Difference between revisions of "Language/Standard-arabic/Grammar/Third-conditional-and-mixed-conditionals/az"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Standard-arabic-Page-Top}}
{{Standard-arabic-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Standard-arabic/az|Standart Ərəb dili]] </span> → <span cat>[[Language/Standard-arabic/Grammar/az|Qrammatika]]</span> → <span level>[[Language/Standard-arabic/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1 səviyyəsinə]]</span> → <span title>Üçüncü şərt və qarışıq şərtlər</span></div>
== Giriş ==
Hər zaman dil öyrənmək istədiyiniz zaman, qrammatika sizin üçün əsas bir alət rolunu oynayır. Bu dərsdə, '''Standart Ərəb dilində üçüncü şərt və qarışıq şərtləri''' öyrənəcəyik. Bu şərtlər, hadisələrin mümkün olmağına dair fərqli düşüncələri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Üçüncü şərt, keçmişdəki hadisələr haqqında danışarkən, qarışıq şərtlər isə indiki və keçmiş arasında əlaqə qurmağa kömək edir.
Bu dərsdə aşağıdakı mövzuları əhatə edəcəyik:
* Üçüncü şərt nədir?
* Qarışıq şərt nədir?
* Nümunələr və izahlar
* Tətbiq etmək üçün tapşırıqlar


<div class="pg_page_title"><span lang="az">Standard Arapca</span> → <span cat="az">Qrammatika</span> → <span level="az">0dan A1 səviyyəsinə qədər Kurs</span> → <span title="az">Üçüncü şərtlər və qarışıq şərtlər</span></div>
İndi isə dərsimizə başlayaq!


__TOC__
__TOC__


== Başlıq səviyyəsi 1 ==
=== Üçüncü şərt ===
 
Üçüncü şərt, '''keçmişdə baş vermiş, amma gerçək olmayan hadisələri''' ifadə edir. Bu şərti cümlələr adətən "əgər" (إذا) ilə başlayır və "olardı" (لكان) formasını istifadə edir. Bu cümlələr, keçmişdə baş vermiş hadisələrin nəticələrini təsvir edir.
 
==== Məsələn ====
 
Aşağıda üçüncü şərt cümlələrinin bir neçə nümunəsini təqdim edirik:
 
{| class="wikitable"
 
! Standart Ərəb !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
 
| إذا ذهبت إلى المدرسة، كنت سأنجح. || ʔidha ðahabtu ʔila l-madrasa, kuntu saʔanjāḥ. || Əgər məktəbə getsəydim, mütləq uğur qazanardım.
 
|-
 
| لو كنت قد درست، لنجحت. || law kuntu qad darastu, lanjaḥtu. || Əgər oxumuş olsaydım, mütləq uğur qazanardım.
 
|-
 
| إذا كنت قد أتيت، كنت سأنجح. || ʔidha kuntu qad ʔataytu, kuntu saʔanjāḥ. || Əgər gəlmiş olsaydım, mütləq uğur qazanardım.
 
|-
 
| لو كنت قد لعبت، لربحت المباراة. || law kuntu qad laʿibtu, larabiḥtu l-mubārāh. || Əgər oynayaraq iştirak etmiş olsaydım, oyunu qazanardım.


=== Başlıq səviyyəsi 2 ===
|-


Arap dilində Üçüncü şərtləri necəformalaşıdırmaq və istifadə etməyi bilməklə birlikdə illər keçdikcə Arap dilində fərdi və hazırkı zamanların digər şərtləri ilə bağlı olan qarışıq şərtləri də öyrənin. Üçüncü şərtlər və qarışıq şərtlər bu  Standard Arapca dərsində əlaqəli qrammatikanın mühüm bir hissəsidir.  
| إذا كانت السماء صافية، لذهبنا إلى الشاطئ. || ʔidha kānat as-samāʔ ṣāfiyah, laḏahabnā ʔila ash-shāṭiʔ. || Əgər göy açıq olsaydı, çimərliyə gedərdik.


