Difference between revisions of "Language/Dutch/Grammar/Prepositions-of-Place-and-Time/kk"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Dutch-Page-Top}} | {{Dutch-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Dutch/kk|Голландия]] </span> → <span cat>[[Language/Dutch/Grammar/kk|Грамматика]]</span> → <span level>[[Language/Dutch/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0-ден A1 деңгейіне]]</span> → <span title>Орын мен уақыттың предлогтары</span></div> | |||
== Кіріспе == | |||
Голланд тілінің грамматикасын үйрену барысында, '''орын мен уақыт предлогтары''' маңызды рөл атқарады. Олар сөйлемдерге мағына қосып, бізге жағдай мен уақытты нақты көрсетеді. Бүгінгі сабақта біз осы предлогтарды қарастырамыз. Сабақтың құрылымы мынадай: алдымен предлогтардың анықтамасы мен қолдану ережелерін түсіндіреміз, содан кейін мысалдар келтіріп, соңында жаттығулар орындаймыз. | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
== | === Орын предлогтары === | ||
==== Орын предлогтарының анықтамасы ==== | |||
Орын предлогтары - бір нәрсенің немесе адамның орналасу орнын білдіретін сөздер. Мысалы, "үстінде", "астында", "жанында" және т. б. Бұл предлогтардың дұрыс қолданылуы бізге сөйлемдерімізді түсінікті әрі нақты ете алады. | |||
==== Негізгі орын предлогтары ==== | |||
Орын предлогтары мынадай: | |||
* '''op''' - үстінде | |||
* '''onder''' - астында | |||
* '''naast''' - жанында | |||
* '''voor''' - алдында | |||
* '''achter''' - артында | |||
* '''tussen''' - арасында | |||
* '''in''' - ішінде | |||
* '''buiten''' - сыртында | |||
== | === Мысалдар === | ||
Орын предлогтарын қолдану үшін мысалдар келтірейік: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Dutch !! Pronunciation !! Kazakh | |||
|- | |- | ||
| | |||
| De kat zit '''op''' de tafel. || Də kāt zɪt ɔp də tɑfəl. || Мысық үстелде отыр. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Het boek ligt '''onder''' de stoel. || Hɛt buk lɪxt ɔndər də ʃul. || Кітап орындықтың астында жатыр. | |||
|- | |- | ||
| naast || | |||
| De auto staat '''naast''' het huis. || Də aʊto stɑt nɑst hɛt hœys. || Автомобиль үйдің жанында тұр. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| De hond ligt '''voor''' de deur. || Də hɔnd lɪxt vɔr də dœr. || Ит есіктің алдында жатыр. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| De fiets staat '''achter''' de garage. || Də fits stɑt ˈɑxtər də ɡəˈraʒə. || Велосипед гараждың артында тұр. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Het kind speelt '''tussen''' de bomen. || Hɛt kɪnt speɪlt ˈtʏsən də ˈbɔmən. || Бала ағаштардың арасында ойнап жатыр. | |||
|- | |- | ||
| in || | |||
| De boeken zijn '''in''' de kast. || Də bukən zɛɪn ɪn də kɑst. || Кітаптар шкафтың ішінде. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| De kinderen zijn '''buiten''' aan het spelen. || Də ˈkɪndərə zɛɪn ˈbœytən ɑn hɛt ˈspeɪlən. || Балалар сыртта ойнап жатыр. | |||
|} | |} | ||
=== Уақыт предлогтары === | |||
==== Уақыт предлогтарының анықтамасы ==== | |||
Уақыт предлогтары - уақытты, мерзімді немесе белгілі бір сәтті білдіретін сөздер. Мысалы, "бұрын", "кейін", "кезінде" және т. б. Бұл предлогтар бізге әрекеттердің уақытын анықтауға көмектеседі. | |||
==== Негізгі уақыт предлогтары ==== | |||
Уақыт предлогтары мынадай: | |||
