Difference between revisions of "Language/Japanese/Culture/Basic-Political-Vocabulary/az"

Latest revision as of 11:26, 15 August 2024

Yaponiya → Kultura → 0-dan A1-ə kurs → Əsas Siyasi Terminologiya

Giriş[edit | edit source]

Yapon dili öyrənmək, yalnız dilin qaydalarını deyil, həm də onun mədəniyyətini anlamayı tələb edir. Siyasi terminologiya, Yaponiyanın cəmiyyətini və dövlətini daha dərindən başa düşməyə kömək edir. Bu dərs, Yaponiyanın siyasi sistemi, dövlət strukturları və onları təsvir edən əsas sözlər və ifadələr haqqında məlumat verəcək. Bu, həmçinin sizə Yaponiyadakı siyasi müzakirələrdə iştirak etmək üçün lazım olan lüğəti təmin edəcək.

Yaponiyanın Siyasi Sistemi[edit | edit source]

Yaponiyanın siyasi sistemi, parlamentli demokratiya modelinə əsaslanır. Bu sistemin başlıca xüsusiyyətləri və anlayışları aşağıdakılardır:

Dövlət və Hökumət[edit | edit source]

Yaponiyada dövlət, üç əsas qolun - icra, qanunverici və məhkəmə - birgə fəaliyyəti ilə formalaşır. Bu sistemin hər bir qolunu başa düşmək, siyasi terminologiyanı öyrənmək üçün vacibdir.

Siyasi Partiyalar[edit | edit source]

Yaponiyada bir çox siyasi partiyalar mövcuddur. Əsas partiyalar arasında Liberal Demokratik Partiya (LDP) və İctimai Demokratik Partiya (CDP) yer alır. Bu partiyalar, dövlətin idarə olunmasında və mühitdə mühüm rol oynayır.

Əsas Siyasi Terminlər[edit | edit source]

Aşağıda Yaponiyanın siyasi mühitində istifadə olunan bəzi əsas terminlər təqdim edilir:

Yaponca	Tələffüz	Şimal Azərbaycan Tercüməsi
政府	seifu	hökumət
国会	kokkai	parlament
政治	seiji	siyasət
選挙	senkyo	seçki
党	tō	partiya
代表	daihyō	nümayəndə
法律	hōritsu	qanun
議会	gikai	iclas
大臣	daijin	nazir
市長	shichō	bələdiyyə sədri

İfadələr və Müxtəlif Terminlər[edit | edit source]

Siyasi müzakirələrdə istifadə edilən bəzi ifadələri öyrənmək də önəmlidir. Bu ifadələr, müzakirələrin daha aydın başa düşülməsinə kömək edəcək.

Yaponca	Tələffüz	Şimal Azərbaycan Tercüməsi
私は政党に投票します	watashi wa seitō ni tōhyō shimasu	Mən partiyaya səs verəcəyəm
政府は新しい法律を作ります	seifu wa atarashii hōritsu o tsukurimasu	Hökumət yeni qanun hazırlayır
選挙の結果はどうなりますか？	senkyo no kekka wa dō narimasu ka?	Seçki nəticələri necə olacaq?
代表が会議で発言します	daihyō ga kaigi de hatsugen shimasu	Nümayəndə iclasda çıxış edəcək
政治は私たちの生活に影響を与えます	seiji wa watashitachi no seikatsu ni eikyō o ataemasu	Siyasət bizim həyatımıza təsir edir

Məşğuliyyət və Tətbiq[edit | edit source]

Bu bölmədə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə məşğuliyyət təqdim edəcəyik. Hər bir məşğuliyyət, sizin biliklərinizi möhkəmləndirmək üçün hazırlanmışdır.

Məşğuliyyət 1: Sözləri Yadda Saxlama[edit | edit source]

Aşağıdakı sözləri yazın və hər biri üçün bir cümlə yaradın.

