Difference between revisions of "Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Past-Tense/hi"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 1: Line 1:


{{Serbian-Page-Top}}
{{Serbian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Serbian/hi|सर्बियन]] </span> → <span cat>[[Language/Serbian/Grammar/hi|व्याकरण]]</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/hi|0 से A1 पाठ्यक्रम]]</span> → <span title>क्रियाएँ: भूत काल</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>सर्बियाई</span> → <span cat>व्याकरण</span> → <span level>[[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/hi|0 से A1 कोर्स]]</span> → <span title>क्रियाओं: अतीत काल</span></div>
== परिचय ==
 
सर्बियन भाषा की व्याकरण में क्रियाएँ एक महत्वपूर्ण भूमिका निभाती हैं। विशेषकर, भूत काल की क्रियाएँ हमारे दैनिक जीवन में अतीत की घटनाओं का वर्णन करने के लिए अत्यंत आवश्यक हैं। इस पाठ में, हम भूत काल की क्रियाओं का गहराई से अध्ययन करेंगे, जिससे आप अतीत में हुई क्रियाओं के बारे में सही और स्पष्ट रूप से बात कर सकें।
 
इस पाठ की संरचना इस प्रकार होगी:
 
* भूत काल की परिभाषा
 
* भूत काल में क्रियाओं का रूप
 
* भूत काल के उदाहरण
 
* अभ्यास और समाधान


__TOC__
__TOC__


== अध्याय का सारांश ==
=== भूत काल की परिभाषा ===
 
भूत काल का उपयोग तब किया जाता है जब हम किसी ऐसी क्रिया का वर्णन करते हैं जो अतीत में हुई हो। यह क्रियाएँ हमें यह बताने में मदद करती हैं कि क्या हुआ, कब हुआ, और कैसे हुआ। सर्बियन में भूत काल का निर्माण मुख्यतः क्रियाओं की विशेषताओं पर निर्भर करता है।
 
=== भूत काल में क्रियाओं का रूप ===
 
सर्बियन में भूत काल में क्रियाएँ मुख्यतः दो प्रकार की होती हैं: पूर्ण (perfective) और अपूर्ण (imperfective)।
 
* '''पूर्ण क्रियाएँ''': ये उन क्रियाओं को दर्शाती हैं जो पूरे हो चुके हैं।
 
* '''अपूर्ण क्रियाएँ''': ये उन क्रियाओं को दर्शाती हैं जो जारी थीं या बार-बार होती थीं।
 
हम यहाँ पर कुछ सामान्य क्रियाओं के रूपों का अध्ययन करेंगे।
 
{| class="wikitable"
 
! Serbian !! Pronunciation !! Hindi
 
|-
 
| радити || raditi || काम करना
 
|-
 
| радио || radio || काम किया
 
|-
 
| писати || pisati || लिखना
 
|-


इस अध्याय में हम सर्बियाई क्रियाओं के अतीत काल के बारे में सीखेंगे। आप यहां से सर्बियाई क्रियाओं के बुनियादी नियम और व्याकरण के साथ अतीत काल को समझना सीखेंगे।
| написао || napisaо || लिखा


== अतीत काल ==
|-


सर्बियाई में अतीत काल एक विशेष भूतकाल है। इसे इंग्लिश में पास्ट टेंस कहा जाता है। इसे इस्तेमाल करते हुए हम किसी गत कार्य का वर्णन करते हैं जो पहले हो चुका है।
| читати || čitati || पढ़ना


जैसे -
|-


* वह उठ गया था।
| читао || čitao || पढ़ा
* मैंने उससे कहा था।
* वे घर जा चुके थे।


यहां ध्यान दें कि सर्बियाई में अतीत काल दो प्रकार से बनाया जाता है -  
|-


* एकवचन (singular)
| јести || jesti || खाना
* बहुवचन (plural)


सर्बियाई में अतीत काल बनाने के लिए, हमें क्रिया के अंत में एक विशेष अंत जोड़ना होता है। इस अंत का चयन आपके वाक्य के विषय के आधार पर किया जाता है।
|-


