Difference between revisions of "Language/Japanese/Grammar/Verb-Conjugation/kk"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Japanese-Page-Top}} | {{Japanese-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Japanese/kk|Жапон]] </span> → <span cat>[[Language/Japanese/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Japanese/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1 деңгейіне]]</span> → <span title>Етістік түрлендіру</span></div> | |||
Жапон тілінде етістік түрлендіру — бұл тілді үйренуде ең маңызды аспектілердің бірі. Етістіктердің түрлендірілуі сөйлемдерде іс-әрекет неғұрлым нақты көрініс табу үшін қажет. Бұл сабақта біз қазіргі және өткен шақтағы етістіктерді, сондай-ақ жағымды және жағымсыз формаларын үйренеміз. Етістіктерді дұрыс түрлендіру — жапон тілінде тиімді қарым-қатынас жасау үшін қажетті дағды. | |||
Сабақтың құрылымы: | |||
* Етістік түрлендірудің негіздері | |||
* Қазіргі шақтағы етістіктер | |||
* Өткен шақтағы етістіктер | |||
* Жағымды және жағымсыз формалар | |||
* Мысалдар | |||
* Тапсырмалар | |||
__TOC__ | |||
== Етістік түрлендірудің негіздері == | |||
Жапон тіліндегі етістіктер негізгі үш категорияға бөлінеді: I тип, II тип және ерекше етістіктер. Олар өздерінің түрлендіру ережелерімен ерекшеленеді. I типтегі етістіктер -ru (る) немесе -u (う) дыбыстарымен аяқталады, ал II типтегі етістіктер тек -ru (る) дыбысымен аяқталады. | |||
=== Қазіргі шақтағы етістіктер === | |||
Қазіргі шақтағы етістіктердің жағымды және жағымсыз формаларын қарастырайық. | |||
==== Жағымды формалар ==== | |||
I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -imasu (います) қосылады. II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -masu (ます) қосылады. | |||
==== Мысалдар ==== | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Жапон !! Айтылуы !! Қазақша | |||
|- | |- | ||
| | |||
| たべる (taberu) || табэру || жеу | |||
|- | |- | ||
| | |||
| たべます (tabemasu) || табэмацу || жеймін | |||
|- | |- | ||
| | |||
| のむ (nomu) || номү || ішу | |||
|- | |- | ||
| のみます (nomimasu) || номимасү || ішемін | |||
|- | |||
| かう (kau) || кау || сатып алу | |||
|- | |||
| かいます (kaimasu) || каймасү || сатып аламын | |||
|} | |||
== = | === Өткен шақтағы етістіктер === | ||
Өткен шақтағы етістіктердің жағымды формалары -masu (ます) формасын -mashita (ました) формасына ауыстыру арқылы жасалады. Жағымсыз формасы -masen (ません) формасынан -masen deshita (ませんでした) формасына ауысады. | |||
==== Мысалдар ==== | |||
= | {| class="wikitable" | ||
! Жапон !! Айтылуы !! Қазақша | |||
|- | |- | ||
| | |||
| たべました (tabemashita) || табэмащита || жедім | |||
|- | |- | ||
| | |||
| たべませんでした (tabemasen deshita) || табэмащэн дэшита || жемедім | |||
|- | |- | ||
| | |||
| のみました (nomimashita) || номимашита || іштім | |||
|- | |- | ||
| のみませんでした (nomimasen deshita) || номимасэн дэшита || ішпедім | |||
|- | |||
| かいました (kaimashita) || каймашита || сатып алдым | |||
|- | |- | ||
| かいませんでした (kaimasen deshita) || каймасэн дэшита || сатып алған жоқпын | |||
| | |||
| | |||
|} | |} | ||
== == | == Жағымсыз формалар == | ||
Етістіктердің жағымсыз формалары жапон тілінде маңызды рөл атқарады. Жағымсыз форманы жасаудың негізгі ережелері: | |||
* I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -anai (あない) немесе -masen (ません) қосылады. | |||
* II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -nai (ない) немесе -masen (ません) қосылады. | |||
==== Мысалдар ==== | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Жапон !! Айтылуы !! Қазақша | |||
|- | |- | ||
| | |||
| たべない (tabenai) || табэнай || жемеймін | |||
|- | |- | ||
| | |||
| のまない (nomanai) || номанай || ішпеймін | |||
|- | |- | ||
| | |||
| かわない (kawanai) || каванай || сатып алмаймын | |||
|} | |} | ||
== == | == Тапсырмалар мен практикалық жаттығулар == | ||
Сабақ барысында үйренгендеріңізді бекіту үшін бірнеше тапсырма ұсынамыз. | |||
=== Тапсырма 1 === | |||
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз: | |||
1. かう (kau) | |||
2. たべる (taberu) | |||
3. のむ (nomu) | |||
