Difference between revisions of "Language/Kazakh/Grammar/Locative-Case/hy"

Latest revision as of 16:13, 22 August 2024

Kazakh → Grammar → 0 to A1 Course → Locative Case

Ներածություն[edit | edit source]

Բարի գալուստ մեր «Կազախի ամբողջական 0-ից A1 դասընթացին»! Այս դասի շրջանակներում մենք կքննարկենք կանոնավոր տեղաբաշխման դեպքը (լոկատիվ դեպքը), որն ունի կարևոր դեր Կազախ լեզվում: Լոկատիվ դեպքը օգտագործվում է՝ արտահայտելու տեղակայումը, մոտակայքը և գործողությունների ուղղվածությունը: Եթե ցանկանում եք բացատրել, թե որտեղ է տեղի ունենում մի բան, կամ ուր է գտնվում ինչ-որ առարկա, ապա լոկատիվ դեպքը ձեր ամենակարևոր գործիքն է:

Այս դասի ընթացքում մենք կփորձենք հասկանալ՝ ինչպես օգտագործել լոկատիվ դեպքը, կնայենք մի քանի օրինակներ և գործնական աշխատանքներ, որոնք կօգնեն ձեզ ավելի լավ յուրացնել այս թեման:

Լոկատիվ դեպքի նշանակությունը[edit | edit source]

Լոկատիվ դեպքը Կազախ լեզվում ցույց է տալիս, թե ինչպիսի գործողություն է տեղի ունենում որոշակի վայրում կամ ինչ-որ մի բանի կողքին: Դա թույլ է տալիս մեզ ավելի հստակ և ճշգրիտ հաղորդել մեր մտքերը։

Լոկատիվ դեպքի ձևավորում[edit | edit source]

Կազախ լեզվում լոկատիվ դեպքը սովորաբար ձևավորվում է որոշակի վերջավորություններով, որոնք կցվում են անվանական ձևերին:

Ձևավորման կանոններ[edit | edit source]

1. Միաբառային անվանաներ (անհատական անուններ) սովորաբար վերջանում են -да / -де (например, қалада - «քաղաքում»):

Քաղաք (қала) → Քաղաքում (қалада)

2. Բազմաբառային անվանաներ (օրինակ, բացասական բառակապակցություններ) վերջանում են -да / -де, երբ խոսքը գնում է մոտակայքի մասին (например, үйдің жанында - «տան մոտ»):

Տուն (үй) → Տան մոտ (үйдің жанında)

Օրինակներ[edit | edit source]

Այս բաժնում ներկայացված են մի քանի օրինակներ, որոնք կօգնեն հասկանալ լոկատիվ դեպքի օգտագործումը:

Կազախ	تلفظ	Հայերեն
Қалада	qala-da	քաղաքում
Үйде	üi-de	տանը
Мектепте	mektep-te	դպրոցում
Достармен	dostar-men	ընկերների հետ
Саябақта	sayabaq-ta	այգում
Кітапханада	kitaphana-da	գրադարանում
Дүкенде	düken-de	խանութում
Көшеде	köşe-de	փողոցում
Музейде	muzey-de	թանգարանում
Жұмыс орнында	jumys ornynda	աշխատանքի վայրում

Լոկատիվ դեպքի օգտագործման հիմնական դեպքեր[edit | edit source]

1. Տեղակայման արտահայտում.

«Мен ուսուցիչ եմ мектепте» (Ես ուսուցիչ եմ դպրոցում):

Այստեղ մենք ասում ենք, որ ուսուցիչը գտնվում է դպրոցում:

2. Մոտակայքի արտահայտում.

«Сенің досың үйде» (Քո ընկերն է տանը):

Այս դեպքում նշվում է, թե որտեղ է ընկերն:

3. Գործողության տեղի արտահայտում.

