Difference between revisions of "Language/Japanese/Culture/Zen-and-Samurai-Culture/kk"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Japanese-Page-Top}} | {{Japanese-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Japanese/kk|Жапон]] </span> → <span cat>[[Language/Japanese/Culture/kk|Мәдениет]]</span> → <span level>[[Language/Japanese/Grammar/0-to-A1-Course/kk|0 to A1 курсы]]</span> → <span title>Зен және самурай мәдениеті</span></div> | |||
== Кіріспе == | |||
Жапон мәдениетінің байлығын зерттеу – бұл тек тілді үйрену ғана емес, сонымен қатар, сол халықтың рухани әлемін, философиясын және дәстүрлерін түсіну. Бүгін біз '''Зен''' философиясы мен '''самурай''' мәдениетіне үңілмекпіз. Бұл тақырыптар Жапонияның өнеріне, әдебиетіне және қазіргі заманғы мәдениетіне үлкен әсер еткен. Зеннің тыныштық пен терең ойлау принциптері, самурайлардың адалдық және батырлық рухы – барлығы бір-бірімен тығыз байланысты. Біздің сабағымызда осы мәдени құбылыстардың негіздерін және олардың жапон тілін үйрену процесіндегі рөлін қарастырамыз. | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
=== Зен | === Зен философиясы === | ||
Зен | Зен философиясы – жапон мәдениетінің негізгі құрамдас бөлігі. Ол буддизмнің бір тармағы болып табылады және медитация мен сәтте өмір сүруді насихаттайды. Зеннің негізгі принциптері: | ||
* Тыныштық пен сабырлық | |||
* Қазіргі сәтке назар аудару | |||
* Табиғатпен үндестік | |||
* Өзін-өзі тану | |||
==== Зен философиясының өнерге әсері ==== | |||
Зен философиясы жапон өнеріне, әсіресе, живопись пен поэзияға үлкен ықпал етті. Зен өнері шығармашылық процесінде терең тыныштық пен шынайылықты іздейді. Осының нәтижесінде, жапон суретшілері мен ақындары өздерінің туындыларында табиғаттың сұлулығы мен сәттің мәнін көрсетеді. | |||
{| class="wikitable" | |||
! Жапон !! Транскрипция !! Қазақша | |||
|- | |||
| 禅 !! zen !! Зен | |||
|- | |||
| 静けさ !! shizukesa !! Тыныштық | |||
=== | |- | ||
| 自然 !! shizen !! Табиғат | |||
|- | |||
| 瞑想 !! meisou !! Медитация | |||
|- | |||
| 現在 !! genzai !! Қазіргі сәт | |||
|} | |||
=== Самурай мәдениеті === | |||
Самурай мәдениеті – жапон тарихының маңызды кезеңдерінің бірі. Самурайлар – жапон феодализмінің жауынгерлері, олар өздерінің адалдығы мен құрметіне қатаң түрде бағынды. Самурай мәдениетінің негізгі принциптері: | |||
* Адалдық | |||
* Құрмет | |||
* Батырлық | |||
* Өзін-өзі бақылау | |||
==== Самурайлардың өнер мен әдебиеттегі рөлі ==== | |||
Самурайлар тек жауынгерлер ғана емес, сонымен қатар, өнер мен әдебиетке де үлкен үлес қосты. Олар поэзия, живопись, әсіресе, '''хаику''' (жапон поэзиясының қысқа формасы) сияқты жанрларда өздерін көрсетті. | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Жапон !! Транскрипция !! Қазақша | |||
|- | |||
| 武士 !! bushi !! Самурай | |||
|- | |||
| 名誉 !! meiyo !! Құрмет | |||
|- | |||
| 勇気 !! yuuki !! Батырлық | |||
|- | |||
| 剣 !! ken !! Қылыш | |||
|- | |- | ||
| Зен | | |||
| 詩 !! shi !! Поэзия | |||
|} | |||
== Зен және самурай мәдениетінің қазіргі заманғы әсері == | |||
Бүгінде Зен және самурай мәдениеті жапон қоғамында және әлемдік мәдениетте маңызды рөл атқарады. Зен медитациясы мен самурай философиясы заманауи адамдарға стрессті жеңуге, өмірдің мәнін табуға көмектеседі. | |||
=== Жапон әдебиеті мен өнеріндегі Зен мен самурай === | |||
Жапон әдебиеті мен өнерінде Зен мен самурай мәдениетінің әсері көрінеді. Мысалы, '''Мусаси''' атты кітап самурайлардың философиясын терең түсіндіреді, ал Зен туралы шығармалар тыныштық пен ішкі әлемді ашуға көмектеседі. | |||
