Difference between revisions of "Language/Czech/Grammar/Introduction-to-Adverbs/az"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Czech-Page-Top}}
{{Czech-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Czech/az|Çex]] </span> → <span cat>[[Language/Czech/Grammar/az|Qrammatika]]</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1-ə Kurs]]</span> → <span title>Zarflara Giriş</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>Czech</span> → <span cat>Grammar</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 to A1 Course]]</span> → <span title>Introduction to Adverbs</span></div>
== Giriş ==
 
Zarflar, dilin incəliklərini tamamlamaqda mühüm rol oynayır. Onlar fiilləri, sifətləri və bəzən digər zarfları daha da aydınlaşdırır. Çex dilində zarfların düzgün istifadə edilməsi, fikirlərinizi daha dəqiq ifadə etməyə kömək edəcəkdir. Bu dərsdə siz, zarfların necə formalaşdığını və cümlədə necə yerləşdiyini öyrənəcəksiniz. Dərsin sonunda, zarfları daha yaxşı başa düşmək üçün bir neçə tapşırıq da yer alacaq.


__TOC__
__TOC__


== Adverbs ==
=== Zarfların Formalaşması ===


Adverbs are an essential part of the Czech language. They modify verbs, adjectives, and other adverbs, providing additional information about the sentence's meaning. In this lesson, you will learn the basics of Czech adverbs, including their formation and placement in sentences.
Zarflar, adətən, sifətlərin sonuna "-ě" və ya "-o" əlavə edərək yaradılır. Məsələn:
 
{| class="wikitable"


=== Formation of Adverbs ===
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan


In Czech, adverbs are created in several ways. Here are some of the most common methods:
|-


* By adding the suffix "-e" to the adjective's masculine singular form:
| rychlý  || ˈrɪxli  || sürətli


{| class="wikitable"
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
|-
| rychlý (fast) || [rɪxliː] || sürətli
 
| rychle || ˈrɪxlə  || sürətlə
 
|-
|-
| rychle (quickly) || [rɪxlɛ] || sürətlə
 
| hezký || ˈhɛski  || gözəl
 
|-
|-
| hezky  || ˈhɛzkɪ  || gözəlliklə
|}
|}


* By adding the suffix "" to the adjective's feminine singular form:
Zarflar, bəzən, özbaşına da istifadə oluna bilər. Məsələn, "dobře" (yaxşı) və "špatně" (pis) kimi. Bunlar, yalnız özləri cümlədə zarf rolunu oynayır.
 
=== Zarfların Cümlədə Yerləşməsi ===
 
Zarflar, cümlədə müxtəlif yerlərdə yerləşə bilər. Ümumiyyətlə, zarf cümlənin başında, ortasında və ya sonunda yerləşə bilər. Məsələn:
 
* '''Başda:''' "Rychle běžím." (Sürətlə qaçıram.)
 
* '''Ortada:''' "Běžím rychle." (Sürətlə qaçıram.)
 
* '''Sonunda:''' "Běžím rychle." (Sürətlə qaçıram.)
 
Bu cümlələrdə "rychle" zarfı, cümlənin mənasını dəyişmir, amma vurğulamağı dəyişir.
 
=== Müxtəlif Zarf Növləri ===
 
Çex dilində bir neçə müxtəlif zarf növü var:
 
1. '''Məkan zarfları:''' Harada? (kde?)
 
* "Tady" (burada)
 
* "Tam" (orada)
 
2. '''Zaman zarfları:''' Nə vaxt? (kdy?)
 
* "Dnes" (bugün)
 
* "Včera" (dünən)
 
3. '''Şəkil zarfları:''' Necə? (jak?)
 
* "Rychle" (sürətlə)
 
* "Pomalu" (yavaşca)
 
Zarfların istifadəsi, cümlənin kontekstinə görə dəyişir. Bu, dilin dinamikliyini artırır.
 