=== Başlıq səviyyəsi 2 ===
|}


Üçünçü Şərtlər
=== Qarışıq şərt ===


Üçüncü şərtlər bir şərtlidir ki, keçmişdə bir durum baş verməyib və müəyyən bir şərt yerinə yetirilərsə hansısa başqa bir şərtin istinad müqabilində hansısa bir hadisə baş verəcəyini göstərir.  
Qarışıq şərt, '''indiki və keçmiş arasında əlaqə''' yaradır. Bu cümlələr, bir hadisənin nəticəsinin digər bir hadisəyə bağlı olduğunu göstərir. Məsələn, keçmişdə baş vermiş bir şey, indiki zamanla bir nəticə doğura bilər.


Üçüncü şərt quruluşu:
==== Məsələn ====


<B>Birinci hissə:</B> شَرْطُ مُسْتَقْبَلٍ (Musdaqbil şərti): Bu hissədə gelecek zamanda hansısa bir şərtlə şərh edilir.
Aşağıda qarışıq şərt cümlələrinin bir neçə nümunəsini təqdim edirik:


<B>Misal:</B> Eğer yarın evdə qalacaqsan, mən də onu edəcəyəm.
{| class="wikitable"


<B>İstinad:</B> يَفْعَلُ (Yəfəal)
! Standart Ərəb !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı


<B>Şərtlər:</B> Eğer + şəxsin adı + فعل مضارع (mudaarə)
|-


<B>Tərcümə:</B> (Eğer) yarın evdə qalacaqsan, mən (də) onu edəcəyəm.
| إذا درست، لنجحت. || ʔidha darastu, lanjaḥtu. || Əgər oxuyarsan, mütləq uğur qazanarsan.


<B>Ikinci hissə:</B> شَرْطُ مَاضٍ (Mazi şərti): Bu hissədə keçmiş zamanla əlaqəli şərtlərdən istifadə olunur.
|-


<B>Misal:</B> Keçən həftə sonu daha sadə bir maşın alaydın, sən də keçən həftə endirim zamanı onu alaydın?
| لو كنت قد درست، لكنت الآن أستاذاً. || law kuntu qad darastu, lakintu l-ʔān ustāḏan. || Əgər oxumuş olsaydım, indi müəllim olardım.


<B>İstinad:</B> لَوْ (Lav)
|-


<B>Şərtlər:</B> لَوْ + فعل ماضي + فَعَلَ فِعْلًا (Fiəlan fiəl)
| إذا كانت السماء صافياً، سأخرج. || ʔidha kānat as-samāʔ ṣāfiyān, saʔruḳhu. || Əgər göy açıq olarsa, çölə çıxaram.


<B>Tərcümə:</B> (Keçən həftə sonu daha sadə bir maşın alaydın) Sən də keçən həftə endirim zamanı onu almış olacaqdan razı qalardın?
|-


<b>Üçüncü hissə:</b> فِعْلٌ فِي الْمَاضِي الْمُنْقَطِعِ وَ لَيْسَ لَهُ عِلاَقَةٌ بِالْحَاضِرِ (Mövqeyi olmayan keçmiş zaman fiili): Bu hissədə keçmişdə yaxşı olmayan birdeyi birinci hissədəki şərtləri istifadə edərək göstərir.  
| لو كنت قد زرتني، كنت سأكون سعيداً. || law kuntu qad zurtani, kuntu saʔakūn saʔīdān. || Əgər məni ziyarət etmiş olsaydın, sevincli olardım.


<B>Misal:</B>  Eğer müvafiq şərtlər var idi, məktəbdən çıxdığında seni gözləyəcəktim.
|-


<B>İstinad:</B>  لَوْ (Lav)
| إذا كنت قد قمت بالواجب، كنت سأحصل على علامة جيدة. || ʔidha kuntu qad qumtu bil-wājib, kuntu saʔaḥṣul ʕala ʕālamah jayyidah. || Əgər öhdəliklərimi yerinə yetirmiş olsaydım, yaxşı qiymət alardım.