==== Шешім ==== | |||
1. かいます (kaimasu) | |||
2. たべます (tabemasu) | |||
3. のみます (nomimasu) | |||
=== Тапсырма 2 === | |||
Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз: | |||
1. かう (kau) | |||
2. たべる (taberu) | |||
3. のむ (nomu) | |||
==== Шешім ==== | |||
1. かいました (kaimashita) | |||
2. たべました (tabemashita) | |||
3. のみました (nomimashita) | |||
=== Тапсырма 3 === | |||
|- | Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз: | ||
| | |||
1. かう (kau) | |||
| | |||
2. たべる (taberu) | |||
| | 3. のむ (nomu) | ||
==== Шешім ==== | |||
1. かわない (kawanai) | |||
2. たべない (tabenai) | |||
3. のまない (nomanai) | |||
=== Тапсырма 4 === | |||
Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз: | |||
1. かう (kau) | |||
2. たべる (taberu) | |||
3. のむ (nomu) | |||
==== Шешім ==== | |||
1. かいませんでした (kaimasen deshita) | |||
2. たべませんでした (tabemasen deshita) | |||
3. のみませんでした (nomimasen deshita) | |||
=== Тапсырма 5 === | |||
Сөйлемдер құрастырыңыз: | |||
1. Жеймін. | |||
2. Сатып аламын. | |||
3. Ішпеймін. | |||
==== Шешім ==== | |||
1. たべます。(tabemasu) | |||
2. かいます。(kaimasu) | |||
3. のまない。(nomanai) | |||
=== Тапсырма 6 === | |||
Төмендегі сөйлемдерді аударыңыз: | |||
1. Мен сатып алдым. | |||
2. Мен жемеймін. | |||
3. Мен ішпедім. | |||
==== Шешім ==== | |||
1. 私は買いました。(Watashi wa kaimashita.) | |||
2. 私は食べない。(Watashi wa tabenai.) | |||
3. 私は飲みませんでした。(Watashi wa nomimasen deshita.) | |||
=== Тапсырма 7 === | |||
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды және жағымсыз формаларда жазыңыз: | |||
1. たべる (taberu) | |||
2. のむ (nomu) | |||
==== Шешім ==== | |||
| Жағымды форма | Жағымсыз форма | | |||
| - | - | | |||
| たべます (tabemasu) | たべない (tabenai) | | |||
| のみます (nomimasu) | のまない (nomanai) | | |||
=== Тапсырма 8 === | |||
Төмендегі етістіктердің өткен шақтағы жағымды формаларын жазыңыз: | |||
1. かう (kau) | |||
2. のむ (nomu) | |||
==== Шешім ==== | |||
1. かいました (kaimashita) | |||
2. のみました (nomimashita) | |||
=== Тапсырма 9 === | |||
Етістіктерді түрлендірудің ережелерін есте сақтаңыз. Жазу барысында етістіктердің түрленуін дұрыс жазыңыз. | |||
=== Тапсырма 10 === | |||
Сіз жасаған сөйлемдерді достарыңызбен бөлісіңіз. Олардың пікірін тыңдаңыз. | |||
{{#seo: | |||
|title=Жапон тілінде етістік түрлендіру | |||
= | |keywords=жапон тілі, етістік, түрлендіру, грамматика, оқу | ||
|description=Бұл сабақта жапон тіліндегі етістік түрлендіруді үйренесіз, қазіргі және өткен шақтағы жағымды және жағымсыз формаларды қарастырамыз. | |||
}} | |||
{{Japanese-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | {{Template:Japanese-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 167: | Line 299: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Japanese-0-to-A1-Course]] | [[Category:Japanese-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
Latest revision as of 22:51, 14 August 2024
Жапон тілінде етістік түрлендіру — бұл тілді үйренуде ең маңызды аспектілердің бірі. Етістіктердің түрлендірілуі сөйлемдерде іс-әрекет неғұрлым нақты көрініс табу үшін қажет. Бұл сабақта біз қазіргі және өткен шақтағы етістіктерді, сондай-ақ жағымды және жағымсыз формаларын үйренеміз. Етістіктерді дұрыс түрлендіру — жапон тілінде тиімді қарым-қатынас жасау үшін қажетті дағды.
Сабақтың құрылымы:
- Етістік түрлендірудің негіздері
- Қазіргі шақтағы етістіктер
- Өткен шақтағы етістіктер
- Жағымды және жағымсыз формалар
- Мысалдар
- Тапсырмалар
Етістік түрлендірудің негіздері[edit | edit source]
Жапон тіліндегі етістіктер негізгі үш категорияға бөлінеді: I тип, II тип және ерекше етістіктер. Олар өздерінің түрлендіру ережелерімен ерекшеленеді. I типтегі етістіктер -ru (る) немесе -u (う) дыбыстарымен аяқталады, ал II типтегі етістіктер тек -ru (る) дыбысымен аяқталады.
Қазіргі шақтағы етістіктер[edit | edit source]
Қазіргі шақтағы етістіктердің жағымды және жағымсыз формаларын қарастырайық.
Жағымды формалар[edit | edit source]
I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -imasu (います) қосылады. II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -masu (ます) қосылады.
