Difference between revisions of "Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Past-Tense/pl"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
m (Quick edit)
 
Line 1: Line 1:


{{Serbian-Page-Top}}
{{Serbian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Serbian/pl|Serbski]] </span> → <span cat>[[Language/Serbian/Grammar/pl|Gramatyka]]</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/pl|0 do A1 Kursu]]</span> → <span title>Czasowniki: Czas przeszły</span></div>
== Wprowadzenie ==


<div class="pg_page_title"><span lang>Serbski</span> → <span cat>Gramatyka</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/pl|Kurs 0 do A1]]</span> → <span title>Czas przeszły: czasowniki</span></div>
Czas przeszły w języku serbskim jest ważnym elementem, który pozwala nam opowiadać o wydarzeniach i doświadczeniach z przeszłości. Rozumienie, jak poprawnie używać czasowników w czasie przeszłym, jest kluczowe dla skutecznej komunikacji. W tej lekcji zapoznamy się z budową czasu przeszłego w języku serbskim, przedstawimy zasady jego użycia oraz podamy wiele przykładów, które pomogą w przyswojeniu tej struktury. Na koniec zaproponujemy ćwiczenia, które pozwolą utrwalić zdobytą wiedzę.


__TOC__
__TOC__


== Czas przeszły ==
=== Czas przeszły w języku serbskim ===


Czas przeszły w języku serbskim wyraża czynności lub zdarzenia, które miały miejsce w przeszłości. W tym rozdziale zajmiemy się czasownikami w czasie przeszłym.
Czas przeszły w języku serbskim dzieli się na dwie główne kategorie: czas przeszły dokonany i czas przeszły niedokonany. W tej lekcji skupimy się na czasie przeszłym dokonanym, który zazwyczaj opisuje czynności zakończone.


W języku serbskim czas przeszły ma jedną formę dla każdej osoby. Aby określić czas przeszły, czasownik musi być zmieniony w zależności od osoby, do której się odnosi.
==== Budowa czasu przeszłego dokonane ====


=== Rodzajnik ===
Aby utworzyć czas przeszły dokonany w języku serbskim, potrzebujemy:


W języku serbskim, czas przeszły jest tworzony przez dodanie odpowiedniego końcówki do czasownika. Końcówki te są zależne od rodzajnika, który jest używany w zdaniu.
* '''Czasownika "biti"''' (być) w formie przeszłej.


W języku serbskim istnieją trzy rodzaje:
* '''Partycypacji przeszłej''' głównego czasownika.


* Męski, który jest oznaczony przez "o"
Czasownik "biti" odmienia się w zależności od osoby i liczby. Oto jak wygląda jego odmiana:
* Żeński, który jest oznaczony przez "la"
* Nijaki, który jest oznaczony przez "lo"


=== Czas przeszły czasowników regularnych ===
{| class="wikitable"


Czas przeszły czasowników regularnych jest tworzony przez dodanie odpowiedniej końcówki do czasownika. Końcówki te są zależne od osoby, do której się odnosi.
! Osoba !! Singular !! Plural


W języku serbskim istnieją dwa typy czasowników regularnych w czasie przeszłym: pierwszy typ kończy się na "ovati", a drugi na "iti".
|-


Oto tabela z przykładami:
| 1. osoba || bio/bila || bili/bile
 
|-
 
| 2. osoba || bio/bila || bili/bile
 
|-
 
| 3. osoba || bio/bila || bili/bile
 
|}
 
W partii przeszłej głównego czasownika przyjmujemy formę żeńską (bila) dla kobiet i męską (bio) dla mężczyzn.
 
==== Przykłady użycia czasu przeszłego ====
 
Poniżej przedstawiamy przykłady zdań w czasie przeszłym, które ilustrują budowę tego czasu:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Serbian !! Wymowa !! Polski
 
! Serbian !! Pronunciation !! Polish
 
|-
|-
| Raditi || /raditi/ || Pracować
 
| Ja sam bio u Beogradu. || ja sam bio u Beogradu. || Byłem w Belgradzie.
 
|-
|-
| Ja radim || /ja radim/ || Ja pracowałem(-am/-em)
 
| Ona je bila srećna. || ona je bila srećna. || Ona była szczęśliwa.
 
|-
 
| Mi smo bili na koncertu. || mi smo bili na koncertu. || Byliśmy na koncercie.
 
|-
 
| Ti si bio dobar student. || ti si bio dobar student. || Byłeś dobrym uczniem.
 
|-
 
| On je bio u restoranu. || on je bio u restoranu. || On był w restauracji.
 