* '''voor''' - бұрын | |||
* '''na''' - кейін | |||
* '''tijdens''' - кезінде | |||
* '''in''' - ішінде | |||
* '''op''' - күні | |||
* | * '''tussen''' - арасында | ||
== | === Мысалдар === | ||
Уақыт предлогтарын қолдану үшін мысалдар: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Dutch !! Pronunciation !! Kazakh | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ik ga '''voor''' het ontbijt. || Ik ɡa vɔr hɛt ɔntˈbɛit. || Мен таңғы асқа дейін барамын. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| We zullen het doen '''na''' het werk. || Və ˈzʏlən hɛt dun nɑ hɛt vɛrk. || Біз жұмыстан кейін жасаймыз. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| '''Tijdens''' de vakantie ga ik naar Nederland. || ˈTɛidənz də vɑˈkɑnti ɡa ik nɑr ˈneɪdərlɑnd. || Демалыс кезінде мен Нидерландқа барамын. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| We gaan '''in''' de zomer op vakantie. || Və ɡaːn ɪn də ˈzoːmər ɔp vɑˈkɑnʧi. || Біз жазда демалысқа шығамыз. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| Ik heb een afspraak '''op''' maandag. || Ik hɛb ɛn ˈɑfspʁɑk ɔp ˈmɑn-dəɡ. || Мен дүйсенбіде кездесуім бар. | |||
|- | |- | ||
| | |||
| De les is '''tussen''' twaalf en één. || də lɛs ɪs ˈtʏsən ˈtʲʋa:fəl ɛn eɪn. || Сабақ он екі мен бірдің арасында. | |||
|} | |} | ||
== Жаттығулар == | |||
Сабақта үйренгенімізді бекіту үшін, келесі жаттығуларды орындаңыз. | |||
=== Жаттығу 1: Предлогтарды толтырыңыз === | |||
Берілген сөйлемдердегі бос орындарды дұрыс предлогпен толтырыңыз. | |||
1. De hond ligt ___ de tuin. | |||
2. Het boek staat ___ de tafel. | |||
3. We gaan ___ de bioscoop. | |||
4. Hij is ___ het werk. | |||
5. De kinderen spelen ___ het park. | |||
=== Жаттығу 2: Мысалдар жасаңыз === | |||
Келесі сөздерден предлогтармен сөйлемдер құрастырыңыз: | |||
1. (naast) - De auto staat ___ de garage. | |||
2. (in) - De boeken zijn ___ de kast. | |||
3. (tijdens) - We gaan zwemmen ___ de zomer. | |||
=== Жаттығу 3: Уақыт предлогтарын табыңыз === | |||
Берілген сөйлемдерден уақыт предлогтарын табыңыз: | |||
1. Мы пойдем на рынок в субботу. | |||
2. Я буду работать до вечера. | |||
3. Она учится во время каникул. | |||
=== Жаттығу 4: Сұрақтар қойыңыз === | |||
Берілген сөйлемдер бойынша сұрақтар қойыңыз: | |||
1. Кітап үстелдің үстінде. | |||
2. Біз тамақтан кейін кино көреміз. | |||
3. Менің итім есіктің алдында отыр. | |||
=== Жаттығу 5: Дұрыс жауапты таңдаңыз === | |||
Төмендегі сөйлемдер үшін дұрыс предлогты таңдаңыз: | |||
1. Ik ga naar huis ___ de les. | |||
* a) na | |||
* b) voor | |||
2. Het boek ligt ___ de tafel. | |||
* a) op | |||
* b) onder | |||
=== Жаттығу 6: Сөйлемдерді аяқтаңыз === | |||
Келесі сөйлемдерді аяқтаңыз: | |||
1. Мы пойдем в парк ___. | |||
2. Кітап ___ шкафта. | |||
=== Жаттығу 7: Суреттер бойынша предлогтарды жазыңыз === | |||
Суреттерді қарап, предлогтарды жазыңыз. Мысалы, егер суретте ит ағаштың жанында болса, "ит ағаштың жанында" деп жазыңыз. | |||
=== Жаттығу 8: Диалог жасаңыз === | |||
Досыңызбен диалог құрастырыңыз, онда орын мен уақыт предлогтарын қолданыңыз. | |||
=== Жаттығу 9: Сұрақтарға жауап беріңіз === | |||
Сұрақтарға жауап беріңіз, предлогтарды қолданып: | |||
1. Сенің үйің қайда? | |||
2. Сенің жұмысың қай уақытта басталады? | |||
