Difference between revisions of "Language/Indonesian/Grammar/Word-Order/az"

From Polyglot Club WIKI
Jump to navigation Jump to search
m (Quick edit)
 
m (Quick edit)
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 1: Line 1:


{{Indonesian-Page-Top}}
{{Indonesian-Page-Top}}
<div class="pg_page_title"><span lang>[[Language/Indonesian/az|İndoneziya]] </span> → <span cat>[[Language/Indonesian/Grammar/az|Qrammatika]]</span> → <span level>[[Language/Indonesian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-dan A1-ə Kurs]]</span> → <span title>Söz Sıralaması</span></div>


<div class="pg_page_title"><span lang>İndoneziya</span> → <span cat>Qrammatika</span> → <span level>[[Language/Indonesian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0-а A1 kursu]]</span> → <span title>Söz Sırası</span></div>
== Giriş ==
 
İndoneziya dilində cümlə quruluşu, dilin öyrənilməsində ən vacib aspektlərdən biridir. Bu dərsdə, siz "Söz Sıralaması" mövzusunu öyrənəcəksiniz. İndoneziya dilində əsas cümlə quruluşu "mövzu-feli-obyekt" (SVO) prinsipi ilə formalaşır. Bu, sizə İndoneziya dilində düzgün cümlələr qurmağa kömək edəcək. Bu dərsdə biz bu mövzunu dərindən araşdıracağıq, misallar verəcəyik və praktik məşqlər hazırlayacağıq ki, öyrəndiklərinizi tətbiq edə biləsiniz.


__TOC__
__TOC__


== Başlıq səviyyəsi 1 ==
=== Söz Sıralaması Nədir? ===
=== Başlıq səviyyəsi 2 ===
 
==== Başlıq səviyyəsi 3 ====
Söz sıralaması, cümlələrdə sözlərin necə yerləşdiyini izah edən bir qaydadır. İndoneziya dilində, cümlələrin quruluşu adətən aşağıdakı kimidir:
==== Başlıq səviyyəsi 3 ====
 
=== Başlıq səviyyəsi 2 ===
* '''Mövzu''': Cümlənin kimlə və ya nə ilə bağlı olduğunu göstərir.
== Başlıq səviyyəsi 1 ==
 
* '''Fəl''': Cümlədəki hərəkəti bildirir.


İndoneziya dilində cümlələrin sətir sırasını öyrənmək üçün bu dərsə xoş gəlmisiniz. İndoneziya dili, əsas olaraq mövzu-fə'li-məsul şablonuna (subject-verb-object) əsaslanır. Bu, ən çox istifadə olunan cümlə sırasıdır və sizə bu dərdə daha da yaxşı başlamağa kömək edəcək.  
* '''Obyekt''': Hərəkətə məruz qalan şeyi göstərir.


İndoneziya dilində, cümlələr mövzusundan (subject) əvvəl gələn fə'illə (verb) başlayır. Sonra isə məsul (object) gəlir. Əgər cümlədə daha çox məsul varsa, onlar fə'illədən sonra gəlir.
Bu struktur, cümlələrin aydın və anlaşılır olmasını təmin edir. Gəlin, bu quruluşu daha ətraflı araşdıraq.
 
=== SVO Nümunələri ===
 
Aşağıdakı cədvəldə, İndoneziya dilindəki cümlələrin SVO strukturunu görəcəksiniz:


Məsələn:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! İndoneziya !! Telaffuz !! Azərbaycan tərcüməsi
 
! İndoneziya !! Tələffüz !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
|-
| Saya || sa-yə || Mən
 
| Saya makan nasi || saɪ.ja ˈmakan ˈnasi || Mən düyü yeyirəm
 
|-
|-
| makan || ma-kan || yemək
 
| Dia membaca buku || di.a məmˈba.tʃa ˈbu.ku || O, kitab oxuyur
 
|-
|-
| nasi goreng || na-si go-reng || qızartma nasi
 
| Kami pergi ke pasar || ˈka.mi ˈpər.ɡi kə ˈpa.sar || Biz bazara gedirik
 
|-
|-
| suka || su-ka || sevərəm
 
| Mereka suka es krim || məˈre.ka ˈsu.ka ɛs ˈkrim || Onlar dondurma sevirlər
 
|-
|-
| makanan || ma-ka-nan || yemək
 
| Dia bermain bola || di.a bərˈma.in ˈbo.la || O, futbol oynayır
 
|}
 
Bu nümunələr, İndoneziya dilində SVO quruluşunu necə tətbiq edəcəyinizi göstərir.
 
