Difference between revisions of "Language/Czech/Grammar/Accents-and-Special-Characters/az"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Czech-Page-Top}} | {{Czech-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Czech/az|Çex]] </span> → <span cat>[[Language/Czech/Grammar/az|Qrammatika]]</span> → <span level>[[Language/Czech/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1-ə kurs]]</span> → <span title>Akcentlər və Xüsusi Simvollar</span></div> | |||
== Giriş == | |||
Çex dili, zəngin və müxtəlif tələffüz xüsusiyyətlərinə malikdir. Hər bir dilin özünü ifadə etmə yolu var və bu, akcentlər və xüsusi simvollar vasitəsilə gerçəkləşir. Bu dərs, Çex dilinin yazılı formasında istifadə olunan akcentlərin və xüsusi simvolların əhəmiyyətini öyrənməyi hədəfləyir. Bu, tələffüzün düzgünlüyü, sözlərin mənası və dilin qrammatik quruluşu üçün olduqca vacibdir. | |||
Bu dərsdə aşağıdakıları öyrənəcəyik: | |||
* Çex dilindəki akcentlərin və xüsusi simvolların tanınması | |||
* Hər bir simvolun tələffüzü | |||
* Simvolların istifadəsi ilə bağlı nümunələr | |||
* Tətbiq üçün məşqlər | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== | === Çex Dili Akcentləri === | ||
Akcentlər, Çex dilindəki sözlərin doğru tələffüzünü təmin edir. Çex dilindəki akcentlərin əsasları bunlardır: | |||
* '''Acute accent (´)''': Sözün vurğusunu artırır. | |||
* '''Caron (ˇ)''': Sözün tələffüzünü dəyişir. | |||
* '''Circle (˚)''': İkili samitlərin tələffüzündə rol oynayır. | |||
==== Acute Accent (´) ==== | |||
Acute accent, Çex dilindəki səsli hərflərin vurğusunu artırır. Bu akcent, aşağıdakı səsli hərflərlə birgə istifadə olunur: | |||
{| class="wikitable" | |||
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan | |||
|- | |||
| á || [aː] || uzun a | |||
|- | |||
| é || [ɛː] || uzun e | |||
|- | |||
| í || [iː] || uzun i | |||
|- | |||
| ó || [oː] || uzun o | |||
|- | |||
| ú || [uː] || uzun u | |||
|- | |||
| ý || [iː] || uzun i | |||
|} | |||
==== Caron (ˇ) ==== | |||
Caron, Çex dilindəki tələffüzü dəyişdirən bir işarədir. Bu işarə, aşağıdakı samitlərlə istifadə olunur: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan | |||
|- | |||
| č || [tʃ] || ç | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ď || [ɟ] || d | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ě || [jɛ] || je | |||
|- | |||
| ň || [ɲ] || ny | |||
|- | |||
| ř || [r̝] || r | |||
|- | |||
| š || [ʃ] || ş | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ž || [ʒ] || j | |||
|} | |||
==== Circle (˚) ==== | |||
Circle, Çex dilindəki ikili samitlərin tələffüzündə istifadə olunur. Məsələn: | |||
{| class="wikitable" | |||
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ů || [uː] || uzun u | |||
|} | |} | ||
==== | === Xüsusi Simvollar === | ||
Çex dilindəki xüsusi simvollar, dilin yazılı formasını daha da zənginləşdirir. Bu simvolların istifadəsi dilin qrammatikası üçün vacibdir. | |||
* '''Səsli simvollar''': Sözlərin mənasını dəyişir. | |||
* '''Samsiz simvollar''': Sözlərin düzgün tələffüzünü təmin edir. | |||
==== Səsli Simvollar ==== | |||
Çex dilində səsli simvollar aşağıdakı kimidir: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan | |||
|- | |||
| á || [aː] || uzun a | |||
|- | |||
| é || [ɛː] || uzun e | |||
|- | |||
| í || [iː] || uzun i | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ó || [oː] || uzun o | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ú || [uː] || uzun u | |||
|- | |- | ||
| | |||
| ý || [iː] || uzun i | |||
|} | |} | ||
=== | ==== Samsiz Simvollar ==== | ||
Çex dilindəki samsiz simvollar aşağıdakılardır: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan | |||
|- | |||
| b || [b] || b | |||
|- | |||
| d || [d] || d | |||
|- | |- | ||
| | |||
| f || [f] || f | |||
|- | |- | ||
| | |||
| g || [g] || g | |||
|- | |- | ||
| | |||
| h || [h] || h | |||
|- | |- | ||
| | |||
| j || [j] || j | |||
|} | |} | ||
