նախադասություններ դատիվի դեպքի ձևերով:
1. ___________ _____________.
2. ___________ _____________.
3. ___________ _____________.
4. ___________ _____________.
Լուծումներ: (էլի 4 օրինակ)
1. Менің досս
2. Сенің мектեբ
3. Олардың анасին
4. Менің жұмысս