Difference between revisions of "Language/Japanese/Grammar/Adjective-Conjugation/az"
m (Quick edit) |
m (Quick edit) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Japanese-Page-Top}} | {{Japanese-Page-Top}} | ||
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Japanese/az|Yapon]] </span> → <span cat>[[Language/Japanese/Grammar/az|Qrammatika]]</span> → <span level>[[Language/Japanese/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 dan A1 kursu]]</span> → <span title>Sıfat Konjugasiyası</span></div> | |||
== Giriş == | |||
Yapon dilində sıfatların rolu, cümlələrin mənasını zənginləşdirmək və təsvir etmə bacarığını artırmaq baxımından olduqca önəmlidir. Sıfatlar, insanları, əşyaları və vəziyyətləri daha dolğun bir şəkildə ifadə etməyə imkan tanıyır. Bu dərsdə, siz sıfatların konjugasiyasını öyrənəcəksiniz, yəni yapon dilində sıfatların necə dəyişildiyini və müqayisə edildiyini. Bu, dilin daha da dərinliyini anlamağınıza kömək edəcəkdir. | |||
Dərsimizdə aşağıdakı başlıqlar altında irəliləyəcəyik: | |||
* Sıfatların Konjugasiyası | |||
* Sıfatların Müqayisəsi | |||
* Nümunələr | |||
* Tətbiq Tapşırıqları | |||
__TOC__ | __TOC__ | ||
== | === Sıfatların Konjugasiyası === | ||
==== | Yapon dilində sıfatlar iki əsas kateqoriyaya bölünür: '''i-sıfatlar''' (い形容詞) və '''na-sıfatlar''' (な形容詞). Bu iki növ sıfatın konjugasiyası fərqlidir, buna görə də hər birini ayrı-ayrılıqda öyrənəcəyik. | ||
= | |||
== | ==== I-sıfatlar ==== | ||
== | |||
I-sıfatlar, adətən, い (i) ilə bitən sıfatlardır. Onların konjugasiyası aşağıdakı kimidir: | |||
* Pozitiv form: い + sıfat kökü | |||
* Negativ form: い + sıfat kökü + くない (kunai) | |||
* Geçmiş zaman: い + sıfat kökü + かった (katta) | |||
* Negativ keçmiş zaman: い + sıfat kökü + くなかった (kunakatta) | |||
Nümunələr: | |||
{| class="wikitable" | |||
! Yaponca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı | |||
|- | |||
| 高い || takai || hündür | |||
|- | |||
| 安い || yasui || ucuz | |||
|- | |||
| 美しい || utsukushii || gözəl | |||
|- | |||
| 暑い || atsui || isti | |||
|} | |||
==== Na-sıfatlar ==== | |||
Na-sıfatlar, adətən, だ (da) və ya な (na) ilə bitən sıfatlardır. Onların konjugasiyası aşağıdakı kimidir: | |||
* Pozitiv form: sıfat kökü + だ (da) | |||
* Negativ form: sıfat kökü + ではない (de wa nai) | |||
* Geçmiş zaman: sıfat kökü + だった (datta) | |||
* Negativ keçmiş zaman: sıfat kökü + ではなかった (de wa nakatta) | |||
Nümunələr: | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! | |||
! Yaponca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 静かだ || shizuka da || sakit | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 有名だ || yuumei da || məşhur | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 親切だ || shinsetsu da || mehriban | |||
|- | |- | ||
| | |||
| 簡単だ || kantan da || asan | |||
|} | |} | ||
=== Sıfatların Müqayisəsi === | |||
