Difference between revisions of "Language/Japanese/Grammar/Verb-Conjugation/kk"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Japanese-Page-Top}}
{{Japanese-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Japanese/kk|Жапон]] </span> → <span cat>[[Language/Japanese/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Japanese/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1 деңгейіне]]</span> → <span title>Етістік түрлендіру</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>Япон тілі</span> → <span cat>Грамматика</span> → <span level>[[Language/Japanese/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-А1 Курстары]]</span> → <span title>Фильтерлеу</span></div>
Жапон тілінде етістік түрлендіру — бұл тілді үйренуде ең маңызды аспектілердің бірі. Етістіктердің түрлендірілуі сөйлемдерде іс-әрекет неғұрлым нақты көрініс табу үшін қажет. Бұл сабақта біз қазіргі және өткен шақтағы етістіктерді, сондай-ақ жағымды және жағымсыз формаларын үйренеміз. Етістіктерді дұрыс түрлендіру — жапон тілінде тиімді қарым-қатынас жасау үшін қажетті дағды.


__TOC__
Сабақтың құрылымы:
 
* Етістік түрлендірудің негіздері


== ===Фильтерлеу: Заманы және қазақша аударманы түсіну=== ==
* Қазіргі шақтағы етістіктер


Фильтерлеу - бұл япон тілінде көптігінен пайда болатын және тәуелсіз сөздердің есігінен өзгеруінің процесі болып табылады.
* Өткен шақтағы етістіктер


Мысалдар арқылы, бұл сізге япон тілінде "фильтерлеу" түрлерін және олардың әртүрлі формаларын үйретеді.
* Жағымды және жағымсыз формалар


== ==Фильтерді өңдеу=== ==
* Мысалдар


Фильтерлеу дегеніміз ол, сөздің есігінен өзгеруінің процесін анықтайды. Бұл процесті 2 бөліге бөлінеді: қазіргі уақытта және минаға қайту.
* Тапсырмалар


== ===Қазіргі уақыттағы Фильтерлеу=== ==
__TOC__


Қазіргі уақытта япон тілінде сөздердің фильтерленуі 2 формада болады: қазіргі уақытта және минаға қайту. Біз қазіргі уақытта фильтерленген сөздерді үйренеміз.
== Етістік түрлендірудің негіздері ==


===Төменгі тілдердің фильтерленуі===
Жапон тіліндегі етістіктер негізгі үш категорияға бөлінеді: I тип, II тип және ерекше етістіктер. Олар өздерінің түрлендіру ережелерімен ерекшеленеді. I типтегі етістіктер -ru (る) немесе -u (う) дыбыстарымен аяқталады, ал II типтегі етістіктер тек -ru (る) дыбысымен аяқталады.
Қазіргі уақыттағы фильтерленген сөздердің жасалуы төменгі тілдерде көрсетіледі:


{| class="wikitable"
=== Қазіргі шақтағы етістіктер ===
! Япон тілі !! Транскрипция !! Қазақша
|-
| Төменгі тілдердің фильтерленуі:  ||  ||
|-
| いく (iku)  || いか || Өту
|-
| たべる (taberu) || たべ || Тағамдарды қабылдау
|-
| のむ (nomu) || のм || Ішкіштерімізді қабылдау
|}


== ===Минаға қайту фильтерленуі=== ==
Қазіргі шақтағы етістіктердің жағымды және жағымсыз формаларын қарастырайық.


Минаға қайту фильтерленуі, сөздің минаға қайтуынан кейінгі періодында пайда болатын өзгерістерді көрсетеді. Ол қайталанған сөйлемнің орындалу кезінде пайда болады.
==== Жағымды формалар ====


===Төменгі тілдердің минаға қайту фильтерленуі===
I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -imasu (います) қосылады. II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -masu (ます) қосылады.


