Difference between revisions of "Language/Serbian/Grammar/Adjectives:-Comparative-and-Superlative/kk"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Serbian-Page-Top}} | {{Serbian-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Serbian/kk|Серб]] </span> → <span cat>[[Language/Serbian/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1-ге дейінгі курс]]</span> → <span title>Сын есімдер: Салыстырмалы және суперлатив формалары</span></div> | |||
== Кіріспе == | |||
Серб тілінде сын есімдер – өте маңызды тілдік элементтер. Олар заттардың, адамдардың немесе ұғымдардың ерекшеліктерін, сапаларын сипаттайды. Бүгінгі сабағымызда біз сын есімдердің салыстырмалы және суперлатив формаларын қарастырамыз. Бұл формалар сіздің сөйлеуіңізді байытады, өйткені оларды қолдану арқылы сіз заттарды бір-бірімен салыстыра аласыз, сондай-ақ ең жақсыларын немесе ең нашарларын атап көрсете аласыз. | |||
Курстың құрылымы бойынша, біз алдымен салыстырмалы формалармен танысамыз, содан кейін суперлатив формаларын зерттейміз. Сабақтың соңында практикалық тапсырмалар арқылы алған білімдеріңізді бекітеміз. | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== | === Салыстырмалы формалар === | ||
Салыстырмалы формалар заттардың немесе адамдардың белгілі бір қасиеттерін бір-бірімен салыстыру үшін қолданылады. Серб тілінде сын есімнің салыстырмалы формасы - "ең" немесе "одан" сөздерімен бірге қолданылады. Мысалы, "жақсы" сын есімі "жақсырақ" (бољи) формасына өтеді. | |||
==== Мысалдар ==== | |||
Мысал ретінде, төмендегі кестеде кейбір сын есімдердің салыстырмалы формаларын көре аласыз: | |||
{| class="wikitable" | |||
! Серб !! Дыбыстық жазу !! Қазақша | |||
|- | |||
| добар || /ˈdɔbar/ || жақсы | |||
|- | |||
| бољи || /ˈbɔʎi/ || жақсырақ | |||
|- | |||
| лош || /lɔʃ/ || жаман | |||
|- | |||
| гори || /ˈɡɔri/ || жаманрақ | |||
|- | |||
| велики || /ˈvɛliki/ || үлкен | |||
|- | |||
| већи || /ˈʋɛtʃi/ || үлкенірек | |||
|- | |||
| мали || /ˈmali/ || кіші | |||
|- | |||
| мањи || /ˈmaɲi/ || кішірек | |||
|} | |||
=== Суперлатив формалар === | |||
Серб тілінде, | Суперлатив формалар ең жоғары немесе ең төмен дәрежедегі қасиеттерді білдіреді. Серб тілінде суперлатив формасы "ең" сөзімен құралады. Мысалы, "жақсы" сөзінің суперлатив формасы "ең жақсы" (најбољи) болады. | ||
==== Мысалдар ==== | |||
Суперлатив формаларын түсіну үшін, төмендегі кестені қараңыз: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! Серб | |||
! Серб !! Дыбыстық жазу !! Қазақша | |||
|- | |||
| добар || /ˈdɔbar/ || жақсы | |||
|- | |||
| најбољи || /naɪˈbɔʎi/ || ең жақсы | |||
|- | |||
| лош || /lɔʃ/ || жаман | |||
|- | |||
| најгори || /naɪˈɡɔri/ || ең жаман | |||
|- | |||
| велики || /ˈvɛliki/ || үлкен | |||
|- | |- | ||
| | |||
| највећи || /naɪˈʋɛtʃi/ || ең үлкен | |||
|- | |- | ||
| | |||
| мали || /ˈmali/ || кіші | |||
|- | |- | ||
| | |||
| најмањи || /naɪˈmaɲi/ || ең кіші | |||
|} | |} | ||
=== Салыстырмалы және суперлатив формаларын қолдану === | |||
Салыстырмалы және суперлатив формаларын қолдану арқылы сіз сөйлескенде, сипаттаған заттарыңыздың ерекшеліктерін нақтылай аласыз. Мысалы: | |||
* "Ол менің досымнан жақсы." (Он је бољи од мог пријатеља.) | |||
* "Бұл қала Сербиядағы ең үлкен қала." (Ово је највећи град у Србији.) | |||
== Тапсырмалар == | |||
Енді сіздің білгендеріңізді бекіту үшін бірнеше практикалық тапсырмаларға көшейік. | |||
=== Тапсырма 1: Салыстырмалы формаларды толтырыңыз === | |||
Төмендегі сөйлемдердегі сын есімдердің салыстырмалы формаларын жазыңыз: | |||
1. Жаңа кітап ________ (қызықты). | |||
2. Бұл үй ________ (үлкен). | |||
3. Оның көйлегі ________ (әдемі). | |||