<B>Şərtlər:</B>  لَوْ + فعل ماضي + لَمْ + فعَلْ (Fiəl)
|}


<B>Tərcümə:</B> (Müvafiq şərtlər var idi) Səni məktəbdən çıxdığında gözləyərdim.
== Nümunələr ==


=== Başlıq səviyyəsi 2 ===
İndi üçüncü şərt və qarışıq şərtlərlə bağlı daha çox nümunələrə baxaq. Bu nümunələr, sizə bu qrammatik strukturların necə işlədiyini başa düşməyə kömək edəcək.


Qarışıq şərtlər
{| class="wikitable"


<b>Birinci qarışıq şərtlər:</b> Birinci qarışıq şərtlərlə, qismən mövcud olan bir durumla, başqa bir durumla bağlı bir şərt vərildikdə, ənənəvi şərtlərdən istifadə edilir.
! Standart Əرəb !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı


<B>Misal:</B> Əgər mən bir dəfə Suriyayı ziyarət edib olsaydım, heç exlaqları dəyişməyəcəkdik.
|-


<B>İstinad:</B> لَوْ (Lav)
| إذا كان لديك وقت، كنت سأذهب إلى السينما. || ʔidha kāna ladayka waqt, kuntu saʔadhhab ʔila as-sīnimā. || Əgər vaxtın olsaydı, kinoya gedərdim.


<B>Şərtlər:</B>لَوْ + فعل ماضي + لَمْ + فعَلْ (Fiəl)
|-


<B>Tərcümə:</B> Əgər (bir dəfə belə olmuş olsaydım) Suriyada (gezinərək), heç vaxt (exlaqları dəyişə bilməzdik).
| لو كنت قد أعددت الطعام، لكانت العائلة سعيدة. || law kuntu qad ʔaʕdatu ṭ-ṭaʕām, lakānat l-ʕāʔilah saʕīdah. || Əgər yeməyi hazırlamış olsaydım, ailə sevinc içində olardı.


<b>İkinci qarışıq şərtlər:</b> Mövcud və istenməyən bir durum ilə müqayisə edilərək istifadə olunan qarışıq şərtlərdi.
|-


<B>Misal:</B> Əgər sən televiziyonu söndürməli idin, fikir münaqişəsi yaranmazdı.  
| إذا كنت قد استمعت، لعرفت الجواب. || ʔidha kuntu qad istamaʕtu, laʕaraftu l-jawāb. || Əgər dinləmiş olsaydın, cavabı biləcəkdin.


<b>İstinad:</b> إِذًا (İdən)
|-


<B>Şərtlər:</B>  إِذًا + فَعَلَ (Fiəla)
| لو كنت قد ذهبت، لرأيت صديقي. || law kuntu qad ðahabtu, laraʔaytu ṣadīqi. || Əgər getmiş olsaydım, dostumu görəcəkdim.


<B>Tərcümə:</B> Əgər (mənim istədiyim şəkildə davranmış olsan), münaqişə yaranmazdı.
|-


== Başlıq səviyyəsi 1 ==
| إذا كان الطقس جميلاً، سأخرج للنزهة. || ʔidha kāna ṭ-ṭaqs jamīlan, saʔruḳhu lil-nuzhah. || Əgər hava gözəl olarsa, gəzintiyə çıxacağam.


Bu dərsdə Üçüncü Şərtlər Qarışıq Şərtlərin bütün bir quruluşunu və istifadəsini öyrəndik. Təkmilləşdirmək üçün məqaləni bir daha oxuyun ya özünüzə bir test təşkil edin. Başarılar!
|}
 
== Tətbiq etmə tapşırıqları ==
 
İndi isə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə tapşırıq verəcəyik. Bu tapşırıqlar, üçüncü şərt qarışıq şərtləri daha yaxşı başa düşməyinizə kömək edəcək.
 