=== | === Nümunələr === | ||
İndi isə akcentlər və xüsusi simvolların istifadəsini başa düşmək üçün bir neçə nümunə verək. | |||
{| class="wikitable" | |||
! Çex !! Tələffüz !! Şimali Azərbaycan | |||
|- | |||
| dům || [duːm] || ev | |||
|- | |||
| město || [ˈmɲɛsto] || şəhər | |||
|- | |||
| jídlo || [ˈjiːdlo] || yemək | |||
|- | |||
| žena || [ˈʒɛna] || qadın | |||
|- | |||
| dítě || [ˈdiːcɛ] || uşaq | |||
|- | |||
| dětství || [ˈdʲɛts.tviː] || uşaqlıq | |||
|} | |||
=== Tətbiq Məşqləri === | |||
İndi isə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə məşq edək: | |||
1. Aşağıdakı sözlərin tələffüzünü yazın: | |||
* dům | |||
* město | |||
* jídlo | |||
2. Aşağıdakı sözlərin mənasını yazın: | |||
* žena | |||
* dítě | |||
* dětství | |||
3. Çex dilindəki akcentləri müəyyən edin: | |||
* dům | |||
* jídlo | |||
* žena | |||
4. Aşağıdakı sözləri düzgün tələffüz edin: | |||
* město | |||
* dům | |||
* jídlo | |||
5. Akcentlərin düzgün istifadəsini təmin edin: | |||
* mýto | |||
* hřebík | |||
* dřevěný | |||
6. Aşağıdakı cümlələri tələffüz edin: | |||
* Dům je velký. | |||
* Město je krásné. | |||
* Jídlo je dobré. | |||
7. Akcentlərlə sözləri düzgün birləşdirin: | |||
* dům (ev) | |||
* žena (qadın) | |||
* jídlo (yemək) | |||
8. Hər bir akcentin tələffüzünü yazın: | |||
* á | |||
* é | |||
* í | |||
9. Aşağıdakı sözlərin akcentini dəyişdirin: | |||
* muž (kişi) | |||
* žena (qadın) | |||
10. Aşağıdakı sözlərin tələffüzünü düzəldin: | |||
* hřebík | |||
* dětství | |||
=== Həllər === | |||
1. | |||
* dům: [duːm] | |||
* město: [ˈmɲɛsto] | |||
* jídlo: [ˈjiːdlo] | |||
2. | |||
* žena: qadın | |||
* dítě: uşaq | |||
* dětství: uşaqlıq | |||
3. | |||
* dům: akut akcent | |||
* jídlo: akut akcent | |||
* žena: caron | |||
4. | |||
* město: [ˈmɲɛsto] | |||
* dům: [duːm] | |||
* jídlo: [ˈjiːdlo] | |||
5. | |||
* mýto: akut akcent | |||
* hřebík: caron | |||
* dřevěný: caron | |||
6. | |||
* Dům je velký: [duːm je ˈvɛlkiː] | |||
* Město je krásné: [ˈmɲɛsto je ˈkraːsne] | |||
* Jídlo je dobré: [ˈjiːdlo je ˈdobrɛ] | |||
7. | |||
* dům (ev) | |||
* žena (qadın) | |||
* jídlo (yemək) | |||
8. | |||
* á: [aː] | |||
* é: [ɛː] | |||
* í: [iː] | |||
9. | |||
* muž: [muːʒ] | |||
* žena: [ˈʒɛna] | |||
10. | |||
* hřebík: [ˈxr̩biːk] | |||
* dětství: [ˈdʲɛts.tviː] | |||
{{#seo: | {{#seo: | ||
|title= | |||
|keywords= | |title=Çex Dili Akcentləri və Xüsusi Simvollar | ||
|description= | |||
|keywords=Çex dili, akcentlər, xüsusi simvollar, tələffüz, qrammatika, dil öyrənmək | |||
|description=Bu dərsdə Çex dilindəki akcentlər və xüsusi simvolların istifadəsini öyrənəcəksiniz... | |||
}} | }} | ||
{{Czech-0-to-A1-Course-TOC-az}} | {{Template:Czech-0-to-A1-Course-TOC-az}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 76: | Line 401: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Czech-0-to-A1-Course]] | [[Category:Czech-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
{{Czech-Page-Bottom}} | {{Czech-Page-Bottom}} |
Latest revision as of 19:42, 21 August 2024
Giriş[edit | edit source]
Çex dili, zəngin və müxtəlif tələffüz xüsusiyyətlərinə malikdir. Hər bir dilin özünü ifadə etmə yolu var və bu, akcentlər və xüsusi simvollar vasitəsilə gerçəkləşir. Bu dərs, Çex dilinin yazılı formasında istifadə olunan akcentlərin və xüsusi simvolların əhəmiyyətini öyrənməyi hədəfləyir. Bu, tələffüzün düzgünlüyü, sözlərin mənası və dilin qrammatik quruluşu üçün olduqca vacibdir.
Bu dərsdə aşağıdakıları öyrənəcəyik:
- Çex dilindəki akcentlərin və xüsusi simvolların tanınması
- Hər bir simvolun tələffüzü
- Simvolların istifadəsi ilə bağlı nümunələr
- Tətbiq üçün məşqlər
Çex Dili Akcentləri[edit | edit source]
Akcentlər, Çex dilindəki sözlərin doğru tələffüzünü təmin edir. Çex dilindəki akcentlərin əsasları bunlardır:
- Acute accent (´): Sözün vurğusunu artırır.
- Caron (ˇ): Sözün tələffüzünü dəyişir.
- Circle (˚): İkili samitlərin tələffüzündə rol oynayır.
