Difference between revisions of "Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Past-Tense/pl"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Serbian-Page-Top}} | {{Serbian-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Serbian/pl|Serbski]] </span> → <span cat>[[Language/Serbian/Grammar/pl|Gramatyka]]</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/pl|0 do A1 Kursu]]</span> → <span title>Czasowniki: Czas przeszły</span></div> | |||
== Wprowadzenie == | |||
Czas przeszły w języku serbskim jest ważnym elementem, który pozwala nam opowiadać o wydarzeniach i doświadczeniach z przeszłości. Rozumienie, jak poprawnie używać czasowników w czasie przeszłym, jest kluczowe dla skutecznej komunikacji. W tej lekcji zapoznamy się z budową czasu przeszłego w języku serbskim, przedstawimy zasady jego użycia oraz podamy wiele przykładów, które pomogą w przyswojeniu tej struktury. Na koniec zaproponujemy ćwiczenia, które pozwolą utrwalić zdobytą wiedzę. | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
== Czas przeszły == | === Czas przeszły w języku serbskim === | ||
Czas przeszły w języku serbskim | Czas przeszły w języku serbskim dzieli się na dwie główne kategorie: czas przeszły dokonany i czas przeszły niedokonany. W tej lekcji skupimy się na czasie przeszłym dokonanym, który zazwyczaj opisuje czynności zakończone. | ||
==== Budowa czasu przeszłego dokonane ==== | |||
Aby utworzyć czas przeszły dokonany w języku serbskim, potrzebujemy: | |||
* '''Czasownika "biti"''' (być) w formie przeszłej. | |||
* '''Partycypacji przeszłej''' głównego czasownika. | |||
Czasownik "biti" odmienia się w zależności od osoby i liczby. Oto jak wygląda jego odmiana: | |||
= | {| class="wikitable" | ||
! Osoba !! Singular !! Plural | |||
|- | |||
| 1. osoba || bio/bila || bili/bile | |||
|- | |||
| 2. osoba || bio/bila || bili/bile | |||
|- | |||
| 3. osoba || bio/bila || bili/bile | |||
|} | |||
W partii przeszłej głównego czasownika przyjmujemy formę żeńską (bila) dla kobiet i męską (bio) dla mężczyzn. | |||
==== Przykłady użycia czasu przeszłego ==== | |||
Poniżej przedstawiamy przykłady zdań w czasie przeszłym, które ilustrują budowę tego czasu: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! Serbian !! | |||
! Serbian !! Pronunciation !! Polish | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ja sam bio u Beogradu. || ja sam bio u Beogradu. || Byłem w Belgradzie. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ona je bila srećna. || ona je bila srećna. || Ona była szczęśliwa. | |||
|- | |||
| Mi smo bili na koncertu. || mi smo bili na koncertu. || Byliśmy na koncercie. | |||
|- | |||
| Ti si bio dobar student. || ti si bio dobar student. || Byłeś dobrym uczniem. | |||
|- | |||
| On je bio u restoranu. || on je bio u restoranu. || On był w restauracji. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| One su bile na wakacjach. || one su bile na vakacijama. || One były na wakacjach. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ja sam bila kod lekarza. || ja sam bila kod lekara. || Byłam u lekarza. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Oni su bili prijatelji. || oni su bili prijatelji. || Oni byli przyjaciółmi. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ti si bila dobra osoba. || ti si bila dobra osoba. || Byłaś dobrą osobą. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Mi smo bili u školi. || mi smo bili u školi. || Byliśmy w szkole. | |||
|} | |} | ||