=== Məsələn, Zarfların İstifadəsi ===
 
Zarfların müxtəlif kontekstlərdə necə istifadə olunduğunu görmək üçün aşağıdakı cədvələ baxaq:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
 
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan
 
|-
|-
| rychlá (fast) || [rɪxlaː] || sürətli
 
| On běží rychle. || ɔn ˈbɛʒi ˈrɪxle || O, sürətlə qaçır.
 
|-
|-
| rychle (quickly)  || [rɪxlɛ] || sürətlə
 
| Ona mluví hezky. || ˈona ˈmluvi ˈhɛzkɪ || O, gözəl danışır.
 
|-
|-
|}


* By adding the suffix "-o" to the adjective's neuter singular form:
| My pracujeme dobře. || mɪ ˈpratsujemɛ ˈdobʒɛ || Biz, yaxşı işləyirik.


{| class="wikitable"
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
| rychlé (fast)  || [rɪxlɛ] || sürətli
|-
| rychle (quickly)  || [rɪxlɛ] || sürətlə
|-
|-
| On to udělal špatně. || ɔn tɔ ˈudɛlal ˈʃpatɲɛ || O, bunu pis etdi.
|}
|}


* By adding the suffix "-ě" to the noun:
=== Təkrar ===


{| class="wikitable"
Zarflar, dilin ifadə gücünü artırır. Onların düzgün formalaşdırılması və cümlədəki yeri, danışıq qabiliyyətinizi inkişaf etdirəcəkdir. İndi, sizin üçün bir neçə tapşırıq hazırladım ki, öyrəndiklərinizi tətbiq edə biləsiniz.
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
 
|-
== Tapşırıqlar ==
| tady (here) || [tadɪ] || burada  
 
|-
=== Tapşırıq 1 ===
| tadyě (hither) || [tadɪjɛ] || buraya
 
|-
Aşağıdakı cümlələrdə boş yeri zarflarla doldurun:
|}
 
1. Ona _______ danışır. (gözəl)
 
2. O, _______ qaçır. (sürətli)
 
3. Biz _______ işləyirik. (yaxşı)
 
4. O, bunu _______ etdi. (pis)
 
5. Onlar burada _______ dururlar. (burada)
 
=== Cavablar ===
 
1. Ona '''hezký''' danışır.
 
2. O, '''rychle''' qaçır.
 
3. Biz '''dobře''' işləyirik.
 
4. O, bunu '''špatně''' etdi.
 
5. Onlar burada '''tady''' dururlar.
 
=== Tapşırıq 2 ===
 
Verilmiş zarfların cümlələrdəki yerini dəyişdirin:
 
1. '''On běží rychle.''' (O, sürətlə qaçır.)
 
2. '''Ona mluví hezky.''' (O, gözəl danışır.)
 
=== Cavablar ===
 
1. '''Rychle běží on.''' (Sürətlə qaçır o.)
 
2. '''Hezky mluví ona.''' (Gözəl danışır o.)
 
=== Tapşırıq 3 ===
 
Aşağıdakı zarfların cümlələrdə necə istifadə olunduğunu yazın:
 
1. Burada
 
2. Yavaşca
 
3. Dünən
 
=== Cavablar ===
 
1. '''Tady''': O, burada dayanır.
 
2. '''Pomalu''': O, yavaşca gedir.
 
3. '''Včera''': Biz, dünən gəldik.
 
=== Tapşırıq 4 ===
 
Zarfları düzgün cümlədə istifadə edin:
 
1. Onlar _______ yazar. (çox)
 
2. O, _______ gəlir. (tez)
 
=== Cavablar ===
 
1. Onlar '''moc''' yazar.
 
2. O, '''rychle''' gəlir.
 
=== Tapşırıq 5 ===
 
Verilmiş zarfları cümlələrdə istifadə edin:
 
1. Gözəl
 
2. Yavaşca
 
=== Cavablar ===
 
1. O, '''hezký''' danışırsan.
 
2. O, '''pomalu''' gedir.
 
=== Tapşırıq 6 ===
 
Aşağıdakı cümlələri düzəldin və zarfları əlavə edin:
 