Acute Accent (´)[edit | edit source]
Acute accent, Çex dilindəki səsli hərflərin vurğusunu artırır. Bu akcent, aşağıdakı səsli hərflərlə birgə istifadə olunur:
Çex | Tələffüz | Şimali Azərbaycan |
---|---|---|
á | [aː] | uzun a |
é | [ɛː] | uzun e |
í | [iː] | uzun i |
ó | [oː] | uzun o |
ú | [uː] | uzun u |
ý | [iː] | uzun i |
Caron (ˇ)[edit | edit source]
Caron, Çex dilindəki tələffüzü dəyişdirən bir işarədir. Bu işarə, aşağıdakı samitlərlə istifadə olunur:
Çex | Tələffüz | Şimali Azərbaycan |
---|---|---|
č | [tʃ] | ç |
ď | [ɟ] | d |
ě | [jɛ] | je |
ň | [ɲ] | ny |
ř | [r̝] | r |
š | [ʃ] | ş |
ž | [ʒ] | j |
Circle (˚)[edit | edit source]
Circle, Çex dilindəki ikili samitlərin tələffüzündə istifadə olunur. Məsələn:
Çex | Tələffüz | Şimali Azərbaycan |
---|---|---|
ů | [uː] | uzun u |
Xüsusi Simvollar[edit | edit source]
Çex dilindəki xüsusi simvollar, dilin yazılı formasını daha da zənginləşdirir. Bu simvolların istifadəsi dilin qrammatikası üçün vacibdir.
- Səsli simvollar: Sözlərin mənasını dəyişir.
- Samsiz simvollar: Sözlərin düzgün tələffüzünü təmin edir.
Səsli Simvollar[edit | edit source]
Çex dilində səsli simvollar aşağıdakı kimidir:
Çex | Tələffüz | Şimali Azərbaycan |
---|---|---|
á | [aː] | uzun a |
é | [ɛː] | uzun e |
í | [iː] | uzun i |
ó | [oː] | uzun o |
ú | [uː] | uzun u |
ý | [iː] | uzun i |
Samsiz Simvollar[edit | edit source]
Çex dilindəki samsiz simvollar aşağıdakılardır:
Çex | Tələffüz | Şimali Azərbaycan |
---|---|---|
b | [b] | b |
d | [d] | d |
f | [f] | f |
g | [g] | g |
h | [h] | h |
j | [j] | j |
Nümunələr[edit | edit source]
İndi isə akcentlər və xüsusi simvolların istifadəsini başa düşmək üçün bir neçə nümunə verək.
Çex | Tələffüz | Şimali Azərbaycan |
---|---|---|
dům | [duːm] | ev |
město | [ˈmɲɛsto] | şəhər |
jídlo | [ˈjiːdlo] | yemək |
žena | [ˈʒɛna] | qadın |
dítě | [ˈdiːcɛ] | uşaq |
dětství | [ˈdʲɛts.tviː] | uşaqlıq |
Tətbiq Məşqləri[edit | edit source]
İndi isə öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə məşq edək:
1. Aşağıdakı sözlərin tələffüzünü yazın:
- dům
- město
- jídlo
2. Aşağıdakı sözlərin mənasını yazın:
- žena
- dítě
- dětství
3. Çex dilindəki akcentləri müəyyən edin:
- dům
- jídlo
- žena
4. Aşağıdakı sözləri düzgün tələffüz edin:
- město
- dům
- jídlo
5. Akcentlərin düzgün istifadəsini təmin edin:
- mýto
- hřebík
- dřevěný
6. Aşağıdakı cümlələri tələffüz edin:
- Dům je velký.
- Město je krásné.
- Jídlo je dobré.
7. Akcentlərlə sözləri düzgün birləşdirin:
- dům (ev)
- žena (qadın)
- jídlo (yemək)
8. Hər bir akcentin tələffüzünü yazın:
- á
- é
- í
9. Aşağıdakı sözlərin akcentini dəyişdirin:
- muž (kişi)
- žena (qadın)
10. Aşağıdakı sözlərin tələffüzünü düzəldin:
- hřebík
- dětství
Həllər[edit | edit source]
1.
- dům: [duːm]
- město: [ˈmɲɛsto]
- jídlo: [ˈjiːdlo]
2.
- žena: qadın
- dítě: uşaq
- dětství: uşaqlıq
3.
- dům: akut akcent
- jídlo: akut akcent
- žena: caron
4.
- město: [ˈmɲɛsto]
- dům: [duːm]
- jídlo: [ˈjiːdlo]
5.
- mýto: akut akcent
- hřebík: caron
- dřevěný: caron
6.
- Dům je velký: [duːm je ˈvɛlkiː]
- Město je krásné: [ˈmɲɛsto je ˈkraːsne]
- Jídlo je dobré: [ˈjiːdlo je ˈdobrɛ]
7.
- dům (ev)
- žena (qadın)
- jídlo (yemək)
8.
- á: [aː]
- é: [ɛː]
- í: [iː]
9.
- muž: [muːʒ]
- žena: [ˈʒɛna]
10.
- hřebík: [ˈxr̩biːk]
- dětství: [ˈdʲɛts.tviː]