=== Tapşırıqlar ===
 
1. Aşağıdakı cümlələri üçüncü şərt formasına çevirin:
 
* Mən evdə olsaydım, səni görərdim.
 
* Əgər hava gözəl olsaydı, piknik edərdik.
 
* Əgər kitabı oxumuş olsaydım, mütləq müzakirəyə qatılardım.
 
2. Aşağıdakı cümlələri qarışıq şərt formasına çevirin:
 
* Əgər sən daha çox çalışsan, mütləq uğur qazanarsan.
 
* Əgər o, daha diqqətli olsaydı, səhv etməzdi.
 
* Əgər mənimlə gələcək olsan, əyləncəli vaxt keçirərdik.
 
=== Həllər ===
 
1.
 
* لو كنت في المنزل، لرأيتك.
 
* لو كان الطقس جميلاً، لخرجنا في نزهة.
 
* لو كنت قد قرأت الكتاب، كنت سأشارك في المناقشة.
 
2.
 
* إذا كنت ستعمل أكثر، ستحصل على النجاح.
 
* لو كان أكثر حذراً، لما ارتكب خطأ.
 
* إذا كنت ستأتي معي، سنقضي وقتًا ممتعًا.
 
Dərsimizi burada yekunlaşdırırıq. Ümid edirəm ki, üçüncü şərt qarışıq şərtləri öyrənmək sizin üçün faydalı oldu. Hər zaman çalışın, yeni biliklər əldə edin və dili inkişaf etdirin!


{{#seo:
{{#seo:
|title=Standard Arapca Qrammatikası → 0dan A1 səviyyəsinə qədər Kurs → Üçüncü şərtlər və qarışıq şərtlər
 
|keywords=arapca, qrammatikası, səviyyələr, üçüncü şərtlər, qarışıq şərtlər
|title=Üçüncü şərt və qarışıq şərtlər - Standart Ərəb dili
|description=Üçüncü şərtlər və qarışıq şərtlərlə birlikdə Arap dilində necəformalaşdırılacağını istifadə ediləcəyini öyrənəcəksiniz
 
|keywords=ərəb dili, qrammatika, üçüncü şərt, qarışıq şərt, dil öyrənmək, ərəb dili dərsləri
 
|description=Bu dərsdə, Standart Ərəb dilində üçüncü şərt və qarışıq şərtləri öyrənəcəksiniz. Nümunələr, izahlar tapşırıqlar ilə biliklərinizi artırın.
 
}}
}}


{{Standard-arabic-0-to-A1-Course-TOC-az}}
{{Template:Standard-arabic-0-to-A1-Course-TOC-az}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 90: Line 179:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Standard-arabic-0-to-A1-Course]]
[[Category:Standard-arabic-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=1></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>





Latest revision as of 20:25, 10 August 2024


Arabic-Language-PolyglotClub.png
Standart Ərəb dili Qrammatika0-dan A1 səviyyəsinəÜçüncü şərt və qarışıq şərtlər

Giriş[edit | edit source]

Hər zaman dil öyrənmək istədiyiniz zaman, qrammatika sizin üçün əsas bir alət rolunu oynayır. Bu dərsdə, Standart Ərəb dilində üçüncü şərt və qarışıq şərtləri öyrənəcəyik. Bu şərtlər, hadisələrin mümkün olmağına dair fərqli düşüncələri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Üçüncü şərt, keçmişdəki hadisələr haqqında danışarkən, qarışıq şərtlər isə indiki və keçmiş arasında əlaqə qurmağa kömək edir.

Bu dərsdə aşağıdakı mövzuları əhatə edəcəyik:

  • Üçüncü şərt nədir?
  • Qarışıq şərt nədir?
  • Nümunələr və izahlar
  • Tətbiq etmək üçün tapşırıqlar

İndi isə dərsimizə başlayaq!