Yapon dilində müqayisə etmək üçün '''~より~''' (yori) strukturundan istifadə edirik. Bu struktur, bir şeyi digərindən daha üstün, aşağı və ya bərabər olduğunu ifadə etmək üçün istifadə olunur. | |||
* Müqayisə forması: A は B より 形容詞 (A wa B yori [sıfat]) | |||
* Məsələn: | |||
* 日本の夏はアゼルバイジャンの夏より暑いです。 (Nihon no natsu wa Azerbayjan no natsu yori atsui desu) - Yaponiyanın yayları Azərbaycan yaylarından daha istidir. | |||
Nümunələr: | |||
{| class="wikitable" | |||
! Yaponca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı | |||
|- | |||
| この本はあの本より面白いです || kono hon wa ano hon yori omoshiroi desu || Bu kitab o kitablardan daha maraqlıdır. | |||
|- | |||
| 彼女は彼より優しいです || kanojo wa kare yori yasashii desu || O, ondan daha mehribandır. | |||
|- | |||
| この映画はあの映画より怖いです || kono eiga wa ano eiga yori kowai desu || Bu film o filmdən daha qorxulu. | |||
|- | |||
| このレストランはあのレストランより高いです || kono resutoran wa ano resutoran yori takai desu || Bu restoran o restorandan daha bahadır. | |||
|} | |||
== Nümunələr == | |||
Aşağıda sıfatların konjugasiyası və müqayisəsi ilə bağlı daha çox nümunə təqdim edirik: | |||
{| class="wikitable" | |||
! Yaponca !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı | |||
|- | |||
| 新しい || atarashii || yeni | |||
|- | |||
| 古い || furui || köhnə | |||
|- | |||
| 明るい || akarui || parlaq | |||
|- | |||
| 暗い || kurai || qaranlıq | |||
|- | |||
| おいしい || oishii || dadlı | |||
|- | |||
| つまらない || tsumaranai || sıxıcı | |||
|- | |||
| 高い || takai || bahalı | |||
|- | |||
| 低い || hikui || aşağı | |||
|- | |||
| 重い || omoi || ağır | |||
|- | |||
| 軽い || karui || yüngül | |||
|} | |||
== Tətbiq Tapşırıqları == | |||
İndi öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə tapşırıq təqdim edirik: | |||
=== Tapşırıq 1 === | |||
Aşağıdakı cümlələri tamamlayın: | |||
1. 彼は私より____です。 (kare wa watashi yori __ desu.) - O, məndən daha ____. | |||
2. この花はあの花より____です。 (kono hana wa ano hana yori __ desu.) - Bu gül o güldən daha ____. | |||
=== Tapşırıq 2 === | |||
Aşağıdakı sıfatları konjugasiyaya salın: | |||
1. 美しい (utsukushii) - gözəl | |||
2. 高い (takai) - hündür | |||
=== Tapşırıq 3 === | |||
Müqayisə cümlələri yaradın: | |||
1. 彼女は____より美しいです。(kanojo wa __ yori utsukushii desu.) - O, ____-dən daha gözəldir. | |||
2. この映画は____より面白いです。(kono eiga wa __ yori omoshiroi desu.) - Bu film ____-dən daha maraqlıdır. | |||
=== Tapşırıq 4 === | |||
Aşağıdakı cümlələri düzəldin: | |||
1. 彼は優しいです。(kare wa yasashii desu) - O, mehribandır. | |||
2. 日本の冬は寒いです。(nihon no fuyu wa samui desu) - Yaponiyanın qışı soyuqdur. | |||
== Cavablar == | |||
=== Cavab 1 === | |||
1. 彼は私より高いです。 (O, məndən daha hündürdür.) | |||
2. この花はあの花より美しいです。 (Bu gül o güldən daha gözəldir.) | |||
=== Cavab 2 === | |||
1. 美しかった (utsukushikatta) - gözəl idi | |||
2. 高くなかった (takakunakata) - hündür deyil idi | |||
=== Cavab 3 === | |||
1. 彼女は友達より美しいです。(O, dostundan daha gözəldir.) | |||