''Шешімдер:'' | |||
1. қызықтырақ (занимљивији) | |||
2. үлкенірек (већи) | |||
3. әдемірек (лепши) | |||
=== Тапсырма 2: Суперлатив формаларын жазыңыз === | |||
Төмендегі сөйлемдердегі сын есімдердің суперлатив формаларын жазыңыз: | |||
1. Оның әні ________ (әдемі). | |||
2. Бұл оқиға ________ (қызықты). | |||
3. Ол ________ (жақсы) студент. | |||
''Шешімдер:'' | |||
1. ең әдемі (најлепши) | |||
2. ең қызықты (најзанимљивији) | |||
3. ең жақсы (најбољи) | |||
=== Тапсырма 3: Салыстыру жасаңыз === | |||
Төмендегі заттарды салыстыру үшін сөйлемдер жазыңыз: | |||
1. Мысық (жақсы) ит. | |||
''Шешім:'' | |||
Мысық иттен жақсы. (Мачка је боља од пса.) | |||
=== Тапсырма 4: Суперлативті сөйлемдер жазыңыз === | |||
Төмендегі заттардың суперлатив формаларын пайдаланып сөйлемдер жазыңыз: | |||
1. Бұл қала (үлкен). | |||
''Шешім:'' | |||
Бұл қала Сербиядағы ең үлкен қала. (Овај град је највећи град у Србији.) | |||
=== Тапсырма 5: Салыстырмалы және суперлатив формаларын табыңыз === | |||
Келесі сөздердің салыстырмалы және суперлатив формаларын табыңыз: | |||
1. жаман | |||
2. әдемі | |||
3. кішкентай | |||
''Шешімдер:'' | |||
1. жаман: жаманрақ (лошији), ең жаман (најгори) | |||
2. әдемі: әдемірек (лепшији), ең әдемі (најлепши) | |||
3. кішкентай: кішірек (мањи), ең кіші (најмањи) | |||
=== Тапсырма 6: Сөйлемдегі қатені тауып, түзетіңіз === | |||
"Ол менің досымнан жаман." (Он је гори од мог пријатеља.) Сөйлемді дұрыс формамен жазыңыз. | |||
''Шешім:'' | |||
Ол менің досымнан жаманрақ. (Он је лошији од мог пријатеља.) | |||
=== Тапсырма 7: Сын есімдермен диалог жасаңыз === | |||
Сын есімдерді пайдаланып, екі адам арасындағы диалог жасаңыз. | |||
''Шешім:'' | |||
А: "Сенің пікіріңше, қай фильм ең қызықты?" | |||
Б: "Менің ойымша, бұл фильм ең қызықты." | |||
=== Тапсырма 8: Салыстыру кестесі жасаңыз === | |||
Келесі сөздерді салыстырып, кесте жасаңыз: | |||
1. жаман | |||
2. жақсы | |||
3. әдемі | |||
''Шешім:'' | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Сын есім !! Салыстырмалы !! Суперлатив | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Жаман || Жаманрақ || Ең жаман | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Жақсы || Жақсырақ || Ең жақсы | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Әдемі || Әдемірек || Ең әдемі | |||
|} | |} | ||
=== Тапсырма 9: Сұрақтарға жауап беріңіз === | |||
Сұрақ: "Сенің ойыңа, қай пән ең қиын?" Жауап беріңіз. | |||
''Шешім:'' | |||
Менің ойымша, математика ең қиын пән. (По мом мишљењу, математика је најтежи предмет.) | |||
=== | === Тапсырма 10: Сын есімдермен суреттеңіз === | ||
Келесі суретті сипаттау үшін сын есімдерді пайдаланыңыз. (Суретті елестетіңіз, мысалы: шырша, гүлдер, аспан.) | |||
''Шешім:'' | |||
Шырша үлкен, гүлдер әдемі, аспан көк. (Јелка је велика, цветови су лепи, небо је плаво.) | |||
Сабақтың қорытындысы: | |||
Бүгінгі сабақта біз сын есімдердің салыстырмалы және суперлатив формаларын үйрендік, және де олардың сөйлемдерде қалай қолданылатынын қарастырдық. Практикалық тапсырмалар арқылы сіздер алған білімдеріңізді бекіттіңіздер. Серб тілінде сөйлескенде, осы формаларды дұрыс қолдану сіздің тілдік дағдыларыңызды арттырады. | |||
{{#seo: | {{#seo: | ||
{{Serbian-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | |title=Серб тілінің сын есімдері: Салыстырмалы және суперлатив формалары | ||
|keywords=серб тілі, сын есімдер, салыстырмалы формалар, суперлатив формалар, грамматика | |||
|description=Бұл сабақта сіз серб тілінде сын есімдердің салыстырмалы және суперлатив формаларын үйренесіз. | |||
}} | |||