== | === Жаттығу 10: Предлогтарды салыстырыңыз === | ||
Берілген предлогтарды салыстырып, қайсысы дұрыс екенін түсіндіріңіз: | |||
1. voor / achter | |||
2. in / buiten | |||
== Қорытынды == | |||
Бүгінгі сабақта '''орын мен уақыт предлогтарын''' қарастырдық. Оларды дұрыс қолдану - голланд тілін үйренудің маңызды бөлігі. Енді сіз предлогтарды дұрыс пайдалана аласыз. Жаттығуларды орындап, білімдеріңізді бекітіңіз. Сұрақтарыңыз болса, менімен байланысыңыз! | |||
{{#seo: | {{#seo: | ||
|title= | |||
|keywords= | |title=Голландия тілінде орын мен уақыт предлогтары | ||
|description= | |||
|keywords=Голландия, грамматика, предлогтар, орын, уақыт, сабақ | |||
|description=Бұл сабақта сіз Голландия тіліндегі орын мен уақыт предлогтарын үйренесіз. | |||
}} | }} | ||
{{Dutch-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | {{Template:Dutch-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 100: | Line 251: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Dutch-0-to-A1-Course]] | [[Category:Dutch-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
==Басқа сабақтар== | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Plural-and-Diminutives/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Үшіншіліктер мен кішіліктер]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Comparison-of-Adjectives-and-Adverbs/kk|0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Сипаттамалар мен міңдіктерді салыстыру]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Gender-and-Articles/kk|Complete 0 to A1 Dutch Course → Грамматика → Жыныс мен Мақалдар]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Irregular-Verbs/kk|Курс 0 до A1 → Грамматика → Неправильные глаголы]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Accent-Marks-and-Stress/kk|Курс от 0 до A1 → Грамматика → Акцентные знаки и ударения]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Present-Tense-and-Regular-Verbs/kk|0-А1 Курстары → Грамматика → Қазіргі уақыт және регулярлық етістіктер]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Vowels-and-Consonants/kk|Курс 0 до A1 → Грамматика → Гласные и Согласные]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Order-of-Adjectives-and-Adverbs/kk|Курс 0 до А1 → Грамматика → Порядок прилагательных и наречий]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/Modal-Verbs/kk|Complete 0 to A1 Course → Грамматика → Модальды етістіктер]] | |||
* [[Language/Dutch/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 to A1 Course]] | |||
{{Dutch-Page-Bottom}} | {{Dutch-Page-Bottom}} |
Latest revision as of 14:56, 15 August 2024
Кіріспе[edit | edit source]
Голланд тілінің грамматикасын үйрену барысында, орын мен уақыт предлогтары маңызды рөл атқарады. Олар сөйлемдерге мағына қосып, бізге жағдай мен уақытты нақты көрсетеді. Бүгінгі сабақта біз осы предлогтарды қарастырамыз. Сабақтың құрылымы мынадай: алдымен предлогтардың анықтамасы мен қолдану ережелерін түсіндіреміз, содан кейін мысалдар келтіріп, соңында жаттығулар орындаймыз.
Орын предлогтары[edit | edit source]
Орын предлогтарының анықтамасы[edit | edit source]
Орын предлогтары - бір нәрсенің немесе адамның орналасу орнын білдіретін сөздер. Мысалы, "үстінде", "астында", "жанында" және т. б. Бұл предлогтардың дұрыс қолданылуы бізге сөйлемдерімізді түсінікті әрі нақты ете алады.