यहां एक सर्बियाई क्रिया दी गई है जिसे अतीत काल में बदला जाना है।
| јео || jeo || खाया
 
|-
 
| играти || igrati || खेलना
 
|-
 
| играо || igrao || खेला
 
|}
 
=== भूत काल के उदाहरण ===
 
अब हम कुछ उदाहरणों के माध्यम से भूत काल की क्रियाओं को समझेंगे। यहाँ पर कुछ वाक्य दिए गए हैं जो भूत काल में हैं:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! सर्बियाई !! उच्चारण !! हिंदी
 
! Serbian !! Pronunciation !! Hindi
 
|-
 
| Он је играо фудбал. || On je igrao fudbal. || उसने फुटबॉल खेला।
 
|-
|-
| raditi (रदिति) || राडिती || करना
 
| Она је писала писмо. || Ona je pisala pismo. || उसने एक पत्र लिखा।
 
|-
 
| Ми смо јели вечеру. || Mi smo jeli večeru. || हमने रात का खाना खाया।
 
|-
 
| Они су читали књигу. || Oni su čitali knjigu. || उन्होंने एक किताब पढ़ी।
 
|-
 
| Он је радио цео дан. || On je radio ceo dan. || उसने पूरा दिन काम किया।
 
|}
|}


यहां कुछ उदाहरण दिए गए हैं -
अब हम कुछ अभ्यास करेंगे जिससे आप भूत काल की क्रियाओं का सही उपयोग कर सकें।
 
=== अभ्यास और समाधान ===
 
1. निम्नलिखित वाक्यों में भूत काल की क्रियाएँ भरें:
 
1. Она ___ (идти) у школу.
 
2. Они ___ (играти) фудбал.
 
3. Он ___ (писати) књигу.
 
4. Ми ___ (јести) сладолед.
 
5. Он ___ (читати) новине.
 
'''हल''':
 
1. Она је ишла у школу.
 
2. Они су играли фудбал.
 
3. Он је написао књигу.
 
4. Ми смо јели сладолед.
 
5. Он је читао новине.
 
2. निम्नलिखित वाक्यों को भूत काल में बदलें:
 
1. Она чита.
 
2. Он игра.
 
3. Ми радимо.
 
4. Они пишу.
 
5. Он једе.
 
'''हल''':
 
1. Она је читала.
 
2. Он је igrao.
 
3. Ми смо радили.
 
4. Они су писали.
 
5. Он је јео.
 
3. वाक्य बनाएँ जिसमें भूत काल की क्रिया का उपयोग करें:
 
1. (प्यारा)
 
2. (विकास)
 
3. (संगीत)
 
4. (खेल)
 
5. (सफर)
 
'''हल''':
 
1. Он је волео своју кућу.
 
2. Она је развила нови пројекат.
 
3. Они су слушали музику.
 
4. Он је играо кошарку.
 
5. Ми смо путовали у Београд.
 
4. निम्नलिखित क्रियाओं को भूत काल में परिवर्तित करें:
 
1. радити
 
2. писати
 
3. читати


* वह काम कर रहा था। - On je radio.
4. јести
* मैंने कल उससे मिला था। - Ja sam ga juče sreo.
* हम ने सारे काम कर लिए थे। - Mi smo sve radili.


5. играти


== नियम ==
'''हल''':


अतीत काल बनाने के लिए, हमें क्रिया के अंत में विशेष अंत जोड़ना होता है। हालांकि, इसके लिए विभिन्न नियम होते हैं।
1. радио


=== एकवचन (Singular) ===
2. написао


* -o sam (ओ साम) - मैंने किया था
3. читао
* -o si (ओ सी) - तुमने किया था
* -o je (ओ जे) - उसने किया था
* -o je (ओ जे) - उसने किया था
* -o je (ओ जे) - उसने किया था
* -o su (ओ सू) - वे ने किया था


=== बहुवचन (Plural) ===
4. јео


* -i smo (ई स्मो) - हमने किया था
5. играо
* -i ste (ई स्ते) - तुमने किया था
* -i su (ई सू) - वे ने किया था


इसके अलावा, हम अतीत काल में कुछ विशेष शब्दों का उपयोग करते हैं -
5. वाक्य पूरा करें:


* jutros (जूत्रोस) - आज सुबह
1. Он ___ (идти) у продавницу.
* sinoć (सिनोश) - कल रात
* juče (जुचे) - कल
* prošle sedmice (प्रोश्ले सेद्मिके) - पिछले सप्ताह


यहां कुछ उदाहरण दिए गए हैं -
2. Она ___ (играти) на гитари.