|-
|-
| Ti radiš || /ti radiʃ/ || Ty pracowałeś(-aś/-eś)
 
| One su bile na wakacjach. || one su bile na vakacijama. || One były na wakacjach.
 
|-
|-
| On radi || /on radi/ || On pracował
 
| Ja sam bila kod lekarza. || ja sam bila kod lekara. || Byłam u lekarza.
 
|-
|-
| Mi radimo || /mi radimo/ || My pracowaliśmy
 
| Oni su bili prijatelji. || oni su bili prijatelji. || Oni byli przyjaciółmi.
 
|-
|-
| Vi radite || /vi radite/ || Wy pracowaliście
 
| Ti si bila dobra osoba. || ti si bila dobra osoba. || Byłaś dobrą osobą.
 
|-
|-
| Oni rade || /oni rade/ || Oni pracowali
 
| Mi smo bili u školi. || mi smo bili u školi. || Byliśmy w szkole.
 
|}
|}


=== Czas przeszły czasowników nieregularnych ===
==== Czasowniki regularne i nieregularne ====


Czas przeszły czasowników nieregularnych nie ma jednoznacznych końcówek. Aby je poznać, musisz je po prostu zapamiętać.
W języku serbskim mamy do czynienia z czasownikami regularnymi i nieregularnymi. Czasowniki regularne mają ustaloną formę w czasie przeszłym, podczas gdy czasowniki nieregularne mogą wymagać specjalnych form.


Oto tabela z przykładami:
=== Czasowniki regularne ===
 
Czasowniki regularne w czasie przeszłym tworzymy poprzez dodanie odpowiednich końcówek do tematu czasownika. Oto przykład dla czasowników zakończonych na -ati:
 
* pisać (pisać) -> pisao/pisala
 
* raditi (pracować) -> radio/radila
 
{| class="wikitable"
 
! Czasownik !! Czas przeszły !! Polish
 
|-
 
| pisati || pisao/pisala || pisać
 
|-
 
| raditi || radio/radila || pracować
 
|-
 
| učiti || učio/učila || uczyć się
 
|-
 
| igrati || igrao/igrala || grać
 
|-
 
| gledati || gledao/gledala || oglądać
 
|}
 
=== Czasowniki nieregularne ===
 
Czasowniki nieregularne mają różne formy w czasie przeszłym. Oto kilka przykładów:
 
* ići (iść) -> išao/išla
 
* doći (przyjść) -> došao/došla


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Serbian !! Wymowa !! Polski
 
! Czasownik !! Czas przeszły !! Polish
 
|-
 
| ići || išao/išla || iść
 
|-
 
| doći || došao/došla || przyjść
 
|-
|-
| Biti || /biti/ || Być
 
| videti || video/videla || widzieć
 
|-
 
| imati || imao/imala || mieć
 
|-
|-
| Ja sam bio/bila || /ja sam bio/bila/ || Ja byłem/byłam
 
| znati || znao/znala || wiedzieć
 
|}
 
=== Przykłady użycia czasowników nieregularnych ===
 
Oto kilka zdań z czasownikami nieregularnymi w czasie przeszłym:
 
{| class="wikitable"
 
! Serbian !! Pronunciation !! Polish
 
|-
|-
| Ti si bio/bila || /ti si bio/bila/ || Ty byłeś/byłaś
 
| On je išao u prodavnicu. || on je išao u prodavnicu. || On poszedł do sklepu.
 
|-
|-
| On je bio || /on je bio/ || On był
 
| Ona je došla rano. || ona je došla rano. || Ona przyszła wcześnie.
 
|-
|-
| Mi smo bili/bile || /mi smo bili/bile/ || My byliśmy/byłyśmy
 
| Mi smo videli film. || mi smo videli film. || Widzieliśmy film.
 
|-
|-
| Vi ste bili/bile || /vi ste bili/bile/ || Wy byliście/byłyście
 
| Ti si imao problema. || ti si imao problema. || Miałeś problemy.
 
|-
|-
| Oni su bili || /oni su bili/ || Oni byli
 
| Ona je znala odgovor. || ona je znala odgovor. || Ona znała odpowiedź.
 