Hökumət

Parlament

Siyasət

Seçki

Partiya

Məşğuliyyət 2: Dialoq Yaratma[edit | edit source]

İki nəfər arasında bir siyasi müzakirə dialoqu yaradın. Hər iki tərəf, seçki və partiyalar haqqında danışmalıdır.

Məşğuliyyət 3: Terminlərin Tətbiqi[edit | edit source]

Aşağıdakı cümlələri tamamlayın, uyğun siyasət terminlərini seçin.

1. ________ (seçki) bu ay keçiriləcək.

2. Hökumət ________ (qanun) dəyişdirmək istəyir.

3. ________ (partiya) yeni proqram təqdim etdi.

4. ________ (nümayəndə) iclasda iştirak etdi.

Məşğuliyyət 4: Tərcümə[edit | edit source]

Aşağıdakı ifadələri Şimal Azərbaycan dilinə tərcümə edin:

1. Hökumət yeni qanun hazırlayır.

2. Siyasət bizim həyatımıza təsir edir.

3. Seçki nəticələri necə olacaq?

Məşğuliyyət 5: Role Play[edit | edit source]

Bir qrupda, bir siyasi müzakirə simulyasiyası yaradın. Hər bir şəxs müəyyən bir siyasi partiyanı təmsil etməlidir. Müzakirədə iştirak edin və fikirlərinizi bölüşün.

Məşğuliyyət 6: Cümlə Düzəltmə[edit | edit source]

Verilmiş sözlərdən istifadə edərək düzgün cümlələr yaradın:

1. (hökumət, yeni, qanun, hazırlamaq)

2. (nümayəndə, iclas, iştirak etmək)

3. (seçki, nəticələr, necə, olacaq)

Məşğuliyyət 7: Qısa Yazı Yazma[edit | edit source]

Yaponiyanın siyasi sistemi haqqında üç cümləlik qısa bir yazı yazın. İstifadə etdiyiniz terminlərə diqqət yetirin.

Məşğuliyyət 8: Müzakirə Sualları[edit | edit source]

Aşağıdakı sualları müzakirə edin:

1. Sizcə, seçkilərin önəmi nədir?

2. Hökumət və parlament arasındakı əlaqələr necədir?

3. Yaponiyanın siyasi partiyaları arasında hansı fərqlər var?

Məşğuliyyət 9: Cədvəl Doldurma[edit | edit source]

Aşağıdakı cədvəli doldurun:

Siyasi Termin	Təsvir
Hökumət
Parlament
Siyasət
Seçki
Partiya

Məşğuliyyət 10: Sözlər Üzərində İş[edit | edit source]

Aşağıdakı sözlərin sinonimlərini tapın:

1. Hökumət

2. Siyasət

3. Seçki

4. Partiya

Yekun[edit | edit source]

Bu dərs, Yaponiyanın siyasi terminologiyasını öyrənməkdə sizə kömək etdi. İndi siz, Yaponiyada baş verən siyasi hadisələr haqqında daha yaxşı anlayışa sahib olmalısınız. Bu biliklər, Yapon dilini öyrənmək prosesində sizə fayda verəcək.

Table of Contents - Japanese Course - 0 to A1[edit source]

Kurs Təqdimatı

Hiragana Asasları

Təbriklər və Təqdimatlar

Geografiya və Tarix

Sıfatlar və Zərflər

Ailə və Sosial Əlaqələr

Din və Fəlsəfə

Partikllər və Bağlaclar

Səyahət və Turizm

Təhsil və Elmlər

Prepozisiyalar və İstinadlar

İncəsənət və Media

Siyasət və Cəmiyyət

Other lessons[edit | edit source]