=== | ==== Czasowniki regularne i nieregularne ==== | ||
W języku serbskim mamy do czynienia z czasownikami regularnymi i nieregularnymi. Czasowniki regularne mają ustaloną formę w czasie przeszłym, podczas gdy czasowniki nieregularne mogą wymagać specjalnych form. | |||
Oto | === Czasowniki regularne === | ||
Czasowniki regularne w czasie przeszłym tworzymy poprzez dodanie odpowiednich końcówek do tematu czasownika. Oto przykład dla czasowników zakończonych na -ati: | |||
* pisać (pisać) -> pisao/pisala | |||
* raditi (pracować) -> radio/radila | |||
{| class="wikitable" | |||
! Czasownik !! Czas przeszły !! Polish | |||
|- | |||
| pisati || pisao/pisala || pisać | |||
|- | |||
| raditi || radio/radila || pracować | |||
|- | |||
| učiti || učio/učila || uczyć się | |||
|- | |||
| igrati || igrao/igrala || grać | |||
|- | |||
| gledati || gledao/gledala || oglądać | |||
|} | |||
=== Czasowniki nieregularne === | |||
Czasowniki nieregularne mają różne formy w czasie przeszłym. Oto kilka przykładów: | |||
* ići (iść) -> išao/išla | |||
* doći (przyjść) -> došao/došla | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Czasownik !! Czas przeszły !! Polish | |||
|- | |||
| ići || išao/išla || iść | |||
|- | |||
| doći || došao/došla || przyjść | |||
|- | |- | ||
| | |||
| videti || video/videla || widzieć | |||
|- | |||
| imati || imao/imala || mieć | |||
|- | |- | ||
| | |||
| znati || znao/znala || wiedzieć | |||
|} | |||
=== Przykłady użycia czasowników nieregularnych === | |||
Oto kilka zdań z czasownikami nieregularnymi w czasie przeszłym: | |||
{| class="wikitable" | |||
! Serbian !! Pronunciation !! Polish | |||
|- | |- | ||
| | |||
| On je išao u prodavnicu. || on je išao u prodavnicu. || On poszedł do sklepu. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ona je došla rano. || ona je došla rano. || Ona przyszła wcześnie. | |||
|- | |- | ||
| Mi smo | |||
| Mi smo videli film. || mi smo videli film. || Widzieliśmy film. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ti si imao problema. || ti si imao problema. || Miałeś problemy. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ona je znala odgovor. || ona je znala odgovor. || Ona znała odpowiedź. | |||
|} | |} | ||
=== Ćwiczenia === | |||
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, przygotowaliśmy kilka ćwiczeń. Każde ćwiczenie składa się z kilku zadań, które pomogą Ci w praktycznym zastosowaniu czasu przeszłego. | |||
== Ćwiczenie 1: Uzupełnij zdania == | |||
Uzupełnij zdania, używając odpowiedniej formy czasownika w czasie przeszłym. | |||
1. Ja ___ (ići) u školu. | |||
2. Ona ___ (raditi) domaći zadatak. | |||
3. Mi ___ (gledati) film wczoraj. | |||
4. Oni ___ (doći) na imprezę. | |||
5. Ty ___ (pisati) list. | |||
=== Rozwiązania ćwiczenia 1 === | |||
1. Ja sam išao u školu. / Ja sam išla u školu. | |||
2. Ona je radila domaći zadatak. | |||
3. Mi smo gledali film wczoraj. | |||
4. Oni su došli na imprezu. | |||
5. Ty si pisao list. / Ty si pisała list. | |||
== Ćwiczenie 2: Przekształć zdania == | |||
Przekształć zdania z czasu teraźniejszego na czas przeszły. | |||
1. Ja idem u prodavnicu. | |||
2. Ona uči jeziki. | |||
3. Mi igramo fudbal. | |||
4. Oni dolaze na večeru. | |||
5. Ty vidiš ptice. | |||
=== Rozwiązania ćwiczenia 2 === | |||
1. Ja sam išao u prodavnicu. / Ja sam išla u prodavnicu. | |||
2. Ona je učila jezike. | |||
3. Mi smo igrali fudbal. | |||
4. Oni su došli na večeru. | |||
5. Ty si video ptice. / Ty si widziała ptice. | |||
== Ćwiczenie 3: Przetłumacz zdania == | |||