Минаға қайту фильтерленуі төменгі тілдерде көрсетіледі:
==== Мысалдар ====


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Япон тілі !! Транскрипция !! Қазақша
 
! Жапон !! Айтылуы !! Қазақша
 
|-
|-
| Төменгі тілдердің минаға қайту фильтерленуі: || ||  
 
| たべる (taberu) || табэру || жеу
 
|-
|-
| いった (itta) || いтта || Кетті
 
| たべます (tabemasu) || табэмацу || жеймін
 
|-
|-
| たべた (tabeta) || たбета || Тағамдарды терді
 
| のむ (nomu) || номү || ішу
 
|-
|-
| のんだ (nonda) || нонда || Ішкіштерімізді терді
|}


== ===Жасырын тәсілдер=== ==
| のみます (nomimasu) || номимасү || ішемін


Сонымен қатар, жасырын тәсілдерді үйрену қажет. Сонымен қатар, сөйлемдердің негізгі қойындысын анықтауға мүмкіндік береді.
|-


"Тәсілдер" - бұл сөздердің жүйелік тәртібін анықтауға мүмкіндік беретін жол. Жасырын тәсілдерді үйрену үшін біз "ушбу", "ошақ", "арғы" және "келесі" сөздерін пайдаланамыз.
| かう (kau) || кау || сатып алу


===Төменгі тілдердің жасырын тәсілдері===
|-


Төменгі тілдердің жасырын тәсілдері:
| かいます (kaimasu) || каймасү || сатып аламын


* Ушбу: いく (iku) → いって (itte)
|}
* Ошақ: たべる (taberu) → たべた (tabeta)
* Арғы: のむ (nomu) → のんだ (nonda)
* Келесі: くる (kuru) → きた (kita)


== ==Қазіргі уақытта фильтерленген сөздердің түрлері=== ==
=== Өткен шақтағы етістіктер ===


Қазіргі уақытта япон тілінде фильтерленген сөздердің 4 түрі бар:
Өткен шақтағы етістіктердің жағымды формалары -masu (ます) формасын -mashita (ました) формасына ауыстыру арқылы жасалады. Жағымсыз формасы -masen (ません) формасынан -masen deshita (ませんでした) формасына ауысады.


* Қазіргі уақытта және минаға қайту
==== Мысалдар ====
* Жасырын тәсілдер
* Жеке (ішкі) және табысқаушы
* Құрылыстық (нәтижесінде) түрлер


== ===Жеке (ішкі) және табысқаушы=== ==
{| class="wikitable"


Жеке (ішкі) және табысқаушы фильтерлеу түрлері төмендегі тілдерде көрсетіледі:
! Жапон !! Айтылуы !! Қазақша


{| class="wikitable"
! Япон тілі !! Транскрипция !! Қазақша
|-
|-
| Жеке (ішкі) және табысқаушы фильтерлеу: || ||  
 
| たべました (tabemashita) || табэмащита || жедім
 
|-
|-
| いそがしい (isogashii) || いそがしくない (isogashikunai) || Ертең жоқ
 
| たべませんでした (tabemasen deshita) || табэмащэн дэшита || жемедім
 
|-
|-
| たかい (takai) || たかくない (takakunai) || Тым әріптік емес
 
| のみました (nomimashita) || номимашита || іштім
 
|-
|-
| おいしい (oishii) || おいしくない (oishikunai) || Ашық емес
|}


== ===Құрылыстық (нәтижесінде) түрлер=== ==
| のみませんでした (nomimasen deshita) || номимасэн дэшита || ішпедім


Құрылыстық (нәтижесінде) түрлер төмендегі тілдерде көрсетіледі:
|-
 
| かいました (kaimashita) || каймашита || сатып алдым


{| class="wikitable"
! Япон тілі !! Транскрипция !! Қазақша
|-
|-
| Құрылыстық (нәтижесінде) түрлер: ||  ||
 
|-
| かいませんでした (kaimasen deshita) || каймасэн дэшита || сатып алған жоқпын
| つもりだ (tsumorida) || つもっている (tsumotte iru) || Нәтижесінде тұрғызу
 
|-
| てしまう (teshimau) || てしまっている (teshimatte iru) || Толықтықпен аяқтау
|-
| ている (teiru) || ていて (teite) || Онда болу
|}
|}


== ==Қазіргі уақытта фильтерленген сөздердің формалары=== ==
== Жағымсыз формалар ==
 
Етістіктердің жағымсыз формалары жапон тілінде маңызды рөл атқарады. Жағымсыз форманы жасаудың негізгі ережелері:
 
* I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -anai (あない) немесе -masen (ません) қосылады.
 
* II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -nai (ない) немесе -masen (ません) қосылады.