{| class="wikitable" | |||
! Жапон !! Транскрипция !! Қазақша | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 武士道 !! bushidou !! Самурай жолы | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 禅僧 !! zensou !! Зен монах | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 物語 !! monogatari !! Әңгіме | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 風景 !! fuukei !! Пейзаж | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 書道 !! shodou !! Құжат жазу | |||
|} | |} | ||
== Практикалық жаттығулар == | |||
Енді сіздер Зен философиясы мен самурай мәдениеті туралы біраз білдіңіздер. Енді осы білімді тексеру үшін бірнеше жаттығулар орындап көрейік. | |||
=== Жаттығу 1: Сөздерді сәйкестендіру === | |||
Төмендегі жапон сөздері мен олардың қазақ тіліндегі аудармаларын сәйкестендіріңіз. | |||
{| class="wikitable" | |||
! Жапон !! Транскрипция !! Қазақша | |||
|- | |||
| 禅 !! zen !! | |||
|- | |||
| 武士 !! bushi !! | |||
|- | |||
| 静けさ !! shizukesa !! | |||
|- | |||
| 勇気 !! yuuki !! | |||
|- | |||
| 自然 !! shizen !! | |||
|} | |||
==== Шешім ==== | |||
1. 禅 - Зен | |||
2. 武士 - Самурай | |||
3. 静けさ - Тыныштық | |||
4. 勇気 - Батырлық | |||
5. 自然 - Табиғат | |||
=== Жаттығу 2: Зен және самурай фразаларын толықтыру === | |||
Төмендегі фразаларды Зен мен самурай мәдениетіне байланысты сөздермен толықтырыңыз. | |||
1. Зен - бұл __________ (медитация). | |||
2. Самурайлар - __________ (адалдықты) сақтайды. | |||
3. Табиғат - __________ (сұлулық) көзі. | |||
4. Зен философиясы - __________ (қазіргі сәтке) назар аударуды үйретеді. | |||
==== Шешім ==== | |||
1. Зен - бұл медитация. | |||
2. Самурайлар - адалдықты сақтайды. | |||
3. Табиғат - сұлулық көзі. | |||
4. Зен философиясы - қазіргі сәтке назар аударуды үйретеді. | |||
=== Жаттығу 3: Сұрақтар мен жауаптар === | |||
Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз. | |||
1. Зен философиясының негізгі принциптері қандай? | |||
2. Самурайлардың құрметі неде жатыр? | |||
3. Зен мен самурай мәдениетінің қазіргі заманға әсері қандай? | |||
==== Шешім ==== | |||
1. Зен философиясының негізгі принциптері – тыныштық, қазіргі сәтке назар аудару, табиғатпен үндестік, өзін-өзі тану. | |||
2. Самурайлардың құрметі адалдық пен батырлықта жатыр. | |||
3. Зен мен самурай мәдениеті заманауи адамдарға стрессті жеңуге, өмірдің мәнін табуға көмектеседі. | |||
=== Жаттығу 4: Кесте толтыру === | |||
Төмендегі кестені Зен мен самурай мәдениетіне қатысты мәліметтермен толтырыңыз. | |||
{| class="wikitable" | |||
! Мәдениет !! Негізгі принциптер !! Әсері | |||
|- | |||
| Зен !! | | |||
|- | |||
| Самурай !! | | |||
|} | |||
==== Шешім ==== | |||
{| class="wikitable" | |||
! Мәдениет !! Негізгі принциптер !! Әсері | |||
|- | |||
| Зен !! Тыныштық, қазіргі сәтке назар аудару, табиғатпен үндестік, өзін-өзі тану || Өнер мен әдебиетке әсер | |||
|- | |||
| Самурай !! Адалдық, құрмет, батырлық, өзін-өзі бақылау || Жапон тарихында маңызды рөл | |||
|} | |||
=== Жаттығу 5: Тақырып бойынша эссе жазу === | |||
Зен және самурай мәдениеті туралы 100-150 сөзден тұратын эссе жазыңыз. Эсседе олардың мәдениетіңізге әсері мен маңызын жазыңыз. | |||
==== Шешім ==== | |||
Студенттер эсселерін өздері жазады, бірақ олар Зен мен самурай мәдениетінің маңыздылығын және әсерін көрсетуі тиіс. | |||
=== Жаттығу 6: Философия мен мәдениетті салыстыру === | |||