Негізгі орын предлогтары[edit | edit source]
Орын предлогтары мынадай:
- op - үстінде
- onder - астында
- naast - жанында
- voor - алдында
- achter - артында
- tussen - арасында
- in - ішінде
- buiten - сыртында
Мысалдар[edit | edit source]
Орын предлогтарын қолдану үшін мысалдар келтірейік:
Dutch | Pronunciation | Kazakh |
---|---|---|
De kat zit op de tafel. | Də kāt zɪt ɔp də tɑfəl. | Мысық үстелде отыр. |
Het boek ligt onder de stoel. | Hɛt buk lɪxt ɔndər də ʃul. | Кітап орындықтың астында жатыр. |
De auto staat naast het huis. | Də aʊto stɑt nɑst hɛt hœys. | Автомобиль үйдің жанында тұр. |
De hond ligt voor de deur. | Də hɔnd lɪxt vɔr də dœr. | Ит есіктің алдында жатыр. |
De fiets staat achter de garage. | Də fits stɑt ˈɑxtər də ɡəˈraʒə. | Велосипед гараждың артында тұр. |
Het kind speelt tussen de bomen. | Hɛt kɪnt speɪlt ˈtʏsən də ˈbɔmən. | Бала ағаштардың арасында ойнап жатыр. |
De boeken zijn in de kast. | Də bukən zɛɪn ɪn də kɑst. | Кітаптар шкафтың ішінде. |
De kinderen zijn buiten aan het spelen. | Də ˈkɪndərə zɛɪn ˈbœytən ɑn hɛt ˈspeɪlən. | Балалар сыртта ойнап жатыр. |
Уақыт предлогтары[edit | edit source]
Уақыт предлогтарының анықтамасы[edit | edit source]
Уақыт предлогтары - уақытты, мерзімді немесе белгілі бір сәтті білдіретін сөздер. Мысалы, "бұрын", "кейін", "кезінде" және т. б. Бұл предлогтар бізге әрекеттердің уақытын анықтауға көмектеседі.
Негізгі уақыт предлогтары[edit | edit source]
Уақыт предлогтары мынадай:
- voor - бұрын
- na - кейін
- tijdens - кезінде
- in - ішінде
- op - күні
- tussen - арасында
Мысалдар[edit | edit source]
Уақыт предлогтарын қолдану үшін мысалдар:
Dutch | Pronunciation | Kazakh |
---|---|---|
Ik ga voor het ontbijt. | Ik ɡa vɔr hɛt ɔntˈbɛit. | Мен таңғы асқа дейін барамын. |
We zullen het doen na het werk. | Və ˈzʏlən hɛt dun nɑ hɛt vɛrk. | Біз жұмыстан кейін жасаймыз. |
Tijdens de vakantie ga ik naar Nederland. | ˈTɛidənz də vɑˈkɑnti ɡa ik nɑr ˈneɪdərlɑnd. | Демалыс кезінде мен Нидерландқа барамын. |
We gaan in de zomer op vakantie. | Və ɡaːn ɪn də ˈzoːmər ɔp vɑˈkɑnʧi. | Біз жазда демалысқа шығамыз. |
Ik heb een afspraak op maandag. | Ik hɛb ɛn ˈɑfspʁɑk ɔp ˈmɑn-dəɡ. | Мен дүйсенбіде кездесуім бар. |
De les is tussen twaalf en één. | də lɛs ɪs ˈtʏsən ˈtʲʋa:fəl ɛn eɪn. | Сабақ он екі мен бірдің арасында. |
Жаттығулар[edit | edit source]
Сабақта үйренгенімізді бекіту үшін, келесі жаттығуларды орындаңыз.