=== Cümlə Quruluşunun Əhəmiyyəti ===
 
İndoneziya dilində düzgün söz sıralaması, düzgün anlaşılma üçün son dərəcə vacibdir. Sözlərin yeri dəyişsə, cümlənin mənası tamamilə dəyişə bilər. Məsələn, "Mən kitab oxuyuram" cümləsi "Kitab mən oxuyuram" deyilsə, anlaşılmaz bir cümlə olur.
 
=== Cümləni Düzgün Qurmaq ===
 
Söz sıralamasında düzgün cümlə qurmağın bir neçə addımı var:
 
# '''Mövzunu müəyyən edin''': Cümlənizdə kimdən (mövzudan) başlayırsınız?
 
# '''Fəli seçin''': Hərəkəti bildirmək üçün uyğun fel seçin.
 
# '''Obyekt əlavə edin''': Hərəkətə məruz qalan şeyi əlavə edin.
 
Aşağıdakı cədvəldə, bu addımları izah edən nümunələr var:
 
{| class="wikitable"
 
! Addım !! Nümunə Cümlə !! Şimal Azərbaycanı
 
|-
|-
| yang || yang || ki
 
| 1. Mövzu || Saya || Mən
 
|-
|-
| enak || e-nak || dadlıdır
 
| 2. Fel || makan || yeyirəm
 
|-
|-
| sekali || se-ka-li || bir dəfə
 
| 3. Obyekt || nasi || düyü
 
|-
|-
| lagi || la-gi || daha
 
|-
| 4. Düzgün Cümə || Saya makan nasi || Mən düyü yeyirəm
| di || di || içində
 
|-
| restoran || rə-sto-ran || restoran
|}
|}


Bu cümlənin tərcüməsi: "Mən yemək sevərəm. Qızartma nasi dadlıdır. Yemək daha bir dəfə içində restoranda".
=== Məşq: Söz Sıralaması ===
 
İndi, öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bəzi məşqlər edəcəyik. Aşağıdakı cümlələri SVO prinsipinə uyğunlaşdırın:
 
1. Ali (o) kitab (oxumaq)
 
2. Onlar (gəzmək) parkda
 
3. Mən (yemək) meyvə
 
4. Siz (görmək) film
 
5. O (oynamaq) musiqi
 
'''Həllər:'''
 
1. Ali membaca buku
 
2. Mereka berjalan di taman
 
3. Saya makan buah
 
4. Anda melihat film
 
5. Dia bermain musik
 
=== Praktik Məşqlər ===
 
Aşağıdakı məşqləri tamamlamağa çalışın və cümlələri SVO strukturu ilə yazın.
 
1. _____ (sən) _____ (görmək) _____ (bir şəkil)
 
2. _____ (ona) _____ (sevmək) _____ (musiqi)
 
3. _____ (biz) _____ (gedmək) _____ (dükana)
 
4. _____ (o) _____ (yazmaq) _____ (bir məktub)
 
5. _____ (onlar) _____ (oxumaq) _____ (şerləri)
 
'''Həllər:'''
 
1. Sen melihat gambar


İndoneziya dilində, məsulların sırası vacib deyil. Sətir sırası mövzuya (subject) və fə'illə (verb) əsaslanır. Məsulların sırası, əgər varsa, cümlənin mənasını dəyişə bilər.  
2. Dia suka muzik


Məsələn:
3. Kita pergi ke kedai
* Saya makan nasi goreng suka - Mən qızartma nasi yeməyindən xoşbəxtəm.
* Saya suka makan nasi goreng - Mən, qızartma nasi yeməyi sevirəm.


Dərsimiz burada başa çatır. Siz artıq əsas İndoneziya dilindəki söz sırasını öyrəndiniz. Bundan sonra, İndoneziya dilində daha kompleks cümlələr öyrənməyə başlaya bilərsiniz.  
4. Dia menulis surat


* Mən, sən və o ilə bağlı daha çox məlumat üçün dərsimizin müəllimi ilə əlaqə saxlaya bilərsiniz.
5. Mereka membaca puisi
* İndoneziya dilində ən çox istifadə olunan sözlər və ifadələr ilə tanış olmaq üçün internetdəki mənbələrdən yararlanın.
 
=== Nəticə ===
 
Bu dərsdə, İndoneziya dilində söz sıralamasının əsas prinsiplərini öyrəndiniz. SVO strukturunun necə işlədiyini başa düşdünüz və cümlələri düzgün şəkildə qurmağı öyrəndiniz. İndi siz bu biliklərdən istifadə edərək İndoneziya dilində daha təsirli danışa bilərsiniz. Unutmayın ki, düzgün söz sıralaması dilin əsasını təşkil edir və öyrənmə prosesinizdə sizə kömək edəcək.


