Difference between revisions of "Language/Czech/Grammar/Introduction-to-Verbs/tr"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Czech-Page-Top}}
{{Czech-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Czech/tr|Çek]] </span> → <span cat>[[Language/Czech/Grammar/tr|Gramer]]</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/tr|0'dan A1'e Kurs]]</span> → <span title>Fiillere Giriş</span></div>
== Giriş ==
Merhaba sevgili öğrenciler! Bugün, Çek dilinin temel yapı taşlarından biri olan fiillerle tanışacağız. Fiiller, cümlelerde eylemleri ifade etmek için kullanılır ve dilin en önemli unsurlarından biridir. Çekçe'de fiiller, zaman, kişi ve sayı gibi özelliklere göre çeşitli şekillerde çekimlenir. Bu dersimizde, fiillerin temel yapısını, nasıl çekimlendiğini ve günlük hayatta nasıl kullanıldığını öğreneceğiz.


<div class="pg_page_title"><span lang>Çek</span> → <span cat>Gramer</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/tr|0'dan A1'e Kadar Kurs]]</span> → <span title>Fiyatların Tanıtımı</span></div>
Bu dersin sonunda, '''Çek fiillerini tanıyacak''', '''temel çekimleri anlayacak''' ve '''basit cümleler kurabileceksiniz'''. Hazırsanız başlayalım!


__TOC__
__TOC__


== Seviye 1 ==
=== Fiillerin Temel Kavramları ===
 
Fiiller, bir eylemi ya da durumu ifade eder. Çekçe'de fiiller genellikle iki ana gruba ayrılır: düzenli fiiller ve düzensiz fiiller.
 
==== Düzenli Fiiller ====
 
Düzenli fiiller, belirli bir kurala göre çekimlenen fiillerdir. Örneğin, "mít" (sahip olmak) fiili düzenli bir fiildir. Bu fiilin çekimi, sonuna eklenen takılar ile belirlenir.


Merhaba! Bu dersimizde Çek fiillerinin temellerini öğreneceksiniz. Çek dilinde fiiller oldukça önemlidir ve doğru bir şekilde kullanmak, Çekçe konuşma becerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.
==== Düzensiz Fiiller ====


=== Fiiller Nedir? ===
Düzensiz fiiller ise, çekimlerinde belirli bir kurala uymayan fiillerdir. Örneğin, "být" (olmak) fiili düzensiz bir fiildir ve farklı bir çekim yapısına sahiptir.


Fiiller, fiil çekimleri ile birlikte cümlede aksiyonu ifade eden kelimelerdir. Bu aksiyonlar, geçmiş, şimdiki zaman veya gelecek zaman olabilir. Örneğin:
=== Fiillerin Çekimi ===


* Ben koşuyorum. (şimdiki zaman)
Fiillerin çekiminde, kişi, sayı ve zaman gibi unsurlar önemlidir. Çekim yaparken aşağıdaki unsurlara dikkat etmeliyiz:
* Dün koştum. (geçmiş zaman)
* Yarın koşacağım. (gelecek zaman)


Çek fiilleri, diğer dillere göre oldukça farklıdır, ancak düzenli bir şekilde çekim yapılırlar.
* '''Kişi''': Kim? (Ben, sen, o, biz, siz, onlar)


=== Fiil Çekimleri ===
* '''Sayı''': Tekil veya çoğul


Çek fiilleri, kişi, zaman, sayı ve cinsiyete göre farklı şekillerde çekim yaparlar. Bu dersimizde, düzenli fiillerle başlayacağız.
* '''Zaman''': Geçmiş, şimdi ve gelecek zaman


Düzenli fiiller, çekim yapmak için sabit bir kalıba sahiptirler. Çekim yapmak için, fiilin sonundaki -t, -ti, -la veya -li eklerinden birini kaldırmanız gerekir. Ardından, kişi, zaman, sayı ve cinsiyete göre farklı ekler eklenir. Örneğin, "hrát" (oynamak) fiilini ele alalım:
Aşağıda, bazı örnek fiillerin çekimlerini inceleyeceğiz.