«Ол кітап оқып отыр кітапханада» (Նա գրադարանում է):

Արդյունքում, մենք իմանում ենք, թե որտեղ է ընթերցվում գործողությունը:

Լոկատիվ դեպքի ձևավորում ըստ սեռի[edit | edit source]

Կազախ լեզվում, ինչպես նաև շատ այլ լեզուներում, անվանաները կարող են լինել տղամարդկային կամ կին սեռի:

Տղամարդկային սեռի օրինակ:

«Ол досында» (Նա ընկերոջ մոտ է):

Կին սեռի օրինակ:

«Ол анасында» (Նա մոր մոտ է):

Գործնական աշխատանք[edit | edit source]

Հիմա, երբ դուք արդեն գիտեք, թե ինչպես կարելի է օգտագործել լոկատիվ դեպքը, եկեք փորձենք կիրառել մեր գիտելիքները:

Գործնական վարժություններ[edit | edit source]

1. Արտահայտեք հետևյալ նախադասությունները լոկատիվ դեպքով:

Ես գտնվում եմ այգում:

Նա գրադարանից է:

Մենք ընկերներով ենք:

2. Լրացրեք բաց թողնված բառերը:

Мен ____ (мектепте) оқимын:

Ол ____ (үйде) отыр:

3. Գրեք երեք նախադասություն, որոնք օգտագործում են լոկատիվ դեպքը:

4. Նշեք, թե որտեղ են հետևյալները:

Кітап

Дос

Музыка

5. Քննարկեք, թե ինչու է կարևոր լոկատիվ դեպքը:

Ինչպիսի տեղեկություններ է այն փոխանցում:

Ջանքերի հաշվետվություն[edit | edit source]

Երբ դուք ավարտեք վարժությունները, հնարավորության դեպքում քննարկեք դրանք ձեր ուսուցիչի հետ կամ ընկերների հետ:

Նշեք, թե որքան հեշտ կամ դժվար էր ձեզ համար հասկանալ լոկատիվ դեպքը:

Հիշեք, որ ամեն ինչ ժամանակի ընթացքում կդառնա հեշտ:

Ավարտ[edit | edit source]

Այս դասը մեզ ցույց տվեց, թե որքան կարևոր է լոկատիվ դեպքը Կազախ լեզվում: Հուսով եմ, որ դուք հիմա ավելի վստահ եք այս թեմայի վերաբերյալ և գիտեք, թե ինչպես կիրառել այն ձեր խոսակցություններում: Մի մոռացեք շարունակել պրակտիկա անել, քանի որ լեզուն սովորելու լավագույն միջոցը պրակտիկայի միջոցով է:

Table of Contents - Kazakh Course - 0 to A1[edit source]