Przetłumacz zdania z polskiego na serbski. | |||
1. Miałem dużo pracy. | |||
2. Oni byli na wakacjach. | |||
3. Ona zobaczyła piękny obraz. | |||
4. My jedliśmy pyszne jedzenie. | |||
5. Ty byłeś w kinie. | |||
=== Rozwiązania ćwiczenia 3 === | |||
1. Imao sam puno posla. | |||
2. Oni su bili na odmoru. | |||
3. Ona je videla lepu sliku. | |||
4. Mi smo jeli ukusnu hranu. | |||
5. Ti si bio u kinu. / Ty byłaś w kinie. | |||
== Ćwiczenie 4: Wybierz odpowiednią formę == | |||
Wybierz odpowiednią formę czasownika w czasie przeszłym. | |||
1. On je ___ (ići) do lekarza. (išao, iść) | |||
2. Mi smo ___ (videti) film. (videli, widzieć) | |||
3. Ona je ___ (doći) na czas. (došla, przyjść) | |||
4. Ty si ___ (raditi) dobrze. (radio, radzić) | |||
5. Oni su ___ (igrati) w piłkę. (igrali, grać) | |||
=== Rozwiązania ćwiczenia 4 === | |||
1. On je išao do lekarza. | |||
2. Mi smo videli film. | |||
3. Ona je došla na czas. | |||
4. Ty si radio dobrze. / Ty byłaś dobrze. | |||
5. Oni su igrali w piłkę. | |||
== Ćwiczenie 5: Opisz swoje doświadczenia == | |||
Napisz kilka zdań o swoim ostatnim doświadczeniu w czasie przeszłym. Użyj przynajmniej pięciu różnych czasowników. | |||
=== Przykład rozwiązania ćwiczenia 5 === | |||
W zeszłym tygodniu byłem na wakacjach. Odwiedziłem piękne miejsce i zobaczyłem wspaniałe widoki. Codziennie pływałem w morzu i jadłem pyszne jedzenie. Spotkałem też wielu miłych ludzi. | |||
== Podsumowanie == | == Podsumowanie == | ||
Czas przeszły w języku serbskim to fundament, na którym możemy budować nasze umiejętności komunikacyjne. W tej lekcji nauczyliśmy się, jak tworzyć czas przeszły dokonany, rozróżniać czasowniki regularne i nieregularne oraz jak je stosować w praktyce. Zachęcam do regularnej praktyki i stosowania nowych umiejętności w codziennej komunikacji. | |||
{{#seo: | |||
|title=Gramatyka serbska - Czasowniki: Czas przeszły | |||
|title= | |||
|keywords=serbski, czas przeszły, czasowniki | |keywords=serbski, gramatyka, czas przeszły, czasowniki, język serbski | ||
|description= | |||
|description=W tej lekcji nauczysz się, jak używać czasowników w czasie przeszłym w języku serbskim, z przykładami i ćwiczeniami. | |||
}} | |||
{{Serbian-0-to-A1-Course-TOC-pl}} | {{Template:Serbian-0-to-A1-Course-TOC-pl}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 90: | Line 333: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | [[Category:Serbian-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
Latest revision as of 12:45, 16 August 2024
Wprowadzenie[edit | edit source]
Czas przeszły w języku serbskim jest ważnym elementem, który pozwala nam opowiadać o wydarzeniach i doświadczeniach z przeszłości. Rozumienie, jak poprawnie używać czasowników w czasie przeszłym, jest kluczowe dla skutecznej komunikacji. W tej lekcji zapoznamy się z budową czasu przeszłego w języku serbskim, przedstawimy zasady jego użycia oraz podamy wiele przykładów, które pomogą w przyswojeniu tej struktury. Na koniec zaproponujemy ćwiczenia, które pozwolą utrwalić zdobytą wiedzę.
Czas przeszły w języku serbskim[edit | edit source]
Czas przeszły w języku serbskim dzieli się na dwie główne kategorie: czas przeszły dokonany i czas przeszły niedokonany. W tej lekcji skupimy się na czasie przeszłym dokonanym, który zazwyczaj opisuje czynności zakończone.
Budowa czasu przeszłego dokonane[edit | edit source]
Aby utworzyć czas przeszły dokonany w języku serbskim, potrzebujemy:
- Czasownika "biti" (być) w formie przeszłej.