{{Template:Serbian-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | |||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 84: | Line 275: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | [[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
==Басқа сабақтар== | |||
* [[Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Present-Tense/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Қазіргі уақыттық шақ]] | |||
* [[Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Future-Tense/kk|Курс 0 до A1 → Грамматика → Глаголы: Будущее время]] | |||
* [[Language/Serbian/Grammar/Pronouns:-Personal-Pronouns/kk|0-А1 Курсы → Грамматика → Атаулар: Жеке Атаулар]] | |||
* [[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 to A1 Course]] | |||
* [[Language/Serbian/Grammar/Cases:-Nominative-and-Accusative/kk|0-А1 курстары → Грамматика → Мындай мазмұны: Номинатив және Аккузатив]] | |||
* [[Language/Serbian/Grammar/Nouns:-Gender-and-Number/kk|0-А1 курсы → Грамматика → Сан есім: жыныс мен сан]] | |||
* [[Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Past-Tense/kk|0-А1 курсы → Грамматика → Өткен уақыт: шығармалар]] | |||
{{Serbian-Page-Bottom}} | {{Serbian-Page-Bottom}} |
Latest revision as of 15:54, 16 August 2024
Кіріспе[edit | edit source]
Серб тілінде сын есімдер – өте маңызды тілдік элементтер. Олар заттардың, адамдардың немесе ұғымдардың ерекшеліктерін, сапаларын сипаттайды. Бүгінгі сабағымызда біз сын есімдердің салыстырмалы және суперлатив формаларын қарастырамыз. Бұл формалар сіздің сөйлеуіңізді байытады, өйткені оларды қолдану арқылы сіз заттарды бір-бірімен салыстыра аласыз, сондай-ақ ең жақсыларын немесе ең нашарларын атап көрсете аласыз.
Курстың құрылымы бойынша, біз алдымен салыстырмалы формалармен танысамыз, содан кейін суперлатив формаларын зерттейміз. Сабақтың соңында практикалық тапсырмалар арқылы алған білімдеріңізді бекітеміз.
Салыстырмалы формалар[edit | edit source]
Салыстырмалы формалар заттардың немесе адамдардың белгілі бір қасиеттерін бір-бірімен салыстыру үшін қолданылады. Серб тілінде сын есімнің салыстырмалы формасы - "ең" немесе "одан" сөздерімен бірге қолданылады. Мысалы, "жақсы" сын есімі "жақсырақ" (бољи) формасына өтеді.
Мысалдар[edit | edit source]
Мысал ретінде, төмендегі кестеде кейбір сын есімдердің салыстырмалы формаларын көре аласыз:
Серб | Дыбыстық жазу | Қазақша |
---|---|---|
добар | /ˈdɔbar/ | жақсы |
бољи | /ˈbɔʎi/ | жақсырақ |
лош | /lɔʃ/ | жаман |
гори | /ˈɡɔri/ | жаманрақ |
велики | /ˈvɛliki/ | үлкен |
већи | /ˈʋɛtʃi/ | үлкенірек |
мали | /ˈmali/ | кіші |
мањи | /ˈmaɲi/ | кішірек |
Суперлатив формалар[edit | edit source]
Суперлатив формалар ең жоғары немесе ең төмен дәрежедегі қасиеттерді білдіреді. Серб тілінде суперлатив формасы "ең" сөзімен құралады. Мысалы, "жақсы" сөзінің суперлатив формасы "ең жақсы" (најбољи) болады.
Мысалдар[edit | edit source]
Суперлатив формаларын түсіну үшін, төмендегі кестені қараңыз:
Серб | Дыбыстық жазу | Қазақша |
---|---|---|
добар | /ˈdɔbar/ | жақсы |
најбољи | /naɪˈbɔʎi/ | ең жақсы |
лош | /lɔʃ/ | жаман |
најгори | /naɪˈɡɔri/ | ең жаман |
велики | /ˈvɛliki/ | үлкен |
највећи | /naɪˈʋɛtʃi/ | ең үлкен |
мали | /ˈmali/ | кіші |
најмањи | /naɪˈmaɲi/ | ең кіші |
Салыстырмалы және суперлатив формаларын қолдану[edit | edit source]
Салыстырмалы және суперлатив формаларын қолдану арқылы сіз сөйлескенде, сипаттаған заттарыңыздың ерекшеліктерін нақтылай аласыз. Мысалы:
- "Ол менің досымнан жақсы." (Он је бољи од мог пријатеља.)
- "Бұл қала Сербиядағы ең үлкен қала." (Ово је највећи град у Србији.)
Тапсырмалар[edit | edit source]
Енді сіздің білгендеріңізді бекіту үшін бірнеше практикалық тапсырмаларға көшейік.