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{Japanese-Page-Top}}
+<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Japanese/az|Yaponiya]] </span> → <span cat>[[Language/Japanese/Culture/az|Kultura]]</span> → <span level>[[Language/Japanese/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1-ə kurs]]</span> → <span title>Əsas Siyasi Terminologiya</span></div>
+== Giriş ==
-<div class="pg_page_title"><span lang="az">Yaponiya</span> → <span cat="az">Mədəniyyət</span> → <span level="az">0-dan A1 səviyyəsinə qədər</span> → <span title="az">Asaslıq Siyasi Vokabulyar</span></div>
+Yapon dili öyrənmək, yalnız dilin qaydalarını deyil, həm də onun mədəniyyətini anlamayı tələb edir. Siyasi terminologiya, Yaponiyanın cəmiyyətini və dövlətini daha dərindən başa düşməyə kömək edir. Bu dərs, Yaponiyanın siyasi sistemi, dövlət strukturları və onları təsvir edən əsas sözlər və ifadələr haqqında məlumat verəcək. Bu, həmçinin sizə Yaponiyadakı siyasi müzakirələrdə iştirak etmək üçün lazım olan lüğəti təmin edəcək.
 __TOC__
-== Birləşmiş Ştatların Siyasi Sistemi ==
+=== Yaponiyanın Siyasi Sistemi ===
+Yaponiyanın siyasi sistemi, parlamentli demokratiya modelinə əsaslanır. Bu sistemin başlıca xüsusiyyətləri və anlayışları aşağıdakılardır:
+==== Dövlət və Hökumət ====
+Yaponiyada dövlət, üç əsas qolun - icra, qanunverici və məhkəmə - birgə fəaliyyəti ilə formalaşır. Bu sistemin hər bir qolunu başa düşmək, siyasi terminologiyanı öyrənmək üçün vacibdir.
+==== Siyasi Partiyalar ====
-=== Siyasi Partiyalar ===
+Yaponiyada bir çox siyasi partiyalar mövcuddur. Əsas partiyalar arasında Liberal Demokratik Partiya (LDP) və İctimai Demokratik Partiya (CDP) yer alır. Bu partiyalar, dövlətin idarə olunmasında və mühitdə mühüm rol oynayır.
-Yaponiyanın siyasi sistemi siyasi partiyaların mövcudluğuna əsaslanır. Partiyaların siyasi və ideoloji fərqlilikləri var və hər biri özünü özündən fərqli fəaliyyət göstərir.
+=== Əsas Siyasi Terminlər ===
-Aşağıda, Yaponiya siyasi partiyalarının siyahısı verilmişdir:
+Aşağıda Yaponiyanın siyasi mühitində istifadə olunan bəzi əsas terminlər təqdim edilir:
 {| class="wikitable"
-! Yaponca !! Telaffuz !! Azərbaycanca
+! Yaponca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycan Tercüməsi
 |-
-| 自由民主党 || Jiyū-Minshutō || Azad Demokratik Partiya
+| 政府 || seifu || hökumət
 |-
-| 公明党 || Kōmeitō || Hərəkətçi Demokratik Partiya
+| 国会 || kokkai || parlament
+|-
+| 政治 || seiji || siyasət
+|-
+| 選挙 || senkyo || seçki
+|-
+| 党 || tō || partiya
+|-
+| 代表 || daihyō || nümayəndə
+|-
+| 法律 || hōritsu || qanun
+|-
+| 議会 || gikai || iclas
+|-
+| 大臣 || daijin || nazir
+|-
+| 市長 || shichō || bələdiyyə sədri
+|}
+=== İfadələr və Müxtəlif Terminlər ===
+Siyasi müzakirələrdə istifadə edilən bəzi ifadələri öyrənmək də önəmlidir. Bu ifadələr, müzakirələrin daha aydın başa düşülməsinə kömək edəcək.
+{| class="wikitable"