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Çekçe !! Telaffuz !! Türkçe
 
! Çek !! Telaffuz !! Türkçe
 
|-
|-
| hrát || [hraht] || oynamak
 
| mít || miːt || sahip olmak
 
|-
|-
| hráli || [hraa-lee] || oynadı
 
| jít || jiːt || gitmek
 
|-
|-
| hrála || [hraa-lah] || oynadı (dişi)
 
| dělat || ˈɟɛlat || yapmak
 
|-
|-
| hrálo || [hraa-loh] || oynadı (nötr)
 
| mít rád || miːt raːd || sevmek
 
|-
|-
| hráli jsme || [hraa-lee yismeh] || oynadık
 
| číst || tʃiːst || okumak
 
|}
 
=== Fiil Çekimleri Örnekleri ===
 
Aşağıda, bazı düzenli fiillerin farklı kişilerdeki çekimlerini göreceksiniz:
 
{| class="wikitable"
 
! Fiil !! 1. Tekil (Ben) !! 2. Tekil (Sen) !! 3. Tekil (O) !! 1. Çoğul (Biz) !! 2. Çoğul (Siz) !! 3. Çoğul (Onlar)
 
|-
|-
| hrály jste || [hraa-li yiste] || oynadınız (erkek)
 
| mít (sahip olmak) || mám || máš || má || máme || máte || mají
 
|-
|-
| hrály jste || [hraa-li yiste] || oynadınız (dişi)
 
| jít (gitmek) || jdu || jdeš || jde || jdeme || jdete || jdou
 
|-
|-
| hrají || [hra-yi] || oynarlar
 
| dělat (yapmak) || dělám || děláš || dělá || děláme || děláte || dělají
 
|-
 
| číst (okumak) || čtu || čteš || čte || čteme || čtete || čtou
 
|}
|}


Yukarıdaki tablo, "hrát" fiilinin farklı kişi, zaman ve sayılara göre nasıl çekimlendiğini göstermektedir.
=== Zamanlara Göre Fiil Çekimi ===
 
Çek fiilleri, zamanlara göre de çekimlenir. Şimdi, mevcut zaman, geçmiş zaman ve gelecek zaman için bazı örnekler inceleyelim.
 
==== Mevcut Zaman ====


=== Düzensiz Fiiller ===
Mevcut zaman, şu anda gerçekleşen eylemleri ifade eder. Örneğin:


Düzensiz fiiller, düzenli fiillerden farklı olarak, çekim yapmak için sabit bir kalıba sahip değillerdir. Bu nedenle, her düzensiz fiilin kendine özgü bir çekim kalıbı vardır. Bu dersimizde, düzensiz fiillerin bazı temel örneklerini ele alacağız.
* "Já čtu knihu." (Ben bir kitap okuyorum.)


* být (olmak)
==== Geçmiş Zaman ====
* mít (sahip olmak)
* jít (gitmek)
* dát (vermek)
* vzít (almak)


=== Örnekler ===
Geçmiş zaman, daha önce gerçekleşen eylemleri ifade eder. Örneğin:


Şimdi, örnek cümlelerle Çek fiillerini kullanmayı öğreneceğiz:
* "Já četl knihu." (Ben bir kitap okudum.)


* Já piju kávu. (Ben kahve içiyorum.)
==== Gelecek Zaman ====
* Ty hraješ na klavír. (Sen piyano çalıyorsun.)
* Oni čekají na autobus. (Onlar otobüsü bekliyorlar.)


== Seviye 2 ==
Gelecek zaman, ileride gerçekleşecek eylemleri ifade eder. Örneğin:


Şimdi, Çek fiilleri hakkında daha fazla bilgi edineceğiz.
* "Já budu číst knihu." (Ben bir kitap okuyacağım.)


=== Fiil Grupları ===
=== Pratik Yapma Zamanı! ===


Çek fiilleri, üç farklı gruba ayrılır:
Şimdi öğrendiklerimizi pekiştirmek için bazı alıştırmalar yapalım. Aşağıda, fiil çekimlerine dair bazı alıştırmalar ve çözümleri bulunmaktadır.


* Grup 1 - Sonu -at veya -et ile biten düzenli fiiller
==== Alıştırmalar ====
* Grup 2 - Sonu -it ile biten düzenli fiiller
* Grup 3 - Düzensiz fiiller


Her fiil grubu, farklı bir çekim kalıbına sahiptir. Bu nedenle, fiilleri doğru bir şekilde çekmek için hangi grupta olduklarını bilmek önemlidir.
1. Aşağıdaki cümleleri mevcut zamanla tamamlayın:


=== Çekim Ekleri ===
* (ben) _______ (okumak) knihu.