1. O, __________ (yavaş) qaçır.
 
2. Biz, __________ (yaxşı) oyunu oynayırıq.
 
=== Cavablar ===
 
1. O, '''pomalu''' qaçır.
 
2. Biz, '''dobře''' oyunu oynayırıq.
 
=== Tapşırıq 7 ===
 
Cümlələrdəki zarfları qeyd edin:
 
1. O, gözəl danışır.
 
2. O, burada dayanır.
 
=== Cavablar ===
 
1. '''hezký''' (gözəl)
 
2. '''tady''' (burada)
 
=== Tapşırıq 8 ===
 
Hansı zarflar cümlələrin mənasını dəyişir:
 
1. O, sürətlə qaçır.
 
2. O, yavaşca düşünür.
 
=== Cavablar ===
 
1. '''sürətlə''' (sürətli) - cümləni sürət yönündən dəyişir.


* By adding the suffix "-mo" to the noun:
2. '''yavaşca''' (yavaş) - cümlənin düşünmə sürətini dəyişir.


{| class="wikitable"
=== Tapşırıq 9 ===
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
| tam (there)  || [tam] || orada
|-
| tammo (thither)  || [tammo] || oraya
|-
|}


* By adding the suffix "-č" to the noun:
Zarfları cümlələrdə qeyd edin:


{| class="wikitable"
1. O, yaxşı oynayır.
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
| rychlost (speed)  || [rɪxlost] || sürət
|-
| rychleč (quickly)  || [rɪxlɛtʃ] || sürətlə
|-
|}


=== Placement of Adverbs ===
2. O, burada yaşayır.


Czech adverbs can be placed in different positions in a sentence, depending on the adverb's type and the sentence's structure. Here are some general rules to follow:
=== Cavablar ===


* Adverbs of time and place usually come at the beginning of the sentence:
1. '''yaxşı''' (dobře)


{| class="wikitable"
2. '''burada''' (tady)
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
| Dnes jsem byl doma. (Today, I was at home.) || [dnɛs jɛm bɪl doma] || Bugün evdə idim.
|-
| Tady je moje kniha. (Here is my book.) || [tadɪ jɛ mojɛ kniha] || Burada mənim kitabım var.
|-
|}


* Adverbs of manner usually come after the verb:
=== Tapşırıq 10 ===


{| class="wikitable"
Aşağıdakı zarflarla cümlələr yaradın:
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
| Mluví rychle. (He speaks quickly.) || [mluviː rɪxlɛ] || O, sürətlə danışır.
|-
| Tančí krásně. (She dances beautifully.) || [tantʃiː kraːsnjɛ] || O, gözəl rəqqasədir.
|-
|}


* Adverbs of frequency usually come before the verb:
1. Yavaş


{| class="wikitable"
2. Gözəl
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
| Vždycky chodím do školy. (I always go to school.) || [vʒdɪtskɪ xodɪm do ʃkolɪ] || Həmişə məktəbə gedirəm.
|-
| Občas piju kávu. (Sometimes I drink coffee.) || [optʃas pɪju kaːvu] || Bəzən kofe içirəm.
|-
|}


* Adverbs of degree usually come before the adjective or adverb:
=== Cavablar ===


{| class="wikitable"
1. O, '''yavaş''' yürüyür.
! Czech !! Pronunciation !! North Azerbaijani
|-
| Velmi rychlý (very fast) || [vɛlmɪ rɪxliː] || Çox sürətli
|-
| Docela rychle (quite quickly) || [dɔtʃɛla rɪxlɛ] || Olduqca sürətlə
|-
|}


=== Conclusion ===
2. O, '''gözəl''' danışır.


In this lesson, you have learned the basics of Czech adverbs, including their formation and placement in sentences. Remember to practice using adverbs in your daily conversations to improve your Czech language skills. Good luck!
Bu tapşırıqlar, zarfları daha yaxşı başa düşməyə kömək edəcək. Hər bir tapşırıq, öyrəndiklərinizi tətbiq etməyə imkan tanıyır.