+! Yaponca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycan Tercüməsi
+|-
+| 私は政党に投票します || watashi wa seitō ni tōhyō shimasu || Mən partiyaya səs verəcəyəm
+|-
+| 政府は新しい法律を作ります || seifu wa atarashii hōritsu o tsukurimasu || Hökumət yeni qanun hazırlayır
+|-
+| 選挙の結果はどうなりますか？ || senkyo no kekka wa dō narimasu ka? || Seçki nəticələri necə olacaq?
 |-
-| 立憲民主党 || Rikken Minshutō || Konstitusiya Demokratik Partiya
+| 代表が会議で発言します || daihyō ga kaigi de hatsugen shimasu || Nümayəndə iclasda çıxış edəcək
 |-
-| 日本共産党 || Nihon Kyōsan-tō || Yaponiya Kommunist Partiyası
+| 政治は私たちの生活に影響を与えます || seiji wa watashitachi no seikatsu ni eikyō o ataemasu || Siyasət bizim həyatımıza təsir edir
 |}
-=== Seçkilər ===
+== Məşğuliyyət və Tətbiq ==
+Bu bölmədə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə məşğuliyyət təqdim edəcəyik. Hər bir məşğuliyyət, sizin biliklərinizi möhkəmləndirmək üçün hazırlanmışdır.
+=== Məşğuliyyət 1: Sözləri Yadda Saxlama ===
+Aşağıdakı sözləri yazın və hər biri üçün bir cümlə yaradın.
+* Hökumət
+* Parlament
+* Siyasət
-Yaponiyada seçkilər ümumi, bərpa və yerdəyişmə zamanı keçirilir. Ümumi seçkilər iki dairədə (Birləşmiş Ştatların Şurası və Nümayəndələr Palatası) keçirilir və bütün vətəndaşlar seçmə hüququna malikdir.
+* Seçki
-=== Hökumət Strukturu ===
+* Partiya
-Yaponiyanın hökumət strukturu qanunvericilik, icra və qanuni hökumət orqanlarından ibarətdir. Qanunvericilik orqanları parlamentdə (Daimi Nümayəndələr Palatası və Birləşmiş Ştatların Şurası) qanunlar qəbul edir. İcra orqanı hökumət başçısı (Baş Nazir) tərəfindən rəhbərlik edilir. Qanuni hökumət orqanları məhkəmələr və prokurorluqlar kimi hökumət orqanlarıdır.
+=== Məşğuliyyət 2: Dialoq Yaratma ===
-== Qarşılıqlı Əlaqələr ==
+İki nəfər arasında bir siyasi müzakirə dialoqu yaradın. Hər iki tərəf, seçki və partiyalar haqqında danışmalıdır.
-=== Diplomatiya ===
+=== Məşğuliyyət 3: Terminlərin Tətbiqi ===
-Yaponiya dünya üzrə bir çox ölkələr ilə diplomatik münasibətlər qurub. Diplomatik nümayəndələr arasında məktublaşma, görüşlər, razılaşmalar və müqavilələr aparılır.
+Aşağıdakı cümlələri tamamlayın, uyğun siyasət terminlərini seçin.
-Aşağıda, diplomatik məktub və ya fərman yazarkən istifadə edilən ən bəsit ifadələr verilir:
+. ________ (seçki) bu ay keçiriləcək.
+. Hökumət ________ (qanun) dəyişdirmək istəyir.
+. ________ (partiya) yeni proqram təqdim etdi.
+. ________ (nümayəndə) iclasda iştirak etdi.
+=== Məşğuliyyət 4: Tərcümə ===
+Aşağıdakı ifadələri Şimal Azərbaycan dilinə tərcümə edin:
+. Hökumət yeni qanun hazırlayır.
+. Siyasət bizim həyatımıza təsir edir.
+. Seçki nəticələri necə olacaq?
+=== Məşğuliyyət 5: Role Play ===
+Bir qrupda, bir siyasi müzakirə simulyasiyası yaradın. Hər bir şəxs müəyyən bir siyasi partiyanı təmsil etməlidir. Müzakirədə iştirak edin və fikirlərinizi bölüşün.
+=== Məşğuliyyət 6: Cümlə Düzəltmə ===