Зен философиясы мен самурай мәдениетін салыстырыңыз. Олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтаңыз. | |||
==== Шешім ==== | |||
Студенттер өздерінің пікірлерін білдіреді, бірақ олар Зен мен самурай философиясының ұқсастықтарын (мысалы, рухани дамуға ұмтылу) және айырмашылықтарын (мысалы, Зеннің тыныштыққа, самурайлардың адалдыққа көңіл бөлуі) көрсетуі тиіс. | |||
=== Жаттығу 7: Карталармен жұмыс === | |||
Зен мен самурай мәдениетінің элементтерін картаға түсіріңіз. Мысалы, Зен бақтары, самурай бекіністері және т.б. | |||
==== Шешім ==== | |||
Студенттер өз карталарын жасау керек, онда Зен мен самурай мәдениетінің элементтері көрсетілуі тиіс. | |||
=== Жаттығу 8: Интерактивті ойын === | |||
Зен мен самурай мәдениетіне қатысты сұрақтар мен жауаптардан интерактивті ойын ойнаңыз. | |||
==== Шешім ==== | |||
Студенттер Зен мен самурай туралы сұрақтарға жауап береді, ойын барысында білімдерін тексереді. | |||
=== Жаттығу 9: Визуалды көрініс === | |||
Зен мен самурай мәдениетінің көрнекі элементтерін (мысалы, суреттер, символдар) жинап, көрмеге қойыңыз. | |||
==== Шешім ==== | |||
Студенттер өздерінің жинаған көрнекі элементтерін көрсетуі тиіс. | |||
=== Жаттығу 10: Топтық талқылау === | |||
Зен және самурай мәдениеті тақырыбында топтық талқылау ұйымдастырыңыз. Тақырыпты тереңірек зерттеу үшін пікір алмасыңыз. | |||
==== Шешім ==== | |||
Студенттер өздерінің пікірлерін білдіріп, Зен мен самурай мәдениетінің маңыздылығын талқылайды. | |||
{{#seo: | {{#seo: | ||
{{Japanese-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | |title=Зен және самурай мәдениеті | ||
|keywords=жапон мәдениеті, зен, самурай, философия, әдебиет, өнер | |||
|description=Бұл сабақта сіз Жапонияның Зен философиясы мен самурай мәдениеті туралы үйренесіз, олардың өнер, әдебиет және заманауи мәдениетке әсерін зерттейсіз. | |||
}} | |||
{{Template:Japanese-0-to-A1-Course-TOC-kk}} | |||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 68: | Line 313: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Japanese-0-to-A1-Course]] | [[Category:Japanese-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
==Басқа сабақтар== | |||
* [[Language/Japanese/Culture/Shinto-and-Buddhism/kk|Complete 0 to A1 Course → Мәдениет → Шинто және Буддизм]] | |||
* [[Language/Japanese/Culture/Brief-History-of-Japan/kk|Курс 0 - A1 → Культура → Краткая история Японии]] | |||
* [[Language/Japanese/Culture/Traditional-Arts-and-Customs/kk|Курс 0 до A1 → Культура → Традиционные искусства и обычаи]] | |||
* [[Language/Japanese/Culture/Introduction-to-Japanese-Geography/kk|Курс от 0 до A1 → Культура → Введение в географию Японии]] | |||
* [[Language/Japanese/Culture/Popular-Culture-and-Entertainment/kk|0-дан A1-ге дейінгі курстар → Мәдениеті → Танымал мәдениет және азаматтық қызметтер]] | |||
{{Japanese-Page-Bottom}} | {{Japanese-Page-Bottom}} |
Latest revision as of 05:53, 15 August 2024
Кіріспе[edit | edit source]
Жапон мәдениетінің байлығын зерттеу – бұл тек тілді үйрену ғана емес, сонымен қатар, сол халықтың рухани әлемін, философиясын және дәстүрлерін түсіну. Бүгін біз Зен философиясы мен самурай мәдениетіне үңілмекпіз. Бұл тақырыптар Жапонияның өнеріне, әдебиетіне және қазіргі заманғы мәдениетіне үлкен әсер еткен. Зеннің тыныштық пен терең ойлау принциптері, самурайлардың адалдық және батырлық рухы – барлығы бір-бірімен тығыз байланысты. Біздің сабағымызда осы мәдени құбылыстардың негіздерін және олардың жапон тілін үйрену процесіндегі рөлін қарастырамыз.