2. この映画は他の映画より面白いです.(Bu film digər filmlərdən daha maraqlıdır.) | |||
=== Cavab 4 === | |||
1. 彼は優しくなかったです. (O, mehriban deyildi.) | |||
2. 日本の冬は寒くなかったです. (Yaponiyanın qışı soyuq deyildi.) | |||
{{#seo: | {{#seo: | ||
|title=Sıfat Konjugasiyası Dərsi | |||
|keywords=Sıfat, konjugasiyalar, Yapon dili, müqayisə, qrammatika | |||
|description=Bu dərsdə siz sıfatların konjugasiyasını və müqayisə edilməsini öyrənəcəksiniz. | |||
}} | |||
{{Japanese-0-to-A1-Course-TOC-az}} | {{Template:Japanese-0-to-A1-Course-TOC-az}} | ||
[[Category:Course]] | [[Category:Course]] | ||
Line 74: | Line 259: | ||
[[Category:0-to-A1-Course]] | [[Category:0-to-A1-Course]] | ||
[[Category:Japanese-0-to-A1-Course]] | [[Category:Japanese-0-to-A1-Course]] | ||
<span gpt></span> <span model=gpt- | <span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span> | ||
Latest revision as of 02:45, 15 August 2024
Giriş[edit | edit source]
Yapon dilində sıfatların rolu, cümlələrin mənasını zənginləşdirmək və təsvir etmə bacarığını artırmaq baxımından olduqca önəmlidir. Sıfatlar, insanları, əşyaları və vəziyyətləri daha dolğun bir şəkildə ifadə etməyə imkan tanıyır. Bu dərsdə, siz sıfatların konjugasiyasını öyrənəcəksiniz, yəni yapon dilində sıfatların necə dəyişildiyini və müqayisə edildiyini. Bu, dilin daha da dərinliyini anlamağınıza kömək edəcəkdir.
Dərsimizdə aşağıdakı başlıqlar altında irəliləyəcəyik:
- Sıfatların Konjugasiyası
- Sıfatların Müqayisəsi
- Nümunələr
- Tətbiq Tapşırıqları
Sıfatların Konjugasiyası[edit | edit source]
Yapon dilində sıfatlar iki əsas kateqoriyaya bölünür: i-sıfatlar (い形容詞) və na-sıfatlar (な形容詞). Bu iki növ sıfatın konjugasiyası fərqlidir, buna görə də hər birini ayrı-ayrılıqda öyrənəcəyik.
I-sıfatlar[edit | edit source]
I-sıfatlar, adətən, い (i) ilə bitən sıfatlardır. Onların konjugasiyası aşağıdakı kimidir:
- Pozitiv form: い + sıfat kökü
- Negativ form: い + sıfat kökü + くない (kunai)
- Geçmiş zaman: い + sıfat kökü + かった (katta)
- Negativ keçmiş zaman: い + sıfat kökü + くなかった (kunakatta)
Nümunələr:
Yaponca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
高い | takai | hündür |
安い | yasui | ucuz |
美しい | utsukushii | gözəl |
暑い | atsui | isti |
Na-sıfatlar[edit | edit source]
Na-sıfatlar, adətən, だ (da) və ya な (na) ilə bitən sıfatlardır. Onların konjugasiyası aşağıdakı kimidir:
- Pozitiv form: sıfat kökü + だ (da)
- Negativ form: sıfat kökü + ではない (de wa nai)
- Geçmiş zaman: sıfat kökü + だった (datta)
- Negativ keçmiş zaman: sıfat kökü + ではなかった (de wa nakatta)
Nümunələr:
Yaponca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
静かだ | shizuka da | sakit |
有名だ | yuumei da | məşhur |
親切だ | shinsetsu da | mehriban |
簡単だ | kantan da | asan |
Sıfatların Müqayisəsi[edit | edit source]
Yapon dilində müqayisə etmək üçün ~より~ (yori) strukturundan istifadə edirik. Bu struktur, bir şeyi digərindən daha üstün, aşağı və ya bərabər olduğunu ifadə etmək üçün istifadə olunur.