Жаттығу 1: Предлогтарды толтырыңыз[edit | edit source]
Берілген сөйлемдердегі бос орындарды дұрыс предлогпен толтырыңыз.
1. De hond ligt ___ de tuin.
2. Het boek staat ___ de tafel.
3. We gaan ___ de bioscoop.
4. Hij is ___ het werk.
5. De kinderen spelen ___ het park.
Жаттығу 2: Мысалдар жасаңыз[edit | edit source]
Келесі сөздерден предлогтармен сөйлемдер құрастырыңыз:
1. (naast) - De auto staat ___ de garage.
2. (in) - De boeken zijn ___ de kast.
3. (tijdens) - We gaan zwemmen ___ de zomer.
Жаттығу 3: Уақыт предлогтарын табыңыз[edit | edit source]
Берілген сөйлемдерден уақыт предлогтарын табыңыз:
1. Мы пойдем на рынок в субботу.
2. Я буду работать до вечера.
3. Она учится во время каникул.
Жаттығу 4: Сұрақтар қойыңыз[edit | edit source]
Берілген сөйлемдер бойынша сұрақтар қойыңыз:
1. Кітап үстелдің үстінде.
2. Біз тамақтан кейін кино көреміз.
3. Менің итім есіктің алдында отыр.
Жаттығу 5: Дұрыс жауапты таңдаңыз[edit | edit source]
Төмендегі сөйлемдер үшін дұрыс предлогты таңдаңыз:
1. Ik ga naar huis ___ de les.
- a) na
- b) voor
2. Het boek ligt ___ de tafel.
- a) op
- b) onder
Жаттығу 6: Сөйлемдерді аяқтаңыз[edit | edit source]
Келесі сөйлемдерді аяқтаңыз:
1. Мы пойдем в парк ___.
2. Кітап ___ шкафта.
Жаттығу 7: Суреттер бойынша предлогтарды жазыңыз[edit | edit source]
Суреттерді қарап, предлогтарды жазыңыз. Мысалы, егер суретте ит ағаштың жанында болса, "ит ағаштың жанында" деп жазыңыз.
Жаттығу 8: Диалог жасаңыз[edit | edit source]
Досыңызбен диалог құрастырыңыз, онда орын мен уақыт предлогтарын қолданыңыз.
Жаттығу 9: Сұрақтарға жауап беріңіз[edit | edit source]
Сұрақтарға жауап беріңіз, предлогтарды қолданып:
1. Сенің үйің қайда?
2. Сенің жұмысың қай уақытта басталады?
Жаттығу 10: Предлогтарды салыстырыңыз[edit | edit source]
Берілген предлогтарды салыстырып, қайсысы дұрыс екенін түсіндіріңіз:
1. voor / achter
2. in / buiten
Қорытынды[edit | edit source]
Бүгінгі сабақта орын мен уақыт предлогтарын қарастырдық. Оларды дұрыс қолдану - голланд тілін үйренудің маңызды бөлігі. Енді сіз предлогтарды дұрыс пайдалана аласыз. Жаттығуларды орындап, білімдеріңізді бекітіңіз. Сұрақтарыңыз болса, менімен байланысыңыз!
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Үшіншіліктер мен кішіліктер
- 0-ден A1-ге дейінгі курстар → Грамматика → Сипаттамалар мен міңдіктерді салыстыру
- Complete 0 to A1 Dutch Course → Грамматика → Жыныс мен Мақалдар
- Курс 0 до A1 → Грамматика → Неправильные глаголы
- Курс от 0 до A1 → Грамматика → Акцентные знаки и ударения
- 0-А1 Курстары → Грамматика → Қазіргі уақыт және регулярлық етістіктер
- Курс 0 до A1 → Грамматика → Гласные и Согласные
- Курс 0 до А1 → Грамматика → Порядок прилагательных и наречий
- Complete 0 to A1 Course → Грамматика → Модальды етістіктер
- 0 to A1 Course