* Ja sam jutros trčao. (मैंने आज सुबह दौड़ी थी।)
3. Они ___ (писати) песму.  
* Oni su sinoć pjevali. (उन्होंने कल रात गाया था।)
* Ti si juče kupio novu knjigu. (तुमने कल नई किताब ख़रीदी थी।)
* Mi smo prošle sedmice bili na koncertu. (हम पिछले सप्ताह कॉन्सर्ट पर गए थे।)


== संदर्भ ==
4. Ми ___ (јести) пицу.


इस अध्याय में, हमने सर्बियाई क्रियाओं में अतीत काल के बारे में सीखा। हमने सर्बियाई भाषा में अतीत काल बनाने के लिए नियम और उदाहरण दिए हैं। आप अब सर्बियाई में अतीत काल का उपयोग करके वाक्य बना सकते हैं।
5. Он ___ (читати) књигу.
 
'''हल''':
 
1. Он је ишао у продавницу.
 
2. Она је свирала на гитари.
 
3. Они су написали песму.
 
4. Ми смо јели пицу.
 
5. Он је читао књигу.
 
6. सही वाक्य चुनें:
 
1. Он је ___ (играти) фудбал.
 
2. Она је ___ (писати) есеј.
 
3. Они су ___ (јести) супу.
 
4. Ми смо ___ (читати) књиге.
 
5. Он је ___ (радити) цео дан.
 
'''हल''':
 
1. Он је играо фудбал.
 
2. Она је писала есеј.
 
3. Они су јели супу.
 
4. Ми смо читали књиге.
 
5. Он је радио цео дан.
 
7. निम्नलिखित क्रियाओं के भूत काल रूप लिखें:
 
1. радити
 
2. писати
 
3. читати
 
4. јести
 
5. играти
 
'''हल''':
 
1. радио
 
2. написао
 
3. читао
 
4. јео
 
5. играо
 
8. वाक्य लिखें जिसमें "Она" और "писати" का उपयोग हो:
 
'''हल''': Она је писала писмо.
 
9. वाक्य लिखें जिसमें "Он" और "играти" का उपयोग हो:
 
'''हल''': Он је играо кошарку.
 
10. वाक्य लिखें जिसमें "Ми" और "радити" का उपयोग हो:
 
'''हल''': Ми смо радили на пројекту.
 
इस पाठ में, हमने सर्बियन के भूत काल की क्रियाओं का अध्ययन किया। अब आप अतीत की घटनाओं का वर्णन करने में अधिक आत्मविश्वास महसूस करेंगे। अभ्यास करते रहिए, और सर्बियन भाषा में अपने कौशल को विकसित करते रहिए!


{{#seo:
{{#seo:
|title=सर्बियाई व्याकरण क्रियाओं का अतीत काल | 0 से A1 तक कोर्स
 
|keywords=सर्बियाई, व्याकरण, क्रियाएं, अतीत काल, पास्ट टेंस, संज्ञा, एकवचन, बहुवचन, नियम, उदाहरण
|title=सर्बियन व्याकरण: क्रियाएँ भूत काल
|description=इस अध्याय में, हम सर्बियाई क्रियाओं के अतीत काल के बारे में सीखेंगे। आप यहां से सर्बियाई क्रियाओं के बुनियादी नियम और व्याकरण के साथ अतीत काल को समझना सीखेंगे।
 
|keywords=सर्बियन, व्याकरण, भूत काल, क्रियाएँ, भाषा सीखना
 
|description=इस पाठ में, आप सर्बियन भाषा में भूत काल की क्रियाओं का उपयोग करना सीखेंगे।
 