{{#seo:
{{#seo:
|title=Czech Grammar: Introduction to Adverbs
 
|keywords=Czech, grammar, introduction, adverbs, formation, placement, sentences, language skills
|title=Çex Dilində Zarflara Giriş
|description=Learn the basics of Czech adverbs, including their formation and placement in sentences. Improve your Czech language skills with this beginner-level course.
 
|keywords=Çex dili, zarf, qrammatika, dil öyrənmək, dil təhsili, dil inkişafı
 
|description=Bu dərsdə, Çex dilində zarfların formalaşması və cümlədəki yeri ilə tanış olacaqsınız, həmçinin praktiki tapşırıqlar yer alacaq.
 
}}
}}


{{Czech-0-to-A1-Course-TOC-az}}
{{Template:Czech-0-to-A1-Course-TOC-az}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 144: Line 281:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 




{{Czech-Page-Bottom}}
{{Czech-Page-Bottom}}

Latest revision as of 23:48, 21 August 2024


Czech-Language-PolyglotClub.png
Çex Qrammatika0-dan A1-ə KursZarflara Giriş

Giriş[edit | edit source]

Zarflar, dilin incəliklərini tamamlamaqda mühüm rol oynayır. Onlar fiilləri, sifətləri və bəzən digər zarfları daha da aydınlaşdırır. Çex dilində zarfların düzgün istifadə edilməsi, fikirlərinizi daha dəqiq ifadə etməyə kömək edəcəkdir. Bu dərsdə siz, zarfların necə formalaşdığını və cümlədə necə yerləşdiyini öyrənəcəksiniz. Dərsin sonunda, zarfları daha yaxşı başa düşmək üçün bir neçə tapşırıq da yer alacaq.

Zarfların Formalaşması[edit | edit source]

Zarflar, adətən, sifətlərin sonuna "-ě" və ya "-o" əlavə edərək yaradılır. Məsələn:

Çex Tələffüz Şimali Azərbaycan
rychlý ˈrɪxli sürətli
rychle ˈrɪxlə sürətlə
hezký ˈhɛski gözəl
hezky ˈhɛzkɪ gözəlliklə

Zarflar, bəzən, özbaşına da istifadə oluna bilər. Məsələn, "dobře" (yaxşı) və "špatně" (pis) kimi. Bunlar, yalnız özləri cümlədə zarf rolunu oynayır.

Zarfların Cümlədə Yerləşməsi[edit | edit source]

Zarflar, cümlədə müxtəlif yerlərdə yerləşə bilər. Ümumiyyətlə, zarf cümlənin başında, ortasında və ya sonunda yerləşə bilər. Məsələn:

  • Başda: "Rychle běžím." (Sürətlə qaçıram.)
  • Ortada: "Běžím rychle." (Sürətlə qaçıram.)
  • Sonunda: "Běžím rychle." (Sürətlə qaçıram.)

Bu cümlələrdə "rychle" zarfı, cümlənin mənasını dəyişmir, amma vurğulamağı dəyişir.

Müxtəlif Zarf Növləri[edit | edit source]

Çex dilində bir neçə müxtəlif zarf növü var:

1. Məkan zarfları: Harada? (kde?)

  • "Tady" (burada)
  • "Tam" (orada)

2. Zaman zarfları: Nə vaxt? (kdy?)

  • "Dnes" (bugün)
  • "Včera" (dünən)

3. Şəkil zarfları: Necə? (jak?)

  • "Rychle" (sürətlə)
  • "Pomalu" (yavaşca)

Zarfların istifadəsi, cümlənin kontekstinə görə dəyişir. Bu, dilin dinamikliyini artırır.

Məsələn, Zarfların İstifadəsi[edit | edit source]

Zarfların müxtəlif kontekstlərdə necə istifadə olunduğunu görmək üçün aşağıdakı cədvələ baxaq:

Çex Tələffüz Şimali Azərbaycan
On běží rychle. ɔn ˈbɛʒi ˈrɪxle O, sürətlə qaçır.
Ona mluví hezky. ˈona ˈmluvi ˈhɛzkɪ O, gözəl danışır.
My pracujeme dobře. mɪ ˈpratsujemɛ ˈdobʒɛ Biz, yaxşı işləyirik.
On to udělal špatně. ɔn tɔ ˈudɛlal ˈʃpatɲɛ O, bunu pis etdi.