|}
|}
=== Ćwiczenia ===
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, przygotowaliśmy kilka ćwiczeń. Każde ćwiczenie składa się z kilku zadań, które pomogą Ci w praktycznym zastosowaniu czasu przeszłego.
== Ćwiczenie 1: Uzupełnij zdania ==
Uzupełnij zdania, używając odpowiedniej formy czasownika w czasie przeszłym.
1. Ja ___ (ići) u školu.
2. Ona ___ (raditi) domaći zadatak.
3. Mi ___ (gledati) film wczoraj.
4. Oni ___ (doći) na imprezę.
5. Ty ___ (pisati) list.
=== Rozwiązania ćwiczenia 1 ===
1. Ja sam išao u školu. / Ja sam išla u školu.
2. Ona je radila domaći zadatak.
3. Mi smo gledali film wczoraj.
4. Oni su došli na imprezu.
5. Ty si pisao list. / Ty si pisała list.
== Ćwiczenie 2: Przekształć zdania ==
Przekształć zdania z czasu teraźniejszego na czas przeszły.
1. Ja idem u prodavnicu.
2. Ona uči jeziki.
3. Mi igramo fudbal.
4. Oni dolaze na večeru.
5. Ty vidiš ptice.
=== Rozwiązania ćwiczenia 2 ===
1. Ja sam išao u prodavnicu. / Ja sam išla u prodavnicu.
2. Ona je učila jezike.
3. Mi smo igrali fudbal.
4. Oni su došli na večeru.
5. Ty si video ptice. / Ty si widziała ptice.
== Ćwiczenie 3: Przetłumacz zdania ==
Przetłumacz zdania z polskiego na serbski.
1. Miałem dużo pracy.
2. Oni byli na wakacjach.
3. Ona zobaczyła piękny obraz.
4. My jedliśmy pyszne jedzenie.
5. Ty byłeś w kinie.
=== Rozwiązania ćwiczenia 3 ===
1. Imao sam puno posla.
2. Oni su bili na odmoru.
3. Ona je videla lepu sliku.
4. Mi smo jeli ukusnu hranu.
5. Ti si bio u kinu. / Ty byłaś w kinie.
== Ćwiczenie 4: Wybierz odpowiednią formę ==
Wybierz odpowiednią formę czasownika w czasie przeszłym.
1. On je ___ (ići) do lekarza. (išao, iść)
2. Mi smo ___ (videti) film. (videli, widzieć)
3. Ona je ___ (doći) na czas. (došla, przyjść)
4. Ty si ___ (raditi) dobrze. (radio, radzić)
5. Oni su ___ (igrati) w piłkę. (igrali, grać)
=== Rozwiązania ćwiczenia 4 ===
1. On je išao do lekarza.
2. Mi smo videli film.
3. Ona je došla na czas.
4. Ty si radio dobrze. / Ty byłaś dobrze.
5. Oni su igrali w piłkę.
== Ćwiczenie 5: Opisz swoje doświadczenia ==
Napisz kilka zdań o swoim ostatnim doświadczeniu w czasie przeszłym. Użyj przynajmniej pięciu różnych czasowników.
=== Przykład rozwiązania ćwiczenia 5 ===
W zeszłym tygodniu byłem na wakacjach. Odwiedziłem piękne miejsce i zobaczyłem wspaniałe widoki. Codziennie pływałem w morzu i jadłem pyszne jedzenie. Spotkałem też wielu miłych ludzi.


== Podsumowanie ==
== Podsumowanie ==


W czasie przeszłym w języku serbskim, czasowniki są zmieniane zgodnie z osobą i rodzajnikiem. Końcówki czasowników regularnych są łatwe do zapamiętania, ale czasowniki nieregularne muszą być po prostu zapamiętane.
Czas przeszły w języku serbskim to fundament, na którym możemy budować nasze umiejętności komunikacyjne. W tej lekcji nauczyliśmy się, jak tworzyć czas przeszły dokonany, rozróżniać czasowniki regularne i nieregularne oraz jak je stosować w praktyce. Zachęcam do regularnej praktyki i stosowania nowych umiejętności w codziennej komunikacji.


To koniec naszej lekcji o czasie przeszłym czasowników w języku serbskim. Mamy nadzieję, że była pomocna i interesująca.
{{#seo:


{{#seo:
|title=Gramatyka serbska - Czasowniki: Czas przeszły
|title=Serbski: Gramatyka: Kurs 0 do A1: Czas przeszły: czasowniki
 
|keywords=serbski, czas przeszły, czasowniki, gramatyka, kurs, język serbski
|keywords=serbski, gramatyka, czas przeszły, czasowniki, język serbski
|description=Wyjaśniamy czas przeszły w języku serbskim i jak używać czasowników w czasie przeszłym. Obejmuje regularne i nieregularne czasowniki.}}
 
|description=W tej lekcji nauczysz się, jak używać czasowników w czasie przeszłym w języku serbskim, z przykładami i ćwiczeniami.


