Difference between revisions of "Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Perfective-and-Imperfective/hy"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Serbian-Page-Top}} | {{Serbian-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Serbian/hy|Սերբեր]] </span> → <span cat>[[Language/Serbian/Grammar/hy|Վերացականություն]]</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0-ից A1 դասընթաց]]</span> → <span title>Գործույթներ. Բավարար և անհամակարգելի</span></div> | |||
== Ներածություն == | |||
Սերբերենում գործողությունները նկարագրելու համար մենք օգտագործում ենք գործույթներ, որոնք կարելի է բաժանել երկու հիմնական կատեգորիայի՝ '''բավարար''' (perfective) և '''անհամակարգելի''' (imperfective)։ Այս դասի ընթացքում մենք կքննարկենք այս երկու կատեգորիաները, դրանց առանձնահատկությունները, ինչպես նաև դրանց կիրառությունը: | |||
Բավարար գործույթները օգտագործվում են գործողությունների մեկ կատարված ձևի համար, մինչդեռ անհամակարգելի գործույթները՝ շարունակվող կամ կրկնվող գործողությունների համար։ | |||
Այս թեման շատ կարևոր է, քանի որ այն հիմք է ստեղծում մեր հետագա ուսուցման համար, հատկապես, երբ մենք սկսում ենք ուսումնասիրել անցյալ և ապագա ժամանակները։ | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== | === Բավարար և անհամակարգելի գործույթներ === | ||
Բավարար ու անհամակարգելի գործույթները սերբերենի լեզվաբանության կարևոր բաղադրիչներն են։ | |||
Բավարար գործույթները նշում են գործողության ավարտված լինելը, մինչդեռ անհամակարգելի գործույթները վերաբերում են գործողության ընթացքին կամ կրկնվող բնույթին։ | |||
==== Բավարար գործույթներ ==== | |||
Բավարար գործույթները հաճախ օգտագործվում են, երբ մենք ցանկանում ենք ընդգծել, որ գործողությունը ավարտվել է։ | |||
Օրինակ՝ «Ես գրել եմ նամակ» (пишем писмо) նշանակում է, որ նամակը արդեն գրվել է։ | |||
==== Անհամակարգելի գործույթներ ==== | |||
Անհամակարգելի գործույթները, հակառակն, նկարագրում են գործողության ընթացքը կամ սովորական գործողությունները։ | |||
Օրինակ՝ «Ես գրում եմ նամակ» (пишем писмо) նշանակում է, որ ես ներկայումս գրում եմ նամակը։ | |||
=== Օրինակներ === | |||
Ստորև ներկայացվում են բարդույթներն ու դրանց օրինակները՝ | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! Սերբերեն !! | ! Սերբերեն !! Բառացի արտաբառում !! Հայերեն | ||
|- | |||
| пишем писмо || pišemo pismo || Մենք գրում ենք նամակ | |||
|- | |||
| написали писмо || napisali smo pismo || Մենք գրել ենք նամակ | |||
|- | |||
| пишем || pišemo || Մենք գրում ենք | |||
|- | |||
| напишем || napišemo || Մենք կգրենք | |||
|- | |||
| чиним || činimo || Մենք վերացնում ենք | |||
|- | |- | ||
| | |||
| поправили || popravili smo || Մենք վերացրել ենք | |||
|- | |- | ||
| | |||
| бегаем || bežimo || Մենք վազում ենք | |||
|- | |||
| побегаем || pobegamo || Մենք կվազենք | |||
|- | |- | ||
| | |||
| пьем чай || pijemo čaj || Մենք խմում ենք թեյ | |||
|- | |||
| выпили чай || popili smo čaj || Մենք խմել ենք թեյ | |||
|} | |} | ||
=== | === Գործույթների փոփոխություն === | ||
Սերբերենում գործույթների ձևափոխությունը շատ կարևոր է։ | |||