Мысалдар[edit | edit source]
Жапон | Айтылуы | Қазақша |
---|---|---|
たべる (taberu) | табэру | жеу |
たべます (tabemasu) | табэмацу | жеймін |
のむ (nomu) | номү | ішу |
のみます (nomimasu) | номимасү | ішемін |
かう (kau) | кау | сатып алу |
かいます (kaimasu) | каймасү | сатып аламын |
Өткен шақтағы етістіктер[edit | edit source]
Өткен шақтағы етістіктердің жағымды формалары -masu (ます) формасын -mashita (ました) формасына ауыстыру арқылы жасалады. Жағымсыз формасы -masen (ません) формасынан -masen deshita (ませんでした) формасына ауысады.
Мысалдар[edit | edit source]
Жапон | Айтылуы | Қазақша |
---|---|---|
たべました (tabemashita) | табэмащита | жедім |
たべませんでした (tabemasen deshita) | табэмащэн дэшита | жемедім |
のみました (nomimashita) | номимашита | іштім |
のみませんでした (nomimasen deshita) | номимасэн дэшита | ішпедім |
かいました (kaimashita) | каймашита | сатып алдым |
かいませんでした (kaimasen deshita) | каймасэн дэшита | сатып алған жоқпын |
Жағымсыз формалар[edit | edit source]
Етістіктердің жағымсыз формалары жапон тілінде маңызды рөл атқарады. Жағымсыз форманы жасаудың негізгі ережелері:
- I типтегі етістіктер үшін -u (う) дыбысын жою керек, одан кейін -anai (あない) немесе -masen (ません) қосылады.
- II типтегі етістіктер үшін -ru (る) дыбысын жою керек, одан кейін -nai (ない) немесе -masen (ません) қосылады.
Мысалдар[edit | edit source]
Жапон | Айтылуы | Қазақша |
---|---|---|
たべない (tabenai) | табэнай | жемеймін |
のまない (nomanai) | номанай | ішпеймін |
かわない (kawanai) | каванай | сатып алмаймын |
Тапсырмалар мен практикалық жаттығулар[edit | edit source]
Сабақ барысында үйренгендеріңізді бекіту үшін бірнеше тапсырма ұсынамыз.
Тапсырма 1[edit | edit source]
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз:
1. かう (kau)
2. たべる (taberu)
3. のむ (nomu)
Шешім[edit | edit source]
1. かいます (kaimasu)
2. たべます (tabemasu)
3. のみます (nomimasu)
Тапсырма 2[edit | edit source]
Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымды формаға түрлендіріңіз:
1. かう (kau)
2. たべる (taberu)
3. のむ (nomu)
Шешім[edit | edit source]
1. かいました (kaimashita)
2. たべました (tabemashita)
3. のみました (nomimashita)
Тапсырма 3[edit | edit source]
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз:
1. かう (kau)
2. たべる (taberu)
3. のむ (nomu)
Шешім[edit | edit source]
1. かわない (kawanai)
2. たべない (tabenai)
3. のまない (nomanai)
Тапсырма 4[edit | edit source]
Төмендегі етістіктерді өткен шақтағы жағымсыз формаға түрлендіріңіз:
1. かう (kau)
2. たべる (taberu)
3. のむ (nomu)
Шешім[edit | edit source]
1. かいませんでした (kaimasen deshita)
2. たべませんでした (tabemasen deshita)
3. のみませんでした (nomimasen deshita)
Тапсырма 5[edit | edit source]
Сөйлемдер құрастырыңыз:
1. Жеймін.
2. Сатып аламын.
3. Ішпеймін.
Шешім[edit | edit source]
1. たべます。(tabemasu)
2. かいます。(kaimasu)
3. のまない。(nomanai)
Тапсырма 6[edit | edit source]
Төмендегі сөйлемдерді аударыңыз:
1. Мен сатып алдым.
2. Мен жемеймін.
3. Мен ішпедім.
Шешім[edit | edit source]
1. 私は買いました。(Watashi wa kaimashita.)
2. 私は食べない。(Watashi wa tabenai.)
3. 私は飲みませんでした。(Watashi wa nomimasen deshita.)
Тапсырма 7[edit | edit source]
Төмендегі етістіктерді қазіргі шақтағы жағымды және жағымсыз формаларда жазыңыз:
1. たべる (taberu)
2. のむ (nomu)
Шешім[edit | edit source]
| Жағымды форма | Жағымсыз форма |
| - | - |
| たべます (tabemasu) | たべない (tabenai) |
| のみます (nomimasu) | のまない (nomanai) |
Тапсырма 8[edit | edit source]
Төмендегі етістіктердің өткен шақтағы жағымды формаларын жазыңыз:
1. かう (kau)
2. のむ (nomu)
Шешім[edit | edit source]
1. かいました (kaimashita)
2. のみました (nomimashita)
Тапсырма 9[edit | edit source]
Етістіктерді түрлендірудің ережелерін есте сақтаңыз. Жазу барысында етістіктердің түрленуін дұрыс жазыңыз.
Тапсырма 10[edit | edit source]
Сіз жасаған сөйлемдерді достарыңызбен бөлісіңіз. Олардың пікірін тыңдаңыз.
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0 to A1 Course
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Хирагана оқу және жазу
- 0-А1 курстары → Грамматика → Япон тілінің қазіргі тірі
- Complete 0 to A1 Course → Grammar → Particle は and が