}}


{{Serbian-0-to-A1-Course-TOC-pl}}
{{Template:Serbian-0-to-A1-Course-TOC-pl}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 90: Line 333:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>





Latest revision as of 12:45, 16 August 2024


Serbian-Language-PolyglotClub.png
Serbski Gramatyka0 do A1 KursuCzasowniki: Czas przeszły

Wprowadzenie[edit | edit source]

Czas przeszły w języku serbskim jest ważnym elementem, który pozwala nam opowiadać o wydarzeniach i doświadczeniach z przeszłości. Rozumienie, jak poprawnie używać czasowników w czasie przeszłym, jest kluczowe dla skutecznej komunikacji. W tej lekcji zapoznamy się z budową czasu przeszłego w języku serbskim, przedstawimy zasady jego użycia oraz podamy wiele przykładów, które pomogą w przyswojeniu tej struktury. Na koniec zaproponujemy ćwiczenia, które pozwolą utrwalić zdobytą wiedzę.

Czas przeszły w języku serbskim[edit | edit source]

Czas przeszły w języku serbskim dzieli się na dwie główne kategorie: czas przeszły dokonany i czas przeszły niedokonany. W tej lekcji skupimy się na czasie przeszłym dokonanym, który zazwyczaj opisuje czynności zakończone.

Budowa czasu przeszłego dokonane[edit | edit source]

Aby utworzyć czas przeszły dokonany w języku serbskim, potrzebujemy:

  • Czasownika "biti" (być) w formie przeszłej.
  • Partycypacji przeszłej głównego czasownika.

Czasownik "biti" odmienia się w zależności od osoby i liczby. Oto jak wygląda jego odmiana:

Osoba Singular Plural
1. osoba bio/bila bili/bile
2. osoba bio/bila bili/bile
3. osoba bio/bila bili/bile

W partii przeszłej głównego czasownika przyjmujemy formę żeńską (bila) dla kobiet i męską (bio) dla mężczyzn.

Przykłady użycia czasu przeszłego[edit | edit source]

Poniżej przedstawiamy przykłady zdań w czasie przeszłym, które ilustrują budowę tego czasu:

Serbian Pronunciation Polish
Ja sam bio u Beogradu. ja sam bio u Beogradu. Byłem w Belgradzie.
Ona je bila srećna. ona je bila srećna. Ona była szczęśliwa.
Mi smo bili na koncertu. mi smo bili na koncertu. Byliśmy na koncercie.
Ti si bio dobar student. ti si bio dobar student. Byłeś dobrym uczniem.
On je bio u restoranu. on je bio u restoranu. On był w restauracji.
One su bile na wakacjach. one su bile na vakacijama. One były na wakacjach.
Ja sam bila kod lekarza. ja sam bila kod lekara. Byłam u lekarza.
Oni su bili prijatelji. oni su bili prijatelji. Oni byli przyjaciółmi.
Ti si bila dobra osoba. ti si bila dobra osoba. Byłaś dobrą osobą.
Mi smo bili u školi. mi smo bili u školi. Byliśmy w szkole.

Czasowniki regularne i nieregularne[edit | edit source]

W języku serbskim mamy do czynienia z czasownikami regularnymi i nieregularnymi. Czasowniki regularne mają ustaloną formę w czasie przeszłym, podczas gdy czasowniki nieregularne mogą wymagać specjalnych form.

Czasowniki regularne[edit | edit source]

Czasowniki regularne w czasie przeszłym tworzymy poprzez dodanie odpowiednich końcówek do tematu czasownika. Oto przykład dla czasowników zakończonych na -ati:

  • pisać (pisać) -> pisao/pisala
  • raditi (pracować) -> radio/radila
Czasownik Czas przeszły Polish
pisati pisao/pisala pisać
raditi radio/radila pracować
učiti učio/učila uczyć się
igrati igrao/igrala grać
gledati gledao/gledala oglądać

Czasowniki nieregularne[edit | edit source]

Czasowniki nieregularne mają różne formy w czasie przeszłym. Oto kilka przykładów:

  • ići (iść) -> išao/išla
  • doći (przyjść) -> došao/došla
Czasownik Czas przeszły Polish
ići išao/išla iść
doći došao/došla przyjść
videti video/videla widzieć
imati imao/imala mieć
znati znao/znala wiedzieć

Przykłady użycia czasowników nieregularnych[edit | edit source]

Oto kilka zdań z czasownikami nieregularnymi w czasie przeszłym:

Serbian Pronunciation Polish
On je išao u prodavnicu. on je išao u prodavnicu. On poszedł do sklepu.
Ona je došla rano. ona je došla rano. Ona przyszła wcześnie.
Mi smo videli film. mi smo videli film. Widzieliśmy film.
Ti si imao problema. ti si imao problema. Miałeś problemy.
Ona je znala odgovor. ona je znala odgovor. Ona znała odpowiedź.