}}
}}


{{Serbian-0-to-A1-Course-TOC-hi}}
{{Template:Serbian-0-to-A1-Course-TOC-hi}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 91: Line 313:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Serbian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 
 


==अन्य पाठ==
* [[Language/Serbian/Grammar/0-to-A1-Course/hi|0 to A1 Course]]
* [[Language/Serbian/Grammar/Nouns:-Gender-and-Number/hi|0 से A1 कोर्स → व्याकरण → संज्ञा: लिंग और संख्या]]
* [[Language/Serbian/Grammar/Cases:-Nominative-and-Accusative/hi|0 से A1 कोर्स → व्याकरण → केस: नॉमिनेटिव और अक्कूजेटिव]]
* [[Language/Serbian/Grammar/Pronouns:-Personal-Pronouns/hi|0 से A1 कोर्स → व्याकरण → प्रोनाउन्स: व्यक्तिगत प्रोनाउन्स]]
* [[Language/Serbian/Grammar/Verbs:-Present-Tense/hi|0 से A1 कोर्स → व्याकरण → क्रिया: वर्तमान काल]]


{{Serbian-Page-Bottom}}
{{Serbian-Page-Bottom}}

Latest revision as of 12:41, 16 August 2024


Serbian-Language-PolyglotClub.png
सर्बियन व्याकरण0 से A1 पाठ्यक्रमक्रियाएँ: भूत काल

परिचय[edit | edit source]

सर्बियन भाषा की व्याकरण में क्रियाएँ एक महत्वपूर्ण भूमिका निभाती हैं। विशेषकर, भूत काल की क्रियाएँ हमारे दैनिक जीवन में अतीत की घटनाओं का वर्णन करने के लिए अत्यंत आवश्यक हैं। इस पाठ में, हम भूत काल की क्रियाओं का गहराई से अध्ययन करेंगे, जिससे आप अतीत में हुई क्रियाओं के बारे में सही और स्पष्ट रूप से बात कर सकें।

इस पाठ की संरचना इस प्रकार होगी:

  • भूत काल की परिभाषा
  • भूत काल में क्रियाओं का रूप
  • भूत काल के उदाहरण
  • अभ्यास और समाधान

भूत काल की परिभाषा[edit | edit source]

भूत काल का उपयोग तब किया जाता है जब हम किसी ऐसी क्रिया का वर्णन करते हैं जो अतीत में हुई हो। यह क्रियाएँ हमें यह बताने में मदद करती हैं कि क्या हुआ, कब हुआ, और कैसे हुआ। सर्बियन में भूत काल का निर्माण मुख्यतः क्रियाओं की विशेषताओं पर निर्भर करता है।

भूत काल में क्रियाओं का रूप[edit | edit source]

सर्बियन में भूत काल में क्रियाएँ मुख्यतः दो प्रकार की होती हैं: पूर्ण (perfective) और अपूर्ण (imperfective)।

  • पूर्ण क्रियाएँ: ये उन क्रियाओं को दर्शाती हैं जो पूरे हो चुके हैं।
  • अपूर्ण क्रियाएँ: ये उन क्रियाओं को दर्शाती हैं जो जारी थीं या बार-बार होती थीं।

हम यहाँ पर कुछ सामान्य क्रियाओं के रूपों का अध्ययन करेंगे।

Serbian Pronunciation Hindi
радити raditi काम करना
радио radio काम किया
писати pisati लिखना
написао napisaо लिखा
читати čitati पढ़ना
читао čitao पढ़ा
јести jesti खाना
јео jeo खाया
играти igrati खेलना
играо igrao खेला

भूत काल के उदाहरण[edit | edit source]

अब हम कुछ उदाहरणों के माध्यम से भूत काल की क्रियाओं को समझेंगे। यहाँ पर कुछ वाक्य दिए गए हैं जो भूत काल में हैं:

Serbian Pronunciation Hindi
Он је играо фудбал. On je igrao fudbal. उसने फुटबॉल खेला।
Она је писала писмо. Ona je pisala pismo. उसने एक पत्र लिखा।
Ми смо јели вечеру. Mi smo jeli večeru. हमने रात का खाना खाया।
Они су читали књигу. Oni su čitali knjigu. उन्होंने एक किताब पढ़ी।
Он је радио цео дан. On je radio ceo dan. उसने पूरा दिन काम किया।

अब हम कुछ अभ्यास करेंगे जिससे आप भूत काल की क्रियाओं का सही उपयोग कर सकें।

अभ्यास और समाधान[edit | edit source]

1. निम्नलिखित वाक्यों में भूत काल की क्रियाएँ भरें:

1. Она ___ (идти) у школу.