Üçüncü şərt[edit | edit source]

Üçüncü şərt, keçmişdə baş vermiş, amma gerçək olmayan hadisələri ifadə edir. Bu şərti cümlələr adətən "əgər" (إذا) ilə başlayır və "olardı" (لكان) formasını istifadə edir. Bu cümlələr, keçmişdə baş vermiş hadisələrin nəticələrini təsvir edir.

Məsələn[edit | edit source]

Aşağıda üçüncü şərt cümlələrinin bir neçə nümunəsini təqdim edirik:

Standart Ərəb Tələffüz Şimal Azərbaycanı
إذا ذهبت إلى المدرسة، كنت سأنجح. ʔidha ðahabtu ʔila l-madrasa, kuntu saʔanjāḥ. Əgər məktəbə getsəydim, mütləq uğur qazanardım.
لو كنت قد درست، لنجحت. law kuntu qad darastu, lanjaḥtu. Əgər oxumuş olsaydım, mütləq uğur qazanardım.
إذا كنت قد أتيت، كنت سأنجح. ʔidha kuntu qad ʔataytu, kuntu saʔanjāḥ. Əgər gəlmiş olsaydım, mütləq uğur qazanardım.
لو كنت قد لعبت، لربحت المباراة. law kuntu qad laʿibtu, larabiḥtu l-mubārāh. Əgər oynayaraq iştirak etmiş olsaydım, oyunu qazanardım.
إذا كانت السماء صافية، لذهبنا إلى الشاطئ. ʔidha kānat as-samāʔ ṣāfiyah, laḏahabnā ʔila ash-shāṭiʔ. Əgər göy açıq olsaydı, çimərliyə gedərdik.

Qarışıq şərt[edit | edit source]

Qarışıq şərt, indiki və keçmiş arasında əlaqə yaradır. Bu cümlələr, bir hadisənin nəticəsinin digər bir hadisəyə bağlı olduğunu göstərir. Məsələn, keçmişdə baş vermiş bir şey, indiki zamanla bir nəticə doğura bilər.

Məsələn[edit | edit source]

Aşağıda qarışıq şərt cümlələrinin bir neçə nümunəsini təqdim edirik:

Standart Ərəb Tələffüz Şimal Azərbaycanı
إذا درست، لنجحت. ʔidha darastu, lanjaḥtu. Əgər oxuyarsan, mütləq uğur qazanarsan.
لو كنت قد درست، لكنت الآن أستاذاً. law kuntu qad darastu, lakintu l-ʔān ustāḏan. Əgər oxumuş olsaydım, indi müəllim olardım.
إذا كانت السماء صافياً، سأخرج. ʔidha kānat as-samāʔ ṣāfiyān, saʔruḳhu. Əgər göy açıq olarsa, çölə çıxaram.
لو كنت قد زرتني، كنت سأكون سعيداً. law kuntu qad zurtani, kuntu saʔakūn saʔīdān. Əgər məni ziyarət etmiş olsaydın, sevincli olardım.
إذا كنت قد قمت بالواجب، كنت سأحصل على علامة جيدة. ʔidha kuntu qad qumtu bil-wājib, kuntu saʔaḥṣul ʕala ʕālamah jayyidah. Əgər öhdəliklərimi yerinə yetirmiş olsaydım, yaxşı qiymət alardım.

Nümunələr[edit | edit source]

İndi üçüncü şərt və qarışıq şərtlərlə bağlı daha çox nümunələrə baxaq. Bu nümunələr, sizə bu qrammatik strukturların necə işlədiyini başa düşməyə kömək edəcək.