Şimdi, fiilleri çekerken kullanılan çekim eklerine bakalım:
* (sen) _______ (gitmek) do školy.


{| class="wikitable"
* (o) _______ (yemek) jídlo.
! Kişi !! Ekler
 
|-
2. Aşağıdaki fiilleri geçmiş zamanla çekimleyin:
| Ben || -u, -ím, -al jsem, -jsem byl/a
|-
| Sen || -eš, -íš, -al jsi, -jsi byl/a
|-
| O || -e, -í, -al, -byl
|-
| Biz || -eme, -íme, -ali jsme, -jsme byli
|-
| Siz || -ete, -íte, -ali jste, -jste byli
|-
| Onlar || -ou, -í, -ali, -byli
|}


Yukarıdaki tablo, farklı kişi ve zamanlar için kullanılan çekim eklerini göstermektedir.
* (ben) _______ (görmek) film.


=== Düzensiz Fiiller ===
* (sen) _______ (yazmak) dopis.


Düzensiz fiiller, düzenli fiillerden farklı olarak, çekim yapmak için sabit bir kalıba sahip değillerdir. Bu nedenle, her düzensiz fiilin kendine özgü bir çekim kalıbı vardır. Bu dersimizde, düzensiz fiillerin bazı temel örneklerini ele alacağız.
* (o) _______ (oynamak) hru.


* být (olmak)
3. Aşağıdaki cümleleri gelecekteki zamanla tamamlayın:
* mít (sahip olmak)
* jít (gitmek)
* dát (vermek)
* vzít (almak)


=== Örnekler ===
* (biz) _______ (çalışmak) na projektu.


Şimdi, örnek cümlelerle Çek fiillerini kullanmayı öğreneceğiz:
* (siz) _______ (gelmek) na oslavu.


* Já piju kávu. (Ben kahve içiyorum.)
* (onlar) _______ (sorular) otázky.
* Ty hraješ na klavír. (Sen piyano çalıyorsun.)
* Oni čekají na autobus. (Onlar otobüsü bekliyorlar.)


== Seviye 3 ==
==== Çözümler ====


Şimdi, Çek fiilleri hakkında daha fazla bilgi edineceğiz.
1.  


=== Fiil Grupları ===
* (ben) '''čtu''' knihu.


Çek fiilleri, üç farklı gruba ayrılır:
* (sen) '''jdeš''' do školy.


* Grup 1 - Sonu -at veya -et ile biten düzenli fiiller
* (o) '''jí''' jídlo.
* Grup 2 - Sonu -it ile biten düzenli fiiller
* Grup 3 - Düzensiz fiiller


Her fiil grubu, farklı bir çekim kalıbına sahiptir. Bu nedenle, fiilleri doğru bir şekilde çekmek için hangi grupta olduklarını bilmek önemlidir.
2.  


=== Çekim Ekleri ===
* (ben) '''viděl''' film.


Şimdi, fiilleri çekerken kullanılan çekim eklerine bakalım:
* (sen) '''napsal''' dopis.


{| class="wikitable"
* (o) '''hrál''' hru.
! Kişi !! Ekler
|-
| Ben || -u, -ím, -al jsem, -jsem byl/a
|-
| Sen || -eš, -íš, -al jsi, -jsi byl/a
|-
| O || -e, -í, -al, -byl
|-
| Biz || -eme, -íme, -ali jsme, -jsme byli
|-
| Siz || -ete, -íte, -ali jste, -jste byli
|-
| Onlar || -ou, -í, -ali, -byli
|}


Yukarıdaki tablo, farklı kişi ve zamanlar için kullanılan çekim eklerini göstermektedir.
3.  


=== Düzensiz Fiiller ===
* (biz) '''budeme''' na projektu.


Düzensiz fiiller, düzenli fiillerden farklı olarak, çekim yapmak için sabit bir kalıba sahip değillerdir. Bu nedenle, her düzensiz fiilin kendine özgü bir çekim kalıbı vardır. Bu dersimizde, düzensiz fiillerin bazı temel örneklerini ele alacağız.
* (siz) '''přijdete''' na oslavu.