Ćwiczenia[edit | edit source]

Aby utrwalić zdobytą wiedzę, przygotowaliśmy kilka ćwiczeń. Każde ćwiczenie składa się z kilku zadań, które pomogą Ci w praktycznym zastosowaniu czasu przeszłego.

Ćwiczenie 1: Uzupełnij zdania[edit | edit source]

Uzupełnij zdania, używając odpowiedniej formy czasownika w czasie przeszłym.

1. Ja ___ (ići) u školu.

2. Ona ___ (raditi) domaći zadatak.

3. Mi ___ (gledati) film wczoraj.

4. Oni ___ (doći) na imprezę.

5. Ty ___ (pisati) list.

Rozwiązania ćwiczenia 1[edit | edit source]

1. Ja sam išao u školu. / Ja sam išla u školu.

2. Ona je radila domaći zadatak.

3. Mi smo gledali film wczoraj.

4. Oni su došli na imprezu.

5. Ty si pisao list. / Ty si pisała list.

Ćwiczenie 2: Przekształć zdania[edit | edit source]

Przekształć zdania z czasu teraźniejszego na czas przeszły.

1. Ja idem u prodavnicu.

2. Ona uči jeziki.

3. Mi igramo fudbal.

4. Oni dolaze na večeru.

5. Ty vidiš ptice.

Rozwiązania ćwiczenia 2[edit | edit source]

1. Ja sam išao u prodavnicu. / Ja sam išla u prodavnicu.

2. Ona je učila jezike.

3. Mi smo igrali fudbal.

4. Oni su došli na večeru.

5. Ty si video ptice. / Ty si widziała ptice.

Ćwiczenie 3: Przetłumacz zdania[edit | edit source]

Przetłumacz zdania z polskiego na serbski.

1. Miałem dużo pracy.

2. Oni byli na wakacjach.

3. Ona zobaczyła piękny obraz.

4. My jedliśmy pyszne jedzenie.

5. Ty byłeś w kinie.

Rozwiązania ćwiczenia 3[edit | edit source]

1. Imao sam puno posla.

2. Oni su bili na odmoru.

3. Ona je videla lepu sliku.

4. Mi smo jeli ukusnu hranu.

5. Ti si bio u kinu. / Ty byłaś w kinie.

Ćwiczenie 4: Wybierz odpowiednią formę[edit | edit source]

Wybierz odpowiednią formę czasownika w czasie przeszłym.

1. On je ___ (ići) do lekarza. (išao, iść)

2. Mi smo ___ (videti) film. (videli, widzieć)

3. Ona je ___ (doći) na czas. (došla, przyjść)

4. Ty si ___ (raditi) dobrze. (radio, radzić)

5. Oni su ___ (igrati) w piłkę. (igrali, grać)

Rozwiązania ćwiczenia 4[edit | edit source]

1. On je išao do lekarza.

2. Mi smo videli film.

3. Ona je došla na czas.

4. Ty si radio dobrze. / Ty byłaś dobrze.

5. Oni su igrali w piłkę.

Ćwiczenie 5: Opisz swoje doświadczenia[edit | edit source]

Napisz kilka zdań o swoim ostatnim doświadczeniu w czasie przeszłym. Użyj przynajmniej pięciu różnych czasowników.

Przykład rozwiązania ćwiczenia 5[edit | edit source]

W zeszłym tygodniu byłem na wakacjach. Odwiedziłem piękne miejsce i zobaczyłem wspaniałe widoki. Codziennie pływałem w morzu i jadłem pyszne jedzenie. Spotkałem też wielu miłych ludzi.

Podsumowanie[edit | edit source]

Czas przeszły w języku serbskim to fundament, na którym możemy budować nasze umiejętności komunikacyjne. W tej lekcji nauczyliśmy się, jak tworzyć czas przeszły dokonany, rozróżniać czasowniki regularne i nieregularne oraz jak je stosować w praktyce. Zachęcam do regularnej praktyki i stosowania nowych umiejętności w codziennej komunikacji.


Inne lekcje[edit | edit source]