Зен философиясы[edit | edit source]
Зен философиясы – жапон мәдениетінің негізгі құрамдас бөлігі. Ол буддизмнің бір тармағы болып табылады және медитация мен сәтте өмір сүруді насихаттайды. Зеннің негізгі принциптері:
- Тыныштық пен сабырлық
- Қазіргі сәтке назар аудару
- Табиғатпен үндестік
- Өзін-өзі тану
Зен философиясының өнерге әсері[edit | edit source]
Зен философиясы жапон өнеріне, әсіресе, живопись пен поэзияға үлкен ықпал етті. Зен өнері шығармашылық процесінде терең тыныштық пен шынайылықты іздейді. Осының нәтижесінде, жапон суретшілері мен ақындары өздерінің туындыларында табиғаттың сұлулығы мен сәттің мәнін көрсетеді.
Жапон | Транскрипция | Қазақша |
---|---|---|
禅 !! zen !! Зен | ||
静けさ !! shizukesa !! Тыныштық | ||
自然 !! shizen !! Табиғат | ||
瞑想 !! meisou !! Медитация | ||
現在 !! genzai !! Қазіргі сәт |
Самурай мәдениеті[edit | edit source]
Самурай мәдениеті – жапон тарихының маңызды кезеңдерінің бірі. Самурайлар – жапон феодализмінің жауынгерлері, олар өздерінің адалдығы мен құрметіне қатаң түрде бағынды. Самурай мәдениетінің негізгі принциптері:
- Адалдық
- Құрмет
- Батырлық
- Өзін-өзі бақылау
Самурайлардың өнер мен әдебиеттегі рөлі[edit | edit source]
Самурайлар тек жауынгерлер ғана емес, сонымен қатар, өнер мен әдебиетке де үлкен үлес қосты. Олар поэзия, живопись, әсіресе, хаику (жапон поэзиясының қысқа формасы) сияқты жанрларда өздерін көрсетті.
Жапон | Транскрипция | Қазақша |
---|---|---|
武士 !! bushi !! Самурай | ||
名誉 !! meiyo !! Құрмет | ||
勇気 !! yuuki !! Батырлық | ||
剣 !! ken !! Қылыш | ||
詩 !! shi !! Поэзия |
Зен және самурай мәдениетінің қазіргі заманғы әсері[edit | edit source]
Бүгінде Зен және самурай мәдениеті жапон қоғамында және әлемдік мәдениетте маңызды рөл атқарады. Зен медитациясы мен самурай философиясы заманауи адамдарға стрессті жеңуге, өмірдің мәнін табуға көмектеседі.
Жапон әдебиеті мен өнеріндегі Зен мен самурай[edit | edit source]
Жапон әдебиеті мен өнерінде Зен мен самурай мәдениетінің әсері көрінеді. Мысалы, Мусаси атты кітап самурайлардың философиясын терең түсіндіреді, ал Зен туралы шығармалар тыныштық пен ішкі әлемді ашуға көмектеседі.
Жапон | Транскрипция | Қазақша |
---|---|---|
武士道 !! bushidou !! Самурай жолы | ||
禅僧 !! zensou !! Зен монах | ||
物語 !! monogatari !! Әңгіме | ||
風景 !! fuukei !! Пейзаж | ||
書道 !! shodou !! Құжат жазу |
Практикалық жаттығулар[edit | edit source]
Енді сіздер Зен философиясы мен самурай мәдениеті туралы біраз білдіңіздер. Енді осы білімді тексеру үшін бірнеше жаттығулар орындап көрейік.
Жаттығу 1: Сөздерді сәйкестендіру[edit | edit source]
Төмендегі жапон сөздері мен олардың қазақ тіліндегі аудармаларын сәйкестендіріңіз.
Жапон | Транскрипция | Қазақша |
---|---|---|
禅 !! zen !! | ||
武士 !! bushi !! | ||
静けさ !! shizukesa !! | ||
勇気 !! yuuki !! | ||
自然 !! shizen !! |
Шешім[edit | edit source]
1. 禅 - Зен
2. 武士 - Самурай
3. 静けさ - Тыныштық
4. 勇気 - Батырлық
5. 自然 - Табиғат
Жаттығу 2: Зен және самурай фразаларын толықтыру[edit | edit source]
Төмендегі фразаларды Зен мен самурай мәдениетіне байланысты сөздермен толықтырыңыз.
1. Зен - бұл __________ (медитация).
2. Самурайлар - __________ (адалдықты) сақтайды.
3. Табиғат - __________ (сұлулық) көзі.
4. Зен философиясы - __________ (қазіргі сәтке) назар аударуды үйретеді.