Course Presentation

Kazakh Pronunciation

Greetings and Basic Expressions

Kazakh Cases

Food and Drink

Verbs

Traditions and Customs

Family and Relationships

Adjectives

Traveling and Directions

Pronouns

Shopping and Consumerism

Art and Literature

Adverbs

Health and Medical Emergencies

Sports and Recreation

Prepositions and Postpositions

Nature and Environment

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{Kazakh-Page-Top}}
+<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Kazakh/hy|Kazakh]] </span> → <span cat>[[Language/Kazakh/Grammar/hy|Grammar]]</span> → <span level>[[Language/Kazakh/Grammar/0-to-A1-Course/hy|0 to A1 Course]]</span> → <span title>Locative Case</span></div>
-<div class="pg_page_title"><span lang="hy">Կազախերեն</span> → <span cat="hy">Գրականություն</span> → <span level="hy">0-ից A1-ը մինչև առաջին մակարդակ</span> → <span title="hy">Լոկալ դարբային</span></div>
+== Ներածություն ==
+Բարի գալուստ մեր «Կազախի ամբողջական 0-ից A1 դասընթացին»! Այս դասի շրջանակներում մենք կքննարկենք '''կանոնավոր տեղաբաշխման դեպքը''' (լոկատիվ դեպքը), որն ունի կարևոր դեր Կազախ լեզվում: Լոկատիվ դեպքը օգտագործվում է՝ արտահայտելու տեղակայումը, մոտակայքը և գործողությունների ուղղվածությունը: Եթե ցանկանում եք բացատրել, թե որտեղ է տեղի ունենում մի բան, կամ ուր է գտնվում ինչ-որ առարկա, ապա լոկատիվ դեպքը ձեր ամենակարևոր գործիքն է:
+Այս դասի ընթացքում մենք կփորձենք հասկանալ՝ ինչպես օգտագործել լոկատիվ դեպքը, կնայենք մի քանի օրինակներ և գործնական աշխատանքներ, որոնք կօգնեն ձեզ ավելի լավ յուրացնել այս թեման:
 __TOC__
-== Լոկալ դարբային ==
+=== Լոկատիվ դեպքի նշանակությունը ===
+Լոկատիվ դեպքը Կազախ լեզվում ցույց է տալիս, թե ինչպիսի գործողություն է տեղի ունենում որոշակի վայրում կամ ինչ-որ մի բանի կողքին: Դա թույլ է տալիս մեզ ավելի հստակ և ճշգրիտ հաղորդել մեր մտքերը։
+=== Լոկատիվ դեպքի ձևավորում ===
-Լոկալ դարբայինը կազախերենում մեկ նշանակություն է, որը օգտագործվում է տեղի և մոտակա բնության մասին խորհուրդ տալու համար: Այս դարբայնի համար տեղի և մոտակա բնությունները նշվում են ներկայացված օրինակներով:
+Կազախ լեզվում լոկատիվ դեպքը սովորաբար ձևավորվում է որոշակի վերջավորություններով, որոնք կցվում են անվանական ձևերին:
-=== Լոկալ դարբանության օրինակներ ===
+==== Ձևավորման կանոններ ====
+. '''Միաբառային անվանաներ''' (անհատական անուններ) սովորաբար վերջանում են -да / -де (например, қалада - «քաղաքում»):
+* '''Քաղաք''' (қала) → '''Քաղաքում''' (қалада)
+. '''Բազմաբառային անվանաներ''' (օրինակ, բացասական բառակապակցություններ) վերջանում են -да / -де, երբ խոսքը գնում է մոտակայքի մասին (например, үйдің жанында - «տան մոտ»):
+* '''Տուն''' (үй) → '''Տան մոտ''' (үйдің жанında)
+=== Օրինակներ ===
+Այս բաժնում ներկայացված են մի քանի օրինակներ, որոնք կօգնեն հասկանալ լոկատիվ դեպքի օգտագործումը:
 {| class="wikitable"
-! Կազախերեն !! Որոշում !! Արեւմտահայերէն
+! Կազախ !! تلفظ !! Հայերեն
+|-
+| Қалада || qala-da || քաղաքում
+|-
+| Үйде || üi-de || տանը
 |-
-| տասնյութ || таңдай || գեղեցկություն
+| Мектепте || mektep-te || դպրոցում
 |-
-| տասնմեկը || таңдайда || գեղեցկությունում
+| Достармен || dostar-men || ընկերների հետ
 |-
-| մեկ || бірде || մեկում
+| Саябақта || sayabaq-ta || այգում
 |-
-| երկու || екиде || երկուներորդում
+| Кітапханада || kitaphana-da || գրադարանում
 |-
-| երեք || үштік || երրորդում
+| Дүкенде || düken-de || խանութում
+|-
+| Көшеде || köşe-de || փողոցում
+|-
+| Музейде || muzey-de || թանգարանում
+|-
+| Жұмыс орнында || jumys ornynda || աշխատանքի վայրում
 |}
-=== Լոկալ դարբանության կիրառում ===
+=== Լոկատիվ դեպքի օգտագործման հիմնական դեպքեր ===
+. '''Տեղակայման արտահայտում'''.
+* «Мен ուսուցիչ եմ '''мектепте'''» (Ես ուսուցիչ եմ դպրոցում):
+* Այստեղ մենք ասում ենք, որ ուսուցիչը գտնվում է դպրոցում:
+. '''Մոտակայքի արտահայտում'''.
+* «Сенің досың '''үйде'''» (Քո ընկերն է տանը):
-Լոկալ դարբանությունը օգտագործվում է բառացին վերաբերող հատկանիշերի համար: Այս հատկանիշերը կարող են լինել տեղակայում, մոտակայում, վրա, ներսում, դուռի մոտ, սարսափում, միջոցով, մեջբերելով, ներկողությամբ և այլն:
+* Այս դեպքում նշվում է, թե որտեղ է ընկերն:
-Օրինակ՝
+. '''Գործողության տեղի արտահայտում'''.
-* Կայքի մոտ գտնվող ծրագրերի ցանկը:
-* Բնական տարածքի մեջ գտնվող բնակարանները:
-* Կայքում գրանցված օգտվողների ցանկը:
-=== Լոկալ դարբանիչ բառեր ===
+* «Ол кітап оқып отыр '''кітапханада'''» (Նա գրադարանում է):
-Լոկալ դարբանիչ բառերը կազախերենում հասանելի են բոլոր այն բառերի համար, որոնք նախընտրում են լոկալ դարբանությունը:
+* Արդյունքում, մենք իմանում ենք, թե որտեղ է ընթերցվում գործողությունը:
-* մեկնաբանություն, մեկնաբանությունում
+=== Լոկատիվ դեպքի ձևավորում ըստ սեռի ===
-* հյուրանոց, հյուրանոցում
-* շինարարություն, շինարարության մեջ
-* գրասենյակ, գրասենյակում
-* կենսաբանություն, կենսաբանությունում
-* դպրոց, դպրոցում
-* գործարան, գործարանում
-* խոհարարություն, խոհարարությունում
-* վարպետ, վարպետում
-* նախարարություն, նախարարությունում
-== Խորհուրդներ ==
+Կազախ լեզվում, ինչպես նաև շատ այլ լեզուներում, անվանաները կարող են լինել տղամարդկային կամ կին սեռի:
-* Հասկանալ և միշտ օգտագործել լոկալ դարբանությունը ճշմարտության տակ:
+* '''Տղամարդկային սեռի օրինակ''':
-* Միայնակ անգամ հասկանալ լոկալ դարբանության հատկանիշերը:
-* Պարզապես կիրառել լոկալ դարբանությունը խորհուրդ տալու համար:
+* «Ол '''досында'''» (Նա ընկերոջ մոտ է):
+* '''Կին սեռի օրինակ''':
+* «Ол '''анасында'''» (Նա մոր մոտ է):
+=== Գործնական աշխատանք ===
+Հիմա, երբ դուք արդեն գիտեք, թե ինչպես կարելի է օգտագործել լոկատիվ դեպքը, եկեք փորձենք կիրառել մեր գիտելիքները:
+==== Գործնական վարժություններ ====
+. '''Արտահայտեք հետևյալ նախադասությունները լոկատիվ դեպքով''':
+* Ես գտնվում եմ այգում:
+* Նա գրադարանից է:
+* Մենք ընկերներով ենք:
+. '''Լրացրեք բաց թողնված բառերը''':
+* Мен '''____''' (мектепте) оқимын:
+* Ол '''____''' (үйде) отыр:
+. '''Գրեք երեք նախադասություն, որոնք օգտագործում են լոկատիվ դեպքը''':
+. '''Նշեք, թե որտեղ են հետևյալները''':
+* Кітап
+* Дос
+* Музыка
+. '''Քննարկեք, թե ինչու է կարևոր լոկատիվ դեպքը''':
+* Ինչպիսի տեղեկություններ է այն փոխանցում:
+=== Ջանքերի հաշվետվություն ===
+Երբ դուք ավարտեք վարժությունները, հնարավորության դեպքում քննարկեք դրանք ձեր ուսուցիչի հետ կամ ընկերների հետ:
+* Նշեք, թե որքան հեշտ կամ դժվար էր ձեզ համար հասկանալ լոկատիվ դեպքը:
+* Հիշեք, որ ամեն ինչ ժամանակի ընթացքում կդառնա հեշտ:
+=== Ավարտ ===
+Այս դասը մեզ ցույց տվեց, թե որքան կարևոր է լոկատիվ դեպքը Կազախ լեզվում: Հուսով եմ, որ դուք հիմա ավելի վստահ եք այս թեմայի վերաբերյալ և գիտեք, թե ինչպես կիրառել այն ձեր խոսակցություններում: Մի մոռացեք շարունակել պրակտիկա անել, քանի որ լեզուն սովորելու լավագույն միջոցը պրակտիկայի միջոցով է:
 {{#seo:
-|title=Կազախերեն → Գրականություն → 0-ից A1-ը մինչև առաջին մակարդակ → Լոկալ դարբային
-|keywords=կազախերեն, լոկալ դարբային, դարբանիչ, լեզուն, ուսումնական, դասընթաց, ուսուցում, կազախերեն դարբանություն
-|description=Այս դասընթացում կսովորեք լոկալ դարբանությունից և նրա կիրառման մասին
-{{Kazakh-0-to-A1-Course-TOC-hy}}
+|title=Լոկատիվ դեպքը Կազախ լեզվում
+|keywords=լոկատիվ դեպք, Կազախ լեզու, լեզվաբառարան, ուսուցում, լեզվաբառարան
+|description=Այս դասը կօգնի ձեզ հասկանալ լոկատիվ դեպքի օգտագործումը և կիրառումը Կազախ լեզվում:
+}}
+{{Template:Kazakh-0-to-A1-Course-TOC-hy}}
 [[Category:Course]]
@@ Line 67: / Line 175: @@
 [[Category:0-to-A1-Course]]
 [[Category:Kazakh-0-to-A1-Course]]
-<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
+<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 {{Kazakh-Page-Bottom}}