- Müqayisə forması: A は B より 形容詞 (A wa B yori [sıfat])
- Məsələn:
- 日本の夏はアゼルバイジャンの夏より暑いです。 (Nihon no natsu wa Azerbayjan no natsu yori atsui desu) - Yaponiyanın yayları Azərbaycan yaylarından daha istidir.
Nümunələr:
Yaponca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
この本はあの本より面白いです | kono hon wa ano hon yori omoshiroi desu | Bu kitab o kitablardan daha maraqlıdır. |
彼女は彼より優しいです | kanojo wa kare yori yasashii desu | O, ondan daha mehribandır. |
この映画はあの映画より怖いです | kono eiga wa ano eiga yori kowai desu | Bu film o filmdən daha qorxulu. |
このレストランはあのレストランより高いです | kono resutoran wa ano resutoran yori takai desu | Bu restoran o restorandan daha bahadır. |
Nümunələr[edit | edit source]
Aşağıda sıfatların konjugasiyası və müqayisəsi ilə bağlı daha çox nümunə təqdim edirik:
Yaponca | Tələffüz | Şimal Azərbaycanı |
---|---|---|
新しい | atarashii | yeni |
古い | furui | köhnə |
明るい | akarui | parlaq |
暗い | kurai | qaranlıq |
おいしい | oishii | dadlı |
つまらない | tsumaranai | sıxıcı |
高い | takai | bahalı |
低い | hikui | aşağı |
重い | omoi | ağır |
軽い | karui | yüngül |
Tətbiq Tapşırıqları[edit | edit source]
İndi öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bir neçə tapşırıq təqdim edirik:
Tapşırıq 1[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri tamamlayın:
1. 彼は私より____です。 (kare wa watashi yori __ desu.) - O, məndən daha ____.
2. この花はあの花より____です。 (kono hana wa ano hana yori __ desu.) - Bu gül o güldən daha ____.
Tapşırıq 2[edit | edit source]
Aşağıdakı sıfatları konjugasiyaya salın:
1. 美しい (utsukushii) - gözəl
2. 高い (takai) - hündür
Tapşırıq 3[edit | edit source]
Müqayisə cümlələri yaradın:
1. 彼女は____より美しいです。(kanojo wa __ yori utsukushii desu.) - O, ____-dən daha gözəldir.
2. この映画は____より面白いです。(kono eiga wa __ yori omoshiroi desu.) - Bu film ____-dən daha maraqlıdır.
Tapşırıq 4[edit | edit source]
Aşağıdakı cümlələri düzəldin:
1. 彼は優しいです。(kare wa yasashii desu) - O, mehribandır.
2. 日本の冬は寒いです。(nihon no fuyu wa samui desu) - Yaponiyanın qışı soyuqdur.
Cavablar[edit | edit source]
Cavab 1[edit | edit source]
1. 彼は私より高いです。 (O, məndən daha hündürdür.)
2. この花はあの花より美しいです。 (Bu gül o güldən daha gözəldir.)
Cavab 2[edit | edit source]
1. 美しかった (utsukushikatta) - gözəl idi
2. 高くなかった (takakunakata) - hündür deyil idi
Cavab 3[edit | edit source]
1. 彼女は友達より美しいです。(O, dostundan daha gözəldir.)
2. この映画は他の映画より面白いです.(Bu film digər filmlərdən daha maraqlıdır.)
Cavab 4[edit | edit source]
1. 彼は優しくなかったです. (O, mehriban deyildi.)
2. 日本の冬は寒くなかったです. (Yaponiyanın qışı soyuq deyildi.)
Other lessons[edit | edit source]
- Verb Conjugation
- Question Words and Phrases
- Noun and Adjective Modification
- Introduction to Japanese Sentence Structure
- 0 to A1 Course
- Hiragana Reading and Writing Practice
- 0 to A1 Course → Grammar → Particle は and が