+Verilmiş sözlərdən istifadə edərək düzgün cümlələr yaradın:
+. (hökumət, yeni, qanun, hazırlamaq)
+. (nümayəndə, iclas, iştirak etmək)
+. (seçki, nəticələr, necə, olacaq)
+=== Məşğuliyyət 7: Qısa Yazı Yazma ===
+Yaponiyanın siyasi sistemi haqqında üç cümləlik qısa bir yazı yazın. İstifadə etdiyiniz terminlərə diqqət yetirin.
+=== Məşğuliyyət 8: Müzakirə Sualları ===
+Aşağıdakı sualları müzakirə edin:
+. Sizcə, seçkilərin önəmi nədir?
+. Hökumət və parlament arasındakı əlaqələr necədir?
+. Yaponiyanın siyasi partiyaları arasında hansı fərqlər var?
+=== Məşğuliyyət 9: Cədvəl Doldurma ===
+Aşağıdakı cədvəli doldurun:
 {| class="wikitable"
-! Yaponca !! Telaffuz !! Azərbaycanca
+! Siyasi Termin !! Təsvir
+|-
+| Hökumət ||
 |-
-| 閣下 || Kakka || Sizin Əxlaqınız
+| Parlament ||
 |-
-| 殿下 || Denka || Sizin Şanınız
+| Siyasət ||
 |-
-| 陛下 || Heika || Sizin Şahzadəliyiniz
+| Seçki ||
 |-
-| 御中 || Onchū || Sizin arasında
+| Partiya ||
 |}
-=== Dünya Vətəndaşları İçin Əhəmiyyətli Açıqlamalar ===
+=== Məşğuliyyət 10: Sözlər Üzərində İş ===
-Dünya vətəndaşları üçün ən vacib açıqlama əgər bir xəstəlik və ya müharibə halları baş verərsə, Yaponiya Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən verilir. Bu açıqlamalar Yaponiya Konsulluqları və Səfirlikləri tərəfindən də verilə bilər.
+Aşağıdakı sözlərin sinonimlərini tapın:
-== Qeydlər ==
+. Hökumət
-Bu dərs Yaponiyanın siyasi sistemi və əlaqələrini əhatə edir. Siyasi vokabulyarın məlumatları sizin diplomatik münasibətlərinizdə və Yaponiyanın siyasi prosesləri barədə oxumaq istəyənlər üçün özəl əhəmiyyət kəsb edir.
+. Siyasət
+. Seçki
+. Partiya
+== Yekun ==
+Bu dərs, Yaponiyanın siyasi terminologiyasını öyrənməkdə sizə kömək etdi. İndi siz, Yaponiyada baş verən siyasi hadisələr haqqında daha yaxşı anlayışa sahib olmalısınız. Bu biliklər, Yapon dilini öyrənmək prosesində sizə fayda verəcək.
 {{#seo:
-|title=Yaponiya Mədəniyyəti: Asaslıq Siyasi Vokabulyar
-|keywords=Yaponiya, mədəniyyət, siyasi, vokabulyar, seçkilər, diplomatik, münasibətlər, Konsulluqlar, Səfirliklər
+|title=Yaponiya Kultura |keywords=Yaponiya, Siyasi Terminologiya, Dil Öyrənmə, 0-dan A1-ə, Siyasi İfadələr|description=Bu dərsdə Yaponiyanın siyasi anlayışları, dövlət strukturları və müzakirələrdə istifadə olunan əsas terminologiya ilə tanış olacaqsınız.
-|description=Yaponiya Mədəniyyəti: Asaslıq Siyasi Vokabulyar dərsləri Yaponiyada siyasi sistemi və diplomatik münasibətləri əhatə edir. Bu dərs məlumatları sizin diplomatik münasibətlərinizdə və Yaponiyanın siyasi prosesləri barədə oxumaq istəyənlər üçün özəl əhəmiyyət kəsb edir.
 }}
-{{Japanese-0-to-A1-Course-TOC-az}}
+{{Template:Japanese-0-to-A1-Course-TOC-az}}
 [[Category:Course]]
@@ Line 74: / Line 233: @@
 [[Category:0-to-A1-Course]]
 [[Category:Japanese-0-to-A1-Course]]
-<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
+<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>