{{#seo:
{{#seo:
|title=İndoneziya dilində əsas cümlə sırası | 0-а A1 kursu
 
|keywords=İndoneziya, dil, cümlə, sıra, mövzu-fə'li-məsul, öyrənmək, 0-а A1 kursu
|title=İndoneziya Dili: Söz Sıralaması
|description=İndoneziya dilində, cümlələr mövzu-fə'li-məsul şablonuna (subject-verb-object) əsaslanır. Bu, ən çox istifadə olunan cümlə sırasıdır və sizə bu dərdə daha da yaxşı başlamağa kömək edəcək.
 
|keywords=İndoneziya, dil, qrammatika, söz sıralaması, SVO, cümlə quruluşu, öyrənmə
 
|description=Bu dərsdə İndoneziya dilində Söz Sıralaması mövzusunu öyrənəcək, cümlə quruluşunu başa düşəcək və praktiki məşqlərlə biliklərinizi tətbiq edəcəksiniz.
 
}}
}}


{{Indonesian-0-to-A1-Course-TOC-az}}
{{Template:Indonesian-0-to-A1-Course-TOC-az}}


[[Category:Course]]
[[Category:Course]]
Line 69: Line 165:
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:0-to-A1-Course]]
[[Category:Indonesian-0-to-A1-Course]]
[[Category:Indonesian-0-to-A1-Course]]
<span gpt></span> <span model=gpt-3.5-turbo></span> <span temperature=0.7></span>
<span openai_correct_model></span> <span gpt></span> <span model=gpt-4o-mini></span> <span temperature=0.7></span>
 
 


==Other lessons==
* [[Language/Indonesian/Grammar/Negation-and-Affirmation/az|Negation and Affirmation]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/May-and-Should/az|0 - A1 Kursu → Qrammatika → Bilmək və Etibarlı olmaq]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Direct-Speech/az|0 - A1 Kursu → Qrammatika → Düz söz]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Present-Tense/az|Present Tense]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Indonesian-Nouns/az|0 - A1 Kursu → Qrammatika → Indoneziya İsimləri]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Future-Tense/az|0-dan A1 kursu → Qrammatika → Gələcək zaman]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Questions-and-Answers/az|0-dan A1 kursu → Qrammatika → Sual və cavablar]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Indirect-Speech/az|0-dan A1 kursu → Qrammatika → Bərabər söz]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Can-and-Must/az|0- A1 kursu → Qrammatika → Bir və Məcbur olmaq]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Superlative/az|0'dan A1 səviyyəsinə qədər tam kurs → Qrammatika → Ən yüksək]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/0-to-A1-Course/az|0 to A1 Course]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Verbs-in-Indonesian/az|Verbs in Indonesian]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Comparative/az|0-dan A1 kursu → Qrammatika → Müqayisəli]]
* [[Language/Indonesian/Grammar/Adjectives-and-Adverbs/az|0 to A1 Course → Grammar → Adjectives and Adverbs]]


{{Indonesian-Page-Bottom}}
{{Indonesian-Page-Bottom}}

Latest revision as of 03:14, 13 August 2024


Indonesian-flag-polyglotclub.png
İndoneziya → Qrammatika → 0-dan A1-ə Kurs → Söz Sıralaması

Giriş[edit | edit source]

İndoneziya dilində cümlə quruluşu, dilin öyrənilməsində ən vacib aspektlərdən biridir. Bu dərsdə, siz "Söz Sıralaması" mövzusunu öyrənəcəksiniz. İndoneziya dilində əsas cümlə quruluşu "mövzu-feli-obyekt" (SVO) prinsipi ilə formalaşır. Bu, sizə İndoneziya dilində düzgün cümlələr qurmağa kömək edəcək. Bu dərsdə biz bu mövzunu dərindən araşdıracağıq, misallar verəcəyik və praktik məşqlər hazırlayacağıq ki, öyrəndiklərinizi tətbiq edə biləsiniz.

Söz Sıralaması Nədir?[edit | edit source]

Söz sıralaması, cümlələrdə sözlərin necə yerləşdiyini izah edən bir qaydadır. İndoneziya dilində, cümlələrin quruluşu adətən aşağıdakı kimidir:

  • Mövzu: Cümlənin kimlə və ya nə ilə bağlı olduğunu göstərir.
  • Fəl: Cümlədəki hərəkəti bildirir.
  • Obyekt: Hərəkətə məruz qalan şeyi göstərir.

Bu struktur, cümlələrin aydın və anlaşılır olmasını təmin edir. Gəlin, bu quruluşu daha ətraflı araşdıraq.