Təkrar[edit | edit source]

Zarflar, dilin ifadə gücünü artırır. Onların düzgün formalaşdırılması və cümlədəki yeri, danışıq qabiliyyətinizi inkişaf etdirəcəkdir. İndi, sizin üçün bir neçə tapşırıq hazırladım ki, öyrəndiklərinizi tətbiq edə biləsiniz.

Tapşırıqlar[edit | edit source]

Tapşırıq 1[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələrdə boş yeri zarflarla doldurun:

1. Ona _______ danışır. (gözəl)

2. O, _______ qaçır. (sürətli)

3. Biz _______ işləyirik. (yaxşı)

4. O, bunu _______ etdi. (pis)

5. Onlar burada _______ dururlar. (burada)

Cavablar[edit | edit source]

1. Ona hezký danışır.

2. O, rychle qaçır.

3. Biz dobře işləyirik.

4. O, bunu špatně etdi.

5. Onlar burada tady dururlar.

Tapşırıq 2[edit | edit source]

Verilmiş zarfların cümlələrdəki yerini dəyişdirin:

1. On běží rychle. (O, sürətlə qaçır.)

2. Ona mluví hezky. (O, gözəl danışır.)

Cavablar[edit | edit source]

1. Rychle běží on. (Sürətlə qaçır o.)

2. Hezky mluví ona. (Gözəl danışır o.)

Tapşırıq 3[edit | edit source]

Aşağıdakı zarfların cümlələrdə necə istifadə olunduğunu yazın:

1. Burada

2. Yavaşca

3. Dünən

Cavablar[edit | edit source]

1. Tady: O, burada dayanır.

2. Pomalu: O, yavaşca gedir.

3. Včera: Biz, dünən gəldik.

Tapşırıq 4[edit | edit source]

Zarfları düzgün cümlədə istifadə edin:

1. Onlar _______ yazar. (çox)

2. O, _______ gəlir. (tez)

Cavablar[edit | edit source]

1. Onlar moc yazar.

2. O, rychle gəlir.

Tapşırıq 5[edit | edit source]

Verilmiş zarfları cümlələrdə istifadə edin:

1. Gözəl

2. Yavaşca

Cavablar[edit | edit source]

1. O, hezký danışırsan.

2. O, pomalu gedir.

Tapşırıq 6[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri düzəldin və zarfları əlavə edin:

1. O, __________ (yavaş) qaçır.

2. Biz, __________ (yaxşı) oyunu oynayırıq.

Cavablar[edit | edit source]

1. O, pomalu qaçır.

2. Biz, dobře oyunu oynayırıq.

Tapşırıq 7[edit | edit source]

Cümlələrdəki zarfları qeyd edin:

1. O, gözəl danışır.

2. O, burada dayanır.

Cavablar[edit | edit source]

1. hezký (gözəl)

2. tady (burada)

Tapşırıq 8[edit | edit source]

Hansı zarflar cümlələrin mənasını dəyişir:

1. O, sürətlə qaçır.

2. O, yavaşca düşünür.

Cavablar[edit | edit source]

1. sürətlə (sürətli) - cümləni sürət yönündən dəyişir.

2. yavaşca (yavaş) - cümlənin düşünmə sürətini dəyişir.

Tapşırıq 9[edit | edit source]

Zarfları cümlələrdə qeyd edin:

1. O, yaxşı oynayır.

2. O, burada yaşayır.

Cavablar[edit | edit source]

1. yaxşı (dobře)

2. burada (tady)

Tapşırıq 10[edit | edit source]

Aşağıdakı zarflarla cümlələr yaradın:

1. Yavaş

2. Gözəl

Cavablar[edit | edit source]

1. O, yavaş yürüyür.

2. O, gözəl danışır.

Bu tapşırıqlar, zarfları daha yaxşı başa düşməyə kömək edəcək. Hər bir tapşırıq, öyrəndiklərinizi tətbiq etməyə imkan tanıyır.