Բավարար և անհամակարգելի գործույթները կարող են ունենալ տարբեր ձևեր, որոնք պետք է ճիշտ կիրառել՝ կախված գործողության ժամանակից ու ձևից։ | |||
==== Օրինակներ === | |||
Ստորև ներկայացվում են անցյալ և ներկա ժամանակների ձևափոխությունները՝ | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! Սերբերեն !! | ! Սերբերեն !! Բառացի արտաբառում !! Հայերեն | ||
|- | |- | ||
| | |||
| пишем || pišemo || Մենք գրում ենք | |||
|- | |||
| писао сам || pisao sam || Ես գրել եմ | |||
|- | |||
| буду писать || budem pisati || Ես կգրեմ | |||
|- | |||
| пишем || pišemo || Մենք գրում ենք | |||
|- | |||
| писали || pisali su || Նրանք գրել են | |||
|- | |||
| напишу || napišem || Ես կգրեմ | |||
|} | |} | ||
=== Գործույթների կիրառություն === | |||
Գործույթները իրար փոխարինելու են և կարող են ձեռք բերել տարբեր նշանակություններ՝ կախված նրանց կիրառության համատեքստից։ | |||
Ստորև մի քանի օրինակ, թե ինչպես ենք կարողանում կիրառել այս երկու գործույթները՝ | |||
{| class="wikitable" | |||
! Սերբերեն !! Բառացի արտաբառում !! Հայերեն | |||
|- | |||
| идем || idemo || Մենք գնում ենք | |||
|- | |||
| пошли || pošli su || Նրանք գնացել են | |||
|- | |||
| купим || kupimo || Մենք կգնենք | |||
|- | |||
| покупаем || kupujemo || Մենք գնում ենք | |||
|- | |||
| делаем || radimo || Մենք անում ենք | |||
|- | |||
| сделали || uradili su || Նրանք արել են | |||
|} | |||
=== Դասավանդման մեթոդներ === | |||
Այս թեման ուսուցանելիս կարևոր է օգտագործել տարբեր մեթոդներ՝ | |||
* '''Գրավոր աշխատանք'''՝ ուսանողներին տալով գրելու առաջադրանքներ, որտեղ նրանք կարող են կիրառել ինչպես բարդ, այնպես էլ անհամակարգելի գործույթները։ | |||
* '''Խոսակցական աշխատանք'''՝ ուսանողներին տալով հարցեր, որոնք նրանք պետք է պատասխանեն տարբեր ժամանակների գործույթներով։ | |||
=== Վարժություններ === | |||
Ստորև ներկայացված են 10 վարժություն, որոնց միջոցով ուսանողները կարող են կիրառել իրենց գիտելիքները։ | |||
1. '''Գրեք 5 օրինակ''' բարդ գործույթների, որոնք նկարագրում են ավարտված գործողություններ։ | |||
2. '''Գրեք 5 օրինակ''' անհամակարգելի գործույթների, որոնք նկարագրում են ընթացիկ գործողություններ։ | |||
3. '''Ստեղծեք հարցեր''' բարդ գործույթներով, որոնք պահանջում են «այո» կամ «ոչ» պատասխան։ | |||
4. '''Լրացրեք բաց թողնված բառերը''' (գործույթները) հետևյալ նախադասություններում։ | |||
* Ես _____ (գրել) նամակ։ | |||
* Նա _____ (գնել) խանութում։ | |||
* Մենք _____ (գալ) երեկ։ | |||
5. '''Գրեք պատմություն'''՝ օգտագործելով առնվազն 5 բարդ և 5 անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
6. '''Տեսանյութ դիտեք''' և դրանից հետո գրեք, թե ինչ եք տեսել՝ օգտագործելով բարդ և անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
7. '''Մեկնաբանեք''' ձեր ամենօրյա գործունեությունը՝ օգտագործելով բարդ գործույթներ։ | |||
8. '''Նկարագրեք''' ձեր նախընտրած զբաղմունքը՝ օգտագործելով անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
9. '''Անհրաժեշտ է օգտագործել''' ժամանակի տարբեր ձևեր՝ ստեղծելու պատմություն՝ միայն բարդ գործույթներով։ | |||
10. '''Մեկնաբանեք''' ձեր օրը՝ օգտագործելով 2-3 բարդ և 2-3 անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
=== Պատասխաններ === | |||