SVO Nümunələri[edit | edit source]

Aşağıdakı cədvəldə, İndoneziya dilindəki cümlələrin SVO strukturunu görəcəksiniz:

İndoneziya Tələffüz Şimal Azərbaycanı
Saya makan nasi saɪ.ja ˈmakan ˈnasi Mən düyü yeyirəm
Dia membaca buku di.a məmˈba.tʃa ˈbu.ku O, kitab oxuyur
Kami pergi ke pasar ˈka.mi ˈpər.ɡi kə ˈpa.sar Biz bazara gedirik
Mereka suka es krim məˈre.ka ˈsu.ka ɛs ˈkrim Onlar dondurma sevirlər
Dia bermain bola di.a bərˈma.in ˈbo.la O, futbol oynayır

Bu nümunələr, İndoneziya dilində SVO quruluşunu necə tətbiq edəcəyinizi göstərir.

Cümlə Quruluşunun Əhəmiyyəti[edit | edit source]

İndoneziya dilində düzgün söz sıralaması, düzgün anlaşılma üçün son dərəcə vacibdir. Sözlərin yeri dəyişsə, cümlənin mənası tamamilə dəyişə bilər. Məsələn, "Mən kitab oxuyuram" cümləsi "Kitab mən oxuyuram" deyilsə, anlaşılmaz bir cümlə olur.

Cümləni Düzgün Qurmaq[edit | edit source]

Söz sıralamasında düzgün cümlə qurmağın bir neçə addımı var:

  1. Mövzunu müəyyən edin: Cümlənizdə kimdən (mövzudan) başlayırsınız?
  1. Fəli seçin: Hərəkəti bildirmək üçün uyğun fel seçin.
  1. Obyekt əlavə edin: Hərəkətə məruz qalan şeyi əlavə edin.

Aşağıdakı cədvəldə, bu addımları izah edən nümunələr var:

Addım Nümunə Cümlə Şimal Azərbaycanı
1. Mövzu Saya Mən
2. Fel makan yeyirəm
3. Obyekt nasi düyü
4. Düzgün Cümə Saya makan nasi Mən düyü yeyirəm

Məşq: Söz Sıralaması[edit | edit source]

İndi, öyrəndiklərinizi tətbiq etmək üçün bəzi məşqlər edəcəyik. Aşağıdakı cümlələri SVO prinsipinə uyğunlaşdırın:

1. Ali (o) kitab (oxumaq)

2. Onlar (gəzmək) parkda

3. Mən (yemək) meyvə

4. Siz (görmək) film

5. O (oynamaq) musiqi

Həllər:

1. Ali membaca buku

2. Mereka berjalan di taman

3. Saya makan buah

4. Anda melihat film

5. Dia bermain musik

Praktik Məşqlər[edit | edit source]

Aşağıdakı məşqləri tamamlamağa çalışın və cümlələri SVO strukturu ilə yazın.

1. _____ (sən) _____ (görmək) _____ (bir şəkil)

2. _____ (ona) _____ (sevmək) _____ (musiqi)

3. _____ (biz) _____ (gedmək) _____ (dükana)

4. _____ (o) _____ (yazmaq) _____ (bir məktub)

5. _____ (onlar) _____ (oxumaq) _____ (şerləri)

Həllər:

1. Sen melihat gambar

2. Dia suka muzik

3. Kita pergi ke kedai

4. Dia menulis surat

5. Mereka membaca puisi

Nəticə[edit | edit source]

Bu dərsdə, İndoneziya dilində söz sıralamasının əsas prinsiplərini öyrəndiniz. SVO strukturunun necə işlədiyini başa düşdünüz və cümlələri düzgün şəkildə qurmağı öyrəndiniz. İndi siz bu biliklərdən istifadə edərək İndoneziya dilində daha təsirli danışa bilərsiniz. Unutmayın ki, düzgün söz sıralaması dilin əsasını təşkil edir və öyrənmə prosesinizdə sizə kömək edəcək.

Indoneziya üzrə kurs cədvəli - 0-dan A1-ə[edit source]


Mövzular


Əsas Qrammatika


Gündəlik Həyat


Cümlə Quruluşu


Indoneziya Mədəniyyəti


Səyahət və Nəqliyyat


Əmrlər Vaxtı


Alış-veriş və bazarlıq


Indoneziya İncəsənəti


Modal Əmrlər


Rənglər və Şəkillər


Müqayisəli və Ən-Uca


Indoneziya Örf və Adətləri


Təcili Hallar


Bireysəl və Yoxsa Dolaysız Danışıq


İşlər və Məşğulluqlar


Indoneziya Bayramları


Other lessons[edit | edit source]


Retrieved from "https://polyglotclub.com/wiki/index.php?title=Language/Indonesian/Grammar/Word-Order/az&oldid=310518"