Тапсырма 1: Салыстырмалы формаларды толтырыңыз[edit | edit source]
Төмендегі сөйлемдердегі сын есімдердің салыстырмалы формаларын жазыңыз:
1. Жаңа кітап ________ (қызықты).
2. Бұл үй ________ (үлкен).
3. Оның көйлегі ________ (әдемі).
Шешімдер:
1. қызықтырақ (занимљивији)
2. үлкенірек (већи)
3. әдемірек (лепши)
Тапсырма 2: Суперлатив формаларын жазыңыз[edit | edit source]
Төмендегі сөйлемдердегі сын есімдердің суперлатив формаларын жазыңыз:
1. Оның әні ________ (әдемі).
2. Бұл оқиға ________ (қызықты).
3. Ол ________ (жақсы) студент.
Шешімдер:
1. ең әдемі (најлепши)
2. ең қызықты (најзанимљивији)
3. ең жақсы (најбољи)
Тапсырма 3: Салыстыру жасаңыз[edit | edit source]
Төмендегі заттарды салыстыру үшін сөйлемдер жазыңыз:
1. Мысық (жақсы) ит.
Шешім:
Мысық иттен жақсы. (Мачка је боља од пса.)
Тапсырма 4: Суперлативті сөйлемдер жазыңыз[edit | edit source]
Төмендегі заттардың суперлатив формаларын пайдаланып сөйлемдер жазыңыз:
1. Бұл қала (үлкен).
Шешім:
Бұл қала Сербиядағы ең үлкен қала. (Овај град је највећи град у Србији.)
Тапсырма 5: Салыстырмалы және суперлатив формаларын табыңыз[edit | edit source]
Келесі сөздердің салыстырмалы және суперлатив формаларын табыңыз:
1. жаман
2. әдемі
3. кішкентай
Шешімдер:
1. жаман: жаманрақ (лошији), ең жаман (најгори)
2. әдемі: әдемірек (лепшији), ең әдемі (најлепши)
3. кішкентай: кішірек (мањи), ең кіші (најмањи)
Тапсырма 6: Сөйлемдегі қатені тауып, түзетіңіз[edit | edit source]
"Ол менің досымнан жаман." (Он је гори од мог пријатеља.) Сөйлемді дұрыс формамен жазыңыз.
Шешім:
Ол менің досымнан жаманрақ. (Он је лошији од мог пријатеља.)
Тапсырма 7: Сын есімдермен диалог жасаңыз[edit | edit source]
Сын есімдерді пайдаланып, екі адам арасындағы диалог жасаңыз.
Шешім:
А: "Сенің пікіріңше, қай фильм ең қызықты?"
Б: "Менің ойымша, бұл фильм ең қызықты."
Тапсырма 8: Салыстыру кестесі жасаңыз[edit | edit source]
Келесі сөздерді салыстырып, кесте жасаңыз:
1. жаман
2. жақсы
3. әдемі
Шешім:
Сын есім | Салыстырмалы | Суперлатив |
---|---|---|
Жаман | Жаманрақ | Ең жаман |
Жақсы | Жақсырақ | Ең жақсы |
Әдемі | Әдемірек | Ең әдемі |
Тапсырма 9: Сұрақтарға жауап беріңіз[edit | edit source]
Сұрақ: "Сенің ойыңа, қай пән ең қиын?" Жауап беріңіз.
Шешім:
Менің ойымша, математика ең қиын пән. (По мом мишљењу, математика је најтежи предмет.)
Тапсырма 10: Сын есімдермен суреттеңіз[edit | edit source]
Келесі суретті сипаттау үшін сын есімдерді пайдаланыңыз. (Суретті елестетіңіз, мысалы: шырша, гүлдер, аспан.)
Шешім:
Шырша үлкен, гүлдер әдемі, аспан көк. (Јелка је велика, цветови су лепи, небо је плаво.)
Сабақтың қорытындысы:
Бүгінгі сабақта біз сын есімдердің салыстырмалы және суперлатив формаларын үйрендік, және де олардың сөйлемдерде қалай қолданылатынын қарастырдық. Практикалық тапсырмалар арқылы сіздер алған білімдеріңізді бекіттіңіздер. Серб тілінде сөйлескенде, осы формаларды дұрыс қолдану сіздің тілдік дағдыларыңызды арттырады.
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Қазіргі уақыттық шақ
- Курс 0 до A1 → Грамматика → Глаголы: Будущее время
- 0-А1 Курсы → Грамматика → Атаулар: Жеке Атаулар
- 0 to A1 Course
- 0-А1 курстары → Грамматика → Мындай мазмұны: Номинатив және Аккузатив
- 0-А1 курсы → Грамматика → Сан есім: жыныс мен сан
- 0-А1 курсы → Грамматика → Өткен уақыт: шығармалар