Қазіргі уақытта фильтерленген сөздердің формалары төмендегі тілдерде көрсетіледі:
==== Мысалдар ====


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Япон тілі !! Транскрипция !! Қазақша
 
! Жапон !! Айтылуы !! Қазақша
 
|-
|-
| Формалар: || ||  
 
| たべない (tabenai) || табэнай || жемеймін
 
|-
|-
| いく (iku) || いきます (ikimasu) || Одан бастап бару
 
| のまない (nomanai) || номанай || ішпеймін
 
|-
|-
| たべる (taberu) || たべます (tabemasu) || Тағамдарды теру
 
|-
| かわない (kawanai) || каванай || сатып алмаймын
| のむ (nomu) || のみます (nomimasu) || Ішкіштерімізді теру
 
|}
|}


== ==Қазіргі уақытта фильтерленген сөздердің негізгі түрлері=== ==
== Тапсырмалар мен практикалық жаттығулар ==
 
Сабақ барысында үйренгендеріңізді бекіту үшін бірнеше тапсырма ұсынамыз.
 
=== Тапсырма 1 ===
 
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз:
 
1. かう (kau)
 
2. たべる (taberu)
 
3. のむ (nomu)
 
==== Шешім ====
 
1. かいます (kaimasu)
 
2. たべます (tabemasu)
 
3. のみます (nomimasu)
 
=== Тапсырма 2 ===
 
Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз:
 
1. かう (kau)
 
2. たべる (taberu)


Қазіргі уақытта фильтерленген сөздердің негізгі түрлері төмендегі тілдерде көрсетіледі:
3. のむ (nomu)


* Қазіргі уақытта және минаға қайту
==== Шешім ====
* Жасырын тәсілдер
* Жеке (ішкі) және табысқаушы
* Құрылыстық (нәтижесінде) түрлер


== ===Қазіргі уақытта және минаға қайту=== ==
1. かいました (kaimashita)


Қазіргі уақытта және минаға қайту фильтерленуі төмендегі тілдерде көрсетіледі:
2. たべました (tabemashita)


{| class="wikitable"
3. のみました (nomimashita)
! Япон тілі !! Транскрипция !! Қазақша
 
|-
=== Тапсырма 3 ===
| Қазіргі уақытта және минаға қайту: || ||  
 
|-
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз:
| いく (iku) || いった (itta) || Кетті
 
|-
1. かう (kau)
| たべる (taberu) || たべた (tabeta) || Тағамдарды терді
 
|-
2. たべる (taberu)
| のむ (nomu) || のんだ (nonda) || Ішкіштерімізді терді
 
|}
3. のむ (nomu)
 
==== Шешім ====
 
1. かわない (kawanai)
 
2. たべない (tabenai)
 
3. のまない (nomanai)
 
=== Тапсырма 4 ===
 
Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз:
 
1. かう (kau)
 
2. たべる (taberu)
 
3. のむ (nomu)
 
==== Шешім ====
 
1. かいませんでした (kaimasen deshita)
 
2. たべませんでした (tabemasen deshita)
 
3. のみませんでした (nomimasen deshita)
 
=== Тапсырма 5 ===
 
Сөйлемдер құрастырыңыз:
 
1. Жеймін.
 
2. Сатып аламын.
 
3. Ішпеймін.
 
==== Шешім ====
 
1. たべます。(tabemasu)
 
2. かいます。(kaimasu)
 
3. のまない。(nomanai)
 
=== Тапсырма 6 ===
 
Төмендегі сөйлемдерді аударыңыз:
 
1. Мен сатып алдым.
 
2. Мен жемеймін.
 
3. Мен ішпедім.
 
==== Шешім ====
 
1. 私は買いました。(Watashi wa kaimashita.)
 
2. 私は食べない。(Watashi wa tabenai.)
 
3. 私は飲みませんでした。(Watashi wa nomimasen deshita.)
 