* být (olmak)
* (onlar) '''budou''' otázky.
* mít (sahip olmak)
* jít (gitmek)
* dát (vermek)
* vzít (almak)


=== Örnekler ===
=== Sonuç ===


Şimdi, örnek cümlelerle Çek fiillerini kullanmayı öğreneceğiz:
Bu dersimizde, Çek dilindeki fiillerin temel yapılarını, nasıl çekimlendiğini ve günlük hayatta nasıl kullanıldığını öğrendik. Fiiller, cümlelerimizi oluştururken en önemli unsurlardan biridir ve bu temeli kavramak, dil öğreniminde büyük bir adımdır. Unutmayın, pratik yapmak her zaman önemlidir. Gördüğünüz alıştırmaları tekrar edin ve öğrendiklerinizi günlük hayatınıza entegre edin.


* Já piju kávu. (Ben kahve içiyorum.)
Bir sonraki dersimizde, geçmiş zaman fiilleri üzerinde daha fazla duracağız ve Çekçe'de geçmişte yaşananları nasıl ifade edebileceğimizi öğreneceğiz. Şimdi, öğrendiklerinizle ilgili sorularınız varsa sormaktan çekinmeyin!
* Ty hraješ na klavír. (Sen piyano çalıyorsun.)
* Oni čekají na autobus. (Onlar otobüsü bekliyorlar.)


{{#seo:
{{#seo:
|title=Çek Dili Grameri: 0'dan A1'e Kadar Kurs - Fiyatların Tanıtımı
 
|keywords=Çek dili, fiiller, çekim, düzenli fiiller, düzensiz fiiller, fiil grupları
|title=Çek Fiilleri ile Tanışma
|description=Bu dersimizde Çek fiillerinin temellerini öğreneceksiniz. Çek dilinde fiiller oldukça önemlidir ve doğru bir şekilde kullanmak, Çekçe konuşma becerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.
 
|keywords=Çek dili, fiiller, dil öğrenimi, Çekçe gramer, fiil çekimi
 
|description=Bu derste, Çek fiillerinin temellerini, nasıl çekimleneceğini ve günlük hayatta nasıl kullanılacağını öğreneceksiniz.
 
}}
}}


{{Czech-0-to-A1-Course-TOC-tr}}
{{Template:Czech-0-to-A1-Course-TOC-tr}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 186: Line 189:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 




{{Czech-Page-Bottom}}
{{Czech-Page-Bottom}}

Latest revision as of 21:56, 21 August 2024


Czech-Language-PolyglotClub.png
Çek Gramer0'dan A1'e KursFiillere Giriş

Giriş[edit | edit source]

Merhaba sevgili öğrenciler! Bugün, Çek dilinin temel yapı taşlarından biri olan fiillerle tanışacağız. Fiiller, cümlelerde eylemleri ifade etmek için kullanılır ve dilin en önemli unsurlarından biridir. Çekçe'de fiiller, zaman, kişi ve sayı gibi özelliklere göre çeşitli şekillerde çekimlenir. Bu dersimizde, fiillerin temel yapısını, nasıl çekimlendiğini ve günlük hayatta nasıl kullanıldığını öğreneceğiz.

Bu dersin sonunda, Çek fiillerini tanıyacak, temel çekimleri anlayacak ve basit cümleler kurabileceksiniz. Hazırsanız başlayalım!

Fiillerin Temel Kavramları[edit | edit source]

Fiiller, bir eylemi ya da durumu ifade eder. Çekçe'de fiiller genellikle iki ana gruba ayrılır: düzenli fiiller ve düzensiz fiiller.

Düzenli Fiiller[edit | edit source]

Düzenli fiiller, belirli bir kurala göre çekimlenen fiillerdir. Örneğin, "mít" (sahip olmak) fiili düzenli bir fiildir. Bu fiilin çekimi, sonuna eklenen takılar ile belirlenir.

Düzensiz Fiiller[edit | edit source]

Düzensiz fiiller ise, çekimlerinde belirli bir kurala uymayan fiillerdir. Örneğin, "být" (olmak) fiili düzensiz bir fiildir ve farklı bir çekim yapısına sahiptir.