- Partycypacji przeszłej głównego czasownika.
Czasownik "biti" odmienia się w zależności od osoby i liczby. Oto jak wygląda jego odmiana:
Osoba | Singular | Plural |
---|---|---|
1. osoba | bio/bila | bili/bile |
2. osoba | bio/bila | bili/bile |
3. osoba | bio/bila | bili/bile |
W partii przeszłej głównego czasownika przyjmujemy formę żeńską (bila) dla kobiet i męską (bio) dla mężczyzn.
Przykłady użycia czasu przeszłego[edit | edit source]
Poniżej przedstawiamy przykłady zdań w czasie przeszłym, które ilustrują budowę tego czasu:
Serbian | Pronunciation | Polish |
---|---|---|
Ja sam bio u Beogradu. | ja sam bio u Beogradu. | Byłem w Belgradzie. |
Ona je bila srećna. | ona je bila srećna. | Ona była szczęśliwa. |
Mi smo bili na koncertu. | mi smo bili na koncertu. | Byliśmy na koncercie. |
Ti si bio dobar student. | ti si bio dobar student. | Byłeś dobrym uczniem. |
On je bio u restoranu. | on je bio u restoranu. | On był w restauracji. |
One su bile na wakacjach. | one su bile na vakacijama. | One były na wakacjach. |
Ja sam bila kod lekarza. | ja sam bila kod lekara. | Byłam u lekarza. |
Oni su bili prijatelji. | oni su bili prijatelji. | Oni byli przyjaciółmi. |
Ti si bila dobra osoba. | ti si bila dobra osoba. | Byłaś dobrą osobą. |
Mi smo bili u školi. | mi smo bili u školi. | Byliśmy w szkole. |
Czasowniki regularne i nieregularne[edit | edit source]
W języku serbskim mamy do czynienia z czasownikami regularnymi i nieregularnymi. Czasowniki regularne mają ustaloną formę w czasie przeszłym, podczas gdy czasowniki nieregularne mogą wymagać specjalnych form.
Czasowniki regularne[edit | edit source]
Czasowniki regularne w czasie przeszłym tworzymy poprzez dodanie odpowiednich końcówek do tematu czasownika. Oto przykład dla czasowników zakończonych na -ati:
- pisać (pisać) -> pisao/pisala
- raditi (pracować) -> radio/radila
Czasownik | Czas przeszły | Polish |
---|---|---|
pisati | pisao/pisala | pisać |
raditi | radio/radila | pracować |
učiti | učio/učila | uczyć się |
igrati | igrao/igrala | grać |
gledati | gledao/gledala | oglądać |
Czasowniki nieregularne[edit | edit source]
Czasowniki nieregularne mają różne formy w czasie przeszłym. Oto kilka przykładów:
- ići (iść) -> išao/išla
- doći (przyjść) -> došao/došla
Czasownik | Czas przeszły | Polish |
---|---|---|
ići | išao/išla | iść |
doći | došao/došla | przyjść |
videti | video/videla | widzieć |
imati | imao/imala | mieć |
znati | znao/znala | wiedzieć |
Przykłady użycia czasowników nieregularnych[edit | edit source]
Oto kilka zdań z czasownikami nieregularnymi w czasie przeszłym:
Serbian | Pronunciation | Polish |
---|---|---|
On je išao u prodavnicu. | on je išao u prodavnicu. | On poszedł do sklepu. |
Ona je došla rano. | ona je došla rano. | Ona przyszła wcześnie. |
Mi smo videli film. | mi smo videli film. | Widzieliśmy film. |
Ti si imao problema. | ti si imao problema. | Miałeś problemy. |
Ona je znala odgovor. | ona je znala odgovor. | Ona znała odpowiedź. |
Ćwiczenia[edit | edit source]
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, przygotowaliśmy kilka ćwiczeń. Każde ćwiczenie składa się z kilku zadań, które pomogą Ci w praktycznym zastosowaniu czasu przeszłego.