1. '''Գրեք 5 օրինակ''' բարդ գործույթների, որոնք նկարագրում են ավարտված գործողություններ։ | |||
* Ես գրել եմ նամակ։ | |||
* Նա գնեց խանութում։ | |||
* Մենք գնացինք երեկ։ | |||
* Նրանք ավարտեցին դասը։ | |||
* Նա նկարեց նկարը։ | |||
2. '''Գրեք 5 օրինակ''' անհամակարգելի գործույթների, որոնք նկարագրում են ընթացիկ գործողություններ։ | |||
* Ես գրում եմ նամակ։ | |||
* Նա գնում է խանութ։ | |||
* Մենք գնում ենք երեկ։ | |||
* Նրանք սովորում են դասը։ | |||
* Նա նկարում է նկարը։ | |||
3. '''Ստեղծեք հարցեր''' բարդ գործույթներով, որոնք պահանջում են «այո» կամ «ոչ» պատասխան։ | |||
* Դուք գրել եք նամակ։ | |||
* Նա գնեց խանութում։ | |||
* Դուք ավարտեցիք դասը։ | |||
4. '''Լրացրեք բաց թողնված բառերը''' (գործույթները) հետևյալ նախադասություններում։ | |||
* Ես գրել եմ նամակ։ | |||
* Նա գնեց խանութում։ | |||
* Մենք գնացինք երեկ։ | |||
5. '''Գրեք պատմություն'''՝ օգտագործելով առնվազն 5 բարդ և 5 անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
* Ես երեկ գնացի զբոսանքի։ Այնտեղ ես տեսա մի կատվիկ։ Ես խաղացի նրա հետ։ | |||
6. '''Տեսանյութ դիտեք''' և դրանից հետո գրեք, թե ինչ եք տեսել՝ օգտագործելով բարդ և անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
* Ես տեսա մի ֆիլմ, որտեղ մարդիկ պատմեցին իրենց պատմությունները։ | |||
7. '''Մեկնաբանեք''' ձեր ամենօրյա գործունեությունը՝ օգտագործելով բարդ գործույթներ։ | |||
* Ես այսօր գնեցի սնունդ։ | |||
8. '''Նկարագրեք''' ձեր նախընտրած զբաղմունքը՝ օգտագործելով անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
* Ես սիրում եմ նկարել։ | |||
9. '''Անհրաժեշտ է օգտագործել''' ժամանակի տարբեր ձևեր՝ ստեղծելու պատմություն՝ միայն բարդ գործույթներով։ | |||
* Ես երեկ գնացի զբոսնելու։ | |||
10. '''Մեկնաբանեք''' ձեր օրը՝ օգտագործելով 2-3 բարդ և 2-3 անհամակարգելի գործույթներ։ | |||
* Ես այսօր գնացի դպրոց, իսկ հետո խաղացի ընկերներիս հետ։ | |||
{{#seo: | |||
= | |title=Սերբերենի գործույթներ. Բավարար և անհամակարգելի | ||
|keywords=սերբերեն, գործույթներ, բարդ, անհամակարգելի, ուսուցում | |||
= | |description=Այս դասում դուք կսովորեք սերբերենում բարդ և անհամակարգելի գործույթների օգտագործման մասին։ | ||
}} | |||
{{Serbian-0-to-A1-Course-TOC-hy}} | {{Template:Serbian-0-to-A1-Course-TOC-hy}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 52: | Line 279: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | [[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
Latest revision as of 18:00, 16 August 2024
Ներածություն[edit | edit source]
Սերբերենում գործողությունները նկարագրելու համար մենք օգտագործում ենք գործույթներ, որոնք կարելի է բաժանել երկու հիմնական կատեգորիայի՝ բավարար (perfective) և անհամակարգելի (imperfective)։ Այս դասի ընթացքում մենք կքննարկենք այս երկու կատեգորիաները, դրանց առանձնահատկությունները, ինչպես նաև դրանց կիրառությունը:
Բավարար գործույթները օգտագործվում են գործողությունների մեկ կատարված ձևի համար, մինչդեռ անհամակարգելի գործույթները՝ շարունակվող կամ կրկնվող գործողությունների համար։
Այս թեման շատ կարևոր է, քանի որ այն հիմք է ստեղծում մեր հետագա ուսուցման համար, հատկապես, երբ մենք սկսում ենք ուսումնասիրել անցյալ և ապագա ժամանակները։