Fiillerin Çekimi[edit | edit source]

Fiillerin çekiminde, kişi, sayı ve zaman gibi unsurlar önemlidir. Çekim yaparken aşağıdaki unsurlara dikkat etmeliyiz:

  • Kişi: Kim? (Ben, sen, o, biz, siz, onlar)
  • Sayı: Tekil veya çoğul
  • Zaman: Geçmiş, şimdi ve gelecek zaman

Aşağıda, bazı örnek fiillerin çekimlerini inceleyeceğiz.

Çek Telaffuz Türkçe
mít miːt sahip olmak
jít jiːt gitmek
dělat ˈɟɛlat yapmak
mít rád miːt raːd sevmek
číst tʃiːst okumak

Fiil Çekimleri Örnekleri[edit | edit source]

Aşağıda, bazı düzenli fiillerin farklı kişilerdeki çekimlerini göreceksiniz:

Fiil 1. Tekil (Ben) 2. Tekil (Sen) 3. Tekil (O) 1. Çoğul (Biz) 2. Çoğul (Siz) 3. Çoğul (Onlar)
mít (sahip olmak) mám máš máme máte mají
jít (gitmek) jdu jdeš jde jdeme jdete jdou
dělat (yapmak) dělám děláš dělá děláme děláte dělají
číst (okumak) čtu čteš čte čteme čtete čtou

Zamanlara Göre Fiil Çekimi[edit | edit source]

Çek fiilleri, zamanlara göre de çekimlenir. Şimdi, mevcut zaman, geçmiş zaman ve gelecek zaman için bazı örnekler inceleyelim.

Mevcut Zaman[edit | edit source]

Mevcut zaman, şu anda gerçekleşen eylemleri ifade eder. Örneğin:

  • "Já čtu knihu." (Ben bir kitap okuyorum.)

Geçmiş Zaman[edit | edit source]

Geçmiş zaman, daha önce gerçekleşen eylemleri ifade eder. Örneğin:

  • "Já četl knihu." (Ben bir kitap okudum.)

Gelecek Zaman[edit | edit source]

Gelecek zaman, ileride gerçekleşecek eylemleri ifade eder. Örneğin:

  • "Já budu číst knihu." (Ben bir kitap okuyacağım.)

Pratik Yapma Zamanı![edit | edit source]

Şimdi öğrendiklerimizi pekiştirmek için bazı alıştırmalar yapalım. Aşağıda, fiil çekimlerine dair bazı alıştırmalar ve çözümleri bulunmaktadır.

Alıştırmalar[edit | edit source]

1. Aşağıdaki cümleleri mevcut zamanla tamamlayın:

  • (ben) _______ (okumak) knihu.
  • (sen) _______ (gitmek) do školy.
  • (o) _______ (yemek) jídlo.

2. Aşağıdaki fiilleri geçmiş zamanla çekimleyin:

  • (ben) _______ (görmek) film.
  • (sen) _______ (yazmak) dopis.
  • (o) _______ (oynamak) hru.

3. Aşağıdaki cümleleri gelecekteki zamanla tamamlayın:

  • (biz) _______ (çalışmak) na projektu.
  • (siz) _______ (gelmek) na oslavu.
  • (onlar) _______ (sorular) otázky.

Çözümler[edit | edit source]

1.

  • (ben) čtu knihu.
  • (sen) jdeš do školy.
  • (o) jídlo.

2.

  • (ben) viděl film.
  • (sen) napsal dopis.
  • (o) hrál hru.

3.

  • (biz) budeme na projektu.
  • (siz) přijdete na oslavu.
  • (onlar) budou otázky.

Sonuç[edit | edit source]

Bu dersimizde, Çek dilindeki fiillerin temel yapılarını, nasıl çekimlendiğini ve günlük hayatta nasıl kullanıldığını öğrendik. Fiiller, cümlelerimizi oluştururken en önemli unsurlardan biridir ve bu temeli kavramak, dil öğreniminde büyük bir adımdır. Unutmayın, pratik yapmak her zaman önemlidir. Gördüğünüz alıştırmaları tekrar edin ve öğrendiklerinizi günlük hayatınıza entegre edin.

Bir sonraki dersimizde, geçmiş zaman fiilleri üzerinde daha fazla duracağız ve Çekçe'de geçmişte yaşananları nasıl ifade edebileceğimizi öğreneceğiz. Şimdi, öğrendiklerinizle ilgili sorularınız varsa sormaktan çekinmeyin!