Ćwiczenie 1: Uzupełnij zdania[edit | edit source]
Uzupełnij zdania, używając odpowiedniej formy czasownika w czasie przeszłym.
1. Ja ___ (ići) u školu.
2. Ona ___ (raditi) domaći zadatak.
3. Mi ___ (gledati) film wczoraj.
4. Oni ___ (doći) na imprezę.
5. Ty ___ (pisati) list.
Rozwiązania ćwiczenia 1[edit | edit source]
1. Ja sam išao u školu. / Ja sam išla u školu.
2. Ona je radila domaći zadatak.
3. Mi smo gledali film wczoraj.
4. Oni su došli na imprezu.
5. Ty si pisao list. / Ty si pisała list.
Ćwiczenie 2: Przekształć zdania[edit | edit source]
Przekształć zdania z czasu teraźniejszego na czas przeszły.
1. Ja idem u prodavnicu.
2. Ona uči jeziki.
3. Mi igramo fudbal.
4. Oni dolaze na večeru.
5. Ty vidiš ptice.
Rozwiązania ćwiczenia 2[edit | edit source]
1. Ja sam išao u prodavnicu. / Ja sam išla u prodavnicu.
2. Ona je učila jezike.
3. Mi smo igrali fudbal.
4. Oni su došli na večeru.
5. Ty si video ptice. / Ty si widziała ptice.
Ćwiczenie 3: Przetłumacz zdania[edit | edit source]
Przetłumacz zdania z polskiego na serbski.
1. Miałem dużo pracy.
2. Oni byli na wakacjach.
3. Ona zobaczyła piękny obraz.
4. My jedliśmy pyszne jedzenie.
5. Ty byłeś w kinie.
Rozwiązania ćwiczenia 3[edit | edit source]
1. Imao sam puno posla.
2. Oni su bili na odmoru.
3. Ona je videla lepu sliku.
4. Mi smo jeli ukusnu hranu.
5. Ti si bio u kinu. / Ty byłaś w kinie.
Ćwiczenie 4: Wybierz odpowiednią formę[edit | edit source]
Wybierz odpowiednią formę czasownika w czasie przeszłym.
1. On je ___ (ići) do lekarza. (išao, iść)
2. Mi smo ___ (videti) film. (videli, widzieć)
3. Ona je ___ (doći) na czas. (došla, przyjść)
4. Ty si ___ (raditi) dobrze. (radio, radzić)
5. Oni su ___ (igrati) w piłkę. (igrali, grać)
Rozwiązania ćwiczenia 4[edit | edit source]
1. On je išao do lekarza.
2. Mi smo videli film.
3. Ona je došla na czas.
4. Ty si radio dobrze. / Ty byłaś dobrze.
5. Oni su igrali w piłkę.
Ćwiczenie 5: Opisz swoje doświadczenia[edit | edit source]
Napisz kilka zdań o swoim ostatnim doświadczeniu w czasie przeszłym. Użyj przynajmniej pięciu różnych czasowników.
Przykład rozwiązania ćwiczenia 5[edit | edit source]
W zeszłym tygodniu byłem na wakacjach. Odwiedziłem piękne miejsce i zobaczyłem wspaniałe widoki. Codziennie pływałem w morzu i jadłem pyszne jedzenie. Spotkałem też wielu miłych ludzi.
Podsumowanie[edit | edit source]
Czas przeszły w języku serbskim to fundament, na którym możemy budować nasze umiejętności komunikacyjne. W tej lekcji nauczyliśmy się, jak tworzyć czas przeszły dokonany, rozróżniać czasowniki regularne i nieregularne oraz jak je stosować w praktyce. Zachęcam do regularnej praktyki i stosowania nowych umiejętności w codziennej komunikacji.
Inne lekcje[edit | edit source]
- 0 to A1 Course
- 0 do kursu A1 → Grammar → Czas teraźniejszy: czasowniki
- Kurs 0 do A1 → Gramatyka → Przypadki: Mianownik i Biernik
- Kurs 0 do A1 → Gramatyka → Zaimki: Zaimki osobowe
- 0 to A1 Course → Grammar → Nouns: Gender and Number