2. Они ___ (играти) фудбал.

3. Он ___ (писати) књигу.

4. Ми ___ (јести) сладолед.

5. Он ___ (читати) новине.

हल:

1. Она је ишла у школу.

2. Они су играли фудбал.

3. Он је написао књигу.

4. Ми смо јели сладолед.

5. Он је читао новине.

2. निम्नलिखित वाक्यों को भूत काल में बदलें:

1. Она чита.

2. Он игра.

3. Ми радимо.

4. Они пишу.

5. Он једе.

हल:

1. Она је читала.

2. Он је igrao.

3. Ми смо радили.

4. Они су писали.

5. Он је јео.

3. वाक्य बनाएँ जिसमें भूत काल की क्रिया का उपयोग करें:

1. (प्यारा)

2. (विकास)

3. (संगीत)

4. (खेल)

5. (सफर)

हल:

1. Он је волео своју кућу.

2. Она је развила нови пројекат.

3. Они су слушали музику.

4. Он је играо кошарку.

5. Ми смо путовали у Београд.

4. निम्नलिखित क्रियाओं को भूत काल में परिवर्तित करें:

1. радити

2. писати

3. читати

4. јести

5. играти

हल:

1. радио

2. написао

3. читао

4. јео

5. играо

5. वाक्य पूरा करें:

1. Он ___ (идти) у продавницу.

2. Она ___ (играти) на гитари.

3. Они ___ (писати) песму.

4. Ми ___ (јести) пицу.

5. Он ___ (читати) књигу.

हल:

1. Он је ишао у продавницу.

2. Она је свирала на гитари.

3. Они су написали песму.

4. Ми смо јели пицу.

5. Он је читао књигу.

6. सही वाक्य चुनें:

1. Он је ___ (играти) фудбал.

2. Она је ___ (писати) есеј.

3. Они су ___ (јести) супу.

4. Ми смо ___ (читати) књиге.

5. Он је ___ (радити) цео дан.

हल:

1. Он је играо фудбал.

2. Она је писала есеј.

3. Они су јели супу.

4. Ми смо читали књиге.

5. Он је радио цео дан.

7. निम्नलिखित क्रियाओं के भूत काल रूप लिखें:

1. радити

2. писати

3. читати

4. јести

5. играти

हल:

1. радио

2. написао

3. читао

4. јео

5. играо

8. वाक्य लिखें जिसमें "Она" और "писати" का उपयोग हो:

हल: Она је писала писмо.

9. वाक्य लिखें जिसमें "Он" और "играти" का उपयोग हो:

हल: Он је играо кошарку.

10. वाक्य लिखें जिसमें "Ми" और "радити" का उपयोग हो:

हल: Ми смо радили на пројекту.

इस पाठ में, हमने सर्बियन के भूत काल की क्रियाओं का अध्ययन किया। अब आप अतीत की घटनाओं का वर्णन करने में अधिक आत्मविश्वास महसूस करेंगे। अभ्यास करते रहिए, और सर्बियन भाषा में अपने कौशल को विकसित करते रहिए!

सर्बियन कोर्स - 0 से A1[edit source]


सर्बियन व्याकरण का परिचय


सर्बियन शब्दावली का परिचय


सर्बियन संस्कृति का परिचय


सर्वनाम: स्वामित्व संज्ञावाची सर्वनाम


खरीदारी


खेल और मनोरंजन


विशेषण: विभक्ति


नौकरियाँ और व्यवसाय


साहित्य और कविता


क्रियाएं: शर्तकालीन


मनोरंजन और मीडिया


कला और कलाकार


अन्य पाठ[edit | edit source]