Բավարար և անհամակարգելի գործույթներ[edit | edit source]
Բավարար ու անհամակարգելի գործույթները սերբերենի լեզվաբանության կարևոր բաղադրիչներն են։
Բավարար գործույթները նշում են գործողության ավարտված լինելը, մինչդեռ անհամակարգելի գործույթները վերաբերում են գործողության ընթացքին կամ կրկնվող բնույթին։
Բավարար գործույթներ[edit | edit source]
Բավարար գործույթները հաճախ օգտագործվում են, երբ մենք ցանկանում ենք ընդգծել, որ գործողությունը ավարտվել է։
Օրինակ՝ «Ես գրել եմ նամակ» (пишем писмо) նշանակում է, որ նամակը արդեն գրվել է։
Անհամակարգելի գործույթներ[edit | edit source]
Անհամակարգելի գործույթները, հակառակն, նկարագրում են գործողության ընթացքը կամ սովորական գործողությունները։
Օրինակ՝ «Ես գրում եմ նամակ» (пишем писмо) նշանակում է, որ ես ներկայումս գրում եմ նամակը։
Օրինակներ[edit | edit source]
Ստորև ներկայացվում են բարդույթներն ու դրանց օրինակները՝
Սերբերեն | Բառացի արտաբառում | Հայերեն |
---|---|---|
пишем писмо | pišemo pismo | Մենք գրում ենք նամակ |
написали писмо | napisali smo pismo | Մենք գրել ենք նամակ |
пишем | pišemo | Մենք գրում ենք |
напишем | napišemo | Մենք կգրենք |
чиним | činimo | Մենք վերացնում ենք |
поправили | popravili smo | Մենք վերացրել ենք |
бегаем | bežimo | Մենք վազում ենք |
побегаем | pobegamo | Մենք կվազենք |
пьем чай | pijemo čaj | Մենք խմում ենք թեյ |
выпили чай | popili smo čaj | Մենք խմել ենք թեյ |
Գործույթների փոփոխություն[edit | edit source]
Սերբերենում գործույթների ձևափոխությունը շատ կարևոր է։
Բավարար և անհամակարգելի գործույթները կարող են ունենալ տարբեր ձևեր, որոնք պետք է ճիշտ կիրառել՝ կախված գործողության ժամանակից ու ձևից։
= Օրինակներ[edit | edit source]
Ստորև ներկայացվում են անցյալ և ներկա ժամանակների ձևափոխությունները՝
Սերբերեն | Բառացի արտաբառում | Հայերեն |
---|---|---|
пишем | pišemo | Մենք գրում ենք |
писао сам | pisao sam | Ես գրել եմ |
буду писать | budem pisati | Ես կգրեմ |
пишем | pišemo | Մենք գրում ենք |
писали | pisali su | Նրանք գրել են |
напишу | napišem | Ես կգրեմ |
Գործույթների կիրառություն[edit | edit source]
Գործույթները իրար փոխարինելու են և կարող են ձեռք բերել տարբեր նշանակություններ՝ կախված նրանց կիրառության համատեքստից։
Ստորև մի քանի օրինակ, թե ինչպես ենք կարողանում կիրառել այս երկու գործույթները՝
Սերբերեն | Բառացի արտաբառում | Հայերեն |
---|---|---|
идем | idemo | Մենք գնում ենք |
пошли | pošli su | Նրանք գնացել են |
купим | kupimo | Մենք կգնենք |
покупаем | kupujemo | Մենք գնում ենք |
делаем | radimo | Մենք անում ենք |
сделали | uradili su | Նրանք արել են |
Դասավանդման մեթոդներ[edit | edit source]
Այս թեման ուսուցանելիս կարևոր է օգտագործել տարբեր մեթոդներ՝
- Գրավոր աշխատանք՝ ուսանողներին տալով գրելու առաջադրանքներ, որտեղ նրանք կարող են կիրառել ինչպես բարդ, այնպես էլ անհամակարգելի գործույթները։
- Խոսակցական աշխատանք՝ ուսանողներին տալով հարցեր, որոնք նրանք պետք է պատասխանեն տարբեր ժամանակների գործույթներով։
Վարժություններ[edit | edit source]
Ստորև ներկայացված են 10 վարժություն, որոնց միջոցով ուսանողները կարող են կիրառել իրենց գիտելիքները։
1. Գրեք 5 օրինակ բարդ գործույթների, որոնք նկարագրում են ավարտված գործողություններ։