=== Тапсырма 7 ===
 
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды және жағымсыз формаларда жазыңыз:
 
1. たべる (taberu)
 
2. のむ (nomu)
 
==== Шешім ====
 
| Жағымды форма | Жағымсыз форма |
 
| - | - |
 
| たべます (tabemasu) | たべない (tabenai) |
 
| のみます (nomimasu) | のまない (nomanai) |
 
=== Тапсырма 8 ===
 
Төмендегі етістіктердің өткен шақтағы жағымды формаларын жазыңыз:
 
1. かう (kau)
 
2. のむ (nomu)
 
==== Шешім ====
 
1. かいました (kaimashita)
 
2. のみました (nomimashita)
 
=== Тапсырма 9 ===
 
Етістіктерді түрлендірудің ережелерін есте сақтаңыз. Жазу барысында етістіктердің түрленуін дұрыс жазыңыз.
 
=== Тапсырма 10 ===
 
Сіз жасаған сөйлемдерді достарыңызбен бөлісіңіз. Олардың пікірін тыңдаңыз.
 
{{#seo:
 
|title=Жапон тілінде етістік түрлендіру


== ===Жасырын тәсілдер=== ==
|keywords=жапон тілі, етістік, түрлендіру, грамматика, оқу


Жасырын тәсілдер төмендегі тілдерде көрсетіледі:
|description=Бұл сабақта жапон тіліндегі етістік түрлендіруді үйренесіз, қазіргі және өткен шақтағы жағымды және жағымсыз формаларды қарастырамыз.


* Ушбу: いく (iku) → いって (itte)
}}
* Ошақ: たべる (taberu) → たべた (tabeta)
* Арғы: のむ (nomu) → のんだ (nonda)
* Келесі: くる


{{Japanese-0-to-A1-Course-TOC-kk}}
{{Template:Japanese-0-to-A1-Course-TOC-kk}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 167: Line 299:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Japanese-0-to-A1-Course]]
[[Category:Japanese-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>





Latest revision as of 22:51, 14 August 2024


Japan-flag-Japanese-Lessons-PolyglotClub.png
Жапон Грамматика0-ден A1 деңгейінеЕтістік түрлендіру

Жапон тілінде етістік түрлендіру — бұл тілді үйренуде ең маңызды аспектілердің бірі. Етістіктердің түрлендірілуі сөйлемдерде іс-әрекет неғұрлым нақты көрініс табу үшін қажет. Бұл сабақта біз қазіргі және өткен шақтағы етістіктерді, сондай-ақ жағымды және жағымсыз формаларын үйренеміз. Етістіктерді дұрыс түрлендіру — жапон тілінде тиімді қарым-қатынас жасау үшін қажетті дағды.

Сабақтың құрылымы:

  • Етістік түрлендірудің негіздері
  • Қазіргі шақтағы етістіктер
  • Өткен шақтағы етістіктер
  • Жағымды және жағымсыз формалар
  • Мысалдар
  • Тапсырмалар

Етістік түрлендірудің негіздері[edit | edit source]

Жапон тіліндегі етістіктер негізгі үш категорияға бөлінеді: I тип, II тип және ерекше етістіктер. Олар өздерінің түрлендіру ережелерімен ерекшеленеді. I типтегі етістіктер -ru (る) немесе -u (う) дыбыстарымен аяқталады, ал II типтегі етістіктер тек -ru (る) дыбысымен аяқталады.

Қазіргі шақтағы етістіктер[edit | edit source]

Қазіргі шақтағы етістіктердің жағымды және жағымсыз формаларын қарастырайық.

Жағымды формалар[edit | edit source]

I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -imasu (います) қосылады. II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -masu (ます) қосылады.

Мысалдар[edit | edit source]

Жапон Айтылуы Қазақша
たべる (taberu) табэру жеу
たべます (tabemasu) табэмацу жеймін
のむ (nomu) номү ішу
のみます (nomimasu) номимасү ішемін
かう (kau) кау сатып алу
かいます (kaimasu) каймасү сатып аламын

Өткен шақтағы етістіктер[edit | edit source]

Өткен шақтағы етістіктердің жағымды формалары -masu (ます) формасын -mashita (ました) формасына ауыстыру арқылы жасалады. Жағымсыз формасы -masen (ません) формасынан -masen deshita (ませんでした) формасына ауысады.