Standart Əرəb Tələffüz Şimal Azərbaycanı
إذا كان لديك وقت، كنت سأذهب إلى السينما. ʔidha kāna ladayka waqt, kuntu saʔadhhab ʔila as-sīnimā. Əgər vaxtın olsaydı, kinoya gedərdim.
لو كنت قد أعددت الطعام، لكانت العائلة سعيدة. law kuntu qad ʔaʕdatu ṭ-ṭaʕām, lakānat l-ʕāʔilah saʕīdah. Əgər yeməyi hazırlamış olsaydım, ailə sevinc içində olardı.
إذا كنت قد استمعت، لعرفت الجواب. ʔidha kuntu qad istamaʕtu, laʕaraftu l-jawāb. Əgər dinləmiş olsaydın, cavabı biləcəkdin.
لو كنت قد ذهبت، لرأيت صديقي. law kuntu qad ðahabtu, laraʔaytu ṣadīqi. Əgər getmiş olsaydım, dostumu görəcəkdim.
إذا كان الطقس جميلاً، سأخرج للنزهة. ʔidha kāna ṭ-ṭaqs jamīlan, saʔruḳhu lil-nuzhah. Əgər hava gözəl olarsa, gəzintiyə çıxacağam.

Tətbiq etmə tapşırıqları[edit | edit source]

İndi isə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə tapşırıq verəcəyik. Bu tapşırıqlar, üçüncü şərt və qarışıq şərtləri daha yaxşı başa düşməyinizə kömək edəcək.

Tapşırıqlar[edit | edit source]

1. Aşağıdakı cümlələri üçüncü şərt formasına çevirin:

  • Mən evdə olsaydım, səni görərdim.
  • Əgər hava gözəl olsaydı, piknik edərdik.
  • Əgər kitabı oxumuş olsaydım, mütləq müzakirəyə qatılardım.

2. Aşağıdakı cümlələri qarışıq şərt formasına çevirin:

  • Əgər sən daha çox çalışsan, mütləq uğur qazanarsan.
  • Əgər o, daha diqqətli olsaydı, səhv etməzdi.
  • Əgər mənimlə gələcək olsan, əyləncəli vaxt keçirərdik.

Həllər[edit | edit source]

1.

  • لو كنت في المنزل، لرأيتك.
  • لو كان الطقس جميلاً، لخرجنا في نزهة.
  • لو كنت قد قرأت الكتاب، كنت سأشارك في المناقشة.

2.

  • إذا كنت ستعمل أكثر، ستحصل على النجاح.
  • لو كان أكثر حذراً، لما ارتكب خطأ.
  • إذا كنت ستأتي معي، سنقضي وقتًا ممتعًا.

Dərsimizi burada yekunlaşdırırıq. Ümid edirəm ki, üçüncü şərt və qarışıq şərtləri öyrənmək sizin üçün faydalı oldu. Hər zaman çalışın, yeni biliklər əldə edin və dili inkişaf etdirin!

0-dan A1-ə qədər Standart Ərəb Dili Kursları - Məzmun cədvəli[edit source]


Ərəb əlifbasının təqdimatı


Ərəb dilində ism və cinsiyət


Ərəb dilində fiillər və onların çəkimi


Ərəb dilində sayılar və saymaq


Gündəlik Ərəb dilində lüğət


Ərəb dilində yemək və içki lüğəti


Ərəb ədəbiyyatı və mədəniyyəti


Ərəb musiqisi və əyləncə


Ərəb dilində sifət və ismlər


Ərəb dilində zamir


Ərəb dilində öndərlik edənlər


Ərəb dilində soruşdurucu


Ərəb dilində zarf


Nəqliyyat lüğəti


Məişət və pul lüğəti


Ərəb ədəbiyyatı və şeirlər


Ərəb xətwrit və sənəti


Hava lüğəti


Ərəb dilində şərti cümlələr


Ərəb dilində passive səslilik


Ərəb dilində sıfət və ismlər


Ərəb kinoteatrı və TV


Ərəb modası və güzəllik


İdman və boş zaman lüğəti


Other lessons[edit | edit source]