2. Գրեք 5 օրինակ անհամակարգելի գործույթների, որոնք նկարագրում են ընթացիկ գործողություններ։
3. Ստեղծեք հարցեր բարդ գործույթներով, որոնք պահանջում են «այո» կամ «ոչ» պատասխան։
4. Լրացրեք բաց թողնված բառերը (գործույթները) հետևյալ նախադասություններում։
- Ես _____ (գրել) նամակ։
- Նա _____ (գնել) խանութում։
- Մենք _____ (գալ) երեկ։
5. Գրեք պատմություն՝ օգտագործելով առնվազն 5 բարդ և 5 անհամակարգելի գործույթներ։
6. Տեսանյութ դիտեք և դրանից հետո գրեք, թե ինչ եք տեսել՝ օգտագործելով բարդ և անհամակարգելի գործույթներ։
7. Մեկնաբանեք ձեր ամենօրյա գործունեությունը՝ օգտագործելով բարդ գործույթներ։
8. Նկարագրեք ձեր նախընտրած զբաղմունքը՝ օգտագործելով անհամակարգելի գործույթներ։
9. Անհրաժեշտ է օգտագործել ժամանակի տարբեր ձևեր՝ ստեղծելու պատմություն՝ միայն բարդ գործույթներով։
10. Մեկնաբանեք ձեր օրը՝ օգտագործելով 2-3 բարդ և 2-3 անհամակարգելի գործույթներ։
Պատասխաններ[edit | edit source]
1. Գրեք 5 օրինակ բարդ գործույթների, որոնք նկարագրում են ավարտված գործողություններ։
- Ես գրել եմ նամակ։
- Նա գնեց խանութում։
- Մենք գնացինք երեկ։
- Նրանք ավարտեցին դասը։
- Նա նկարեց նկարը։
2. Գրեք 5 օրինակ անհամակարգելի գործույթների, որոնք նկարագրում են ընթացիկ գործողություններ։
- Ես գրում եմ նամակ։
- Նա գնում է խանութ։
- Մենք գնում ենք երեկ։
- Նրանք սովորում են դասը։
- Նա նկարում է նկարը։
3. Ստեղծեք հարցեր բարդ գործույթներով, որոնք պահանջում են «այո» կամ «ոչ» պատասխան։
- Դուք գրել եք նամակ։
- Նա գնեց խանութում։
- Դուք ավարտեցիք դասը։
4. Լրացրեք բաց թողնված բառերը (գործույթները) հետևյալ նախադասություններում։
- Ես գրել եմ նամակ։
- Նա գնեց խանութում։
- Մենք գնացինք երեկ։
5. Գրեք պատմություն՝ օգտագործելով առնվազն 5 բարդ և 5 անհամակարգելի գործույթներ։
- Ես երեկ գնացի զբոսանքի։ Այնտեղ ես տեսա մի կատվիկ։ Ես խաղացի նրա հետ։
6. Տեսանյութ դիտեք և դրանից հետո գրեք, թե ինչ եք տեսել՝ օգտագործելով բարդ և անհամակարգելի գործույթներ։
- Ես տեսա մի ֆիլմ, որտեղ մարդիկ պատմեցին իրենց պատմությունները։
7. Մեկնաբանեք ձեր ամենօրյա գործունեությունը՝ օգտագործելով բարդ գործույթներ։
- Ես այսօր գնեցի սնունդ։
8. Նկարագրեք ձեր նախընտրած զբաղմունքը՝ օգտագործելով անհամակարգելի գործույթներ։
- Ես սիրում եմ նկարել։
9. Անհրաժեշտ է օգտագործել ժամանակի տարբեր ձևեր՝ ստեղծելու պատմություն՝ միայն բարդ գործույթներով։
- Ես երեկ գնացի զբոսնելու։
10. Մեկնաբանեք ձեր օրը՝ օգտագործելով 2-3 բարդ և 2-3 անհամակարգելի գործույթներ։
- Ես այսօր գնացի դպրոց, իսկ հետո խաղացի ընկերներիս հետ։
Other lessons[edit | edit source]
- 0 to A1 Course
- 0-ից-A1 Դասընթաց → Գրականություն → Ածականներ․ համեմատական և ամենաբարձր ածական
- 0-ից A1-ը միասին → Գրականություն → Հատվածներ: Հանրական կամայական և հայցական
- 0-ից A1-ը միայնակ սերբերեն → Գրականություն → Բացակայումներ: Ընդհանուր ժամանակային ժամանակային
- 0-ից A1-մինչև առաջին փուլը → Գրականություն → Բայերը: Պահանջարկով ժամանակ
- 0-ից-A1 Դասընթաց → Դասավանդողություն → Բառացույցներ: Ծանուցում և Քանակ
- 0-ից A1-ը միայնակ → Գրականություն → Բայցառություն: Հրամանային անդամավճար
- 0-ից A1-ը համարանք → Ուսուցում → Պրոնունսներ` Անձայնական պրոնունսներ
- 0-ից A1 դասընթաց → Գրականություն → Ենթածրավորումներ. Անցյալ ժամանակակից