Мысалдар[edit | edit source]

Жапон Айтылуы Қазақша
たべました (tabemashita) табэмащита жедім
たべませんでした (tabemasen deshita) табэмащэн дэшита жемедім
のみました (nomimashita) номимашита іштім
のみませんでした (nomimasen deshita) номимасэн дэшита ішпедім
かいました (kaimashita) каймашита сатып алдым
かいませんでした (kaimasen deshita) каймасэн дэшита сатып алған жоқпын

Жағымсыз формалар[edit | edit source]

Етістіктердің жағымсыз формалары жапон тілінде маңызды рөл атқарады. Жағымсыз форманы жасаудың негізгі ережелері:

  • I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -anai (あない) немесе -masen (ません) қосылады.
  • II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -nai (ない) немесе -masen (ません) қосылады.

Мысалдар[edit | edit source]

Жапон Айтылуы Қазақша
たべない (tabenai) табэнай жемеймін
のまない (nomanai) номанай ішпеймін
かわない (kawanai) каванай сатып алмаймын

Тапсырмалар мен практикалық жаттығулар[edit | edit source]

Сабақ барысында үйренгендеріңізді бекіту үшін бірнеше тапсырма ұсынамыз.

Тапсырма 1[edit | edit source]

Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз:

1. かう (kau)

2. たべる (taberu)

3. のむ (nomu)

Шешім[edit | edit source]

1. かいます (kaimasu)

2. たべます (tabemasu)

3. のみます (nomimasu)

Тапсырма 2[edit | edit source]

Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз:

1. かう (kau)

2. たべる (taberu)

3. のむ (nomu)

Шешім[edit | edit source]

1. かいました (kaimashita)

2. たべました (tabemashita)

3. のみました (nomimashita)

Тапсырма 3[edit | edit source]

Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз:

1. かう (kau)

2. たべる (taberu)

3. のむ (nomu)

Шешім[edit | edit source]

1. かわない (kawanai)

2. たべない (tabenai)

3. のまない (nomanai)

Тапсырма 4[edit | edit source]

Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз:

1. かう (kau)

2. たべる (taberu)

3. のむ (nomu)

Шешім[edit | edit source]

1. かいませんでした (kaimasen deshita)

2. たべませんでした (tabemasen deshita)

3. のみませんでした (nomimasen deshita)

Тапсырма 5[edit | edit source]

Сөйлемдер құрастырыңыз:

1. Жеймін.

2. Сатып аламын.

3. Ішпеймін.

Шешім[edit | edit source]

1. たべます。(tabemasu)

2. かいます。(kaimasu)

3. のまない。(nomanai)

Тапсырма 6[edit | edit source]

Төмендегі сөйлемдерді аударыңыз:

1. Мен сатып алдым.

2. Мен жемеймін.

3. Мен ішпедім.

Шешім[edit | edit source]

1. 私は買いました。(Watashi wa kaimashita.)

2. 私は食べない。(Watashi wa tabenai.)

3. 私は飲みませんでした。(Watashi wa nomimasen deshita.)

Тапсырма 7[edit | edit source]

Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды және жағымсыз формаларда жазыңыз:

1. たべる (taberu)

2. のむ (nomu)

Шешім[edit | edit source]

| Жағымды форма | Жағымсыз форма |

| - | - |

| たべます (tabemasu) | たべない (tabenai) |

| のみます (nomimasu) | のまない (nomanai) |

Тапсырма 8[edit | edit source]

Төмендегі етістіктердің өткен шақтағы жағымды формаларын жазыңыз:

1. かう (kau)

2. のむ (nomu)

Шешім[edit | edit source]

1. かいました (kaimashita)

2. のみました (nomimashita)

Тапсырма 9[edit | edit source]

Етістіктерді түрлендірудің ережелерін есте сақтаңыз. Жазу барысында етістіктердің түрленуін дұрыс жазыңыз.

Тапсырма 10[edit | edit source]

Сіз жасаған сөйлемдерді достарыңызбен бөлісіңіз. Олардың пікірін тыңдаңыз.

Япон тілі - 0-ден А1-ге дейінділік курсында есептеулер[edit source]

Хирагана базасы

Қоңырау және танысу

География мен тарих

Сипаттамалар және қосымшалар

Отбасы және әлеуметтік әрекеттер

Дін және Философия

Частіктер және біріктірулер

Саяхат және туризм

Білім және ғылым

Предлогтар және интеръекциялар

Кәсіпорындар және медиа

Политика және әлеумет


Басқа сабақтар[edit | edit source]