Шешім[edit | edit source]
1. Зен - бұл медитация.
2. Самурайлар - адалдықты сақтайды.
3. Табиғат - сұлулық көзі.
4. Зен философиясы - қазіргі сәтке назар аударуды үйретеді.
Жаттығу 3: Сұрақтар мен жауаптар[edit | edit source]
Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
1. Зен философиясының негізгі принциптері қандай?
2. Самурайлардың құрметі неде жатыр?
3. Зен мен самурай мәдениетінің қазіргі заманға әсері қандай?
Шешім[edit | edit source]
1. Зен философиясының негізгі принциптері – тыныштық, қазіргі сәтке назар аудару, табиғатпен үндестік, өзін-өзі тану.
2. Самурайлардың құрметі адалдық пен батырлықта жатыр.
3. Зен мен самурай мәдениеті заманауи адамдарға стрессті жеңуге, өмірдің мәнін табуға көмектеседі.
Жаттығу 4: Кесте толтыру[edit | edit source]
Төмендегі кестені Зен мен самурай мәдениетіне қатысты мәліметтермен толтырыңыз.
Мәдениет | Негізгі принциптер | Әсері |
---|---|---|
Шешім[edit | edit source]
Мәдениет | Негізгі принциптер | Әсері |
---|---|---|
Зен !! Тыныштық, қазіргі сәтке назар аудару, табиғатпен үндестік, өзін-өзі тану | Өнер мен әдебиетке әсер | |
Самурай !! Адалдық, құрмет, батырлық, өзін-өзі бақылау | Жапон тарихында маңызды рөл |
Жаттығу 5: Тақырып бойынша эссе жазу[edit | edit source]
Зен және самурай мәдениеті туралы 100-150 сөзден тұратын эссе жазыңыз. Эсседе олардың мәдениетіңізге әсері мен маңызын жазыңыз.
Шешім[edit | edit source]
Студенттер эсселерін өздері жазады, бірақ олар Зен мен самурай мәдениетінің маңыздылығын және әсерін көрсетуі тиіс.
Жаттығу 6: Философия мен мәдениетті салыстыру[edit | edit source]
Зен философиясы мен самурай мәдениетін салыстырыңыз. Олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтаңыз.
Шешім[edit | edit source]
Студенттер өздерінің пікірлерін білдіреді, бірақ олар Зен мен самурай философиясының ұқсастықтарын (мысалы, рухани дамуға ұмтылу) және айырмашылықтарын (мысалы, Зеннің тыныштыққа, самурайлардың адалдыққа көңіл бөлуі) көрсетуі тиіс.
Жаттығу 7: Карталармен жұмыс[edit | edit source]
Зен мен самурай мәдениетінің элементтерін картаға түсіріңіз. Мысалы, Зен бақтары, самурай бекіністері және т.б.
Шешім[edit | edit source]
Студенттер өз карталарын жасау керек, онда Зен мен самурай мәдениетінің элементтері көрсетілуі тиіс.
Жаттығу 8: Интерактивті ойын[edit | edit source]
Зен мен самурай мәдениетіне қатысты сұрақтар мен жауаптардан интерактивті ойын ойнаңыз.
Шешім[edit | edit source]
Студенттер Зен мен самурай туралы сұрақтарға жауап береді, ойын барысында білімдерін тексереді.
Жаттығу 9: Визуалды көрініс[edit | edit source]
Зен мен самурай мәдениетінің көрнекі элементтерін (мысалы, суреттер, символдар) жинап, көрмеге қойыңыз.
Шешім[edit | edit source]
Студенттер өздерінің жинаған көрнекі элементтерін көрсетуі тиіс.
Жаттығу 10: Топтық талқылау[edit | edit source]
Зен және самурай мәдениеті тақырыбында топтық талқылау ұйымдастырыңыз. Тақырыпты тереңірек зерттеу үшін пікір алмасыңыз.
Шешім[edit | edit source]
Студенттер өздерінің пікірлерін білдіріп, Зен мен самурай мәдениетінің маңыздылығын талқылайды.
Басқа сабақтар[edit | edit source]
- Complete 0 to A1 Course → Мәдениет → Шинто және Буддизм
- Курс 0 - A1 → Культура → Краткая история Японии
- Курс 0 до A1 → Культура → Традиционные искусства и обычаи
- Курс от 0 до A1 → Культура → Введение в географию Японии
- 0-дан A1-ге дейінгі курстар → Мәдениеті → Танымал мәдениет және азаматтық қызметтер